Βαρθολομαίος: Ο σταυρός για εμάς είναι το λάβαρο και η σημαία

Η Ακολουθία των Παθών του Κυρίου στο χωριό του Πατριάρχη στην Ίμβρο

Το απόγευμα της Μ. Πέμπτης, 13 Απριλίου 2023, στον Ι. Ναό Αγίου Γεωργίου, στο χωριό των Αγίων Θεοδώρων Ίμβρου, η Α.Θ. Παναγιότης ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος χοροστάτησε στην Ι. Ακολουθία των Αγίων Παθών του Κυρίου.

Κατά την παράδοση, ο Οικουμενικός Πατριάρχης ανέγνωσε την πρώτη από τις 12 Ευαγγελικές περικοπές και στη συνέχεια ακολούθησαν οι συγχοροστατούντες Σεβ. Αρχιερείς Ίμβρου και Τενέδου κ. Κύριλλος, Μοσχονησίων κ. Κύριλλος, και Μύρων κ. Χρυσόστομος. Τα υπόλοιπα Ευαγγέλια ανέγνωσαν διαδοχικά οι Πανοσιολ. Μ. Εκκλησιάρχης κ. Αέτιος και Μ. Σύγκελλος κ. Ιάκωβος, κληρικοί της Ι. Μητροπόλεως Ίμβρου και Τενέδου, αλλά και από το εξωτερικό, ενώ το τελευταίο ο Ιερολ. Διάκονος της Σειράς κ. Βαρνάβας Γρηγοριάδης.

Ο περικαλλής Ι. Ναός του Αγίου Γεωργίου τυλίχθηκε στο σκοτάδι κατά την περιφορά του Εσταυρωμένου, με τη συγκίνηση όλου του εκκλησιάσματος να κορυφώνεται.

Παρέστησαν συμπροσευχόμενοι η Ευγεν. Πρόξενος κ. Δανάη Βασιλάκη, εκ προσώπου της Γενικής Πρόξενου της Ελλάδος στην Πόλη, ο Εξοχ. Πρέσβης κ. Ιωάννης Ραπτάκης, Άρχοντες Οφφικιάλιοι, Κοινοτικοί παράγοντες, και πλήθος πιστών από την Ίμβρο, Ίμβριοι και φίλοι της Ίμβρου από το εξωτερικό.

Στην ομιλία του ο Οικουμενικός Πατριάρχης, ιδιαίτερα συγκινημένος, αναφέρθηκε στα Πάθη του Κυρίου, αλλά και στα παθήματα της Ίμβρου.

“Ατενίζουμε οι απανταχού της γης πιστοί χριστιανοί τον Κύριό μας γυμνό, ματωμένο και καρφωμένο πάνω στο σταυρό. Και μαζί με τα εκατομμύρια των Ορθοδόξων πιστών σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης, εμείς οι Ίμβριοι, λιτανεύουμε τον Εσταυρωμένο με αισθήματα χαρμολύπης, γιατί πλέον ο σταυρός για εμάς είναι το λάβαρο και η σημαία, η ζωή μας και παράλληλα η ελπίδα μας. Πριν έλθουν οι μαύρες μέρες του 64, όλοι οι Ίμβριοι ζούσαμε αμέριμνοι, κατά τα πατροπαράδοτα έθιμά μας. Η Μεγάλη Εβδομάδα στην Ίμβρο ήταν μοναδική και ανεπανάληπτη. Όλοι ήταν παρόντες στα γεγονότα, με τις ώρες της ημέρας και της νύκτας να μοιράζωνται στις ακολουθίες της Εκκλησίας και στις δουλειές και προετοιμασίες του σπιτιού για τη μεγάλη ημέρα της Αναστάσεως. Πραγματικά ζούσαμε την Εβδομάδα των Παθών με την παραδοσιακή ευσέβεια και την προσήλωσή μας στην πίστη των πατέρων μας, και στα έθιμα που μεταλαμπαδεύονται από γενιά σε γενιά. 

Ήμασταν φτωχοί, ξεχασμένοι από τον υπόλοιπο κόσμο, αλλά ευτυχισμένοι εδώ στο νησί μας, ζούσαμε με τιμιότητα, και απολαμβάναμε τη ζωή της Εκκλησίας, τα πανηγύρια μας στα εξωκλήσια μας και τις ξωμεριές μας. Καμαρώναμε τα κοπάδια μας, γλεντούσαμε όλοι μαζί τους γάμους των νέων μας, με τα βιολιά και τα σαντούρια μας και τους λεβέντικους χορούς μας. Έτσι λοιπόν όμορφα και καλά, ήσυχα και ειρηνικά, ζούσαμε οι Ίμβριοι στο νησί μας. Κι όλα αυτά κάπου χάθηκαν και κλονίστηκαν ξαφνικά, όταν ήλθαν τα δύσκολα χρόνια των διωγμών και η ζωή των Ιμβρίων έγινε αφόρητη.

