Φέρνουν αποτέλεσμα οι κυρώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
*Του Βασίλη Νάνη*
Για άλλη μια φορά τα τελευταία χρόνια η ΕΕ ετοιμάζεται να επιβάλει κυρώσεις σε χώρα: αυτή τη φορά στοχεύει την Τουρκία, ως απάντηση στις μονομερείς ενέργειες Ένα βήμα πιο κοντά σε κυρώσεις από την ΕΕ στην Τουρκία για τις παράνομες ενέργειες στα Βαρώσια (video) | ΕΡΤ News της Άγκυρας στα Βαρώσια και την παρενόχληση του ερευνητικού πλοίου Nautical Geo εντός της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης.
Η τακτική επιβολής κυρώσεων έχει αποκτήσει βασικό ρόλο στο οπλοστάσιο διεθνούς διπλωματίας της Ένωσης, καθώς χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο όσο περνούν τα χρόνια, έχοντας τεθεί σε ισχύ για πρώτη φορά την άνοιξη του 1994, λίγο μετά την υπογραφή της Συνθήκης του Μάαστριχτ Συνθήκη του Μάαστριχτ. Τι σημαίνει όμως η επιβολή κυρώσεων σε ένα κράτος το οποίο δεν αποτελεί μέλος της ΕΕ;
«Οι κυρώσεις είναι το βασικό εργαλείο άσκησης εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης» λέει στο inside story ο Σπύρος Μπλαβούκος Μπλαβούκος Σπυρίδων | Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών Σπουδών του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, με εξειδίκευση στην Ανάλυση Διεθνών και Ευρωπαϊκών Θεσμών. «Από τη στιγμή που η ΕΕ δεν αποτελεί στρατιωτική υπερδύναμη, στο οπλοστάσιό της διαθέτει μόνο μέτρα οικονομικής και εμπορικής ισχύος, με τις κυρώσεις να αποτελούν εργαλείο κομβικής σημασίας, παρά τις όποιες αδυναμίες τους» τονίζει.
Όσον αφορά την αποτελεσματικότητα τους, σύμφωνα με τον κ. Μπλαβούκο επηρεάζεται κυρίως από δύο σημαντικούς παράγοντες:
- Από το πόσο καθαρή είναι η κεντρική πολιτική απόφαση που λαμβάνεται σε επίπεδο Ένωσης
- Από τη δύναμη της χώρας, στην οποία επιβάλλονται οι κυρώσεις
Οι παράγοντες αυτοί πολύ συχνά αποτελούν συγκοινωνούντα δοχεία. «Όταν υπάρχει καθαρή πολιτική απόφαση και όλα τα κράτη-μέλη κινούνται ενωμένα προς την κατεύθυνση της επιβολής κυρώσεων, τότε οι κυρώσεις είναι συνήθως αποτελεσματικές. Τα προβλήματα δημιουργούνται συνήθως, όταν προσπαθούν να επιβληθούν κυρώσεις σε χώρες σημαντικής διεθνούς ισχύος. Εκεί πολύ συχνά υπάρχουν αποκλίσεις λόγω των εμπορικών σχέσεων που μπορεί να έχει ένα ή και περισσότερα κράτη-μέλη με τη χώρα στην οποία επιβάλλονται οι κυρώσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι κυρώσειςEU restrictive measures in response to the crisis in Ukraine | Consilium που επιβλήθηκαν το 2014 στη Ρωσία για το ζήτημα της ΚριμαίαςΠροσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσική Ομοσπονδία, οι οποίες θα λέγαμε ότι πέρασαν και δεν ακούμπησαν», λέει ο κ. Μπλαβούκος.
Οι κυρώσεις που επιβάλλει η ΕΕ μπορούν να ενταχθούν σε δύο μεγάλες κατηγορίες, με τον στόχο που τίθεται κάθε φορά να οδηγεί στην υιοθέτηση του ενός ή του άλλου μοτίβου δράσης:
- Πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων εντός της ΕΕ των εξεχόντων μελών ενός καθεστώτος και τοποθέτηση εμποδίων στις οικονομικές τους συναλλαγές. Αυτή η τακτική υιοθετείται όταν οι κυρώσεις επιβάλλονται λόγω της αντίθεσης σε κάποιο αυταρχικό καθεστώς και ως εργαλείο πίεσης προς την κατεύθυνση του εκδημοκρατισμού και της φιλελευθεροποίησής του.
