Οι δύο Δοσίθεοι
Σήμερα η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά την μνήμη του Οσίου Δοσιθέου , ο οποίος ήταν υποτακτικός του αββά Δωροθέου, του οποίου επίσης τιμάται σήμερα η μνήμη. Ο Όσιος Δοσίθεος, αναδείχθηκε και αυτός στην ασκητική πάλη και, αφού έζησε κατά το παράδειγμα του γέροντα του, απεβίωσε ειρηνικά.
Με την ευκαιρία της σημερινής εορτής ταξιδεύω νοερά στην Ιερά Μονή της Παναγίας Τατάρνης Ευρυτανίας, στην Κωνσταντινούπολη και στην Γερμανία.
Στην Μονή της Τατάρνης εορτάζει ο Ηγούμενος της, αρχιμ. Δοσίθεος, τον οποίο την δεκαετία του 1960, όταν ήταν φοιτητής, είχα κατηχητή στην Αγία Τριάδα, στον Βύρωνα. Ιδιαίτερα φιλακόλουθος, ο Ηγούμενος Δοσίθεος έχει συγγράψει βιβλία και άρθρα. Όμως περισσότερο γνωστός έγινε, κυρίως στο εξωτερικό, από το βιβλίο του-μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες- «ΟΨΟΠΟΙΩΝ ΜΑΓΓΑΝΕΙΑΙ ΗΓΟΥΝ ΚΑΛΟΓΗΡΙΚΗ ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ ΚΑΙ ΖΑΧΑΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ». Στο μοναστήρι του πήγα μόνο μια φορά. Αν και απέχει μόνο 70 χλμ . από το Καρπενήσι , ο δρόμος μέχρι πριν λίγα χρόνια ήταν στενός , αλλά το χειρότερο φιδίσιος. Αυτό καθιστά το ταξίδι, ιδιαίτερα αν δεν διαθέτεις αρκετό χρόνο, πολύ δύσκολο. Όμως τον συναντούσα πολύ συχνά στην κοινή αγαπημένη , την Πόλη. Κληρικός με σεβασμό προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο και με αγάπη για τους Ρωμιούς ήταν πάντοτε στην διάθεση του Φαναρίου. Έγραψε ειδικά για την Πόλη τρία βιβλία : «ΜΙΑ ΓΟΡΓΟΝΑ ΣΤΟΝ ΚΕΡΑΤΙΟ»,«ΘΕΛΩ ΝΑ ΠΙΩ ΟΛΟ ΤΟ ΒΟΣΠΟΡΟ» και«ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ». Επίσης , μέχρι πριν τέσσερα χρόνια, επιμελείτο το εγκόλπιο ημερολόγιο του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Το διακόνημα αυτό σταμάτησε , λόγω του προχωρημένου της ηλικίας και κάποιων προβλημάτων υγείας , που αντιμετωπίζει.
Αρχιμ. Δοσίθεος, Ηγούμενος Ι. Μ. Παναγίας Τατάρνης
Πριν μερικά χρόνια , σε ομιλία του, σε Ιερατική Σύναξη των εφημερίων της Ιεράς Μητροπόλεως Ιεραπύτνης και Σητείας, αναφέρθηκε στους παπάδες της Πόλης, τους οποίους χαρακτήρισε ήρωες και για τους οποίους, σημείωσε, κανείς δεν ομιλεί, κανείς δεν γράφει. Και , ανάμεσα σε άλλα ο Ηγούμενος Δοσίθεος , τόνισε: «Θα σας μιλήσω για όσα έχω ακούσει, για όσα έχω δη, για όσα οι ίδιοι μου έχουν διηγηθή. Ιερείς με οικογένειες, σε μακρινές ξεχασμένες ενορίες, χωρίς ενορίτες, σ’ ένα περιβάλλον εχθρικό. Ιστορίες άγνωστες, άλλες συγκινητικές, άλλες ηρωικές, αλλά όλες ενδιαφέρουσες. Φυσικά θα αναφερθώ ενδεικτικά σε πολύ λίγα, διότι δεν θα ήτο δυνατόν να αναφέρω στην αγάπη σας όλα όσα γνωρίζω… Για να κάνουμε και μια σύγκρισι μεταξύ αυτών και ημών. Διότι παραπονούμεθα πολλάκις, αλλά χωρίς λόγο και αιτία.
