Θεμέλιος λίθος ιερού ναού Αγίου Φιλουμένου

Την Δευτέρα, 17 Ιουνίου 2019, εορτή του Αγίου Πνεύματος ο Μητροπολίτης Μόρφου, Νεόφυτος, μετά την Θεία Λειτουργία θα τελέσει στην γυναικεία Μονή του Αγίου Νικολάου Ορούντας την ακολουθία κατάθεσης του Θεμέλιου Λίθου για την ανέγερση Ιερού Ναού επ’ ονόματι του νέου ιερομάρτυρος Αγίου Φιλουμένου του θαυματουργού, που καταγόταν από την ομώνυμη κοινότητα. Της κατάθεσης του Θεμελίου Λίθου θα προηγηθεί λιτανεία γύρω από την Μονή. Η εορτή
του Αγίου Πνεύματος αποτελεί τη δεύτερη επίσημη πανήγυρη της Μονής. Οι ακολουθίες του Όρθρου και της Θειας Λειτουργίας θα αρχίσουν στις 6.30 π.μ

          Ο άγιος Νικόλαος και ο άγιος Φιλούμενος σκέπουν την ιερά μονή Ορούντας, έργον των      μοναζουσών 2013

Σύμφωνα με στοιχεία από το βιβλίο «Ο Άγιος Νέος Ιερομάρτυς Φιλούμενος ο Κύπριος», έκδ. Ιεράς Μονής Αγίου Νικολάου Ορούντας   ο Άγιος Φιλούμενος, κατά κόσμον Σοφοκλής Ορουντιώτης, ήταν γέννημα και θρέμμα της αγιοτόκου νήσου Κύπρου. Γεννήθηκε στις 15 του Οκτώβρη του έτους 1913 στην ενορία του Αγίου Σάββα στη Λευκωσία. Η καταγωγή του όμως ήταν από το χωριό της επισκοπής Μόρφου, Ορούντα. Γόνος ευλαβών γονέων –του Γεωργίου και της Μαγδαληνής Χασάπη- και «υποτακτικός» της ευλογημένης γιαγιάς του Αλεξάνδρας, ο Άγιος Φιλούμενος μυήθηκε από πολύ νωρίς σ’ ένα μοναχικό τυπικό ζωής.
Το καλοκαίρι του 1927 εγκατέλειψε, μαζί με τον αδελφό του Αλέξανδρο (τον μετέπειτα ιερομόναχο Ελπίδιο), το πατρικό του σπίτι και πήγε στο Σταυροβούνι όπου παρέμεινε για 5 χρόνια υποτασσόμενος «εν παντί» στον τότε ηγούμενο, μοναχό Βαρνάβα.
Το 1934 αναχώρησε, μαζί με τον αδελφό του, από τη Μονή του Σταυροβουνιού και μετέβη στα Ιεροσόλυμα για να εγγραφεί στο Γυμνάσιο του εκεί Πατριαρχείου. Στον τρίτο χρόνο φοίτησής του στο Γυμνάσιο εκάρη μοναχός, από τον τότε Πατριάρχη Τιμόθεο Θέμελη και λίγους μήνες μετά χειροτονήθηκε διάκονος. Το 1943 χειροτονήθηκε πρεσβύτερος και έξι χρόνια αργότερα έλαβε και το οφφίκιο του Αρχιμανδρίτη.
Αποφοιτώντας από τη Σχολή του Πατριαρχείου ο Άγιος Φιλούμενος, παρέμεινε στα Ιεροσόλυμα όπου υπηρέτησε, ως μέλος της Αγιοταφικής αδελφότητας, για 45 συνεχή χρόνια. Σ’ αυτά τα χρόνια διορίστηκε ως ηγούμενος σε διάφορα προσκυνήματα –στην Τιβεριάδα, στην Ιόππη, στη Μονή του Αρχαγγέλου, στη Ραμάλλα, στον Αββά Θεοδόσιο, στον Προφήτη Ηλία.
Το τελευταίο προσκύνημα, στο οποίο διορίστηκε ήταν στο Φρέαρ του Ιακώβ. Εκεί είχε να αντιμετωπίσει πολλές δυσκολίες, γιατί συχνά τον επισκέπτονταν φανατικοί Σιωνιστές απαιτώντας να αφαιρέσει τις εικόνες και το Σταυρό από το ναό. Πολλές φορές μάλιστα τον απειλούσαν ότι θα τον σκότωναν αν δεν έφευγε από το προσκύνημα, αλλά αυτός είχε πάρει την απόφαση να παραμείνει εκεί ό,τι και αν συνέβαινε.
Το απόγευμα της 29ης Νοεμβρίου του 1979, μέρα που η εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του Αγίου μάρτυρος Φιλουμένου –του εν Αγκύρα μαρτυρήσαντος εν έτη 270- «άγνωστοι» εισήλθαν στο Φρέαρ του Ιακώβ και επιτέθηκαν στον Άγιο. Τον σκότωσαν κτυπώντας τον με τσεκούρι στο πρόσωπο, στα χέρια και στα πόδια. Στη συνέχεια βεβήλωσαν την εκκλησία, ενώ φεύγοντας έριξαν και μια χειροβομβίδα καταστρέφοντας το χώρο σχεδόν ολοσχερώς.

