Ιστορία

Το φιλμ – ντοκουμέντο του Φ. Φίνος για την απελευθέρωση της Αθήνας από τους Γερμανούς

Για 55 χρόνια ένα φιλμ – ντοκουμέντο διάρκειας έντεκα λεπτών εθεωρείτο χαμένο. Το σωστό είναι ότι ήταν κρυμμένο. Κι όμως, σε αυτό ήταν αποτυπωμένη μια σημαντική στιγμή της ελληνικής ιστορίας: Η απελευθέρωση της Αθήνας από τους Γερμανούς. Ο Φιλιποίμην Φίνος, ο ιδρυτής της Finos Film, με την κάμερα στο χέρι εκείνο το πρωινό της 12ης Οκτωβρίου 1944 κατέγραφε μοναδικές στιγμές. Όχι,...
Read more...

Τσε Γκεβάρα, το μεσημέρι που τον χτύπησε ο θάνατος

Ερνέστο Γκεβάρα, ο επαναστάτης, ο αντάρτης, ο μαρξιστής. Η πορεία, το όραμα, τα πιστεύω, που πρώτα έγιναν θάνατος και μετά αιώνιο σύμβολο του προλεταριακού διεθνισμού.  Του Θανάση Κρεκούκια* Tο πρόσωπο του Ερνέστο Γκεβάρα ντε λα Σέρνα διατηρεί μια αναμφισβήτητη αίγλη μέσα στην ιστορία. 54 χρόνια μετά τον θάνατό του, ο "Τσε" παραμένει ο "Χριστός" της εξέγερσης, αλλά και το ίδιο το κυρίαρχο...
Read more...

ΕΛΛΑΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ: Η Χριστιανική οργάνωση που ανέθρεψε τη χούντα

Του Χρήστου  Δεμέτη*   Δύο εκδόσεις που "συνομιλούν" μεταξύ τους ως συμπλήρωμα η μία της άλλης, κυκλοφόρησαν στα μέσα του Σεπτεμβρίου, για να ρίξουν φως σε λιγότερο γνωστές πτυχές των προεπαναστατικών και επαναστατικών χρόνων. Η σειρά Lux Orbis των εκδόσεων iWrite σε συνεργασία με τη Δημόσια Ιστορική Βιβλιοθήκη της Ανδρίτσαινας επανέκδωσε ένα ιστορικό τεκμήριο υψίστης σημασίας. Πρόκειται για...
Read more...

Οδός Πανεπιστημίου: Δύο αιώνες ιστορίας της σύγχρονης Αθήνας, χαραγμένοι σε έναν δρόμο

Της Τόνιας Α. Μανιατέα* Είναι μια ώριμη, σοφή κυρία ηλικίας κοντά δύο αιώνων. Έχει υποστεί πολλά και έχει δει ακόμη περισσότερα. Κουβαλάει στις πλάτες της τη σύγχρονη ιστορία της Αθήνας. Είναι η οδός, της οποίας η διάνοιξη εγκρίθηκε το 1837 και έναν και πλέον αιώνα μετά (1945) μετονομάσθηκε σε «Ελευθερίου Βενιζέλου». Αλλά το νέο της όνομα δεν καταχωρήθηκε. Ούτε στην αστική...
Read more...

Βυζαντινός Στρατός: Η Πιο Τρομερή Πολυεθνική Δύναμη του Κόσμου

Ο Βυζαντινός Στρατός ήταν από τις πιο ισχυρές και αποτελεσματικές στρατιωτικές δυνάμεις στον κόσμο από τον 7ο έως τον 12ο αιώνα. Ξεκινώντας να λειτουργεί γύρω στο 395 μ.Χ., ο στρατός του Βυζαντίου ήταν συνέχεια του πανίσχυρου ανατολικορωμαϊκού στρατού, με τον αρχιστράτηγο να είναι ο Βυζαντινός αυτοκράτορας. Στη συνέχεια, ο βυζαντινός στρατός ακολούθησε τη δομή του ρωμαϊκού στρατού, γνωστή για την αυστηρή πειθαρχία,...
Read more...

Ο άγνωστος και καλά κρυμμένος κρατικός ύμνος της Κύπρου

Του Μιχάλη Μιχαήλ* Κάθε κράτος που σέβεται τον εαυτό του διαθέτει, εκτός από τη σημαία του, και τον Εθνικό του Ύμνο. Σε κάποια κράτη ονομάζεται και Κρατικός Ύμνος. Στην Κύπρο όλοι γνωρίζουμε πως ο Εθνικός Ύμνος της Κύπρου είναι ο ίδιος με της Ελλάδας. Μόνο που τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι. Η Κύπρος έχει τον δικό της ύμνο ο οποίος δεν ανακρούστηκε...
Read more...

