Κέντρο Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών το ιστορικό σπίτι της Λέλας Καραγιάννη
Παραχωρήθηκε από τον Δήμο Αθηναίων στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών . / Δημιουργείται Εκκλησιαστικό Μητροπολιτικό Μουσείο και Κέντρο Συντήρησης Κειμηλίων
Το ιστορικό σπίτι της Λέλας Καραγιάννη Το σπίτι που έζησε η εμβληματική μητέρα της Αντίστασης Λέλα Καραγιάννηπαραχώρησε σήμερα το πρωί στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών ο Δήμος Αθηναίων, με σκοπό να δημιουργηθεί ένα Κέντρο Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών της «Αποστολής».
Η υπογραφή της παραχώρησης πραγματοποιήθηκε στο αρχοντικό της Αγίας Φιλοθέης στην Πλάκα μεταξύ του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου, του Δημάρχου Αθηναίων κ. Κώστα Μπακογιάννη και του Γενικού Διευθυντή της Αποστολής κ. Κωνσταντίνου Δήμτσα, που θα διαχειριστεί το νέο Κέντρο.
Στην προσφορά της «Αποστολής» σε όσα παιδιά έχουν ανάγκη αναφέρθηκε στον χαιρετισμό του ο κ. Δήμτσας τονίζοντας πως «τα παιδιά δεν έχουν χρώμα, δεν έχουν φυλή. Θα σταθούμε δίπλα σε όλα. Ιδιαίτερα σε όσα οι οικογένειές τους αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα». Αναφέρθηκε, επίσης, στο σπίτι της Λέλας Καραγιάννη σημειώνοντας πως “θα τιμήσουμε την ηρωίδα και το παράδειγμά της θα μεταφερθεί στις νέες γενιές», ενώ ευχαρίστησε ιδιαίτερα τον Δήμαρχο και το Δημοτικό Συμβούλιο για την εμπιστοσύνη τους”.
Ο Δήμαρχος Αθηναίων χαρακτήρισε σημαντική την ημέρα αυτή για το Δήμο, αλλά και την πόλη της Αθήνας. «Το κτήριο συστεγάζει την πολιτισμική αξια και την ιστορία» υπογράμμισε ο κ. Μπακογιάννης και προσέθεσε ότι είναι «ταυτισμένο με την πόλη της Αθήνας».
Μιλώντας για την δημιουργία του Κέντρου επεσήμανε πως «δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να τιμήσουμε το χθες, από το να προετοιμαστούμε για το αύριο» και το χαρακτήρισε «μια ανοιχτή αγκαλιά για όλους». Ολοκληρώνοντας τον χαιρετισμό του ο Δήμαρχος ευχαρίστησε τον Αρχιεπίσκοπο που πάντα με την συμβολή και την καθοδήγησή του «μας επιτρέπει να γινόμαστε καλύτεροι» και συνεχάρη τον κ. Δήμτσα για το έργο της «Αποστολής».
Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος εξέφρασε την συγκίνησή του διότι, όπως είπε, «βρισκόμαστε σε έναν ιστορικό χώρο, στο Αρχοντικό της Αγίας Φιλοθέης, η οποία έδειξε με την ζωή της ότι αξίζει η πορεία μας να είναι μια θυσία αγάπης για τους συνανθρώπους μας».
Τόνισε, ακόμη, ότι βρισκόμαστε σε μία δύσκολη περίοδο σημειώνοντας πως δε θα μπορούσε η Εκκλησία να μην προβληματιστεί σε αυτήν την νέα εποχή. Αναφέρθηκε στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα παιδιά και στην προσπάθεια της Εκκλησίας στο διάβα των αιώνων να αντιμετωπιστούν αυτές οι δυσκολίες. Μίλησε, επίσης, για την συνεργασία της Εκκλησίας με άλλους φορείς υπογραμμίζοντας πως «όταν συνεργαζόμαστε αντιμετωπίζουμε και τις μικρές και τις μεγάλες δυσκολίες». Αναφέρθηκε στο πρόγραμμα του Κέντρου Δημιουργικής Απασχόλησης και στην σημαντική συμβολή του στην ανάπτυξη των παιδιών σχετικά με την συμπεριφορά και την κοινωνικοποίησή τους και ευχαρίστησε τον κ. Δήμτσα για την δράση του, ενώ αναφορικά με το νέο αυτό ιστορικό κτήριο που παραχώρησε ο Δήμος ευχήθηκε να παραδειγματιστούν τα παιδιά από τη ζωή της Λέλας Καραγιάννη.
