Aleksandar Vucic: Ο Καθεδρικός Ναός μας “Θα είναι η νέα Αγία Σοφία”

*Δήλωση του προέδρου της Σερβίας για τον Ναό του Αγίου Σάββα στο Βελιγράδι. Αναμένεται να εγκαινιαστεί τον Νοέμβριο

*Πατριάρχης Ειρηναίος: Ο Καθεδρικός  Ναός του Αγίου Σάββα θα  ένα υπέροχο ιερό για την υπερηφάνεια του σερβικού λαού και ολόκληρου του χριστιανικού κόσμου.

*Δωρεά 10,5 εκατομμυρίων ευρώ από Πούτιν και Gazprom

Ο Πατριάρχης Σερβίας Ειρηναίος και ο Σέρβος πρόεδρος, Aleksandar Vucic, επισκέφθηκαν , πριν μερικές μέρες , τον Ορθόδοξο Καθεδρικό Ναό του Αγίου Σάββα , στο Βελιγράδι,  για να ενημερωθούν για την πρόοδο των εργασιών στο εσωτερικό του.  

Οι εργασίες στο εσωτερικό του Αγίου Σάββα θα πρέπει να ολοκληρωθούν τον Οκτώβριο. Ο Καθεδρικός Ναός πρόκειται να εγκαινιαστεί τον Νοέμβριο , με την ευκαιρία των εορτασμών για  τα  800 χρόνια Αυτοκεφαλίας της  Ορθόδοξης Εκκλησίας Σερβίας.

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα του Πατριαρχείου Σερβίας ο πρόεδρος Βούτσιτς δήλωσε «περήφανος για το γεγονός ότι η σερβική κυβέρνηση είχε αναλάβει το μεγαλύτερο βάρος της ολοκλήρωσης της κατασκευής του Καθεδρικού Ναού του Αγίου Σάββα». Πρόσθεσε τα τελευταία τρία χρόνια οι τα χρήματα , που διατέθηκαν, υπερέβησαν το συνολικό ποσό, που επενδύθηκε κατά τα προηγούμενα 60 χρόνια.

«Όλα μας τα μεγάλα επιτεύγματα αφήνονται στις επόμενες γενιές. Αυτή την περίοδο θα θυμόμαστε όχι μόνο για τις μεγάλες επενδύσεις σε δρόμους, σιδηροδρόμους και άλλες εγκαταστάσεις υποδομής, αλλά και για την ολοκλήρωση του πιο σημαντικού θρησκευτικού και πολιτιστικού έργου».

Ο πρόεδρος Βούτσις τόνισε ότι ο Καθεδρικός Ναός του Αγίου Σάββα « Θα είναι η νέα Αγία Σοφία» και συνέχισε :  «Δεν έχουμε πλέον τον Καθεδρικό Ναό της Αγίας Σοφίας (σ.σ: Κωνσταντινούπολη), αλλά έχουμε τον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Σάββα ».  Επίσης , ανέφερε ότι ο Καθεδρικός Ναός «έχει το μεγαλύτερο μωσαϊκό σε ολόκληρο τον κόσμο (σ.σ: Παναγία Πλατυτέρα στην αψίδα του Ιερού Βήματος), φτιαγμένο από σπασμένο γυαλί, για το μεγαλύτερο μέρος του οποίου εργάστηκαν  Σέρβοι και Ρώσοι καλλιτέχνες».  

Ο Καθεδρικός Ναός του Αγίου Σάββα είναι ένας από τους τρεις μεγαλύτερους στον Ορθόδοξο κόσμο, είπε ο Σέρβος Πρόεδρος και σημείωσε: « Παλεύουμε να χτίσουμε τον Ορθόδοξο Καθεδρικό Ναό μας για περισσότερα από 100 χρόνια. Είναι ένας εξαιρετικά σημαντικός στόχος για όλους τους ανθρώπους που σέβονται τον εαυτό τους και την ιστορία τους, αλλά και το μέλλον τους. Σε μόλις δύο μήνες, τα έργα θα ολοκληρωθούν και θα μπορέσουμε να δούμε τον Καθεδρικό Ναό στην υπέροχη ομορφιά του. Θα είναι ένα από τα μεγαλύτερα και πιο σημαντικά μέρη λατρείας όχι μόνο για τους ανθρώπους μας, αλλά και για όσους έρχονται στη Σερβία για να δουν κάτι υπέροχο» . Ο πρόεδρος Βούτσιτς ευχαρίστησε  τους Ρώσους καλλιτέχνες, τον Ρώσο ακαδημαϊκό Νικολάι Μουχίν, ο οποίος είναι ο κύριος σχεδιαστής και δημιουργός του μωσαϊκού, αλλά και τον  πρόεδρο του Ρωσική Ομοσπονδίας,  Vladimir Putin και την  Gazprom Company για δωρεά 10,5 εκατομμυρίων ευρώ».