                            Εικόνα του Αγίου στην Μονή Αγίου Νικολάου Οερούντας
Το σκήνωμα του Αγίου μεταφέρθηκε για νεκροψία στο Τελ Αβίβ και παρόλο που οι αρχές το έδωσαν στους πατέρες του Πατριαρχείου μετά από 5 μέρες, δεν παρουσίαζε νεκρική ακαμψία αλλά ήταν μαλακό και ευλύγιστο σαν να ήταν εν ζωή.
Η κηδεία έγινε στο ναό της Αγίας Θέκλας (στις 4 Δεκεμβρίου του 1979), παρόντων των Αγιοταφιτών πατέρων, συγγενών του Αγίου και πλήθους κόσμου, όχι μόνο ορθοδόξων αλλά και ετεροδόξων και μουσουλμάνων. Λίγο αργότερα έγινε και η ταφή του μάρτυρος στο κοιμητήριο της Αγιοταφικής αδελφότητας στην Αγία Σιών.
Περίπου τέσσερα χρόνια μετά το θάνατο του Αγίου Φιλουμένου, στις 30 Νοεμβρίου του 1983, πάρθηκε η απόφαση από το Πατριαρχείο να γίνει η ανακομιδή των οστών του. Όσοι ήταν παρόντες όμως βρέθηκαν μπροστά σε ένα θαυμαστό γεγονός: όταν ανοίχτηκε ο τάφος το σώμα του μάρτυρος ήταν άφθορο και ευωδιάζων, ως άνωθεν επισφράγιση της ένταξής του «εν σκηναίς Αγίων».
Στη συνέχεια ξανακλείστηκε ο τάφος και άνοιξε ξανά στις 26 Δεκεμβρίου του 1984. Το σκήνωμά του Αγίου βρέθηκε και πάλι να ευωδιάζει και να διατηρεί μερική αφθαρσία. Τότε, οι Αγιοταφίτες το τοποθέτησαν στο Ιερό Βήμα του ναού της Αγίας Σιών. Στις μέρες μας έχει ολοκληρωθεί στον τόπο μαρτυρίου του Αγίου περικαλλής τρίκλιτος ναός, του οποίου το ένα κλίτος είναι αφιερωμένο στον Άγιο Φιλούμενο. Εκεί μεταφέρθηκε το 2008 και το σκήνωμά του. Σ’ αυτό προστρέχουν και πολλοί που ευλαβούνται τον Άγιο –όχι μόνο ορθόδοξοι αλλά και άραβες ακόμη και ετερόδοξοι- ζητώντας τις προς τον Κύριο πρεσβείες του. Στις 29 Νοεμβρίου του 2009 έχει γίνει από τη Σύνοδο του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων η επίσημη Αγιοκατάταξη του .

Η Μονή Ορούντας

Η Μονή της Ορούντας είναι άγνωστο πότε ιδρύθηκε. Το καθολικό του χρονολογείται στα τέλη του 15ου με αρχές 16ου αιώνα, παρόλο που οι ανασκαφές έφεραν στο φως θεμέλια πρωιμότερης οικοδομικής φάσης, πιθανότατα της βυζαντινής περιόδου. Το μοναστήρι εγκαταλείφθηκε για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα για να λειτουργήσει ο ναός του και πάλι το 1995, μετά από πρωτοβουλία των κατοίκων της Ορούντας και της Ιεράς Μητρόπολης Μόρφου, ενώ σύντομα εγκαταστάθηκαν εκεί και πέντε μοναχές, αναβιώνοντας έτσι το μοναστήρι ως γυναικείο.
Το καθολικό της Μονής είναι αφιερωμένο στον Άγιο Νικόλαο. Πρόκειται για ένα μονόκλιτο ναό με τρούλο, κτισμένο με κατεργασμένους πωρόλιθους. Τη δυτική είσοδο του ναού κοσμεί ένα ανάγλυφο λιοντάρι του Αγίου Μάρκου, έχοντας από κάτω χαραγμένη την ημερομηνία 1733, έτος κατά το οποίο πιθανότατα ανακαινίστηκε ο ναός. Στο εσωτερικό του ναού δεσπόζει το ξυλόγλυπτο τέμπλο με τις παλαιές εικόνες και τα αγιογραφημένα βημόθυρα. Στο ναό βρίσκεται και η εικόνα του νεομάρτυρα της Ορθοδοξίας Αγίου Φιλούμενου, ο οποίος καταγόταν από την Ορούντα και μαρτύρησε το 1979, στο προσκύνημα του Φρέατος του Ιακώβ στην Παλαιστίνη.

