Βρέθηκε το ντοκιμαντέρ «A Boy Named Panayótis», που αναφέρεται στην τουρκική εισβολή.

«A Boy Named Panayótis», Αρχιεπισκοπή Αμερικής, Ντοκιμαντέρ, Τουρκική εισβολή

Η Αρχιεπικοπή Αμερικής το ανάρτησε στο κανάλι YouTube

Το συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ, με τίτλο «A Boy Named Panayótis», που πιστευόταν ότι είχε χαθεί, εντοπίστηκε χάρη στις προσπάθειες της Καθηγήτριας Φεβρωνίας Σουμάκη και του Επισκόπου Αμαστρίδος Σπυρίδωνος και είναι πλέον πλήρως διαθέσιμο.

Το ντοκιμαντέρ ευαισθητοποίησε το αμερικανικό κοινό για τα δεινά των προσφύγων μετά την εισβολή και την παράνομη κατοχή της Κύπρο, που ξεκίνησε τον Ιούλιο του 1974.

Τοποθετημένο με φόντο την Κύπρο μετά την εισβολή, αυτό το συναρπαστικό ντοκιμαντέρ απεικονίζει τους εκτοπισμένους από τα σπίτια τους στον κατεχόμενο Βορρά. Δεν χρησιμοποιήθηκαν ηθοποιοί ή σκηνικά για τη δημιουργία του. Κάθε σκηνή παρουσιάζει πραγματικούς καταυλισμούς και Κύπριους πρόσφυγες και καταγράφει τη στοιχειωμένη πραγματικότητα ατόμων, που ξεριζώθηκαν βίαια από τις τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις και τους απαγορεύτηκε να επιστρέψουν στα σπίτια τους.

Με ανάθεση της Ελληνορθόδοξης Αρχιεπισκοπής Βόρειας και Νότιας Αμερικής, αυτή η ταινία εμφανίστηκε εν μέσω μιας κομβικής κινητοποίησης της ελληνοαμερικανικής κοινότητας μετά την τουρκική εισβολή. Υπό την καθοδήγηση του τότε Αρχιεπισκόπου Βορείου & Νότιας Αμερικής Ιακώβου, ταξίδευσε στην Κύπρο, με τον Επίσκοπο Σπυρίδωνα, μια αφοσιωμένη ομάδα με για να δημιουργήσει ένα δυνατό ντοκιμαντέρ και μια συναρπαστική φολκλορική παράσταση, που αργότερα περιόδευσε στις Ηνωμένες Πολιτείες, συγκεντρώνοντας υποστήριξη και ρίχνοντας φως στα δεινά των προσφύγων.

Η Φεβρωνία Σουμάκη, ενώ εργαζόταν σε μια έκδοση που καταγράφει τις εκπαιδευτικές προσπάθειες της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Αμερική ως μέρος ενός ευρύτερου ελληνοαμερικανικού κινήματος για την Κύπρο, βρήκε μια αναφορά στην ταινία κατά τη διεξαγωγή έρευνας στα Αρχιεπισκοπικά Αρχεία της Νέας Υόρκης. «Ήθελα να μάθω περισσότερα για αυτό, αλλά δεν υπήρχε αντίγραφο στα Αρχεία», λέει. Αργότερα, η έρευνα την οδήγησε στην Κύπρο όπου βρήκε πολλά έγγραφα στα Εθνικά Αρχεία της Κύπρου με αναφορές στην ταινία. Για άλλη μια φορά, όμως, η ταινία δεν ήταν μέρος της συλλογής Κυπριακών Αρχείων. Τα Αρχεία έδωσαν μια χρήσιμη ένδειξη: ότι για την παραγωγή της ταινίας πρωτοστάτησε ο π. Σπένσερ Κέζιος. Η καθηγήτρια επικοινώνησε με τον Διευθυντή των Αρχιεπισκοπικών Αρχείων Αριστομένη Παπαδημητρίου για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον «π. Σπένσερ», όταν δεν μπόρεσε να τον εντοπίσει στον Αρχιεπισκοπικό Κατάλογο. Ελάχιστα ήξερε, ο «Fr. Σπένσερ» ήταν πλέον γνωστός ως «Επίσκοπος Άμαστρις Σπυρίδων».

