Υποτίμησαν τον Έλληνα πρέσβη.
Του Αριστείδη Χ. Βικέτου
Την περασμένη Τρίτη, 30 Ιανουαρίου 2024, μνήμη των Τριών Ιεραρχών, μετά την Θεία Λειτουργία στον Καθεδρικό Ναό του Αποστόλου Βαρνάβα στην Λευκωσία, τελέστηκε χοροστατούντος του Αρχιεπισκόπου Κύπρου Γεωργίου μνημόσυνο για τους κεκοιμημένους Υπουργούς Παιδείας, εκπαιδευτικούς και άλλους λειτουργούς. Ακολούθησε κατάθεση στεφάνων στον ανδριάντα του Εθνομάρτυρα Αρχιεπισκόπου Κυπριανού , ο οποίος βρίσκεται απέναντι από το Παγκύπριο Γυμνάσιο εντός του περιβόλου του παλαιού ιστορικού Καθεδρικού Ναού του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου. Την πρωτοβουλία για την οργάνωση του μνημοσύνου και την κατάθεση των στεφάνων έχουν η Εφορεία Ελληνικών Εκπαιδευτηρίων Λευκωσίας (πρόεδρος Νίκος Μεγάλεμος) και η Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου.
Κατά την κατάθεση των στεφάνων υπήρξε μία απρέπεια κατά του Έλληνα πρέσβη, ο οποίος εκπροσωπεί την Ελληνική Δημοκρατία. Τον υποτίμησαν, αφού κατέθεσε στεφάνι, μετά από τους παρόντες αρχηγούς ή εκπροσώπους κομμάτων και μάλιστα , μετά το ΕΛΑΜ! Αυτό είναι ανήκουστο! Βέβαια, ο πρέσβης Ιωάννης Παπαμελετίου για να μην δημιουργήσει θέμα προσαρμόστηκε στο «πρωτόκολλο», αλλά μετά δεν παρέμεινε στο κέρασμα και αποχώρησε από την Αρχιεπισκοπή.
Οι υπεύθυνοι για το σοβαρότατο ατόπημα θα «οχυρωθούν» πίσω από την εσωτερική εθιμοτυπική κατάταξη (‘Πρωτόκολλο’) της Κυπριακής Δημοκρατίας, στο οποίο δεν οι πρέσβεις, οι οποίοι διαπιστεύονται με επιστολή του αρχηγού της χώρας τους ( στην περίπτωση της Ελλάδος του προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας) προς τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Σε επίσημες κρατικές εκδηλώσεις οι ξένοι πρέσβεις παρίστανται κατά την σειρά (ημερομηνία ) της διαπίστευσης τους στην Κυπριακή Δημοκρατία.
Στην Εκκλησία όμως δεν συμβαίνει το ίδιο με τον πρέσβη της Ελλάδος . Γι΄αυτό βλέπουμε ότι του δίδεται τιμητική θέση στο παραθρόνιο δίπλα στον Αρχιεπίσκοπο ή σε άλλες Μητροπόλεις δίπλα στον οικείο Επίσκοπο (πάντοτε στα δεξιά τους). Αυτό γίνεται ακόμη και στην απουσία του Αρχιεπισκόπου ή του Επισκόπου. Επίσης, ο εκάστοτε Έλληνας πρέσβεις αναγιγνώσκει το «Σύμβολο της Πίστεως» και το «Πάτερ Ημών» στην Θεία Λειτουργία, με εξαίρεση την περίπτωση που ο Αρχιεπίσκοπος ή ο Επίσκοπος δεν λειτουργεί, αλλά χοροστατεί από τον Θρόνο του, οπότε η ανάγνωση γίνεται από τον Αρχιερέα.
Δυστυχώς , στην Κύπρο γίνονται πολλά τραγελαφικά στα θέματα του Πρωτοκόλλου , παρά τον Νόμο 59(I)/1996 για την εσωτερική εθιμοτυπική κατάταξη, η εφαρμογή του οποίου είναι ευθύνη της Διεύθυνσης Εθιμοτυπίας του Υπουργείου Εξωτερικών( Παρατίθεται στο τέλος).
Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι εναπόκειται στους υπευθύνους να έχουν οξυδέρκεια και διακριτικότητα. Να μπορούν, όπως λέμε, να διαχωρίσουν «το γράμμα από το πνεύμα του Νόμου».
Μάλιστα, πολλές φορές το κρατικό Πρωτόκολλο επιβάλλεται και στην Εκκλησία. Όμως αυτή έχει ή πρέπει να έχει δικό της Πρωτόκολλο. Οπότε ανά περίσταση πρέπει να γίνεται συγκερασμός των δύο.