              Έργο Αμβροσίου Ιερομονάχου, Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου, Ορούντα

Τα κτίρια της Μονής είναι πλινθόκτιστα και η εσωτερική αυλή λιθόστρωτη. Τα οικοδομήματα βρίσκονταν σε πολύ άσχημη κατάσταση, μέχρι την ανακαίνισή τους. Για την ανοικοδόμηση χρησιμοποιήθηκαν τα ίδια δομικά υλικά, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν και κατά το πρώτο κτίσιμο του.
Σκοτεινή περίοδος για την ιστορία της Μονής αποτελεί η περίοδος της Τουρκοκρατίας, κατά την οποία το μοναστήρι είχε λεηλατηθεί αρκετές φορές από τους Τούρκους. Από αυτή την περίοδο σώζονται και πλήθος τοπικών παραδόσεων. Ο λαογράφος Νέαρχος Κληρίδης σε μελέτη του για το Μοναστήρι αναφέρεται στη μεγάλη περιουσία που είχε η Μονή κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας μέχρι που πέρασε αυθαίρετα στα χέρια ενός Τούρκου, ο οποίος όμως αναγκάστηκε να την εγκαταλείψει μετά από αλλεπάλληλα κακά που δέχθηκε ο ίδιος και η οικογένειά του. Επίσης αναφέρεται σε ένα κρυμμένο θησαυρό που βρέθηκε σε ένα γειτονικό αγρό. Το θησαυρό τον είχε κρύψει ο τότε ηγούμενος της Μονής, για να γλιτώσει από την καταστροφική μανία των Τούρκων. Ο ίδιος όμως ο ηγούμενος βρήκε μαρτυρικό θάνατο. Οι Τούρκοι παρέμειναν για αρκετά χρόνια στη Μονή, την οποία την χρησιμοποιούσαν για την καλλιέργεια των κτημάτων της και τη φύλαξη των προβάτων τους μέχρι που την πούλησαν σε κάποιο μοναχό, ο οποίος με τη σειρά του την δώρισε στη Μητρόπολη Κυρηνείας.
Τα τελευταία σημάδια ζωής της Μονής, υπήρχαν μέχρι και τη δεκαετία του ’40, ενώ από εκεί και έπειτα παρατηρήθηκε η πλήρης εγκατάλειψη του χώρου. Με το που περιήλθε το Μοναστήρι στη δικαιοδοσία της Μητρόπολης Μόρφου ξεκίνησαν και οι διαδικασίες για αναστήλωση και αναβίωση του μοναστηριού. Ανοικοδομήθηκαν νέες πτέρυγες , οι οποίες περιελάμβαναν ένα παρεκκλήσι αφιερωμένο στο Άγιο Πνεύμα, τα κελιά των μοναχών και εργαστήρια. Η ανασύσταση της Μονής του Αγίου Νικολάου στην Ορούντα έγινε το 2001, στην εορτή του Αγίου Πνεύματος. Η Μονή εορτάζει κάθε χρόνο στις 6 Δεκεμβρίου, ημέρα εορτής του Αγίου Νικολάου και την ημέρα εορτής του Αγίου Πνεύματος.

Λειτουργία στην Μόρφου

*Εξάλλου, αύριο θα τελεστεί από τις 06:00 -11:00 αρχιερατική Θεία Λειτουργία και ο Εσπερινός του Αγίου Πνεύματος (της Γονυκλισίας) στον καθεδρικό ναό του Αγίου Μάμαντος στην κατεχόμενη Μόρφου, την Κυριακή της Πεντηκοστής, 16 Ιουνίου 2019 από τις 06:00 -11:00.
Των ιερών ακολουθιών θα προστεί ο Μητροπολίτης Μόρφου Νεόφυτος, συλλειτουργούντων κληρικών της Μητροπόλεως . Οι πιστοί θα έχουν την ευκαιρία να προσκυνήσουν τη θαυματουργή εικόνα του Χρυσοσώτηρος Ακανθούς, η οποία βρίσκεται προσωρινά στον ναό του Αγίου Μάμαντος.