- Κυρώσεις με πολύ πιο ευρύ χαρακτήρα, που αφορούν το σύνολο των οικονομικών και εμπορικών συναλλαγών της ΕΕ με μία συγκεκριμένη χώρα. Αυτό γίνεται στην περίπτωση που η ΕΕ αντιταχθεί γενικότερα στις επιλογές ή σε κάποια συγκεκριμένη απόφαση ενός κράτους
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι λόγοι για τους οποίους η ΕΕ προχωρά στην επιβολή κυρώσεων σε χώρες που δεν αποτελούν μέλη της.
| Χώρα επιβολής ή κατηγορία επιβολής* | Λόγος επιβολής |
| Αφγανιστάν | Περιοριστικά μέτρα λόγω παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το καθεστώς των Ταλιμπάν |
| Λευκορωσία | Περιοριστικά μέτρα λόγω του αντιδημοκρατικού χαρακτήρα του καθεστώτος Λουκασένκο |
| Βοσνία- Ερζεγοβίνη | Περιοριστικά μέτρα κατά συγκεκριμένων φυσικών και νομικών προσώπων που υπονομεύουν τη συνταγματική τάξη της χώρας |
| Μπουρούντι | Στοχευμένα περιοριστικά μέτρα εναντίον εκείνων που υπονομεύουν τη δημοκρατική τάξη της χώρας |
| Κεντροαφρικανική Δημοκρατία | Εμπάργκο όπλων και στοχευμένα μέτρα σε πρόσωπα ή οντότητες που υπονομεύουν την ειρήνη, τη σταθερότητα ή την ασφάλεια της ΚΑΔ ή που απειλούν ή εμποδίζουν τη διαδικασία της πολιτικής μετάβασης και τροφοδοτούν τη βία. |
| Χημικά όπλα | Πάγωμα κεφαλαίων και ταξιδιωτικές απαγορεύσεις σε πρόσωπα που εμπλέκονται στη δημιουργία και τη χρήση χημικών όπλων |
| Κίνα | Σειρά μέτρων λόγω της παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων |
| Κυβερνοεπιθέσεις | Πάγωμα κεφαλαίων και ταξιδιωτικές απαγορεύσεις σε πρόσωπα που ευθύνονται ή εμπλέκονται με οποιονδήποτε τρόπο σε κυβερνοεπιθέσεις |
| Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό | Περιοριστικά μέτρα λόγω παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου |
| Γουινέα | Πάγωμα κεφαλαίων και ταξιδιωτικές απαγορεύσεις για τα μέλη της κυβέρνησης λόγω της βίας εναντίον διαδηλωτών |
| Γουινέα-Μπισάου | Πάγωμα κεφαλαίων και ταξιδιωτικές απαγορεύσεις σε όσους συμμετείχαν στο πραξικόπημα του 2012 |
| Αϊτή | Περιορισμένα μέτρα εμπορικής φύσης λόγω περιστατικών βίας |
| Ανθρώπινα δικαιώματα | Μέτρο που επιτρέπει στην ΕΕ να στοχεύει άτομα, οντότητες και φορείς – συμπεριλαμβανομένων κρατικών και μη κρατικών παραγόντων – που είναι υπεύθυνοι, εμπλέκονται ή σχετίζονται με σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παγκοσμίως, ανεξάρτητα από το πού συνέβησαν |
| Ιράν | Περιοριστικά μέτρα λόγω σοβαρών παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων |
| Ιράν | Περιοριστικά μέτρα λόγω κατοχής όπλων μαζικής καταστροφής |
| Ιράκ | Πάγωμα κεφαλαίων μελών του παλαιού καθεστώτος |
| Λίβανος | Περιοριστικά μέτρα λόγω τρομοκρατικού χτυπήματος στη Βηρυτό το 2005 |
| Λίβανος | Περιοριστικά μέτρα λόγω παραβίασης των δημοκρατικών θεσμών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων |
| Λιβύη | Περιοριστικά μέτρα λόγων σοβαρών παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων |
| Μάλι | Πάγωμα κεφαλαίων και ταξιδιωτικές απαγορεύσεις για άτομα που εμπλέκονται σε ενέργειες που απειλούν τη δημοκρατική σταθερότητα |
