Το Ζωγράφειο συνεχίζει 125 χρόνια τον αγώνα!

*Γιάννης Δεμιρτζόγλου «Κάθε χρόνος που περνάει για μας είναι μια ακόμη νίκη, αλλά και νίκη της Ομογενειακής Παιδείας.

Του Α. Βικέτου*

Με ποικίλες εκδηλώσεις, που θα κρατήσουν μέχρι το τέλος (17 Ιουνίου 2019) της σχολικής χρονιάς , το ιστορικό Ζωγράφειο Γυμνάσιο – Λύκειο της Πόλης γιορτάζει 125 χρόνια από το 1893, που άνοιξε για πρώτη φορά τις πύλες του.

Οι εορτασμοί ξεκίνησαν στις 19 Σεπτεμβρίου, με μια συμβολική εκδήλωση , στην οποία ο διευθυντής του Ζωγραφείου, οι καθηγητές και οι μαθητές βγήκαν στην Μεγάλη Οδό του Πέραν- σήμερα Istiklal Caddesi – και άφησαν στον ουρανό της Πόλης 125 μπαλόνια . Ευχή τους να υπάρξει αγάπη, αδελφοσύνη, αλληλεγγύη και ειρήνη στην περιοχή μας και σε όλο τον κόσμο. Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων τον προσεχή Μάρτιο οι τελειόφοιτοι του Ζωγραφείου θα επισκεφθούν Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών CERΝ, στην Ελβετία.

Το Ζωγράφειο βρίσκεται σε πάροδο της Μεγάλης Οδού, στο Turnacibasi Sokak, και στεγάζεται σε επιβλητικό κτίριο, το οποίο σχεδίασε ο Ρωμιός αρχιτέκτονας Περικλής Φωτιάδης. Έμβλημα του σχολείου είναι η Χιακή Σφίγγα, που συμβολίζει «τη νίκη του φωτός της παιδείας κατά του σκότους της αμάθειας».

Η ιστορία του Ζωγραφείου ανάγεται στον 19ο αιώνα, όταν υπήρξαν ανάγκες για εκπαιδευτική στέγαση, τις οποίες δεν μπορούσε να καλύψει το Ζάππειο Παρθεναγωγείο. Επίσης, η σχολή της Παναγίας, που λειτουργούσε στο Σταυροδρόμι, είχε πάνω από 800 μαθητές. Αποφασίστηκε να γίνει έρανος για να χτιστεί ένα καινούργιο και σύγχρονο εκπαιδευτικό ίδρυμα. Πολλοί ήταν εκείνοι που πρόσφεραν . Όμως , καθοριστική ήταν η δωρεά του Χρηστάκη Ζωγράφου, ο οποίος είχε δώσει πάνω από 10.000 χρυσές λίρες της εποχής. Το 1890 η γενική συνέλευση της κοινότητας Σταυροδρομίου αποφάσισε σε ένδειξη τιμής να ονομαστεί το σχολείο Ζωγράφειο. Το 1893 το Ζωγράφειο λειτούργησε για πρώτη φορά και το 1899 έδωσε τους πρώτους αποφοίτους του.

Ο σημερινός διευθυντής , Γιάννης Δεμιρτζόγλου, γέννημα-θρέμμα της Πόλης και απόφοιτος (1978) του Ζωγραφείου  μας δήλωσε:
«Κάθε χρόνος που περνάει για μας είναι μια ακόμη νίκη! Νίκη απέναντι στον χρόνο, αλλά και νίκη της Ομογενειακής Παιδείας, που συνεχίζει σε σείσμα των καιρών να βλαστάνει και να ανθοφορεί».