Αναμνηστική πλάκα στην oικία της Λέλας Καραγιάννη
Εκκλησιαστικό Μητροπολιτικό Μουσείο
ΕΞΑΛΛΟΥ, αρχίζουν σύντομα οι εργασίες για την δημιουργία Εκκλησιαστικού Μητροπολιτικού Μουσείου και Κέντρου Συντήρησης Κειμηλίων, στην οδό Θουκυδίδου στην Πλάκα. Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος τέλεσε Αγιασμό για την έναρξη του έργου, στον οποίο παρέστη ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, κ. Κώστας Καραμανλής, αφού το έργο θα υλοποιηθεί μέσω προγραμματικής σύμβασης με το Υπουργείο.
Ο Αρχιεπίσκοπος ευχαρίστησε πολύ τόσο τους συνεργάτες του όσο και τους συνεργάτες του υπουργείου που βοήθησαν, “ώστε να φτάσουμε επιτέλους στη σημερινή ημέρα”. Μίλησε, επίσης, για την ιστορική σημασία και αξία του συγκεκριμένου σημείου, τονίζοντας πως «οπωσδήποτε οι πρώτοι οι όποιοι εγκαταστάθηκαν εδώ και χρησιμοποίησαν αυτό το χώρο, συνδέονται άμεσα με τον πολιτισμό της τότε εποχής, της π.Χ.». Ανέφερε, ακόμη, ότι υπάρχουν πληροφορίες από τα χρόνια μετά την τουρκοκρατία, «τότε που εδώ στο κέντρο αυτό, βασίλευε η μορφή της οικογένειας των Μπενιζέλων, η Αγία Φιλοθέη, η αγία της Εκκλησίας μας, η οποία προσέφερε πάρα πολλά εις το έθνος μας και εις το γένος μας».
Σχολίασε, εξάλλου, ότι από την άλλη πλευρά του χώρου, όπου θα χτιστεί το μουσείο υπάρχει το κτήριο, όπου στεγάστηκε η Ιερά Σύνοδος αμέσως μετά την απελευθέρωση, το 1834. Επεσήμανε, ότι «πέρασαν πολλές γενεές ανθρώπων και χρόνια πολλά για να βρει αυτός ο χώρος την συναντίληψη και τη βοήθεια για να μπορέσουμε να φτάσουμε στο σημείο αυτό το σημερινό, την ώρα τη σημερινή» και συμπλήρωσε ότι «πέρασε αυτός ο χώρος μέσα από πολλά προγράμματα. Άλλαξαν κατά καιρούς, διότι ίσως και οι συνθήκες να το απαιτούσαν». Υπογράμμισε, άλλωστε, ότι ο κάτω χώρος θα παραμείνει όπως έχει, ώστε να είναι ορατά τα σημεία του πολιτισμού της προ Χριστού εποχής, ενώ στο υπόλοιπο οικοδόμημα θα γίνει ένα εκκλησιαστικό μουσείο, «για να στεγάσει κι αυτό θησαυρούς, οι οποίοι είναι πολύτιμοι και βρίσκονται σε ντουλάπια και σε χώρους ακατάλληλους». Πρόσθεσε, ακόμη, ότι θα υπάρχει και ένας μέρος, όπου θα διδάσκεται η τέχνη της συντήρησης των κειμηλίων.
Ο Αρχιεπίσκοπος απευθυνόμενος στον υπουργό τόνισε ότι στην μπροστινή πλευρά του κτηρίου είναι γραμμένο το έτος «1834», όπου άρχισε η λειτουργία της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος και δήλωσε πως «σήμερα, θα μπει μια άλλη χρονολογία που θα έχει το δικό σας όνομα, που θα θυμίζει, ότι όχι μόνο οι παλαιοί, αλλά και οι νεότεροι μπορούν και ξέρουν να αντιμετωπίζουν τέτοιου είδους προβλήματα».
