Πρόταση ΑΚΕΛ για Ελεγκτικό Συνέδριο στη θέση του Γενικού Ελεγκτή

Τι απαντά η Ελεγκτική Υπηρεσία

«Η ιδέα για αντικατάσταση του θεσμού του Γενικού Ελεγκτή από Ελεγκτικό Συνέδριο είναι μια από τις ιδέες που έχουμε συζητήσει. Θεωρώ ότι η συλλογική ηγεσία πάντοτε είναι καλύτερη», αναφέρει σε δήλωσή του στον «Πολίτη» ο Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ Άντρος Κυπριανού.

Ο ΓΓ του ΑΚΕΛ κάνει αναφορά σε τριμελές ελεγκτικό όργανο με τα άτομα που το απαρτίζουν να μπορούν να συνεργαστούν μεταξύ τους, να έχουν τον ίδιο στόχο και σκοπό, να λειτουργούν αντικειμενικά και αποτελεσματικά, αναφέρει στον «Πολίτη» ο κ. Κυπριανού ο οποίος αποκάλυψε πως το θέμα έχει συζητηθεί στο παρελθόν και με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, καθώς τέτοιες αλλαγές απαιτούν συνταγματικές τροποποιήσεις.

Παράλληλα, είπε, πρέπει να θεσπιστούν τρόποι ελέγχου ώστε κανείς να μην λειτουργεί ανεξέλεγκτα. Όταν κάποιος δεν υπόκειται σε έλεγχο ξεκινούν αυτομάτως τα προβλήματα.

Στο ίδιο μήκος κύματος ο Αβέρωφ

Εξάλλου, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με την τοποθέτηση Α. Κυπριανού, ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου ανέφερε τα εξής: «Εμείς έχουμε θέσεις, ανεξάρτητα από το ποιες είναι οι προσεγγίσεις άλλων κομμάτων, στο να θωρακίσουμε ότι οι οποιεσδήποτε απόψεις, θέσεις και αποφάσεις ανεξάρτητων αξιωματούχων και αρχών, ήταν και παραμένει διαχρονική μας θέση πως είναι ποιοτικότερες και διασφαλίζουν περισσότερο την αντικειμενικότητα αν είναι αποτέλεσμα συλλογικών αποφάσεων. Για να υπάρξουν συλλογικές αποφάσεις, χρειάζονται να υπάρχουν και συλλογικά όργανα. Δεν έχουμε κανένα πρόβλημα να συνεργαστούμε με κανένα κόμμα για να κάνουμε τομές που θα θωρακίζουν την αντικειμενικότητα, τις ανεξάρτητες αρχές και θεσμούς».

Αντίδραση του Γενικού Ελεγκτή στην πρόταση ΑΚΕΛ

Σε σχέση με τη σημερινή εισήγηση του Γενικού Γραμματέα (Γ.Γ.) του ΑΚΕΛ για μετατροπή της Ελεγκτικής Υπηρεσίας σε τριμελές Ελεγκτικό Συνέδριο, αναφέρονται τα ακόλουθα:

«Σήμερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχουν τρία κυρίως μοντέλα Ανώτατου Ελεγκτικού Ιδρύματος (ΑΕΙ) που έχουν τη ρίζα τους στη γαλλολατινική, αγγλοσαξονική ή γερμανική παράδοση. Μια άλλη διάκριση μπορεί να γίνει μεταξύ ΑΕΙ με μονοπρόσωπο διευθύνον όργανο, ήτοι ΑΕΙ επικεφαλής των οποίων είναι ένα μόνο πρόσωπο (παραδείγματος χάριν πρόεδρος ή γενικός ελεγκτής), και ΑΕΙ που διοικούνται από συλλογικό όργανο (κολλέγιο).

Σε έξι χώρες εφαρμόζεται το γαλλολατινικό μοντέλο και το ΑΕΙ έχει μορφή ανωτάτου δικαστηρίου που εξ ανάγκης είναι συλλογικό όργανο.