Όταν τα Αρχεία έφτασαν στον Επίσκοπο Σπυρίδωνα, ο οποίος μοιράστηκε με ενθουσιασμό την εμπειρία του και με χαρά ανέφερε ότι κράτησε ένα προσωπικό αντίγραφο. «Έχω το πρωτότυπο σε φιλμ 8 χιλιοστών, αλλά το έχω και στον υπολογιστή μου». Στις 19 Ιουλίου 2024, το The Archdiocesan Archives έλαβε ένα ψηφιακό αντίγραφο και έκανε την ταινία διαθέσιμη στο κοινό την επόμενη μέρα, 20 Ιουλίου, που σηματοδοτούσε τη σκοτεινή πενήντα επέτειο της εισβολής. Μπορείτε να το βρείτε στο κανάλι YouTube Archives GOARCH.

«Ο Αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος με έστειλε σε αποστολή στην Κύπρο, δίνοντάς μου εντολή να κάνω μια ταινία και μια φολκλορική παράσταση για να περιοδεύσω στις ΗΠΑ και να ευαισθητοποιήσω το αμερικανικό κοινό για την Κύπρο, όχι μόνο για την εισβολή, αλλά για την ιστορία και τον πολιτισμό της χώρας», είπε ο Επίσκοπος. Η τρέχουσα έρευνα της κ. Σουμάκη, η οποία θα παρουσιαστεί στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο αυτό το φθινόπωρο, επικεντρώνεται σε αυτή τη σημαντική εκπαιδευτική πρωτοβουλία της Ελληνορθόδοξης Αρχιεπισκοπής Αμερικής. «Τα εκπαιδευτικά προγράμματα που δημιουργήθηκαν από την Αρχιεπισκοπή και τα Ελληνικά Σχολεία της εντάχθηκαν στην ελληνοαμερικανική προσπάθεια σε εθνικό επίπεδο – μια προσπάθεια που ηγήθηκε η Αρχιεπισκοπή, να εκπαιδεύσει τόσο τους Έλληνες όσο και τους Αμερικανούς σχετικά με την πλούσια ιστορική και πολιτιστική σημασία της Κύπρου. Επιπλέον για να ευαισθητοποιήσει το κοινό για τη βίαιη εισβολή και τις διεθνείς προεκτάσεις της».

Σε σκηνοθεσία και παραγωγή του Τόνυ Φραγκάκη, το «A Boy Named Panayótis» καταγράφει την αληθινή ιστορία ενός νεαρού αγοριού που ήταν ένα από τα 250.000 θύματα της εισβολής και της παράνομης κατοχής στην Κύπρο που ξεκίνησε στις 20 Ιουλίου 1974 και συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Τοποθετημένο με φόντο την Κύπρο μετά την εισβολή, αυτή η συναρπαστική ταινία απεικονίζει ανεπαρκώς όσους έχουν εκτοπιστεί από τα σπίτια τους στον κατεχόμενο Βορρά. Δεν χρησιμοποιήθηκαν ηθοποιοί ή σκηνικά για τη δημιουργία του. Κάθε σκηνή παρουσιάζει πραγματικούς καταυλισμούς και Κύπριους πρόσφυγες και καταγράφει τη στοιχειωμένη πραγματικότητα ατόμων που ξεριζώθηκαν βίαια από τις τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις και τους απαγορεύτηκε να επιστρέψουν στα σπίτια τους. Η ιστορία μεταφέρθηκε από ένα πραγματικό αγόρι πρόσφυγα, το οποίο περιέγραψε λεπτομερώς την εμπειρία του από την εισβολή και τα επακόλουθά της. Τα μέλη της οικογένειάς του συγκαταλέγονταν μεταξύ των πολλών χιλιάδων αγνοουμένων. Ο πραγματικός Παναγιώτης όμως δεν εμφανίστηκε στην ταινία.

Αυτές οι προσπάθειες είχαν επίσης σημαντικό πολιτικό αντίκτυπο. Όπως έχει γράψει ο καθηγητής Alexander Kitroeff, «η ευρεία κινητοποίηση της ελληνοαμερικανικής κοινότητας μετά την τουρκική εισβολή και κατοχή… πέτυχε να πείσει το Κογκρέσο να επιβάλει εμπάργκο στις πωλήσεις όπλων στην Τουρκία. Αυτό συνέβη λόγω των έντονων αντιρρήσεων του Χένρι Κίσινγκερ. Το εμπάργκο κράτησε μέχρι το 1978, αλλά παραμένει».

Πηγή: goarch.org