Ο κ. Καραμανλής δήλωσε: «Με μεγάλη χαρά σήμερα κάνουμε το πρώτο βήμα για την κατασκευή του Εκκλησιαστικού Μητροπολιτικού Μουσείου και του Κέντρου Συντήρησης Κειμηλίων. Η Ορθοδοξία είναι αναπόσπαστο μέρος της ελληνικής Ιστορίας και πέραν των άλλων μας έχει προσφέρει και υπέροχα έργα τέχνης, που συγκινούν με την πνευματικότητα και το κάλλος τους. Η προμελέτη του έργου θα υποβληθεί άμεσα για έγκριση και αφού εγκριθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού, θα δημοπρατηθεί και η οριστική μελέτη του έργου. Εκτιμούμε ότι η μελέτη θα έχει δημοπρατηθεί το Σεπτέμβριο και η δημοπράτηση της κατασκευής θα μπορεί να ξεκινήσει τέλη του 2022. Οι χρόνοι τώρα εξαρτώνται από το πότε θα εγκριθούν οι μελέτες από τους αρχαιολόγους. Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών από την πλευρά του είναι έτοιμο. Ταυτόχρονα στόχος είναι να προχωρήσει και η αποκατάσταση του πρώην κτιρίου της Ιεράς Συνόδου στην Αγίας Φιλοθέης. Ένα κτίριο, που έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο μνημείο από το ΚΑΣ. Αναμένουμε τις οριστικές μελέτες από την Περιφέρεια Αττικής». Στην προγραμματική σύμβαση του εν λόγω έργου περιλαμβάνονται επίσης η αποκατάσταση του πρώην κτιρίου της Ιεράς Συνόδου στην Αγίας Φιλοθέης, που έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο μνημείο από το ΚΑΣ, καθώς και η αποκατάσταση του Ιερού Ναού του Αγίου Ανδρέα, παρεκκλησίου της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, η μελέτη για την οποία αναμένεται να δημοπρατηθεί εντός του Ιουλίου.
Στην συνέχεια ο Αρχιεπίσκοπος και ο υπουργός κατευθύνθηκαν στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών, όπου υπεγράφη με τον Μητροπολίτη Θηβών και Λεβαδείας κ. Γεώργιο απόφαση για τη σύναψη τριμερούς προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών και της Ιεράς Μητροπόλεως Θηβών και Λιβαδειάς, για την αποπεράτωση του Κέντρου Επιμόρφωσης και Επικοινωνίας της Ιεράς Μητροπόλεως Θηβών και Λιβαδειάς (προϋπολογισμού τριών εκ ευρώ) και επισκευές και πρόσθετο εξοπλισμό της Ιεράς Μονής Ευαγγελιστρίας Αλιάρτου Βοιωτίας (προϋπολογισμού 500.000 ευρώ). Ο Μητροπολίτης Θηβών ευχαρίστησε τον Αρχιεπίσκοπο, τον υπουργό, αλλά και όλους τους συνεργάτες τους για το εν λόγω έργο.
Συζητήθηκε επίσης η ένταξη στο ΠΔΕ 2021 του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, προκειμένου να εκτελεστεί μέσω προγραμματικής σύμβασης με την Κτιριακές Υποδομές ΑΕ, η ανακατασκευή των αθλητικών εγκαταστάσεων και του περιβάλλοντος χώρου του Κέντρου Παιδείας, Πολιτισμού και Εθελοντισμού της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, «Η Αγία Φιλοθέη η Αθηναία» στον Αυλώνα Αττικής, καθώς και το αίτημα του Δήμου Λιβαδειάς για χρηματοδότηση κατασκευής οδικού τμήματος μήκους 2,5 χλμ.
Παρέστησαν, επίσης, ο Πρωτοσύγκελος της Αρχιεπισκοπής Αρχιμανδρίτης Βαρνάβας Θεοχάρης, ο Διευθυντής του Γραφείου Ευρωπαϊκής Διασύνδεσης της Αρχιεπισκοπής, Αρχιμανδρίτης Απόστολος Καβαλιώτης, και Διευθυντές υπηρεσιών της Αρχιεπισκοπής, ενώ τον υπουργό συνόδευε ο Γενικός Γραμματέας Υποδομών κ. Γιώργος Καραγιάννης.
ΠΗΓΗ: ΙΑΑ/ ΦΩΤΟ: Χρήστος Μπόνης
Η συγκλονιστική ιστορία της Λέλας Καραγιάννη – Η ηρωϊδα της Εθνικής Αντίστασης
«Απονέμουμε στην Ελληνίδα αγωνίστρια της Εθνικής Αντίστασης 1941-1944, αρχηγό της Οργάνωσης Πληροφοριών και Δολιοφθοράς “Μπουμπουλίνα”, Λέλα Καραγιάννη, για τον απαράμιλλο ηρωισμό της, την αυτοθυσία και την αφοσίωση που επέδειξε προς το ελληνικό έΈθνος, τα οποία την κατέστησαν στη μνήμη όλων των Ελλήνων και Ελληνίδων ως Εθνικό ιδεώδες, τον βαθμό του ταξιάρχου επί τιμή». Με αυτήν τη λιτή αναφορά, επτά δεκαετίες μετά την εκτέλεσή της, η προσφορά της Λέλας Καραγιάννη κερδίζει μία ακόμη αναγνώριση. Σύμφωνα με το Προεδρικό Διάταγμα, η Λένα Καραγιάννη ανακηρύσσεται ταξίαρχος επί τιμή. Στην απόφαση αυτή οδηγήθηκε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, έπειτα από σχετική πρόταση του υπουργού Εθνικής Αμυνας Νίκου Παναγιωτόπουλου και απόφαση του Συμβουλίου Αρχηγών Γενικού Επιτελείου, τιμώντας τη μνήμη της «Μπουμπουλίνας» του 1940.