| Μολδαβία | Ταξιδιωτικοί περιορισμοί εναντίον όσων εμπλέκονται στο κλείσιμο σχολείων που χρησιμοποιούν το λατινικό αλφάβητο στην περιοχή της Υπερδνειστερίας |
| Μιανμάρ | Εκτεταμένα μέτρα λόγω παραβίασης των δημοκρατικών θεσμών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων |
| Νικαράγουα | Περιοριστικά μέτρα λόγω παραβίασης των ατομικών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων |
| Βόρεια Κορέα | Περιοριστικά μέτρα λόγω κατοχής όπλων μαζικής καταστροφής |
| Ρωσία | Περιοριστικά μέτρα λόγω της εισβολής στην Ουκρανία |
| Σομαλία | Ταξιδιωτικές απαγορεύσεις και πάγωμα κεφαλαίων σε όσους θέτουν εμπόδια στον εκδημοκρατισμό της χώρας |
| Νότιο Σουδάν | Περιοριστικά μέτρα λόγων σοβαρών παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων |
| Σουδάν | Περιοριστικά μέτρα λόγων σοβαρών παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων |
| Συρία | Περιοριστικά μέτρα λόγω άσκησης βίας έναντι πολιτών, πολιτικής καταπίεσης και σοβαρών παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων |
| Τρομοκρατία | Πάγωμα κεφαλαίων και απαγόρευση πρόσβασης σε οικονομικές πηγές σε υπόπτους συμμετοχής σε τρομοκρατικές ενέργειες |
| Τρομοκρατία | Περιοριστικά μέτρα σε άτομα που συνδέονται με τις τρομοκρατικές οργανώσεις του Ισλαμικού Κράτους και της Αλ Κάιντα |
| Τυνησία | Περιοριστικά μέτρα κατά προσώπων που ευθύνονται για υπεξαίρεση κρατικών πόρων |
| Τουρκία | Περιοριστικά μέτρα λόγω των παράνομων γεωτρήσεων της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο |
| Ουκρανία | Περιοριστικά μέτρα κατά προσώπων που ευθύνονται για υπεξαίρεση κρατικών πόρων |
| Ουκρανία | Περιοριστικά μέτρα σε άτομα και οργανώσεις που υπονομεύουν ή απειλούν την εδαφική ακεραιότητα, την κυριαρχία και την ανεξαρτησία της Ουκρανίας |
| Βενεζουέλα | Περιοριστικά μέτρα λόγω έλλειψης δημοκρατικών ελευθεριών, παραβίασης του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων |
| Υεμένη | Περιοριστικά μέτρα σε άτομα που εμπλέκονται σε πράξεις που απειλούν την ειρήνη, την ασφάλεια ή τη σταθερότητα της Υεμένης. |
| Ζιμπάμπουε | Περιοριστικά μέτρα λόγω της κλιμάκωσης της βίας, του εκφοβισμού των πολιτικών αντιπάλων και της παρενόχλησης του ανεξάρτητου Τύπου |
| * Στην περίπτωση της κατηγορίας επιβολής, οι κυρώσεις ισχύουν για μεμονωμένα φυσικά ή νομικά πρόσωπα τα οποία σχετίζονται με τις πράξεις της συγκεκριμένης κατηγορίας. | |
Όπως φαίνεται από τα παραπάνω, η ΕΕ κάνει εκτεταμένη χρήση του μέτρου των κυρώσεων, κυρίως για λόγους που έχουν να κάνουν με τον εκδημοκρατισμό καθεστώτων και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ακόμα και σε χώρες που βρίσκονται πολύ μακριά γεωγραφικά από την επικράτειά της. Με τον τρόπο αυτό η ΕΕ θεωρεί ότι θα μπορέσει να συμβάλει στην εγκαθίδρυση δημοκρατικότερων καθεστώτων και καλύτερων συνθηκών διαβίωσης ανά τον κόσμο, αποκτώντας και η ίδια σημαντικό γεωστρατηγικό ρόλο. Τέλος, η δημιουργία εμπορικών σχέσεων με ελεύθερες αγορές αντί για ολοκληρωτικά καθεστώτα με έντονα στοιχεία κρατικού παρεμβατισμού θεωρείται από τους Ευρωπαίους αξιωματούχους ότι θα μπορούσε να συμβάλει σημαντικά στην περαιτέρω οικονομική ανάπτυξη της Ένωσης.