Ο φίλος Χριστόφορος Αγριτέλλης και ο θείος του, Επίσκοπος Ζήλων του Πόντου, Ευθύμιος Αγριτέλλης

Της Δέσποινας  Σκεντέρη*  To 1912, όταν ο Επίσκοπος Ευθύμιος (Αγριτέλλης) πήγε στην Αμισσό (Σαμσούντα- είπαμε: εις Αμισσόν, εις Αμ’σσόν, ‘ς Αμ’σσόν Σαμσόν),  ο πατέρας μου ήταν 8 ετών.  Στις συζητήσεις τα βράδια στο σπίτι μας με άλλους φίλους Μικρασιάτες, ο πατέρας μου αναφέρονταν στον επίσκοπο της περιοχής τους ως «ο Δεσπότης ΜΑΣ», όπως και η δασκάλα του Παρθεναγωγείου της Πάφρας, η...
Read more...

Το μυστήριο με το ιαπωνικό πλοίο που έσωσε πρόσφυγες στη Σμύρνη

Της Σοφίας Χριστοφορίδου* Στις 13 Σεπτεμβρίου (ν.η) του 1922, ξέσπασε η φωτιά στη Σμύρνη. Τότε ο πλοίαρχος του ιαπωνικού εμπορικού πλοίου TOKEI MARU άδειασε τα αμπάρια του και πέταξε στη θάλασσα πολύτιμα εμπορεύματα, για να σώσει 825 Έλληνες και Αρμένιους πρόσφυγες μεταφέροντάς τους στον Πειραιά, μακριά από την οργή των Τούρκων. Το όνομά του και η τύχη του πλοίου είναι ακόμα...
Read more...

Ν. Δένδιας: Αναμένουμε από την Τουρκία να αλλάξει τη νέο-οθωμανική της πολιτική για Αγία Σοφία και Μονή της Χώρας

Εγκαίνια έκθεσης εγγράφων της συλλογής του Διπλωματικού και Ιστορικού Αρχείου του Ελληνικου Υπουργείου Εξωτερικών Την υποχρέωση όλων των κρατών να προστατεύουν τη Βυζαντινή Πολιτιστική Κληρονομιά, υπογράμμισε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας εγκαινιάζοντας την έκθεση 200 και πλέον εγγράφων της συλλογής του Διπλωματικού και Ιστορικού Αρχείου του υπουργείου Εξωτερικών, με αφορμή την επέτειο των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση. «Να προστατεύουν, ιδιαίτερα,...
Read more...

Η προσωπική ευθύνη του Κεμάλ για την καταστροφή της Σμύρνης, σύμφωνα με τουρκικές μαρτυρίες

Του Βλάση Αγτζίδη* Ο Βρετανός ιστορικός Giles Milton θεωρεί ότι η Σμύρνη ήταν μια «κοσμοπολίτικη ελληνική πόλη» και ότι η καταστροφή της «είναι από τις στιγμές που άλλαξαν τον ρουν της Ιστορίας της Ελλάδας, αλλά ήταν εξίσου σημαντική και για τη Δύση». Ξαφνιάζεται επίσης για το γεγονός ότι «οι Ευρωπαίοι δεν διδάσκονται στα σχολεία τους την Ιστορία της Μικράς Ασίας» και...
Read more...

“Η ΕΛΛΑΔΑ  ΣΤΗΝ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ (1918-1922)”

Ένα σπουδαίο ιστορικό  ντοκουμέντο:  Τα απομνημονεύματα του Μιχαήλ Ροδά (1884-1948) , ο οποίος διετέλεσε Δ/ντης Γραφείου Τύπου της Αρμοστείας Σμύρνης. "Η ιστορία ενός Έθνους, ενός λαού, ενός κόσμου είναι ο καθρέφτης των έργων και των πράξεων του. Και γι αυτό ο ιστορικός πρέπει να έχη καθαρή τη σκέψι, άκαμπτη τη θέλησι. Ο απολογισμός των καλών ή των κακών και δυσαρέστων έργων...
Read more...

‘Υδρα : «Η συμμετοχή της Κύπρου στην Επανάσταση του 1821 και η πορεία του Κυπριακού Ελληνισμού έκτοτε».