Εϊχε προηγηθεί το 1947 η μετά θάνατον βράβευση με το Βραβείο Αρετής και Αυτοθυσίας από την Ακαδημία Αθηνών, ενώ το 2011 κέρδισε τον τίτλο του Δικαίου των Εθνών από το Ιδρυμα για τη Μνήμη των Μαρτύρων και των Ηρώων.
Η δράση στην Κατοχή
Η Λέλα Καραγιάννη γεννήθηκε το 1898 στο χωριό Λίμνη Ευβοίας και ήταν κόρη του Αθανασίου Μηνόπουλου και της Σοφίας Μπούμπουλη. Το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της έμεινε στην Αθήνα, όπου γνώρισε και παντρεύτηκε τον σμυρνιό φαρμακοποιό Γεώργιο Καραγιάννη, αποκτώντας μαζί του επτά παιδιά. Με την κήρυξη του ελληνοϊταλικού πολέμου, μένει στα μετόπισθεν. Λυπημένη που δεν μπορεί να φύγει για το μέτωπο, αποφασίζει ν’ αναλάβει δράση στον τόπο της. Μαζί με τα τέσσερα μεγαλύτερα παιδιά της κατατάσσεται στον Ερυθρό Σταυρό και ύστερα από μια σύντομη εκπαίδευση γίνονται τραυματιοφορείς των πληγωμένων στρατιωτών που έφταναν πίσω στην Ελλάδα με το τρένο.
Το 1941 η γερμανική κατοχή αλλάζει τα σχέδια της Καραγιάννη. Θεωρώντας πως ο κάθε Ελληνας έπρεπε να ξεσηκωθεί για να διεκδικήσει την ελευθερία του κι όχι να περιμένει τους συμμάχους να τον σώσουν, πέρασε στον αντιστασιακό αγώνα. Επιστρατεύοντας τη «Σιωπηλή Στρατιά», τα έξι μεγαλύτερα παιδιά της δηλαδή, τον σύζυγό της, τρεις οικογενειακούς γιατρούς και ορισμένους φίλους της απόλυτης εμπιστοσύνης της, ίδρυσε μια μυστική ομάδα. Εδρα ήταν το σπίτι της στην Οδό Λήμνου 1, κοντά στην σημερινή πλατεία Αμερικής, στο κέντρο της Αθήνας. Εναν μήνα μετά τα πρώτα της σχέδια η ομάδα εξελίχθηκε σε αντιστασιακή οργάνωση και μετονομάστηκε σε «Μπουμπουλίνα» από την πρόγονο της Καραγιάννη.
Αναλαμβάνοντας επικεφαλής της, μια από τις πρώτες της ενέργειες ήταν η ανεύρεση και περίθαλψη στρατιωτών των συμμαχικών δυνάμεων που είχαν αποκοπεί από τις μονάδες τους κι αναζητούσαν τρόπους διαφυγής από τη χώρα. Αξιοποιώντας το δίκτυο των 100 και πλέον συνεργατών της, ανέλαβε το κόστος της διατροφής, της ιατρικής περίθαλψης και του ρουχισμού τους. Αρκετούς από αυτούς τους φυγάδευσε στη Μέση Ανατολή, με τη βοήθεια του καπνοβιομηχάνου Τάσου Παπαστράτου, του Αλέξανδρου Πάλλη, μετέπειτα πρεσβευτή της Ελλάδας στο Λονδίνο, και του Γεωργίου Αβέρωφ, γόνου της οικογένειας των εθνοευεργετών, του Αρχιεπισκόπου Δαμασκηνού και της συγγραφέως Ιωάννας Τσάτσου.