Ζουν οι ταπεινοί λευίτες της Κωνσταντινουπόλεως σε ένα εχθρικό περιβάλλον. Δεν γνωρίζουν από που και από ποιόν θα έρθη η βρισιά, η πέτρα, το φτύσιμο. Λίγο να διαταραχθούν οι σχέσεις μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας, αυτοί πληρώνουν τα σπασμένα. Και όμως, μένουν εκεί από του χρέους μή κινούντες. Ωσάν τον στρατιώτη μιας πύλης στην Πομπηία. Η λάβα του Βεζούβιου ήρθε και τον εκάλυψε, μα εκείνος έμεινε ακίνητος φρουρός μιας διαταγής, να μη εγκαταλείψη την πύλη. Και στις ανασκαφές βρέθηκε πετρωμένος απ’ τη λάβα με το δόρυ στο χέρι, στην πύλη».
Εύχομαι από καρδιάς ο Θεός να δωρίζει χρόνια ευλογημένα στον σεβαστό Ηγούμενο για να φροντίζει την Μονή, να καθοδηγεί τα πνευματικά του παιδιά και να μας δίνει αναψυχή με το λόγο και τα γραπτά του.
Έρχομαι τώρα στον δεύτερο Δοσίθεο, ο οποίος εκοιμήθη τον Σεπτέμβριο του 2018 σε κλινική της Γερμανίας, όπου νοσηλευόταν για να αντιμετωπίσει την επάρατο νόσο. Αυτόν τον γνώρισα στις αρχές της δεκαετίας του 2000 στην Πόλη. Ήταν πρωτοπρεβύτερος, εφημέριος στον ιερό ναό του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στα Ταταύλα , υπεύθυνος του ιδιαιτέρου Πατριαρχικού Γραφείου και του Γραφείου Τύπου του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Έγγαμος κληρικός, νυμφευμένος με την εξαίρετη Κυριακή Αϊβάτογλου, ο π. Δοσίθεος γεννήθηκε το 1941 στη Χαλκηδόνα (Kadıkoy). Φοίτησε στην Αστική της Σχολή και στην Πατριαρχική Μεγάλη τού Γένους Σχολή. Αποφοίτησε το 1959. Σπούδασε στη Φυσικομαθηματική Σχολή του Πανεπιστημίου της Πόλης, από την οποία πήρε πτυχίο στην Βιολογία. Υπηρέτησε στον τουρκικό στρατό από το ’65 έως το ’67 ως έφεδρος αξιωματικός. Μετά, επειδή ήταν αδύνατος ο διορισμός σε σχολείο της μειονότητας, αναχώρησε για τη Γερμανία, όπου έκανε περαιτέρω σπουδές. Έγινε ερευνητής και εργάστηκε στο τμήμα φαρμακολογικών ερευνών της φαρμακευτικής εταιρείας Hoechst, στο Βισμπάντεν. Δημοσίευσε 17 επιστημονικές μελέτες. Από το γάμο του με την Κυριακή απέκτησαν δύο θυγατέρες.
Από την Γερμανία επέστρεψε στην Πόλη και εντάχθηκε στον ιερό κλήρο.
Επίσης, ασχολήθηκε με την λογοτεχνία. Με το κοσμικό του όνομα Χρήστος Αναγνωστόπουλος κυκλοφόρησαν δύο βιβλία: «Το Τέλος της Μπαλάντας» και «Αναβολές και Κατήφοροι». Είναι μέρος της μυθιστορηματικής τετραλογίας, «Ρωμιοί της Πόλης», μια κατάθεση ψυχής και βιωμάτων του ιδίου. Τα άλλα δύο βιβλία της τετραλογίας, που είναι υπό έκδοση , τιτλοφορούνται, όπως ο μακαριστός μου είχε πει: «Το Παραθύρι του Βορριά» και «Όσοι Έφυγαν και Όσοι Έμειναν».
Ο μακαριστός πρωτοπρεσβύτερος Δοσίθεος Αναγνωστόπουλος
Για τον μακαριστό π. Δοσίθεο , λίγο μετά την χειροτονία του ο Ηγούμενος Τατάρνης είχε γράψει:
«Και κει που το καντήλι τρεμοσβύνη, ξάφνου κάποιος ρίχνει λάδι, ανεβάζει το φυτίλι και η ταπεινή φλόγα ζωηρεύει και πάλι.