Ο Πατριάρχης Ειρηναίος τόνισε ότι ο Καθεδρικός Ναός του Αγίου Σάββα θα είναι  ένα υπέροχο ιερό για την υπερηφάνεια του σερβικού λαού και ολόκληρου του χριστιανικού κόσμου.

Εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του σε όλους εκείνους,  που έκαναν δωρεές, αλλά και στο σερβικό κράτος, το οποίο είχε καταλάβει τη σημασία  του Αγίου Σάββα για την ιστορία μας και «τη σημασία της οικοδόμησης του Καθεδρικού Ναού στο ακριβές μέρος, όπου είχαν καεί τα λείψανα του Αγίου  Σάββα».  Ο κ. Ειρηναίος επεσήμανε ότι :  «όσο ο Stefan Nemanja συνέβαλε στη δημιουργία του κράτους, ο Saint Sava δεν έκανε τίποτα λιγότερο. Ενώ ο Nemanja επεκτείνει τα σύνορα του κράτους, ο St. Sava ενσταλάζει το πνεύμα και τη ζωή στην Εκκλησία μας. Ένα τέτοιο συναίσθημα έχει διαποτίσει ολόκληρη την ιστορία μας και εξακολουθεί να γίνεται αισθητό σήμερα ».

*Δείτε Βίντεο του Πατριαρχείου Σερβίας από την επίσκεψη του Πατριάρχη Ειρηναίου και του Σέρβου προέδρου Aleksandar Vucic στον Καθδρικό Ναό του Αγίου Σάββα

*******************************************************

Ο Καθεδρικός Ναός του Βελιγρααδίου είναι αφιερωμένος στον Άγιο Σάββα, ιδρυτή της  Ορθόδοξης Εκκλησίας Σερβίας και σημαντικό πρόσωπο της χώρας κατά την μεσαιωνική εποχή. Ο Άγιος, γνωστός ως Ο Διαφωτιστής, ήταν Σέρβος πρίγκιπας και Ορθόδοξος μοναχός, ο πρώτος Αρχιεπίσκοπος της αυτοκέφαλης Σερβικής Εκκλησίας, θεμελιωτής της σερβικής νομοθεσίας και διπλωμάτης. Ο Σάββας, γεννημένος ως Ράστκο Νεμάνιτς, ήταν ο νεότερος γιος του Σέρβου Μεγάλου Πρίγκιπα Στέφανου Νεμάνια (Αργότερα Οσίου Συμεών, ιδρυτή της δυναστείας των Nεμάνιτς) και κυβέρνησε την περιοχή του Χουμ για λίγο το 1190-92. Στη συνέχεια έφυγε για το Άγιο Όρος, όπου έγινε μοναχός, με το όνομα Σάββας.

Στο Άγιο Όρος ίδρυσε τη Μονή Χιλανδαρίου, που έγινε ένα από τα σημαντικότερα πολιτιστικά και θρησκευτικά κέντρα του σερβικού λαού. Το 1219 αναγνωρίστηκε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο ως ο πρώτος Σέρβος Αρχιεπίσκοπος  και την ίδια χρονιά συνέγραψε το παλαιότερο γνωστό σύνταγμα της Σερβίας, το Ζακονοπράβιλο, εξασφαλίζοντας έτσι πλήρη ανεξαρτησία. τόσο θρησκευτική όσο και πολιτική. Ο Σάββας θεωρείται ο ιδρυτής της σερβικής μεσαιωνικής λογοτεχνίας και ιστορίας . Οι Οθωμανοί έκαψαν τα λείψανά του το 1594 κατά τη διάρκεια μιας εξέγερσης,  στην οποία οι Σέρβοι χρησιμοποίησαν εικόνες του Σάββα ως πολεμικές σημαίες. Τιμάται από την Ορθόδοξη Εκκλησία Σερβίς, ως ιδρυτής της, στις 27 Ιανουαρίου [Π.Η.. 14 Ιανουαρίου].

