Το ρευστό γεωπολιτικό περιβάλλον και η ανάδυση της Γαλλίας
Της Γιώτας Χουλιάρα*
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον περασμένο Φεβρουάριο έχει ανατρέψει την τάξη ασφαλείας της Ευρώπης και φέρνει την Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμέτωπη με τη μεγαλύτερη πρόκληση εξωτερικής πολιτικής της από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου κι έπειτα. Πριν από ένα χρόνο, ελάχιστοι θα μπορούσαν να προβλέψουν με βεβαιότητα τις εξελίξεις του σήμερα, όπως και την ανάγκη ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και ενότητας προκειμένου να υποστηριχθεί η Ουκρανία έναντι της ρωσικής απειλής, μια αληλεγγύη και ενότητα που ουδέποτε όμως έδειξαν οι Ευρωπαίοι απέναντι στις νεο-οθωμανικές απειλές της Τουρκίας.
Τα γεγονότα που έλαβαν χώρα από την έναρξη της ρωσικής εισβολής αποδεικνύουν περίτρανα γιατί απαιτείται μια συντονισμένη ευρωπαϊκή πολιτική απέναντι στους εξωτερικούς κινδύνους. Την ώρα που η Ευρώπη απομακρύνεται από τη ζώνη άνεσής της και χαράσσει πιο ριζοσπαστικές πολιτικές που κάνουν πραγματικότητα τις ευρωπαϊκές φιλοδοξίες της Ουκρανίας, της Μολδαβίας και της Γεωργίας, απαιτείται να μην λησμονήσει και τον κίνδυνο εξ ανατολής, που δεν είναι άλλος από την Τουρκία, η οποία βλέπει ότι της δίνεται η ευκαιρία να καλύψει το κενό της Ρωσίας σε Καύκασο, σε Μέση Ανατολή, αλλά και στα Βαλκάνια. Μάλιστα για τον Τούρκο πρόεδρο Ρ.Τ.Ερντογάν είναι μι προεκλογική χρονιά, όπου καλείται να επιβιώσει πολιτικά με κάθε κόστος και κάθε μέσο, επιδεικνύοντας νίκες σε θέματα εξωτερικής πολιτικής- αφού η οικονομία τον δυσκολεύει.
Ο Μακρόν όμως πρόσφατα αντιμετώπισε έντονη κριτική από το Κίεβο και τις χώρες της Βαλτικής, διότι είπε πως η Ρωσία θα πρέπει να λάβει εγγυήσεις ασφαλείας ως μέρος των μελλοντικών διαπραγματεύσεων για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Πιο συγκεκριμένα, μιλώντας σε συνέντευξη στο γαλλικό τηλεοπτικό κανάλι TF1, η οποία πραγματοποιήθηκε αφού ο Γάλλος πρόεδρος είχε προηγουμένως συνομιλίες με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν κατά τη διάρκεια επίσκεψης στην Ουάσιγκτον, όπου και συζήτησαν την επιθετικότητα της Ρωσίας και πώς μπορούν να συνεχίσουν να υποστηρίζουν την Ουκρανία, τόνισε: «Ένα από τα βασικά σημεία που πρέπει να εξετάσουμε – διότι το θέτει πάντα ο πρόεδρος (της Ρωσίας Βλαντίμιρ) Πούτιν – είναι η ανησυχία του για το ότι το NATO φτάνει στην πόρτα του και η ανάπτυξη όπλων τα οποία θα μπορούσαν να απειλήσουν τη Ρωσία.»
Το ευρωπαϊκό όραμα του Μακρόν και πώς αυτό περιλαμβάνει μέσα και την Ρωσία, ένα όραμα που ναυάγησε την ημέρα της ρωσικής εισβολής και βρίσκει αντιμέτωπες τις χώρες της Βαλτικής και ιδιαίτερα το Κίεβο, είχε παρουσιαθεί σε παλαιότερη ομιλία του σε μια ομιλία του τον Αύγουστο του 2019 στους πρεσβευτές της Γαλλίας, λέγοντας ότι ο δυτικός πολιτισμός βρίσκεται σε παρακμή. Περίπου ένα χρόνο μετά, ο Γάλλος πρόεδρος χαρακτήριζε εγκεφαλικά νεκρό το ΝΑΤΟ, απογοητευμένος από τις εξελίξεις.
Όμως για να προσεγγιστεί η Ρωσία, ο Μακρόν θα πρέπει εκτός από το Κίεβο να πείσει και την Πολωνία. Οι Πολωνοί για ιστορικούς λόγους και λόγους ασφαλείας θεωρούν την στιγμή κατάλληλη για να ξεμπερδέψουν με την ανασφάλεια που τους προκαλεί η Ρωσία, ειδικά μετά από συνέβησαν στα σύνορά τους με την Ουκρανία.
Αυτό που δεν πρέπει να λησμονούμε μεσούσης της ρευστής αυτής γεωπολιτικής περιόδου είναι ότι η Γαλλία παίζει πλέον το ρόλο της Γερμανίας στην ευρωπαϊκή σκηνή. Όπως η Ενωμένη Γερμανία κλήθηκε να φέρει πιο κοντά στα ευρωπαϊκά δεδομένα την Ρωσία κατά τη μετά σοβιετική εποχή, έτσι και ο Μακρόν καλείται τώρα να αφήσει ανοιχτό παράθυρο επικοινωνίας με το Κρεμλίνο για την εποχή μετά την εισβολή.
Η Γαλλία θα σταθεί ως μια νέα ευρωπαϊκή δύναμη με στόχο να προσεγγιστεί η Ρωσία. Διότι, πιστέψτε με, ούτε οι ΗΠΑ επιθυμούν να χαθεί η Ρωσία για τη Δύση, παρά το γεγονός ότι στηρίζουν και θα συνεχίσουν να στηρίζουν την Ουκρανία- βέβαια θέλουν μια Ρωσία εντελώς διαφορετική και σίγουρα μακριά από το ευρασιατικό μοντέλο που η χώρα του Πούτιν έχει υιοθετήσει.