Εκδήλωση μνήμης για την Κύπρο φιλοξένησε το Ιστορικό Αρχείο – Μουσείο Ύδρας (Ι.Α.Μ.Υ.), με θέμα «Η συμμετοχή της Κύπρου στην Επανάσταση του 1821 και η πορεία του Κυπριακού Ελληνισμού έκτοτε». Τηρουμένων των μέτρων κατά της πανδημίας, πολλοί Υδραίοι και επισκέπτες του Νησιού μας και του Ι.Α.Μ.Υ., βρέθηκαν στο Μουσείο μας για να παρακολουθήσουν την εκδήλωση, τιμώντας τη μαρτυρική μεγαλόνησο και τη...
Read more...

«Μπουμπουλίνα, η ηρωίδα της Ελλάδας»

Aφιέρωμα της Süddeutsche Zeitung για την προσωπικότητα και συμβολή της Λασκαρίνας Μπουμπουλίνας στην Επανάσταση του 1821 Τα ίχνη της ηρωίδας της Ελληνικής Επανάστασης, Λασκαρίνας Μπουμπουλίνας ακουλουθεί στις Σπέτσες και την Ύδρα η δημοσιογράφος της Süddeutsche Zeitung Κριστιάνε Σλέτσερ, με αφορμή τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821. Εντύπωση της προκαλεί η ιστορική οικία της Μπουμπουλίνας στις Σπέτσες: «Όλα είναι...
Read more...

Ελευθέριος Βενιζέλος: 157 χρόνια από τη γέννησή του

Ο Κητικός πολιτικός  υπήρξε  μεγάλη προσωπικότητα  και μετά θάνατον γνώρισε τη γενική αποδοχή Ο Ελευθέριος Βενιζέλος υπήρξε ο σημαντικότερος Έλληνας πολιτικός, ευφυής, ρεαλιστής και οραματιστής, ευέλικτος και τολμηρός διέθετε μια εντυπωσιακή προσωπική ακτινοβολία. Γεννήθηκε στην τουρκοκρατούμενη Κρήτη στις 23 Αυγούστου του 1864 ( Ιουλιανό Ημερολόγιο)στις Μουρνιές Χανίων και ήταν το 5ο παιδί του εμπόρου Κυριάκου Βενιζέλου και της Στυλιανής Πλουμιδάκη.το 1864. Στα...
Read more...

Ο πόλεμος που μπορούσε να κερδηθεί

Τα λάθη της ανώτατης διεύθυνσης των επιχειρήσεων του Μαρτίου 1921 για την κατάληψη των Εσκή Σεχήρ, Αφιόν Καραχισάρ

Tην 1η Νοεμβρίου 1920 διεξήχθησαν βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα, οι οποίες έφεραν στην εξουσία την αντιβενιζελική βασιλική παράταξη που ψυχικά ήταν ταγμένη εναντίον της πολιτικής Βενιζέλου. Ισχυρός άνδρας της νέας κυβέρνησης ήταν ο Δημήτριος Γούναρης, που ανέλαβε το υπουργείο Στρατιωτικών. Ο Γούναρης,...
Read more...

Μνήμες από την επιχείρηση “Χρυσόμαλλο Δέρας” για τον απεγκλωβισμό των Ελλήνων της Αμπχαζίας

Παραμονή του Δεκαπενταύγουστου, σαν σήμερα το 1993, η ελληνική κυβέρνηση επιχείρησε να σώσει τους άμαχους Έλληνες του Πόντου στην πόλη Σουχούμι, όπου είχε ξεσπάσει πόλεμος - Το πλοίο Viscountess παρέλαβε τους ομογενείς και τους έφερε στην Αλεξανδρούπολη   «Πρέπει να μιλάμε στα παιδιά μας για την προσφυγιά που ζήσαμε εμείς στα τέλη του 20 αιώνα, πριν 28 χρόνια, να μάθουν για το...
Read more...

ΟΧΙ «ΕΙΝΑΙ ΚΙ ΑΥΤΟ ΑΛΗΘΕΙΑ», αλλά ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΑΛΗΘΕΙΑ.

ΟΧΙ «Έκαμε και ο Μακάριος λάθη», αλλά Ο ΜΑΚΑΡΟΣ ΕΚΑΜΕ ΟΛΑ ΤΑ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΑ ΛΑΘΗ. (Ένα κάπως μακρύ κείμενο, που δεν μπορεί να γράψει η «διερευνητική» δημοσιογραφία· όσο για την Ιστορία, γυναίκα έγημε, αγρόν και ζεύγη βοών πέντε ηγόρασε – αν όχι δεκαπέντε ή και εκατονκοσπέντε). Του Άντη Ροδίτη* Αυτή εδώ δεν είναι μια «βιβλιοκριτική», γιατί δεν αφορά ένα αληθινό βιβλίο. Η λέξη «βιβλίο»...
Read more...