Από τις υπόλοιπες 21 χώρες, οι δεκατρείς έχουν φυσικό πρόσωπο και όχι κολλέγιο ως επικεφαλής της Υπηρεσίας. Άρα, από τις 21 χώρες της ΕΕ που η Ελεγκτική Υπηρεσία δεν είναι δικαστήριο, μόνο στις οκτω ακολουθούν το μοντέλο του κολλεγίου. Οι άλλες δεκατρείς, δηλαδή ποσοστό 62% είναι όπως στην Κύπρο. Αυτό δεν είναι τυχαίο, αφού το μοντέλο αυτό επιτρέπει αποτελεσματική διοίκηση του ΑΕΙ.

Στη βάση των πιο πάνω, είναι προφανές ότι τυχόν αλλαγή του μοντέλου διακυβέρνησης της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, όπως αυτή που εισηγείται το ΑΚΕΛ, όχι μόνο δεν χρειάζεται, αλλά αντίθετα αποτελεί κίνηση προς τη λανθασμένη κατεύθυνση.

Εν πάση περιπτώσει, είναι σημαντικό ότι μια τέτοια αλλαγή, όχι μόνο είναι λανθασμένη, αλλά ευτυχώς δεν επιτρέπεται από το Σύνταγμα. Είναι γνωστό, ότι το Άρθρο 182 του Συντάγματος προβλέπει στην πρώτη παράγραφό του ότι τα Άρθρα ή μέρη των Άρθρων του Συντάγματος, που περιλαμβάνονται στο Παράρτημα III, αποτελούν θεμελιώδη Άρθρα και δεν μπορούν με οποιοδήποτε τρόπο να τροποποιηθούν. Αυτά αναφέρονται κυρίως στη δικοινοτική δομή της Πολιτείας και περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τους δύο αξιωματούχους (από διαφορετική Κοινότητα) που διορίζονται στη Νομική Υπηρεσία, στην Ελεγκτική Υπηρεσία και στην Κεντρική Τράπεζα. Αυτή η ισορροπία ρητά καθορίστηκε από τον συνταγματικό νομοθέτη ως θεμελιώδης, και συνεπώς αυτό δεν μπορεί να αλλάξει ούτε και με την πλειοψηφία των 38 βουλευτών (2/3 των 56) που αναφέρει ο Γ.Γ. του ΑΚΕΛ.

Τονίζουμε ότι, όπως από το 1992 ρητά εξήγησε η πλήρης ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, η μη δυνατότητα τροποποίησης των θεμελιωδών άρθρων του Συντάγματος αποκλείει τροποποίηση με μεταβολή, προσθήκη ή κατάργηση.

Ο Γενικός Ελεγκτής θα έχει την ευκαιρία να εξηγήσει τα πιο πάνω και κατ΄ιδίαν στον Γ.Γ. του ΑΚΕΛ σε αυριανή προγραμματισμένη συνάντησή τους, την οποία ζήτησε ο ίδιος ο Γ.Γ. του ΑΚΕΛ.

Σε κάθε περίπτωση, ο Γενικός Ελεγκτής έχει κατ’ επανάληψη δημόσια αναφέρει ότι θα ασκήσει κάθε συνταγματικό δικαίωμά του για προστασία της ανεξαρτησίας του ιδίου και της Υπηρεσίας του, τόσο έναντι της εκτελεστικής εξουσίας την οποία κατά κύριο λόγο ελέγχει, αλλά και έναντι των πολιτικών κομμάτων των οποίων ελέγχει τις οικονομικές καταστάσεις και τα έξοδα σε προεκλογικές εκστρατείες ή σε άλλες περιστάσεις (π.χ. δάνεια ΠΕΠ Συνεργατισμού).

Η Ελεγκτική Υπηρεσία τα τελευταία χρόνια μετασχηματίζεται και μεταμορφώνεται και με τη βοήθεια της Ελεγκτικής Υπηρεσίας του Ηνωμένου Βασιλείου βελτιώνεται καθημερινά με στόχο την επαγγελματική αριστεία. Η διαφάνεια, η τήρηση των διεθνών προτύπων και εισαγωγή δικλείδων και διαδικασιών ελέγχου ποιότητας, είναι τα εργαλεία ελέγχου των Ελεγκτικών Υπηρεσιών που εισηγείται η Διεθνής Διαφάνεια, και αυτά τα εργαλεία έχουμε πλήρως εφαρμόσει τα τελευταία χρόνια. Έχουμε δε κατ’ επανάληψη καλέσει κάθε ενδιαφερόμενη Κοινοβουλευτική Επιτροπή να μας ζητήσει και με προθυμία θα της διαβιβάσουμε, κάθε στοιχείο οποιασδήποτε υπόθεσης έχει την παραμικρή υποψία ή έστω ανησυχία ότι δεν χειριστήκαμε όπως θα έπρεπε».

