Θεμελιώθηκε ναός του Αγίου Φιλουμένου του Κυπρίου.

Βόστρων Τιμόθεος, Θεμέλιος Λίθος, Ιουστίνη Μοναχή, Μονή Αγίου Νικολάου, Μόρφου Νεόφυτος, Ναός Αγίου Φιλουμένου, Ορούντα

*Θα οικοδομηθεί στην Ιερά γυναικεία Μονή Αγίου Νικολάου Ορούντας , με βάση την παραδοσιακή τεχνική των θολοσκέπαστων μνημείων της βυζαντινής περιόδου.

Του Αριστείδη ΒΙΚΕΤΟΥ*

Πλήθος πιστών κατέκλυσε την γυναικεία ιερά μονή Αγίου Νικολάου Ορούντας , όπου ο Μητροπολίτης Μόρφου, Νεόφυτος, τέλεσε με τον έξαρχο του Παναγίου Τάφου στην Κύπρο Μητροπολίτη Βόστρων, Τιμόθεο, την ακολουθία της κατάθεσης του θεμελίου λίθου για την ανέγερση ιερού ναού επ’ ονόματι του νέου ιερομάρτυρος Αγίου Φιλουμένου του θαυματουργού, που καταγόταν από την ομώνυμη κοινότητα.

Η μονή της Ορούντας , της οποίας ηγουμένη είναι η Ιουστίνη μοναχή, διασώζει την γνήσια μοναστική παράδοση και ευσέβεια της Κύπρου. Το μικρό καθολικό της Μονής αφιερωμένο στον Άγιο Νικόλαο χρονολογείται στα τέλη του 15ου με αρχές 16ου αιώνα. Η μονή είχε εγκαταλειφθεί και ανασυστάθηκε το 2001, την ημέρα της εορτής του Αγίου Πνεύματος. Γι’ αυτό και η εορτή αυτή επιλέχθηκε για την κατάθεση του θεμελίου λίθου του ναού του Αγίου Φιλουμένου, ο οποίος μαρτύρησε το 1979, στο προσκύνημα του Φρέατος του Ιακώβ στην Παλαιστίνη.
Πριν από την κατάθεση του θεμελίου λίθου τελέστηκε η Θεία Λειτουργία από τον Μητροπολίτη Μόρφου, Νεόφυτο. Ακολούθησε λιτάνευση λειψάνων και εικόνων, που μετέφεραν ιερείς και εν πομπή, προπορευομένων εξαπτερύγων και του Τιμίου Σταυρού , που έφεραν αγόρια και κορίτσια , όλοι κατευθύνθηκαν στο χώρο της θεμελίωσης του ναού.
Αρχικά, τελέσθηκε ο Μικρός Αγιασμός και λιτάνευση γύρω από τον χώρο ανέγερσης του ναού. Οι Αρχιερείς εναλλάξ ράντιζαν σταυροειδώς τα θεμέλια.
Μετά την τρίτη λιτάνευση διαβάστηκαν οι ευχές και η Κτιτορική Πράξη. Στο σημείο, το λεγόμενο «φυτόν», που θα κτισθεί αργότερα η Αγία Τράπεζα, τοποθετήθηκαν από την ηγουμένη Ιουστίνη, τους Αρχιτέκτονες, ένα συγγενή του Αγίου Φιλουμένου και τον Μόρφου Νεόφυτο σε σχήμα Σταυρού τέσσερις λίθοι με χαραγμένα τα αρχιγράμματα: ΙΣ ΧΣ ΝΙ ΚΑ (Ιησούς Χριστός νικά), ενώ οι χοροί έψαλαν «Επί την ασάλευτον, Χριστέ, πέτρα των εντολών Σου, την Εκκλησία Σου στερέωσον».

Στο μέσο των λίθων ο κ. Νεόφυτος τοποθέτησε γυάλινη φιάλη με νομίσματα, την Κτιτορική Πράξη και μια εφημερίδα (ήταν φύλλο του «Φιλελευθέρου») σε ένδειξη της εποχής θεμελίωσης του ναού.

Ο Μητροπολίτης Βόστρων τοποθέτησε αναμμένο κανδήλι. Ο ίδιος μετέφερε μήνυμα του Πατριάρχη Ιεροσολύμων Θεόφιλου.