Σήμερα 77 χρόνια από Μπλόκο των Γερμανών στον Βύρωνα

«Έτσι έγινε το μπλόκο του Βύρωνα. Η πένα δεν τα περιγράφει όπως πρέπει, αλλά τα καταλαβαίνουν και κλαίνε όλες οι ανθρώπινες καρδιές του κόσμου.» (Μέλπω Αξιώτη).  Συμπληρώθηκαν σήμερα 77 χρόνια από το Μπλόκο των Γερμανών , με την βοήθεια των Χιτών του Γρίβα, στον Βύρωνα.  Ο Βύρωνας ,  περίπου 8χιλμ από το Σύνταγμα , ήταν από τους πρώτους συνοικισμούς , που...
Read more...

Ποιά Δημοκρατία στην Τουρκία, όταν για 50 χρόνια η Θ.Σ . Χάλκης παραμένει κλειστή;

Τα Πατριαρχικά Γράμματα και το Μνημόνιο προς την Άγκυρα του 1971. -Η επαναλειτουργία της Σχολής αποτελεί κατ’ ουσίαν υποχρέωση της Τουρκίας έναντι των πολιτών της, τα θρησκευτικά δικαιώματα των οποίων σαφώς παραβιάζονται από την επί πέντε  δεκαετίες, υποχρεωτική διακοπή της λειτουργίας της. Επιμέλεια : Αριστείδης Χ. Βικέτος Ήταν 2 Νοεμβρίου 1991 , όταν για πρώτη φορά πήγα στην Κωνσταντινούπολη για την...
Read more...

Ιωάννης Καποδίστριας: Διεθνείς θεσμικές και πολιτικές προσεγγίσεις (1800-1831)

Ο εκδοτικός οίκος της Αθήνας "Κασταλία" ,   με  την ευκαιρία της συμπλήρωσης φέτος 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση του 1821, προχώρησε στην έκδοση επετειακού  συλλογικού τόμου του Ιδρύματος Διεθνών Νομικών Μελετών Καθηγητού Ηλία Κρίσπη & Αναστασίας Σαμαρά-Κρίσπη. Ο τόμος " επιχειρεί μια πολυδιάστατη προσέγγιση στην προσωπικότητα και την δράση του Ιωάννη Καποδίστρια με συνεισφορές συγγραφέων που καλύπτουν πολιτικές, διεθνείς...
Read more...

Η αινιγματική πινακοθήκη των βράχων

Οι προϊστορικές βραχογραφίες στο Βαθύ της Αστυπάλαιας συνθέτουν ένα από τα μυστήρια του προϊστορικού κόσμου, στα οποία καλείται να απαντήσει η αρχαιολογική έρευνα. Της Μαρίας Θερμού* Ελάχιστα εκατοστά πάνω από την θάλασσα αυτός ο γκρίζος ασβεστολιθικός βράχος βρέχεται από τα κύματα αιώνες τώρα, διασώζοντας μέσα στο χρόνο το ακριβό μυστικό του. Πάνε πέντε με έξι χιλιάδες χρόνια από τη μέρα, που ο...
Read more...

Πανελλήνιος διαγωνισμός για τον Ποντιακό Ελληνισμό

Μαθητική ιστοσελίδα κέρδισε το πρώτο βραβείο Με τα λόγια του πολιτικού Λεωνίδα Ιασωνίδη, «να μας ξεραθεί το στόμα, αν σε λησμονήσουμε, πατρική γη του Πόντου», η Κατερίνα Ερμείδου, η Λυδία Βλασακίδου και ο Φάνης Χατζηιορδάνου καλωσορίζουν τον επισκέπτη στην ιστοσελίδα που δημιούργησαν για τον Ποντιακό Ελληνισμό. Επικαλούμενοι τους αρχαίους συγγραφείς Ησίοδο και Πίνδαρο μιλούν για την προέλευση της λέξης «Πόντος» ενώ τον εντοπίζουν...
Read more...

Παγωτό: Ο ακαταμάχητος γητευτής

Η μακρά διαδρομή του παγωτού στον χρόνο.  Ο ερχομός των προσφύγων της Μικράς Ασίας στην Ελλάδα δίνει ακόμη μεγαλύτερη ώθηση στην παρασκευή παγωτού. Της Τόνιας Α. Μανιατέα*   Στην παιδική μνήμη τουλάχιστον δύο γενεών υπήρξε συνυφασμένο με το εύρος του θέρους. Το πρώτο παγωτό «άνοιγε» την εποχή της ξεγνοιασιάς και το τελευταίο σηματοδοτούσε την έναρξη μιας νέας μαθητικής σεζόν. Η παγωμένη λιχουδιά των διαφόρων...
Read more...