Κάνοντας μια αναδρομή στο παρελθόν, ο κ. Μπλαβούκος στάθηκε στην πιο επιτυχημένη περίπτωση επιβολής κυρώσεων που έχει καταγραφεί μέχρι στιγμής: ήταν αυτές που επιβλήθηκαν στο ΙράνEU restrictive measures against Iran | Consilium και αφορούσαν το πυρηνικό του πρόγραμμα. «Οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν στο Ιράν οδήγησαν στην υπογραφή των συμφωνιών για τον περιορισμό του πυρηνικού του προγράμματος το 2015, αν και το τελευταίο διάστημα υπάρχει αναζωπύρωση. Η συγκεκριμένη περίπτωση αποτελεί παράδειγμα επιτυχημένης άσκησης πίεσης. Ο λόγος που συνέβη αυτό ήταν πως υπήρξε συντονισμένη δράση σε διεθνές επίπεδο, τόσο σε επίπεδο ΝΑΤΟ όσο και σε επίπεδο ΟΗΕ. Γενικότερα η ΕΕ είναι διστακτική στο να επιβάλλει κυρώσεις με δική της πρωτοβουλία».
«Το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η ΕΕ στη διαδικασία επιβολής κυρώσεων», συνεχίζει ο κ. Μπλαβούκος, «είναι το χάσμα που παρατηρείται πολύ συχνά μεταξύ της λήψης της απόφασης και της υλοποίησης της. Αν και η απόφαση για την επιβολή κυρώσεων παίρνεται με ομοφωνία μεταξύ των κρατών-μελών, πολλές φορές αυτά εμφανίζονται διστακτικά στην υλοποίησή τους, κυρίως λόγω των ιδιαίτερων οικονομικών σχέσεων που μπορεί να έχουν με το κράτος στο οποίο επιβάλλονται οι κυρώσεις». Επίσης, ιδιαίτερα κατά το παρελθόν και πιο συγκεκριμένα πριν το 2007 και την υπογραφή της Συνθήκης της ΛισαβόναςΣυνθήκη της Λισσαβώνας, ήταν συχνό το φαινόμενο της σύγχυσης λόγω του πολύπλοκου συστήματος διοίκησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της έλλειψης αποτελεσματικής επικοινωνίας μεταξύ των φορέων. «Δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις όπου σε ένα κράτος επιβάλλονταν κυρώσεις και την ίδια στιγμή συνέχιζε κανονικά να λαμβάνει χρήματα από τα αναπτυξιακά προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό ακριβώς το χάσμα προσπάθησε να καλύψει η Ένωση με τη συνθήκη της Λισαβόνας, δημιουργώντας τον θεσμό του Ύπατου Εκπροσώπου, ενός υπουργού Εξωτερικών επί της ουσίας. Η αλήθεια είναι πως τέτοιου είδους φαινόμενα έχουν μειωθεί πλέον αισθητά» μας αναλύει ο καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Παρότι όμως η Ευρωπαϊκή Ένωση με την πάροδο των ετών έχει αυξήσει σε μεγάλο βαθμό τις κυρώσεις τις οποίες επιβάλλει σε χώρες που δεν αποτελούν μέλη της, οι ΗΠΑ διατηρούν την πρωτοκαθεδρία στην επιβολή κυρώσεων, όπως φαίνεται και στον παρακάτω πίνακα. Κατά μέσο όρο πάνω από το 35% των κυρώσεων που επιβλήθηκαν παγκοσμίως, από το 1950 μέχρι και το 2019, επιβλήθηκαν από τις ΗΠΑ, ενώ κατά την περίοδο της διακυβέρνησης Τραμπ, μαζί με τις προστατευτικές εμπορικές πολιτικές τους οι ΗΠΑ αύξησαν σε μεγάλο βαθμό και την εφαρμογή μονομερών πολιτικών κυρώσεων εναντίον άλλων χωρών (όπως η Βενεζουέλα, το Ιράν, η Βόρεια Κορέα και η Ρωσία). Στην πραγματικότητα, ο πρόεδρος Τραμπ επέβαλε κυρώσεις με ρυθμό ρεκόρ, περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο πρόεδρο στην ιστορία των ΗΠΑ. Ταυτόχρονα, άλλες μεγάλες χώρες (ή ομάδες χωρών), όπως η Κίνα και η ΕΕ, ακολούθησαν αυτήν την πολιτική τάση.