Τα πρώτα σχέδια για τον ναό  δημιουργήθηκαν το 1905,  αλλά απορρίφθηκαν και στην συνέχεια οι Βαλκανικοί πόλεμοι και ο πρώτος παγκόσμιος, πάγωσαν την κατασκευή.

Τελικά το 1926 επιλέχτηκε το σχέδιο του αρχιτέκτονα Aleksandar Deroko ανάμεσα σε 22 υποψηφιότητες και τρακόσια σαράντα  χρόνια, μετά το κάψιμο των λειψάνων  του Αγίου Σάββα, το 1935, ξεκίνησε η οικοδόμηση του ναού, η οποία σταμάτησε στην διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου.

Οι εργασίες ξανάρχισαν  το 1985 . Το  μεγαλύτερο επίτευγμα ήταν η  εγκατάσταση του θόλου με βάρος 4.000 τόνους το 1989.

Ο ναός έχει επιφάνεια 3.500 τ.μ. Ο κεντρικός τρούλος υψώνεται σε 91 μέτρα ύψος – και συνολικά 134 από το επίπεδο στάθμης του ποταμού Σάββα – και είναι ορατός από κάθε σημείο της πόλης.

Σχεδιασμένος στο σχήμα του σταυρού, ο ναός έχει χωρητικότητα 10.000 επισκεπτών, διαθέτει 49 αυστριακές καμπάνες τύπου Grassmayr και 18 χρυσούς σταυρούς σε διάφορα μεγέθη.

Στην υπόγεια κρύπτη, επιφάνειας 1.800 τ.μ. βρίσκονται ο θησαυρός του Αγίου Σάββα και ο εκκλησιαστικός τάφος του ιερομάρτυρα Αγίου Λαζάρου

Η επίσκεψη Πούτιν και τα δώρα του

Τον Ιανουάριο του 2019, ο πρόεδρος της Ρωσίας , Βλαντιμίρ Πούτιν,  μαζί με τον Σέρβο ομόλογο του , Αλ.  Βούτσιτς και τον  Πατριάρχη Ειρηναίο επισκέφθηκαν την Εκκλησία του Αγίου Σάββα , όπου τόσο ο Ρώσος πρόεδρος όσο και ο Πατριάρχης  τοποθέτησαν συμβολικά τρία ψηφιδωτά στοιχεία γύρω από το πρόσωπο του Ιησού Χριστού, υπογράφοντας με αυτόν τον τρόπο το μωσαϊκό.

Για την επίσκεψη Πούτιν ο δημοσιογράφος , Σταύρος Τζίμας, άριστος γνώστης των πραγμάτων στα Βαλκάνια, έγραψε στην “Καθημερινή” των Αθηνών:

“Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν ταξίδεψε την περασμένη εβδομάδα στο Βελιγράδι φορτωμένος δώρα για τους ομόδοξους αδελφούς Σέρβους. Εξέπεμψε, όμως, η επίσκεψή του και ισχυρούς συμβολισμούς για τον ρόλο της Ρωσίας στην εν εξελίξει διελκυστίνδα επιρροής στη Βαλκανική.

 Είκοσι μία, συνολικά, συμφωνίες υπέγραψε ο Ρώσος πρόεδρος με τον Σέρβο ομόλογό του Αλεξάνταρ Βούτσιτς. Ανάμεσά τους ανακαινίσεις υδροηλεκτρικών σταθμών στον Δούναβη, ανακατασκευή τμημάτων του σιδηροδρομικού δικτύου, πυρηνική ενέργεια για ειρηνικούς σκοπούς, κατασκευή αποθηκών ρωσικού φυσικού αερίου, πυρηνική και ψηφιακή τεχνολογία κ.ά.