Σήμερα, λέει, στο Ζωγράφειο φοιτούν 53 μαθητές. «Το γεγονός ότι ξεπεράσαμε τους 50 αποτελεί ένα αισιόδοξο μήνυμα για το μέλλον, μεγαλώνει την ευθύνη μας και εντείνει τις προσπάθειές μας. Κάθε μαθητής στο Ζωγράφειο είναι μοναδικός και του οφείλουμε το καλύτερο. Στόχος μας είναι να αυξήσουμε κι άλλο τη δύναμη των μαθητών, να βελτιώσουμε το επίπεδο των σπουδών τους και να τους προσφέρουμε περισσότερα εφόδια για το μέλλον τους. Να καλλιεργήσουμε κλίσεις, να αναπτύξουν δεξιότητες και να αποκτήσουν τις γνώσεις που τους είναι απαραίτητες για να πετύχουν τους στόχους τους. Στο Ζωγράφειο μαθαίνουμε στους μαθητές μας να στοχεύουν ψηλά όπως αξίζει στην παράδοση του σχολείου μας ,αλλά στο μεγαλείο της Ομογενειακής Εκπαίδευσης», τονίζει ο κ. Δεμιρτζόγλου.
Ο ίδιος μας παραθέτει τα εξής στοιχεία:
* Οι διδάσκοντες στο Ζωγράφειο είναι 18 εκ των οποίων οι Τούρκοι συνάδελφοι είναι 4. Τα μαθήματα στα σχολεία μας Ιστορίας, Γεωγραφίας, Κοινωνιολογίας, Τουρκικής Γλώσσας και Τουρκικής Φιλολογίας διδάσκονται στην Τουρκική Γλώσσα από Τούρκους συναδέλφους. Τα υπόλοιπα από Ρωμιούς Έλληνες της Πόλης και μετακλητούς συναδέλφους, που έρχονται από Ελλάδα, για να εξυπηρετήσουν τα σχολεία μας.

-Υπάρχει πρόβλημα στην ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης στα παιδιά των Ρωμιών , δεδομένου ότι τώρα φοιτούν και παιδιά Συροορθοδόξων;
-Από τους 53 μαθητές που φοιτούν στο Ζωγράφειο το σχολικό έτος 2018-2019 21 είναι ρωμιοί, 16 Ελλαδίτες και 16 Ρωμιοί της Αντιοχείας. Οι περισσότεροι από τους μαθητές μας με καταγωγή από την Αντιόχεια φοιτούν από την προσχολική αγωγή στα σχολικά μας. Επομένως το πρόβλημα ενσωμάτωσής τους σε σύγκριση με παλιότερα έχει αντιμετώπιση. Γίνονται όμως και πάρα πολλές προσπάθειες, ώστε η Ελληνομάθεια να βελτιωθεί. Σ` αυτό βοηθάει τα μέγιστα ο πολιτισμός, η τέχνη. Οι μαθητές που έχουν στόχο να πετύχουν και εργάζονται με υπευθυνότητα πετυχαίνουν και ξεπερνούν τα όποια εμπόδια συναντούν.

– Στην πορεία του Ζωγραφείου ποια υπήρξε η προσφορά του προκατόχου σας, Δημήτριου Φραγκόπουλου;
-Τριάντα πέντε χρόνια ο Δημήτρης Φραγκόπουλος υπηρέτησε με πάθος το Ζωγράφειο. Σε καιρούς δύσκολους και ταραγμένους κράτησε γερά το τιμόνι και έμεινε στη θέση του όρθιος, άγρυπνος φρουρός όσων του εμπιστεύτηκαν οι άξιοι προκάτοχοί του και όσων υποσχέθηκε να αφήσει στις επόμενες γενιές. Και μετά την αφυπηρέτησή του ήταν πάντα στο πλευρό του Ζωγραφείου, τρία σπίτια μόνο πιο πέρα… Συμπαραστάτης και αρωγός μου, δάσκαλος, συνάδερφος και πολύτιμος φίλος μου.
Να ανταποκρίνεται σε κάθε μου κάλεσμα, να υποδέχεται με χαρά και καμάρι τους Ζωγραφειώτες που με νοσταλγία επέστρεφαν στα θρανία της Σχολής, για να φιλήσουν το χέρι του δασκάλου τους, με σεβασμό και δάκρυα στα μάτια.
Μοναδικό του «ντέρτι», όπως έλεγε, «να κρατηθούμε, να μείνουμε ως πυρήνας». Με φρόνημα νεανικό και με το χαμόγελο στα χείλη παρέδιδε καθημερινά μαθήματα ήθους, δικαιοσύνης, αξιοπρέπειας, ευγένειας, φιλοπατρίας, αρχοντιάς.