Όσον αφορά την ΕΕ, παρατηρείται σημαντική αύξηση στον αριθμό των κυρώσεων που επιβλήθηκαν κυρίως από την αρχή της δεκαετίας του 1990, όταν και με την υπογραφή της Συνθήκης του Μάαστριχτ οι κυρώσεις άρχισαν να αποτελούν κοινοτική πολιτική και όχι μεμονωμένη απόφαση των κρατών-μελών
Πέραν της ποσοτικής διαφοράς, ο τρόπος με τον οποίο επιβάλλονται οι κυρώσεις από τις ΗΠΑ συγκριτικά με την ΕΕ επίσης διαφέρει. Πιο συγκεκριμένα, ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά των κυρώσεων που επιβάλλει η ΕΕ είναι ότι οι στόχοι που θέτονται αλλά και τα βήματα που πρέπει να κάνει η χώρα που δέχεται τις κυρώσεις έτσι ώστε αυτές να αρθούν είναι συγκεκριμένα και αναφέρονται ρητά στις σχετικές αποφάσεις. Εξάλλου, οι «Βασικές ΑρχέςBasic Principles on the Use of Restrictive Measures (Sanctions) | Council of the European Union» που υιοθέτησε η Ένωση το 2004 υποχρεώνουν τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη να επανεξετάζουν τακτικά τα μέτρα κυρώσεων και να τα αίρουν μόλις συντελεστεί σημαντική πρόοδος. Αντίθετα, οι κυρώσεις των ΗΠΑ είναι αορίστου χρόνου και παραμένουν σε ισχύ μέχρι να ληφθεί σχετική απόφαση για άρση τους.
Το παραπάνω χαρακτηριστικό έχει σημαντικό αντίκτυπο όσον αφορά την ευελιξία στην επιβολή και άρση των κυρώσεων, όπως δείχνει ξεκάθαρα το παράδειγμα στην περίπτωση της Μιανμάρ. Εδώ η άρση των κυρώσεων που επέβαλλαν οι ΗΠΑ χρειάστηκε τέσσερα χρόνια περισσότερα από εκείνες που επέβαλλε η ΕΕMyanmar/Burma: third round of EU sanctions over the military coup and subsequent repression | Consilium – το αποτέλεσμα ήταν οι αμερικανικές κυρώσεις να συνεχίσουν να δημιουργούν προβλήματα στην τοπική οικονομία και κατ’ επέκταση στους πολίτες της χώρας, ενώ πλέον απουσίαζαν οι λόγοι για τους οποίους είχαν επιβληθεί. Επιπλέον, σε αντίθεση με την ΕΕ που προτιμά στοχευμένες κυρώσεις για τον περιορισμό των επιπτώσεων στους άμεσους υπαίτιους της λανθασμένης συμπεριφοράς, οι κυρώσεις των ΗΠΑ είναι γενικά ευρύτερες. Έτσι, εκείνες τείνουν να είναι πιο ολοκληρωμένες από αυτές της ΕΕ. Για παράδειγμα, ενώ η ΕΕ στοχεύει 38 οργανισμούς που σχετίζονται με τη σύγκρουση στην Ανατολική Ουκρανία, ο κατάλογος κυρώσεων των ΗΠΑ περιλαμβάνει 428.
Λόγω ακριβώς αυτής της πιο ευρείας και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα εφαρμογής τους, οι κυρώσεις που επιβάλλουν οι ΗΠΑ θεωρούνται συχνά πιο αποτελεσματικές, καθώς η επιρροή τους μπορεί να είναι μεγαλύτερη. Παρόλα αυτά, μεγάλο ρόλο στην αποτελεσματικότητα των μέτρων παίζει τόσο η ισχύς και η οικονομική κατάσταση της χώρας στην οποία επιβάλλονται, όσο και ο βαθμός εμπορικής εξάρτησης από την ΕΕ και τις ΗΠΑ αντίστοιχα, πριν την επιβολή των σχετικών μέτρων.