26 Οκτωβρίου στην Πόλη, στα Ταταύλα. Παηγυρίζει ο ναός τού Αγίου Δημητρίου. Χειροτονείται ο διάκονος Δοσίθεος Αναγνωστόπουλος εις πρεσβύτερον. Χειροτονών, κελεύσει Πατριαρχική, ο αρχιερατικώς προϊστάμενος Ταταούλων , Μητροπολίτης Σασίμων κ. Γεννάδιος. Ο χειροτονούμενος θα ιερουργή στον ναό Ευαγγελιστρίας προπόδων Ταταούλων. Σέ ναό που για χρόνια πολλά εστερείτο ιερέως. Σέ μια περιοχή απ’ τις πιο κακόφημες τής Πόλεως. Πορτοφολάδες, μαχαιροβγάλτες, προαγωγοί και κάθε άλλο άνθος τού κακού. Ακόμη και τις καμπάνες τής εκκλησίας έκλεψαν οι αφιλότιμοι.
Και εκεί που φαίνονταν ότι όλα τέλειωσαν, η ζωή ξαναρχίζει. Μέ ένα νέο εφημέριο. Πρεσβύτερον όνομα και πράγμα. Και στο αξίωμα και στην ηλικία… Ο κύκλος τής «δουλειάς» (στην Γερμανία) έκλεισε. Οι έρευνες έλαβαν τέλος. Ατέλειωτη όμως η νοσταλγία για την Πόλι. Για τήν ιερωσύνη. Η ανάμνησις τού ιερέως παππού του τον ακολουθούσε στα ξένα. Παρουσιάζεται στον Οικουμενικό Πατριάρχη. Του εκφράζει την επιθυμία του να υπηρετήση εις το ‘Αγιον Θυσιαστήριον. Ο Πατριάρχης ασμένως αποδέχεται την παράκληση. Ακολουθεί ο εξής διάλογος –¨Θά σέ χειροτονήσω, αλλά θα σού αλλάξω το όνομα. Δεν μού πάει το Χρήστος, παπα-Χρήστος¨. Ο υποψήφιος Χρήστος αντιτείνει: ¨Έχω διαβάσει για τους Κινέζους μάρτυρες που γιορτάζουν στις 11 Ιουνίου, ημέρα τής ονομαστικής σας εορτής… (σκοπός του ήτο να αναφερθή στον Κινέζο μάρτυρα ιερέα Μητροφάνη και να ζητήση να ονομασθή Μητροφάνης). Ο διάλογος εκτρέπεται: -¨Πού τα διάβασες αυτά¨; ερωτά ο Πατριάρχης. ¨Σ’ ένα βιβλίο που έχει γράψει ένας αρχιμανδρίτης ονόματι Δοσίθεος¨, απαντά ο υποψήφιος κληρικός .¨Νάτο το όνομα, Δοσίθεο θά σέ βγάλω¨, λέει ο Πατριάρχης. Και έτσι ο Χρήστος χειροτονηθείς εις διάκονον μετωνομάσθη εις Δοσίθεον.
Μή νομίση όμως κανείς ότι το όνομα αυτό, το τόσον καλογηρικό, εδόθη προς τιμήν τού συγγραφέως τού και σύροντας τάς γραμμάς ταύτας. Διευκρινίζω: Στά μέσα τού ΙΘ΄ αιώνος υπήρχαν στο ‘Αγιον Όρος τρεις Ίμβριοι αυτάδελφοι μοναχοί, οι Βαρθολομαίος, Κύριλλος και Δοσίθεος.
Στις ημέρες μας έγινε ένας Βαρθολομαίος (ο Πατριάρχης), ένας Κύριλλος (ο Ίμβρου και Τενέδου), Ίμβριοι. Έλειπεν ο τρίτος, ο Δοσίθεος. Ευκαιρία λοιπόν. Ο Χρήστος γίνεται Δοσίθεος και έτσι συμπληρούται το κενό».
Ο Θεός να αναπαύει εν ειρήνη τον π. Δοσίθεο. ΑΙΩΝΙΑ ΤΟΥ Η ΜΝΗΜΗ!
Α. ΒΙΚΕΤΟΣ
