Βυζαντινές εικόνες της Θεσσαλονίκης
Στην Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Βλατάδων της Θεσσαλονίκης ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος εγκαινίασε την έκθεση εικόνων από τη βυζαντινή Θεσσαλονίκη, που έχει τον τίτλο «Το Ημέτερον Κάλλος» και στην οποία παρουσιάζονται βυζαντινές εικόνες, που κατασκευάστηκαν στα καλλιτεχνικά εργαστήρια της πόλης. Μεταξύ των 21 εικόνων της έκθεσης ξεχωρίζουν αυτή της Παναγίας, «Η ελπίς των απηλπισμένων» (14ος αιώνας με παλαιότερα στρώματα του 10ου αιώνα), που μεταφέρθηκε από το Μουσείο του Φράισινγκ της Γερμανίας και η οποία δεν έχει ξαναβγεί ποτέ από την Γερμανία μετά τον 15ο αιώνα!.Εντυπωσιακή είναι και η ψηφιδωτή εικόνα του Αγίου Δημητρίου (τέλη 12ου αιώνα), που μεταφέρθηκε από το Σασοφεράτο της Ιταλίας, στο πάνω μέρος της οποίας φέρει ενσωματωμένο φιαλίδιο που χρονολογείται στον 13ο με 14ο αιώνα και το οποίο χρησιμοποιούνταν για την τοποθέτηση μύρου του Αγίου από τους προσκυνητές που επισκέπτονταν τον τάφο του Αγίου Δημητρίου στη Θεσσαλονίκη.
Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος χαρακτήρισε την έκθεση «Το Ημέτερον Κάλλος» ως «σημαντικό γεγονός που προβάλει την αγιογραφική παραγωγή της βυζαντινής Θεσσαλονίκης και τη συνεισφορά της Μονής Βλατάδων στη διαφύλαξη και διάσωση πολλών ιερών εικόνων, που αποτελούν πολύτιμο τμήμα της πολιτιστικής κληρονομιάς του γένους».
Ειδικά για το Πατριαρχικό Ίδρυμα Πατερικών Μελετών (ΠΙΠΜ) τόνισε ότι γιορτάζει τη συμπλήρωση μιας 50νταετούς ευδοκίμου λειτουργίας και συμπλήρωσε ότι είναι «παγκοσμίως γνωστόν για τους σπανίους θησαυρούς της Πατερικής σοφίας τούς οποίους κατέχει, φυλάσσει και μελετά». Διεκρίθη, συνέχισε, το καθίδρυμα τούτο για τον εκδοτικό του έργο, για τα ανεκτίμητα αρχεία μικροταινιών και φωτογραφιών χειρογράφων για την οργάνωση συνεδρίων ημερίδων και διαλέξεων και δι’ άλλας πολλάς επιστημονικάς δράσεις.
Επίσης, αναφέρθηκε στο σύμφωνο συνεργασίας, που υπέγραψαν ο πρύτανης του ΑΠΘ, Περικλής Μήτκας και ο πρόεδρος του ΠΙΠΜ, Επίσκοπος Αμορίου Νικηφόρος, επισημαίνοντας ότι δύο ιστορικοί πνευματικοί θεσμοί της Θεσσαλονίκης δεσμεύονται να συνεργαστούν για τη διάσωση των αρχείων τους και για να αναπτύξουν κοινές επιστημονικές και ερευνητικές δράσεις.
Υποδεχόμενος τον Οικουμενικό Πατριάρχη, ο ηγούμενος της Μονής Βλατάδων, Επίσκοπος Αμορίου Νικηφόρος, έκανε λόγο για μια ακόμη λαμπρή σελίδα στην ιστορία της μονής και τόνισε ότι η σχέση επισκόπου και πιστών είναι το αδιάψευστο κάλλος της ορθόδοξης πίστης. Ο διευθυντής του Πατριαρχικού Ιδρύματος Πατερικών Μελετών (ΠΙΠΜ), καθηγητής Συμεών Πασχαλίδης, σημείωσε ότι το Ίδρυμα είναι το αρχαιότερο επιστημονικό ίδρυμα του Οικουμενικού Πατριαρχείου, το οποίο έχει προσφέρει διεθνώς στον τομέα των Πατερικών και ανθρωπιστικών γενικότερα σπουδών. Η έφορος του Ιδρύματος, Φλώρα Καραγιάννη, μιλώντας για την έκθεση βυζαντινών εικόνων, σχολίασε ότι τις χαρακτηρίζει η λέξη «κάλλος», μια λέξη που αναφέρεται στην ομορφιά που εκπέμπουν, «ένα θείο κάλλος που αντανακλά τις υψηλού επιπέδου ικανότητες των δημιουργών τους και συνάμα εκπέμπει μια βαθιά ιερότητα την οποία σεβάστηκαν, προσκύνησαν και διέσωσαν μέσα στους αιώνες οι αναρίθμητοι προσκυνητές τους».
Ο πρύτανης του ΑΠΘ, Περικλής Μήτκας, αναφέρθηκε στους τομείς της συνεργασίας του Πανεπιστημίου με το Ίδρυμα, οι οποίοι, όπως υπογράμμισε, οριστικοποιήθηκαν τον περασμένο Ιούλιο. Πιο συγκεκριμένα, το Σύμφωνο Συνεργασίας προβλέπει την πρόσβαση του επιστημονικού προσωπικού και των φοιτητών του ΑΠΘ στις ειδικές συλλογές του ΠΙΠΜ και της βιβλιοθήκης του, την ευρύτερη συνεργασία στο πεδίο των Ψηφιακών Aνθρωπιστικών Σπουδών, την πρακτική άσκηση φοιτητών του ΑΠΘ στο ΠΙΠΜ, καθώς και την εκπόνηση διπλωματικών εργασιών σε θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, με βάση το πλούσιο για την ιστορία της Θεσσαλονίκης αρχείο της Μονής Βλατάδων και του ΠΙΠΜ. Περιλαμβάνει επίσης, μεταξύ άλλων, την ενσωμάτωση του οnline καταλόγου της Βιβλιοθήκης του ΠΙΠΜ (31.000 τίτλοι βιβλίων και 2.500 τίτλοι παλαιτύπων) στον online κατάλογο του ΑΠΘ και την ψηφιοποίηση του επιστημονικού περιοδικού «Κληρονομία» (40 τόμοι).
ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