Τουρκία:Διεθνείς δημοσιογραφικές ενώσεις και ομάδες της Κοινωνίας των Πολιτών ανησυχούν για το νέο σχέδιο νόμου περί ‘παραπληροφόρησης’

AKP-MHP, Διεθνείς δημοσιογραφικές ενώσεις, Έκκληση καταψήφισης, Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση, Νομοσχέδιο για την «παραπληροφόρηση», Ομάδες Κοινωνίας των Πολιτών

Κωνσταντινούπολη, Μηνάς Βασιλειάδης

Διεθνείς δημοσιογραφικές ενώσεις και ομάδες της Κοινωνίας των Πολιτών καλούν την Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση να απορρίψει το νομοσχέδιο για την «παραπληροφόρηση» ως εργαλείο ψηφιακής λογοκρισίας.

Ειδικότερα, 23 διεθνείς οργανώσεις για την ελευθερία των Μέσων Ενημέρωσης, την ελευθερία της έκφρασης, καθώς επίσης και Ενώσεις Συντακτών, με ανοιχτή επιστολή τους ζητούν άμεση απόρριψη του νομοσχεδίου για την «παραπληροφόρηση και τις ψευδείς ειδήσεις» που κατατέθηκε στο κοινοβούλιο στις 27 Μαΐου από την κυβερνητική συμμαχία του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) και του Κινήματος Εθνικιστικής Δράσης (MHP).

Όπως αναφέρουν:

«Το νομοσχέδιο απειλεί με φυλάκιση έως και τριών ετών για όσους κρίνονται ένοχοι για ‘‘σκόπιμη παραπληροφόρηση και δημοσίευση ψευδών ειδήσεων’’ με σκοπό να υποκινήσουν φόβο ή πανικό, να θέσουν σε κίνδυνο την εσωτερική ή εξωτερική ασφάλεια της χώρας, τη δημόσια τάξη και τη γενικότερη υγεία της τουρκικής κοινωνίας. Ένα τέτοιο νομοσχέδιο, όπου ο ορισμός της παραπληροφόρησης και της ‘πρόθεσης’ παραμένει τόσο ασαφής, θέτει εκατομμύρια χρήστες του διαδικτύου στην Τουρκία σε κίνδυνο τέλεσης εγκληματικής ενέργειας για δημοσίευση πληροφοριών με τις οποίες διαφωνεί η κυβέρνηση».

Στο κείμενο εκφράζεται ο φόβος ότι «ο νόμος θα γίνει άλλο ένα εργαλείο για την παρενόχληση δημοσιογράφων και ακτιβιστών και μπορεί να προκαλέσει γενική αυτολογοκρισία σε όλο το Διαδίκτυο. Το νομοσχέδιο θα αυξήσει επίσης κάθε ποινή κατά 50% όταν δημοσιεύονται πληροφορίες από ανώνυμους λογαριασμούς χρηστών. Αυτό υπονομεύει σοβαρά την ανωνυμία στο Διαδίκτυο και εκφοβίζει περαιτέρω όσους θέλουν να δημοσιεύσουν στοιχεία διαφθοράς και αδικοπραγίας, αλλά φοβούνται τις συνέπειες της δημόσιας ταυτοποίησής τους».

Οι δημοσιογραφικές ενώσεις και οι οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών προσθέτουν πως «η κυβερνώσα συμμαχία ισχυρίζεται ότι το νομοσχέδιο αυτό είναι σύμφωνο με τον ‘Νόμο για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης’ και τον ‘Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων’», ωστόσο, όπως προσθέτουν, «δεν υπάρχουν τέτοιες διατάξεις σε κανέναν από αυτούς τους νόμους» που θέτονται ενώπιον του τουρκικού κοινοβουλίου.

«Ο νόμος», συνεχίζουν στην επιστολή τους, «θα έθεταν επίσης τους ειδησεογραφικούς ιστότοπους υπό την εποπτεία του Περί Τύπου Νόμου (Basın Kanunu). Αυτό δίνει στους δημοσιογράφους πρόσβαση στη διαδικασία λήψης επίσημης διαπίστευσης, ενώ επιτρέπει και τη λήψη δημόσιας διαφήμισης. […] Στην πράξη, ωστόσο, αυτό απλώς θα επιτρέψει στην κυβέρνηση να χρηματοδοτεί φιλοκυβερνητικούς ειδησεογραφικούς ιστότοπους, ενώ θα απαγορεύει τα επικριτικά μέσα που θεωρείται ότι έχουν παραβιάσει τον νόμο περί παραπληροφόρησης».

Παράλληλα, τονίζεται ότι «κατά τη σύνταξη του νομοσχεδίου, υπήρχαν αναφορές ότι η κυβέρνηση διοργάνωσε διαβουλεύσεις με διεθνείς ψηφιακές πλατφόρμες, ωστόσο δεν πραγματοποίησε συναντήσεις με εκπροσώπους των Μέσων Ενημέρωσης, συντάκτες, δημοσιογραφικές ενώσεις ή συνδικάτα, παρά το γεγονός ότι αυτές οι ομάδες και τα μέλη τους επηρεάζονται περισσότερο από τη νομοθεσία».

Στη συνέχεια οι δημοσιογραφικές ενώσεις και οι οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών υπογραμμίζουν ότι «το νομοσχέδιο εκπονείται βιαστικά χωρίς τον κατάλληλο έλεγχο ή συζήτηση και αναμένεται να ψηφιστεί γρήγορα σε νόμο εντός ημερών. Η παραπληροφόρηση είναι ένα σημαντικό ζήτημα και πρέπει να καταπολεμηθεί, αλλά όχι με τίμημα τον περιορισμό των δικαιωμάτων των δημοσιογράφων και των δικαιωμάτων του κοινού, στην ελευθερία της έκφρασης. Οποιεσδήποτε τέτοιες πρωτοβουλίες θα πρέπει να αναπτύσσονται σε στενή διαβούλευση με τα Μέσα Ενημέρωσης και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς και να περιλαμβάνουν επαρκείς διασφαλίσεις για την ελευθερία του λόγου και την ανεξάρτητη δημοσιογραφία που μπορούν να αποτρέψουν την κατάχρησή τους από την κυβέρνηση για την επιβολή αυθαίρετης λογοκρισίας.»

Καταλήγοντας, στην επιστολή αναφέρεται το εξής: «Καλούμε όλους τους βουλευτές της Τουρκίας που πιστεύουν στην κοινοβουλευτική διαδικασία και στην ελεύθερη ροή ιδεών και πληροφοριών, ως βασικής σημασίας εργαλείου για μια δημοκρατική κοινωνία, να καταψηφίσουν αυτό το νομοσχέδιο».

Οι φορείς που υπογράφουν την επιστολή είναι οι εξής:

International Press Institute (IPI)

ARTICLE 19

Articolo 21

Association of European Journalists

Committee to Protect Journalists

Danish PEN

English PEN

European Centre for Press and Media Freedom (ECPMF)

European Federation of Journalists (EFJ)

Foreign Media Association (FMA)

IFEX