«Δέκα χρόνια», το νέο βιβλίο του Μ. Δημητρίου
Χρονογραφήματα από το 2007-2017
Εκδόθηκε το νέο- τέταρτο στην σειρά- βιβλίο του ταλαντούχου στην γραφή , και ιδιαίτερα στο χρονογράφημα, αγαπητού φίλου και συνάδελφου, Μάριου Δημητρίου, μέλους του διοικητικού συμβουλίου της Ενώσεως Συντακτών Κύπρου.
Το βιβλίο, με τίτλο «Δέκα Χρόνια», στις 500 σελίδες του «διασώζει» χρονογραφήματα του Μάριου, που δημοσιεύτηκαν τα τελευταία δέκα χρόνια (2007 – 2017) – τα περισσότερα στην καθημερινή του στήλη «Εξ Αφορμής», στην εφημερίδα «Η Σημερινή» και πολύ λίγα (μέσα στο 2017), στην ομώνυμη στήλη του, στην εβδομαδιαία εφημερίδα «24».
Η παρουσίαση του νέου βιβλίου θα γίνει την Τετάρτη, 27 Δεκέμβρη 2017, στις 7 το βράδυ, στη Δημοσιογραφική Εστία.
Το νέο πόνημα είναι σε μεγάλο βαθμό, μια συνέχεια του τρίτου βιβλίου του Μάριου «Μικρές Αυτοψίες», που εκδόθηκε το 2008 και περιλαμβάνει κείμενά του του 2004, 2005 και 2006.
Όπως λέει ο ίδιος το νέο βιβλίο « αποτελεί μια επιλογή από χιλιάδες χρονογραφήματα, που έγραψα την τελευταία δεκαετία – μια ιδιαίτερη «ομάδα» με το δικό τους «χρώμα», είναι τα κείμενά μου της διετίας 2007-2009, όταν διέμενα και εργαζόμουν στο Λονδίνο, ως ανταποκριτής της «Σημερινής» στη βρετανική πρωτεύουσα» .
Στο βιβλίο περιλαμβάνεται το κείμενο, που χάρισε στον Μ. Δημητρίου το πρώτο βραβείο στον διαγωνισμό χρονογραφήματος 2009-2010 για τα 50χρονα της Ένωσης Συντακτών Κύπρου.
Για την τιμητική αυτή βράβευση ο Μάριος έγραψε :
« Η ¨επίσημη¨ αναγνώριση της δουλειάς, που γίνεται στη στήλη μου, μετά από δεκαετίες καθημερινής παρουσίας, αντανακλά στη γενικότερη αναγνώριση του χρονογραφήματος, ως ενός μοναδικού δημοσιογραφικού είδους, που δεν μοιάζει με κανένα άλλο και που μαζί με το ερευνητικό ρεπορτάζ, το σκίτσο και τη φωτογραφία, φιλοδοξεί να καταγράψει κάτι περισσότερο από την περαστική στιγμή. Από αυτήν που αποκαλείται, είδηση.
Στην πραγματικότητα, το χρονογράφημα είναι η γέφυρα που περνά πάνω από τη ξεραΐλα της βιασύνης, της προχειρότητας, της αδιαφορίας και ελαφρότητας που συχνά χαρακτηρίζει την είδηση, το καθημερινό ρεπορτάζ, το πολιτικό άρθρο και καταλήγει στο πιο πλούσιο πνευματικό έδαφος της ευρηματικότητας, της ενδελέχειας, της βραδύτητας, της φαντασίας – σε ό,τι δηλαδή αγγίζει τη λογοτεχνία.
Όμως το χρονογράφημα, αντίθετα από τη συμβατική, την ¨πραγματική¨ λογοτεχνία, είναι μια λογοτεχνία, που δεν έχει την πολυτέλεια του χρόνου, είναι η λογοτεχνία που γράφεται κυριολεκτικά στο πόδι, είναι η λογοτεχνία των γεγονότων που συμβαίνουν και όχι των γεγονότων που συνέβηκαν, είναι η λογοτεχνία κάποιου βάθους, πάνω στην επιφάνεια.
Ο αναγνώστης της εφημερίδας θα την πετάξει αμέσως μετά την ανάγνωση και θα ξεχάσει ό,τι διάβασε – θα ξεχάσει τις ειδήσεις, τις αναλύσεις, τα σχόλια, τα ρεπορτάζ. Όμως, υπάρχει μια πιθανότητα να μη ξεχάσει το χρονογράφημα και πάνω σε αυτή την πιθανότητα, κτίζει ο χρονογράφος την ελπίδα του, την αισιοδοξία του, το κύρος και την έμπνευσή του.