-Ποίοι οι πιο διακεκριμένοι εν ζωή απόφοιτοι του Ζωγραφείου;
-Ο πιο διακεκριμένος μαθητής του Ζωγραφείου υπήρξε η Α.Θ.Π. ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος. Όμως καθημερινά ανακαλύπτω ότι οι Ζωγραφειώτες ήταν και είναι παντού. Σε θέσεις εξέχουσες, στις επιστήμες, στα γράμματα, στις τέχνες, στο επιχειρείν. Ξεχωρίζουν και κάνουν περήφανη τη Μητέρα Σχολή τους!
– Ποιες οι σχέσεις Ζωγραφείου με το Παγκύπριο Γυμνάσιο;
-Το Παγκύπριο συμμετέχει από το 2013 στο Διεθνές Μαθητικό Συνέδριο λογοτεχνία που συνδιοργανώνουμε με τα Εκπαιδευτήρια Ε. Μαντουλίδη, υπό την αιγίδα του Οικουμενικού Πατριάρχου κάθε χρόνο στο Ζωγράφειο, με τη συμμετοχή 20 σχολείων και εκλεκτών εκπροσώπων των γραμμάτων και των τεχνών. Τα τελευταία 2 χρόνια στο Συνέδριο συμμετέχει και το Λύκειο Παραλιμνίου. Θαυμάζουμε κάθε χρόνο τις εργασίες των μαθητών της Μεγαλονήσου και απολαμβάνουμε τη φιλία τους. Τους ευχόμαστε καλή και παραγωγική σχολική χρονιά και τους περιμένουμε τον Απρίλιο στην Πόλη και στο Ζωγράφειο, στο Συνέδριο που είναι αφιερωμένο στον Αντώνη Σαμαράκη.

Στην πρώτη σχολική χρονιά, το 1893, το Ζωγράφειο είχε 273 μαθητές , που προέρχονταν:
76 από την Ελλάδα 32,06 %
62 από την Κων/πολη 26,16 %

30 από τα Νησιά του Αιγαίου 12,65 %
29 από τη Μικρά Ασία 12,24 %
19 από την΄Ηπειρο 8,01 %
13 από τη Θράκη 5,48 %
8 από τη Μακεδονία 3,37 %

Σύμφωνα με τον τέως διευθυντή του, μακαριστό Δημητρό Φραγκόπουλο , το Ζωγράφειο είχε τους περισσότερους μαθητές το 1960- 61. Αυτή τη χρονιά οι μαθητές του Γυμνασίου – Λυκείου ήταν 646.

Το αδιαχώρητο, που δημιουργήθηκε, επέβαλε και την προσθήκη των δύο ορόφων στη Σχολή το 1962, ως και την ταυτόχρονη ριζική ανακαίνισή της.
Ο Δ. Φραγκόπουλος, μιλώντας το 2003 στα 110χρονα του σχολείου , είχε τονίσει με συγκίνηση: «Το Ζωγράφειο, με δέχθηκε σε μια δύσκολη καμπή της ιστορίας του, μ’ αγκάλιασε και μου έδωσε τη δυνατότητα να το υπηρετήσω και να χαρώ στους κόλπους του, τη συγκίνηση της δημιουργικής προσφοράς».

ΠΗΓΗ: Εφημερίδα “Ο ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ” , 29.9.2018