Ανακοίνωση της Συμμαχίας Πολιτών

“Ως Συμμαχία Πολιτών δηλώνουμε ετοιμότητα να συζητήσουμε προτάσεις οι οποίες θα εκσυγχρονίζουν τους θεσμούς, διασφαλίζοντας παράλληλα την ανεξαρτησία τους αλλά και τη διαφάνεια.

Ακόμα παραμένει στα συρτάρια του Υπουργείου Δικαιοσύνης, η ολοκληρωμένη πρόταση που κατέθεσε ο Πρόεδρος της Συμμαχίας Πολιτών, Γιώργος Λιλλήκας, κατά την πρώτη προεδρική θητεία του Νίκου Αναστασιάδη, για μεταρρύθμιση του θεσμού της Γενικής Εισαγγελίας η οποία όμως δεν συζητήθηκε από την κυβέρνηση.

Το Κίνημα μας πάντοτε δήλωνε ετοιμότητα για συζήτηση προτάσεων οι οποίες θ’ αποφέρουν εκσυγχρονισμό των θεσμών, χωρίς να διακυβεύεται η ανεξαρτησία τους ή η διαφάνεια.

Ανάλογα, δηλώνουμε έτοιμοι και τώρα να εισέλθουμε σ’ ένα σοβαρό και δομημένο διάλογο μ’ άλλες πολιτικές δυνάμεις καθώς και με την Κυβέρνηση. Αρκεί ο στόχος να είναι κοινός και να είναι η εξυπηρέτηση των θεσμών της πολιτείας και της κοινωνίας, και όχι μικροκομματικών σκοπιμοτήτων”.

Ανακοινωση Οικολόγων

“Ως Κίνημα Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών είχαμε εισηγηθεί σε χρόνο ανύποπτο και καθώς η Κυπριακή Δημοκρατία ετοιμαζόταν να ενταχθεί στην ΕΕ υιοθετώντας καινούργιους θεσμούς όπως πχ Επίτροπος Διοικήσεως, Επίτροπος Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων κλπ. να υιοθετηθεί το μοντέλο των πολυπρόσωπων οργάνων γιατί όντως «η σοφία των πολλών είναι ανώτερη της σοφίας του ενός».

Την εισήγηση μας απέρριψαν τότε τα κόμματα ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ παρά το γεγονός ότι δεν χρειαζόταν ούτε τροποποίηση νόμου ή του Συντάγματος. 

Γι’ αυτό αντιμετωπίζουμε με πολλή επιφύλαξη την διαφαινόμενη συμφωνία των δύο κομμάτων στην εισήγηση του ΑΚΕΛ για “Ελεγκτικό Συμβούλιο”. 

Μήπως η πρόταση αυτή αποτελεί ακόμα μια προσπάθεια των δύο συστημικών κομμάτων να εκφοβίζουν τον Γενικό Ελεγκτή;  Μήπως το κυβερνών κόμμα χρησιμοποιεί αυτή την εισήγηση για να φιμώσει τον Γενικό Ελεγκτή; Μήπως κάποιοι φοβούνται τα ευρήματα της έρευνας του Γενικού Ελεγκτή για τα σκοτεινά δάνεια του Συνεργατισμού; Θα δέχονταν τα δύο κόμματα να συζητήσουμε εφαρμογή του πολυπρόσωπου μοντέλου για όλα τα αξιώματα και τους «ανεξάρτητους» αξιωματούχους; 

Ότι και να συμβεί δεν μπορεί να έχει εφαρμογή οποιασδήποτε αλλαγή παρά μόνο όταν ολοκληρωθεί η θητεία των εν ενεργεία αξιωματούχων. 

Δεν μπορεί να γίνει οποιαδήποτε αλλαγή που να στοχοποιεί τον νυν Γενικό Ελεγκτή”.