Το χρονογράφημα σε μια εφημερίδα, επιβραδύνει το βιαστικό, ξεκαθαρίζει το νεφελώδες, επιμηκύνει τη ζωή του θνησιγενούς. Είναι το μαύρο πρόβατο της εφημερίδας, που δεν ταιριάζει στο εφήμερο πνεύμα της. Ενώ όλα τα άλλα κομμάτια της, αποδέχονται τη θνητότητά τους και πεθαίνουν με ευχαρίστηση την επομένη, το χρονογράφημα θέλει να ζήσει μια μέρα, ένα μήνα, ένα χρόνο πιο πολύ.
Το χρονογράφημα φλερτάρει κάθε μέρα με το θάνατο κι αυτό είναι ένα φλερτ που απειλεί την ίδια την ύπαρξή του, γιατί απαιτεί χρόνο και μεθοδικότητα, που λείπουν μονίμως από την καθημερινή έκδοση.
Όλα αυτά τα χρόνια που γράφω χρονογράφημα και κάνω ρεπορτάζ, ακούω από τους προϊσταμένους μου το ίδιο μουρμουρητό, ότι το χρονογράφημα, μού τρώει χρόνο και ότι με αποσπά.
Ναι, το χρονογράφημα τρώει χρόνο και αποσπά τον χρονογράφο, γιατί θέλει κάτι περισσότερο από ένα βιαστικό πέρασμα. Θέλει λίγη περισσότερη αγάπη και λίγο περισσότερο σεβασμό, για τις λέξεις. Για τις έννοιες. Για τους ανθρώπους.
Θέλει τον ρεπόρτερ να δει και να καταγράψει τα γεγονότα. Αλλά θέλει τον χρονογράφο να τα νιώσει.
Να κοντοσταθεί λίγο και να τα σκεφτεί.
Να αντιμετωπίσει κατάματα ό,τι αποτελεί την κατάρα και την ευλογία του.
Το χρονογράφημα σε μια καθημερινή εφημερίδα είναι, θα έλεγα, μια σπαραχτική λογοτεχνία που αχνίζει και που σπαρταρά μέσα από τη δράση των ηρώων της, ενώ αυτή βρίσκεται σε εξέλιξη. Πολύ περισσότερο, όταν ο χρονογράφος, είναι ταυτόχρονα και ρεπόρτερ, όπως συμβαίνει στη δική μου περίπτωση.
Ένας χρονογράφος που είναι και ρεπόρτερ, είναι ένας διχασμένος άνθρωπος που αντιμάχεται ουσιαστικά το ίδιο το πεπρωμένο του, το πεπρωμένο της λήθης.
Καθώς η μια πλευρά μου είναι έξω στο δρόμο, έξω με τους άλλους ανθρώπους κάνοντας ρεπορτάζ, η άλλη πλευρά μου είναι εσώκλειστη μέσα μου, γράφοντας το χρονογράφημα για τη στήλη.
Νομίζετε είναι εύκολο εγχείρημα; Μπα! Όπως το πάρει ο καθένας. Για μένα είναι το ίδιο προκλητικό, όπως ήταν την πρώτη μέρα που το ξεκίνησα, πριν πολλά χρόνια – ένας συχνά μάταιος, αλλά καρποφόρος αγώνας, έστω και αν η λήθη επικρατεί συνήθως πάνω στη μνήμη, έστω και αν ο θάνατος επικρατεί συνήθως πάνω στην αθανασία».
*Δώστε όλοι το παρόν σας στην παρουσίαση του νέου βιβλίου για να τιμήσουμε τον Μάριο και να τον ενθαρρύνουμε να συνεχίσει την πολύτιμη προσφορά του στην δημοσιογραφία!