Συγκινούμαστε για όσα όμορφα ζήσαμε, συγκλονιζόμαστε για όσα άδικα περάσαμε, αλλά δεν απελπιζόμαστε, επειδή για εμάς ο Χριστός είναι ο Κύριος της δόξης, είναι ο παντοδύναμος Θεός, που κενώνεται, πάσχει και σταυρώνεται εκουσίως για τη σωτηρία μας. Ακούσαμε προηγουμένως από τον υμνωδό: «Εσταυρώθης δι᾽ εμέ, ίνα εμοί πηγάσης την άφεσιν, εκεντήθης την πλευράν, ίνα κρουνούς ζωής αναβλύσης μοι, τοις ήλοις προσήλωσαι, ίνα εγώ τω βάθει των παθημάτων σου, το ύψος του κράτους σου, πιστούμενος κράζω σοι ζωοδότα Χριστέ. Δόξα και τω Σταυρώ Σώτερ, και τω Πάθει σου». Αν, λοιπόν, πριν από τον Χριστό ήταν «επικατάρατος πας ο κρεμάμενος επί ξύλου» (Γαλ. γ´, 13), μετά τη σταύρωση του Κυρίου ο σταυρός για τον χριστιανό είναι «ζωή και ανάστασις». Γι᾽ αυτό και ο Παύλος διακηρύσσει με έμφαση λέγοντας: «Αδελφοί, εμοί μη γένοιτο καυχάσθαι, ει μη εν τω Σταυρώ του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, δι’ ου εμοί κόσμος εσταύρωται, καγώ τω κόσμω» (Γαλ. ς´, 14). Γράφει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: «Πρότερον μεν γαρ ο σταυρός όνομα καταδίκης ην, νυνί δε πράγμα τιμής γέγονε‧ πρότερον σύμβολον κατακρίσεως, νυνί δε υπόθεσις σωτηρίας». Ο σταυρός του Κυρίου είναι για τον χριστιανό όχι αιτία ντροπής, αλλά καυχήσεως και τιμής.”

Και ο Παναγιώτατος συνέχισε:

«Ο σταυρός είναι η έκφραση της παντοδύναμης “αδυναμίας” του Θεού, δηλαδή της αβύσσου της αγάπης και της φιλανθρωπίας Του. Γι᾽ αυτό και ο Παύλος γράφει στους Κορινθίους ότι «ο λόγος του σταυρού τοις σωζομένοις ημίν δύναμις Θεού εστι» (Α´ Κορ. α´, 18). Η δύναμη του Θεού είναι αυτό που και πάλιν ο Παύλος αποκαλεί «ασθενές του Θεού», που αποκαλύπτεται στον σταυρό, αποκαλύπτεται δηλαδή μέσα από την αγάπη, που φτάνει ως τη θυσία και τον θάνατο, και  μάλιστα ένα θάνατο ατιμωτικό στα μάτια των ανθρώπων. 

Μιλούμε για τον Σταυρό και την φαινομενική “αδυναμία” του Θεού, ο οποίος πεθαίνει μόνος και εγκαταλελειμμένος ως «Βασιλεύς των Ιουδαίων». Και πιστεύω, αγαπητοί μου συμπατριώτες, πως εμείς εδώ στην Ίμβρο μπορούμε να κατανοήσουμε αυτό το συναίσθημα της, κατά τα ανθρώπινα, “αδυναμίας του Θεού” και εγκαταλείψεώς Του από τα πλάσματά Του. Το ευλογημένο αλλά και βασανισμένο νησί μας, φαίνεται στα μάτια κάποιων αδύναμο και χωρίς καμμιά προοπτική. Αλλά το ότι η Ίμβρος δεν απαιτεί, δεν απειλεί, δεν εκβιάζει, δεν έχει δύναμη υλική για να επιβληθή, δεν σημαίνει ότι είναι αδύναμη και μέρος της ιστορίας και του παρελθόντος μόνο. Η Ίμβρος μας με μια πλήρη αυτοκένωση, με αυτοθυσία και αγάπη, προσφέρεται σε όλους, γιατί το γνωρίζει πολύ καλά ότι μόνο η θυσία και η ολοκληρωτική κένωση ασκεί αληθινή δύναμη και επιρροή στην καρδιά και στην ψυχή των ανθρώπων. Ο σταυρός του Χριστού ακυρώνει κάθε έννοια αυτοδικαιώσεως. Ο γυμνός επί του σταυρού Κύριος αποκαλύπτει τη δική μας ηθική και οντολογική γυμνότητα και μας καλεί να αφήσωμε με εμπιστοσύνη τη ζωή μας στην ευσπλαγχνία του Θεού. «Πάσαν την ζωήν ημών Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα». (Διαβάστε ολόκληρη την ομιλία του Παναγιωτάτου  ΕΔΩ]

Πηγή: Γραφείο Τύπου & Επικοινωνίας Οικουμενικού Πατριαρχείου/ ΦΩΤΟ: Νίκος Παπαχρήστου