Η αντιστασιακή δράση της Καραγιάννη, ωστόσο, δεν πέρασε απαρατήρητη από τους γερμανούς κατακτητές και τον Σεπτέμβριο του 1941 συνελήφθη μαζί με τον σύζυγό της. Στις φυλακές Αβέρωφ ισχυρίστηκε πως ήταν σε διάσταση με τον σύζυγό της και μάλιστα δήλωσε το πατρικό της όνομα. Ετσι, κατάφερε να απαλλάξει τον άνδρα της από τις κατηγορίες κι αφέθηκε ελεύθερος δύο μήνες μετά τη φυλάκισή του. Η ίδια παρέμεινε πίσω από τα σίδερα μέχρι τον Μάρτιο του 1942, αφού πρώτα είχε περάσει ιταλικό στρατοδικείο, αλλά απαλλάχθηκε λόγω έλλειψης στοιχείων. Η παραμονή της στη φυλακή τη βοήθησε να ενισχύσει το δίκτυο των συνεργατών της, συστρατεύοντας στον αγώνα της μέχρι και τους δεσμοφύλακες, οι οποίοι της μετέφεραν πολύτιμες πληροφορίες των ναζί.
Tο σπίτι της Λέλας Καραγιάννη αναπαλαιωμένο. Κηρύχθηκε το 1995 ιστορικό διατηρητέο μνημείο
Κατασκοπεία – Δολιοφθορά
Βαδίζοντας πλέον στο μονοπάτι της κατασκοπείας και της δολιοφθοράς εναντίον του εχθρού, μάζεψε γύρω της πολλούς πατριώτες, τους οποίους έστειλε σε θέσεις-κλειδιά των δυνάμεων κατοχής, κλέβοντας σημαντικές πληροφορίες για τον εχθρό. Αυτά τα στοιχεία μεταβίβαζε στους συμμάχους, καταφέρνοντας τελικά σημαντικά πλήγματα εναντίον του Τρίτου Ράιχ. Ανατινάξεις αεροδρομίων, καταβυθίσεις υποβρυχίων και νηοπομπών ήταν μερικά μόνο από τα πλήγματα που έγιναν χάρη σε εκείνη. Ακόμα, τροφοδοτούσε με πολεμοφόδια από τις αποθήκες των στρατευμάτων κατοχής και φαρμακευτικό υλικό από την αποθήκη του συζύγου της αντάρτικες ομάδες της υπαίθρου.
Η οργάνωση διώχθηκε ανηλεώς από τη Διεύθυνση Ειδικής Ασφάλειας του Κράτους, κάτι που οδήγησε στη μεταπολεμική δικαστική καταδίκη των μελών της. Το καλοκαίρι του 1944 η «Μπουμπουλίνα της Κατοχής» έπεσε τελικά στα χέρια των Γερμανών. Οι πληροφοριοδότες τους κατόρθωσαν να εντοπίσουν αντιστασιακούς και μέσα από βασανιστήρια απέσπασαν τις πληροφορίες για τη δράση της Καραγιάννη και των συντρόφων της. Την περίοδο εκείνη η ίδια νοσηλευόταν σε νοσοκομείο λόγω της εξασθένησής της και μολονότι πληροφορήθηκε για την επικείμενη σύλληψή της δεν θέλησε να κρυφτεί. Πίστευε ότι επωμιζόμενη τις ευθύνες της θα έσωσε τους συνεργάτες της που ήταν στα χέρια των Ες Ες, αλλά και των παιδιών της που βρέθηκαν μαζί της στα κρατητήρια της οδού Μέρλιν.
Στο εκτελεστικό απόσπασμα
Ακόμα και μετά τα φρικτά βασανιστήρια που δέχτηκε δεν λύγισε και με τις βαριές κατηγορίες της αρχηγίας οργάνωσης, κατασκοπείας σε βάρος των Γερμανών και σαμποτάζ να τη βαρύνουν υπέγραψε ουσιαστικά τη θανατική της καταδίκη. Το σούρουπο της 7ης Σεπτεμβρίου 1944 μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου κι από εκεί τα ξημερώματα της επόμενης ημέρας στο εκτελεστικό απόσπασμα. Τουφεκίστηκε μαζί με άλλους 70 αγωνιστές της Αντίστασης, έναν μόλις μήνα πριν από την Απελευθέρωση. Οι επικεφαλής των Ες Ες Βάλτερ Σιμάνα και Βάλτερ Μπλούμε, παρακάμπτοντας τις οδηγίες, οργάνωσαν την τελευταία εκτέλεση στην Ελλάδα. Η Καραγιάννη έπεσε, σύμφωνα με τις μαρτυρίες, φωνάζοντας «Ζήτω η πατρίδα! Ζήτω η λευτεριά!».
ΠΗΓΗ: “ΤΑ ΝΕΑ” των Αθηνών