 Στο επίπεδο των πολιτικών δεσμεύσεων, ο Ρώσος ηγέτης είπε στον ομόλογό του Αλεξάνταρ Βούτσιτς ότι θα μεσολαβήσει στον Ερντογάν ώστε να περάσει από τη Σερβία ο αγωγός ρωσικού φυσικού αερίου Turkish Stream, εάν και εφόσον δώσει η Ευρωπαϊκή Ενωση άδεια να συνεχίσει αυτός τη διαδρομή του από την τουρκική Θράκη για τη Δυτική Ευρώπη.

 Ο Βλαντιμίρ Πούτιν πρότεινε, επίσης, στον Βούτσιτς να μεσολαβήσει στην Ευρασιατική Ενωση (Ρωσία, Λευκορωσία, Καζαχστάν, Αρμενία, Κιργιζία), ώστε να υπογραφεί με τη Σερβία συμφωνία ελεύθερου εμπορίου – τη στιγμή που η Σερβία έχει μπει στη διαδικασία των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τις Βρυξέλλες.

 Επικοινωνιακό σόου

 Οι συμφωνίες, ωστόσο, πέρασαν σε δεύτερη μοίρα μπροστά στο επικοινωνιακό σόου που είχε στήσει ο Βούτσιτς, αλλά και στα γεωπολιτικά μηνύματα που έστειλε ο πρόεδρος Πούτιν. Στην πλειονότητά τους οι ελεγχόμενες από τον Βούτσιτς εφημερίδες και ιστοσελίδες χαρακτήρισαν θετική την επίσκεψη, επικαλούμενες το πλήθος των συμφωνιών, ύψους 660.000.000 ευρώ, που υπεγράφησαν, υπογραμμίζοντας με έμφαση ότι ο Πούτιν «κατέστησε σαφές σε διεθνές επίπεδο ότι η Σερβία βρίσκεται υπό την προστασία της ομόθρησκης Ρωσίας». Ο αντιπολιτευόμενος Τύπος είδε την όλη υποδοχή του Ρωσου ηγέτη ως ένα φολκλόρ που είχε στόχο την επίδειξη δύναμης του Βούτσιτς στην αντιπολίτευση, σε μια περίοδο που χιλιάδες Σέρβοι –φοιτητές, διανοούμενοι, νεολαίοι– διαδηλώνουν κάθε εβδομάδα στους δρόμους του Βελιγραδίου και άλλων πόλεων, εναντίον της πολιτικής του, την οποία καταγγέλλουν ως αυταρχική.

 Οι εικόνες που έκαναν τον γύρο του κόσμου από την περιήγηση του Ρώσου ηγέτη στον νεόδμητο εμβληματικό ναό του Αγίου Σάββα στο Βελιγράδι, με κανονιοβολισμούς, καμπάνες που ηχούσαν χαρμόσυνα και χιλιάδες πολίτες να τον καταχειροκροτούν, σχολιάστηκαν καυστικά από μερίδα των ΜΜΕ. «Ηταν συγκέντρωση υποστήριξης του Βούτσιτς παρά υποδοχής του Πούτιν», έγραψε η Danas, σημειώνοντας πως οι κομματικές οργανώσεις του Σερβικού Προοδευτικού Κόμματος (σ.σ. κόμμα του Βούτσιτς) από ολόκληρη τη Σερβία κινητοποιήθηκαν για να μεταφέρουν από την επαρχία κόσμο στο Βελιγράδι. Η εφημερίδα ανέφερε ότι σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες της Σερβίας δόθηκε άδεια μετ’ αποδοχών στους υπαλλήλους που ήθελαν να μεταβούν στο Βελιγράδι, ενώ στην πρωτεύουσα εφαρμόστηκε μειωμένο ωράριο ακόμη και στα σχολεία.

 Η σημασία της επίσκεψης του Πούτιν στο Βελιγράδι, ωστόσο, ξεπερνάει σε επίπεδο ενδιαφέροντος κατά πολύ τα σύνορα της Σερβίας. Aποκτά γεωπολιτικές διαστάσεις, ειδικά σε μια περίοδο που στην ευρύτερη Βαλκανική συντελούνται διεργασίες οι οποίες αλλάζουν τις ισορροπίες, ενδεχομένως και τον χάρτη.