Μια ενδιαφέρουσα πτυχή στη σύγκριση των πολιτικών ΗΠΑ και ΕΕ είναι πως, ενώ οι κυρώσεις και οι κανονισμοί που επιβάλλει η ΕΕ είναι δεσμευτικοί μόνο για οντότητες και φυσικά πρόσωπα που δραστηριοποιούνται εντός της Ένωσης, αντιθέτως οι κυρώσεις των ΗΠΑ έχουν ισχύ και έξω από το έδαφός τους. Ως αποτέλεσμα, οι ΗΠΑ αναμένουν επίσης από πολίτες και εταιρείες που δεν δραστηριοποιούνται στις ΗΠΑ να συμμορφωθούν με τις κυρώσεις που επιβάλλουν και τους απειλούν με τιμωρίες που κυμαίνονται από τεράστια χρηματικά πρόστιμα έως απαγόρευση πρόσβασης στην αμερικανική αγορά.
Για να αντιμετωπίσει αυτήν την αμερικανική πολιτική, η Ευρωπαϊκή Ένωση ήδη από το 1996 έχει εκδώσει τον επονομαζόμενο «Κανονισμό ΑποκλεισμούBlocking statute | European Commission». Με αυτόν παρέχει προστασία στα φυσικά πρόσωπα και τις εταιρείες που εδρεύουν στα κράτη-μέλη της έναντι της εξωεδαφικής ισχύος των αποφάσεων που λαμβάνουν οι ΗΠΑ. Συγκεκριμένα, ο κανονισμός τέθηκε σε εφαρμογή για πρώτη φορά ως αντίμετρο στα μέτρα των ΗΠΑ που στόχευαν το Ιράν, τη Λιβύη και την Κούβα, τα οποία η ΕΕ θεώρησε ότι έβλαπταν τα δικά της συμφέροντα. Πρόσφατα, μετά τη μονομερή αποχώρηση των ΗΠΑ από το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (JCPOA) με το Ιράν και την εκ νέου επιβολή των κυρώσεων που είχαν προηγουμένως ανασταλεί, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τροποποίησε τον Κανονισμό Αποκλεισμού. Ο ενημερωμένος κανονισμός τέθηκε σε ισχύ στις 7 Αυγούστου του 2018 και όπως αναφέρεται στο άρθρο 5, καμία οντότητα της ΕΕ «δεν συμμορφώνεται, είτε άμεσα είτε μέσω θυγατρικής ή άλλου ενδιάμεσου προσώπου, είτε ενεργά είτε με εσκεμμένη παράλειψη, με οποιαδήποτε απαίτηση ή απαγόρευση, συμπεριλαμβανομένων αιτημάτων αλλοδαπών δικαστηρίων, που βασίζονται ή προκύπτουν, άμεσα ή έμμεσα, από τους νόμους που καθορίζονται στο Παράρτημα ή από ενέργειες που βασίζονται ή απορρέουν από αυτές». Ισχύει για υπηκόους της ΕΕ, κατοίκους της ΕΕ και εταιρείες που έχουν συσταθεί σε ένα από τα κράτη μέλη της ΕΕ.
Εν συντομία, ο Κανονισμός Αποκλεισμού της ΕΕ είναι μια προσπάθεια να τοποθετηθεί η ΕΕ ως ανεξάρτητος παράγοντας στο πεδίο της πολιτικής κυρώσεων και η έγκρισή του στέλνει ένα πολιτικό μήνυμα στην κυβέρνηση των ΗΠΑ. Αλλά ταυτόχρονα, η ίδια η αναγκαιότητα της δημιουργίας του καταδεικνύει τους περιορισμούς του πεδίου δράσης της ΕΕ έναντι των ΗΠΑ στη διεθνή σκηνή γενικότερα και στο ζήτημα της επιβολής κυρώσεων ειδικότερα.
ΠΗΓΗ: insidestory.gr