Είναι λυπηρό ότι από την εποχή του μακαριστού Χρυσοστόμου Α’ η Εκκλησία Κύπρου διολισθαίνει σε θέματα εθιμοταξίας και Τυπικού. Ο μακαριστός Γεώργιος Αραούζος είχε κάνει πολλές προσπάθειες , αλλά προσέκρουε σε «ώτα μη ακουόντων». Ο Αραούζος , αν και λαϊκός, κατείχε άριστα την βυζαντινή μουσική και είχε πολλές γνώσεις. Ο τελετάρχης ή τυπικάρης, πρέπει κατά κανόνα να είναι κληρικός, Αρχιμανδρίτης ή Πρωτοπρεσβύτερος. Το κενό του Αραούζου είναι δυσαναπλήρωτο. Γι’αυτό βλέπουμε να ακολουθούνται ξένα πρότυπα , αφού στα συλλείτουργα όλοι φέρουν μίτρες και αρχιερατικές ράβδους. Στα συλλείτουργα μίτρα και ράβδο πρέπει να φέρει μόνο ο Αρχιεπίσκοπος ως ο προεστός της ευχαριστιακής συνάξεως. Κατ’ αναλογία σε αρχιερατικά συλλείτουργα , στα οποία δεν προεξάρχει ο Αρχιεπίσκοπος, μίτρα και ράβδο φέρει μόνον ο πρώτος στην τάξη των Αρχιερέων.
Ίσως , να πείτε ότι αυτά είναι «ψιλά γράμματα». Όμως σε αυτά τα «ψιλά γράμματα» βρίσκεται η ουσία του Πρωτοκόλλου , της εκκλησιαστικής εθιμοταξίας και του Τυπικού.
Αναφορικά με τον Έλληνα πρέσβη σημειώνω ότι υποτίμηση του έχει σημειωθεί και σε άλλες περιπτώσεις, όχι μόνο με τον σημερινό, Ιωάννη Παπαμελετίου, αλλά και σε προκατόχους του.
Οι υπεύθυνοι για την υποτίμηση -απαξίωση του Έλληνα πρέσβη στην κατάθεση στεφάνων στην προτομή του Κυπριανού οφείλουν να ζητήσουν δημοσίως συγγνώμη.
**************************
*Η εσωτερική εθιμοτυπική κατάταξη (‘Πρωτόκολλο’) της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως καθορίζεται στον Πίνακα του Νόμου 59(I)/1996 (με τον οποίο αντικαταστάθηκε κάθε άλλο Πρωτόκολλο που ίσχυε ή ακολουθείτο προηγουμένως), παρατίθεται πιο κάτω:
- Πρόεδρος Δημοκρατίας * 2. Αρχιεπίσκοπος Κύπρου
- Πρόεδρος Βουλής 4. Αρχηγοί ή εκπρόσωποι κοινοβουλευτικών κομμάτων 5. Πρώην Πρόεδροι της Δημοκρατίας
- Γενικός Εισαγγελέας 7. Πρόεδρος Ανώτατου Δικαστηρίου 8. Μέλη Υπουργικού Συμβουλίου **
- Κοινοβουλευτικοί Εκπρόσωποι κομμάτων 10. Πρώην Πρόεδροι Βουλής 11. Βουλευτές ** 12. Αρχηγοί ή εκπρόσωποι μη κοινοβουλευτικών κομμάτων *** 13. Μέλη Ανώτατου Δικαστηρίου ** 14. Κυβερνητικός Εκπρόσωπος 15. Υφυπουργός παρά τω Προέδρω 16. Πρόεδρος Ένωσης Δήμων 17. Δήμαρχοι ** 18. Αρχηγός Εθνικής Φρουράς 19. Αρχηγός Αστυνομίας 20. Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας 21. Πρώην Υπουργοί και πρώην Βουλευτές 22. Διοικητής Κεντρικής Τράπεζας 23. Σύμβουλοι Προέδρου της Δημοκρατίας 24. Αρχηγοί ή εκπρόσωποι άλλων θρησκευτικών ομάδων 25. Πρόεδρος και Μέλη Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας ** 26. Πρόεδρος και Μέλη Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας**
- Γενικός Ελεγκτής 28. Επίτροπος Διοικήσεως 29. Γενικοί Διευθυντές της Βουλής των Αντιπροσώπων, των Υπουργείων και του Γραφείου Προγραμματισμού 30. Γραμματέας Υπουργικού Συμβουλίου 31. Γενικός Λογιστής 32. Πρόεδροι ημικρατικών οργανισμών
- Γενικοί Διευθυντές ημικρατικών οργανισμών 34. Έπαρχοι 35. Δημοτικοί Σύμβουλοι **
* Η κατάταξη των επίσημων φιλοξενουμένων του Προέδρου της Δημοκρατίας αποφασίζεται με βάση το οικείο εσωτερικό Πρωτόκολλο.
** Αποφασίζεται από τα κατ’ ιδίαν Σώματα η κατάταξη των εκάστοτε Υπουργών, Βουλευτών, Δικαστών του Ανώτατου Δικαστηρίου, Μελών των Επιτροπών Δημόσιας και Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας, των Δημάρχων και των Δημοτικών Συμβούλων.
*** Νοουμένου ότι δεν παρίσταται ο αρχηγός του μη κοινοβουλευτικού κόμματος.