 Μετά το Μαυροβούνιο, η «Βόρεια Μακεδονία», ίσως και το Κόσοβο –εφόσον τελεσφορήσουν οι πιέσεις των ΗΠΑ και Γαλλίας για εξεύρεση λύσης στη διαμάχη με τους Σέρβους– μπαίνουν στο ΝΑΤΟ. Εκτός Βορειοατλαντικού Συμφώνου μένουν μόνο η Σερβία και η Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Με τη νατοϊκή «τανάλια» να σφίγγει τη Ρωσία από τις χώρες της Βαλτικής έως το Αιγαίο και την Αδριατική, ο πρόεδρος Πούτιν από τη Σερβία, μοναδική πλέον εξέδρα ρωσικής επιρροής στη Βαλκανική, διαμήνυσε διά της παρουσίας του πως δεν θα αφήσει τη χώρα να πέσει στην αγκαλιά της Δύσης.

 Υπό τον τίτλο «Η Μόσχα θέλει να αυξήσει την επιρροή της», το σερβικό πρακτορείο ειδήσεων BETA σχολίασε ότι «το μεγάλο βήμα προς τη σταθεροποίηση της Μακεδονίας με την υιοθέτηση αλλαγής της ονομασίας και η αποτυχία της Ρωσίας, τα προηγούμενα χρόνια, να αποτρέψει την ενταξιακή πορεία των Σκοπίων στην Ε.Ε. και στο ΝΑΤΟ, αποτελούν έναν ακόμη λόγο για τη Ρωσία να επιδιώκει τη διατήρηση και την επέκταση της επιρροής της στη Σερβία».

 Αλλά και στη μετάβαση του Βλαντιμίρ Πούτιν στον ναό του Αγίου Σάββα, το ΒΕΤΑ διέγνωσε ρωσικές σκοπιμότητες.

«Από ρωσικής πλευράς, η επιλογή της επίσκεψης Πούτιν στον ναό του Αγίου Σάββα και η συνάντησή του με τον Πατριάρχη της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας Ειρηναίο ήταν μια προσπάθεια του Ρώσου προέδρου να επιδείξει τους ισχυρούς δεσμούς των ορθοδόξων των δύο εθνών, σε μια περίοδο αιχμής της σύγκρουσης ανάμεσα στο Πατριαρχείο Μόσχας και στο Οικουμενικό Πατριαρχείο εξαιτίας της αυτοκεφαλίας της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Η Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία επιδιώκει τη στήριξη του Πατριαρχείου Μόσχας στη διαμάχη με τις Ορθόδοξες Εκκλησίες της Μακεδονίας και του Μαυροβουνίου, οι οποίες επίσης ζητούν αυτοκεφαλία».

 Η κατηγορία

 Ο Ρώσος πρόεδρος, ερωτηθείς στη συνέντευξη Τύπου για το εάν η χώρα του προτίθεται να αναλάβει κάποια πρωτοβουλία στο καυτό ζήτημα του Κοσόβου, απέφυγε να απαντήσει. Αντ’ αυτού κατηγόρησε την Πρίστινα ότι «το τελευταίο διάστημα πήρε μια σειρά από προκλητικές πρωτοβουλίες, που όξυναν σοβαρά την κατάσταση».

 Σε ανάλυσή της, η αντιπολιτευόμενη BLIC σχολίασε ότι «η Ρωσία δεν έχει καμία διάθεση να βοηθήσει στην εξεύρεση λύσης, γιατί αν κλείσει το θέμα και το Κόσοβο ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, θα χάσει την επιρροή της στη Σερβία». Οσο για  την επίσκεψη του Ρώσου προέδρου, η ίδια εφημερίδα έγραψε ότι «ο μόνος που είχε ουσιώδες όφελος ήταν ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς, σε μια περίοδο που όλο και αυξάνεται η συμμετοχή των δυσαρεστημένων πολιτών στις διαδηλώσεις της αντιπολίτευσης»”.