Επίσης, ανακοίνωσε εισφορά πέντε χιλιάδων ευρώ και πρόσφερε ένα Αγιοταφίτικο Σταυρό στην ηγουμένη. Ο Μόρφου Νεόφυτος ευχαρίστησε όσους μοχθούν για την ανέγερση του ναού και είπε ότι προσβλέπει στην αποπεράτωση και την ημέρα των εγκαινίων του.
Ευχήθηκε σε όλους να έχουν πλεόνασμα πίστεως και βιώματος, το οποίο να το μεταδίδουν στα παιδιά τους. «Τα παιδιά είναι η προίκα μας. Αυτά θα είναι οι άνθρωποι που θα οικοδομήσουν την ελεύθερη Κύπρο, που έρχεται», σημείωσε ο κ. Νεόφυτος.

Τρίκλιτη τρουλαία Βασιλική

**Ο ομότιμος καθηγητής του ΕΜΠ, Παναγιώτης Τουλιάτος (α) και ο αρχιτέκτονας Μάριος Πελεκάνος (δ)**

Αρχιτέκτονες του έργου είναι ο ομότιμος καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) και νυν πρόεδρος του Τμήματος Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Frederick, Παναγιώτης Τουλιάτος , και ο Κύπριος Μάριος Βασιλείου, αρχιτέκτονας, επίκουρος καθηγητής επίσης στο Frederick. Μηχανικός είναι ο κ. Χαράλαμπος Μουζάκης, επίκουρος καθηγητής του ΕΜΠ.
Μιλώντας στον «Φ» ο αρχιτέκτονας, Μάριος Πελεκάνος, ανέφερε ότι ο ναός του Αγίου Φιλουμένου θα οικοδομηθεί σε χώρο της Ιεράς Μονής Ορούντας, στα δυτικά της σημερινής κεντρικής αυλής. Πρόκειται για τρίκλιτη βασιλική με τρούλλο, τριμερές Ιερό με διακριτή πρόθεση και διακονικό, πλευρικές προεξέχουσες κόγχες για τους χορούς, λιτή και ημιυπαίθριο νάρθηκα. Οι γενικές διαστάσεις του ναού , μας είπε, είναι 26 επί 12 μέτρα, ενώ ο τρούλος θα ανεβαίνει στα 12 μέτρα από το περιβάλλον έδαφος. Στα βόρεια του κεντρικού ναού και με είσοδο από τον χώρο της λιτής θα οικοδομηθεί παρεκκλήσιο προς τιμήν της Παναγίας, με σταυροειδή κάτοψη γενικών διαστάσεων 8 επί 6 μέτρα και με τρούλο που θα φθάνει τα 9 μέτρα.
Σύμφωνα με τον κ. Πελεκάνο «το συγκρότημα θα οικοδομηθεί με βάση την παραδοσιακή τεχνική των θολοσκέπαστων μνημείων της βυζαντινής περιόδου, με φέρουσα συμπαγή λιθοδομή από κυπριακή πέτρα με πάχος μέχρι 80 εκατοστά, θόλους και τρούλους από ειδικά συμπαγή τούβλα και εσωτερικό παραδοσιακό επίχρισμα προς αγιογράφηση». Το κτίσιμο της λιθοδομής του ναού, σημείωσε , θα γίνει από έμπειρους μάστορες και τεχνικούς.
Σημαντικό ρόλο στην αντισεισμική ικανότητα των βυζαντινών μνημείων, διαδραμάτιζε, εξηγεί στον «Φ» ο Μ. Πελεκάνος, η λεγόμενη «ιμάντωσις», η οποία «ήταν η τεχνική της περίδεσης του μνημείου με ξύλινες δοκούς εντός της τοιχοποιίας, έτσι ώστε το οικοδόμημα να αντιστέκεται στις σεισμικές καταπονήσεις με επιτυχία, ως σύνολο». Στον ναό του Αγίου Φιλουμένου «η τεχνική της ιμαντώσεως των βυζαντινών θα τηρηθεί με την ίδια οικοδομική φιλοσοφία, αλλά πλέον με σύγχρονο τρόπο και υλικά», κατέληξε ο κ. Πελεκάνος.