Μια εφημερίδα σε κατάσταση πολιορκίας
Του Μάριου Δημητρίου (15.12.2017)
Να πω από την αρχή ότι θεωρώ κακόγουστο, το διαβόητο σκίτσο με το ελληνικό άγαλμα που ουρεί στο κεφάλι του Τούρκου Προέδρου, όμως η δημοσίευση ή αναδημοσίευση μιας κακογουστιάς, δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να δικαιολογήσει βάρβαρες επιθέσεις εναντίον δημοσιογράφων, σε μια σύγχρονη, δημοκρατική κοινωνία. Και προφανώς, η κατεχόμενη Κύπρος, που εξελίσσεται ραγδαία σε μια μίζερη αποικία της θεοκρατικής Τουρκίας του Ταγίπ Ερντογάν, όπως για χρόνια επισημαίνει και καταγγέλλει ο Τουρκοκύπριος συνάδελφος Σενέρ Λεβέντ, Διευθυντής της εφημερίδας «Αφρίκα», μόνο σύγχρονη και δημοκρατική, δεν είναι. Αυτό το αναγνωρίζουν περισσότερο από τον καθένα, γιατί το ζουν κάθε στιγμή, οι δημοσιογράφοι σαν τον Σενέρ Λεβέντ και την ομάδα του στην «Αφρίκα», που γράφουν στην εφημερίδα τα ρεπορτάζ και τις προσωπικές τους απόψεις, κυριολεκτικά σε κατάσταση πολιορκίας, με τη ζωή και τη σωματική τους ακεραιότητα να κινδυνεύουν καθημερινά, σε ένα ολοκληρωτικό πολιτικό και κοινωνικό σύστημα όπου η διαφορετική και η αντίθετη άποψη, θεωρείται εγκληματική παρεκτροπή. Είχε λοιπόν τη σημασία της, η διαβεβαίωση που ο Πρόεδρος της Ένωσης Συντακτών Κύπρου Γιώργος Φράγκος και τα υπόλοιπα μέλη της αντιπροσωπείας της οργάνωσης (Χρίστος Χριστοφίδης, Αριστείδης Βικέτος και Μάριος Δημητρίου), δώσαμε την περασμένη Τρίτη 12 Δεκεμβρίου 2017, όταν επισκεφθήκαμε την «Αφρίκα» και τον Σενέρ Λεβέντ, ότι «όλα τα μέλη της συντεχνίας, εκλαμβάνουν την επίθεση σε βάρος του και της εφημερίδας του, ως επίθεση κατά της ελευθεροτυπίας, της ελεύθερης έκφρασης, του πλουραλισμού και της δημοκρατίας». Και ότι «στεκόμαστε αλληλέγγυοι διπλά σας, στηρίζουμε τον αγώνα σας και υπερασπιζόμαστε μαζί σας το δικαίωμά σας να εκφράζεστε και να γράφετε ελεύθερα, γιατί σε οποίο μέρος της γης κι αν διώκεται η δημοσιογραφία και οι δημοσιογράφοι, η ΕΣΚ διατρανώνει την αντίθεσή της και εκφράζει την αλληλεγγύη της, πόσο μάλλον όταν αυτό συμβαίνει στην ίδια μας την πατρίδα».
Με πραγματικό πόνο ψυχής, είδα και άκουσα τον Σενέρ Λεβέντ, να μας λέει ότι οι εμπρηστικές δηλώσεις του Τούρκου Αναπληρωτή Πρωθυπουργού, αρμόδιου για θέματα Κύπρου, Ρετζέπ Ακντάγ, εναντίον του ιδίου προσωπικά, «του δημιουργεί πρόβλημα, ακόμα και να βγει στο δρόμο να περπατήσει», ενώ τον περιμένει δικαστική δίωξη, μετά τη μήνυση κατά της «Αφρίκα», για «προσβολή του Προέδρου της Τουρκικής Δημοκρατίας», από την Τουρκική «Πρεσβεία» στα κατεχόμενα.
Να υπενθυμίσω ότι η «Αφρίκα», που σήμερα Παρασκευή 15 Δεκεμβρίου 2017, γιορτάζει μέσα σε αυτό το ζοφερό πλαίσιο, την 20η επέτειο της κυκλοφορίας της, δημοσίευσε το επίμαχο σκίτσο στην ένατη σελίδα της, την περασμένη Παρασκευή 8 Δεκεμβρίου, υπό τον τίτλο «Με τα μάτια των Ελλήνων» και χωρίς κανένα σχόλιο. Ο Σενέρ, μας εξήγησε ότι αναδημοσίευσε το σκίτσο από ανάρτηση άγνωστου Έλληνα χρήστη στο facebook. Μας είπε ότι τις μέρες που ακολούθησαν, δηλαδή το Σάββατο, τη Δευτέρα και την Τρίτη, στη διάρκεια της μέρας, αλλά και της νύχτας, φανατικοί Τούρκοι έποικοι, οπαδοί του κόμματος AKP του Ταγίπ Ερντογάν, του κόμματος Εθνικιστικής Δημοκρατίας, του κόμματος των Γκρίζων Λύκων και μέλη της οργάνωσης Χατάϊ-Αλεξανδρέτας, συγκεντρώθηκαν έξω από το κτίριο της «Αφρίκα» και εξαγριωμένοι έβριζαν την εφημερίδα και τον Διευθυντή της. Μας ανέφερε ο Σενέρ Λεβέντ ότι «σήμερα Τρίτη, για πρώτη φορά έριξαν αυγά στα παράθυρα του κτιρίου. Μέχρι χθες, έβγαινα στο μπαλκόνι την ώρα που φώναζαν, με έβλεπαν και σκύλιαζαν, όμως σήμερα δεν βγήκα… Αν ήμουν κάτω στο δρόμο, θα με λίντσαραν, όπως έκαναν στον Τάσο Ισαάκ».
Ρώτησα τον Σενέρ Λεβέντ τι περιμένει ότι θα γίνει και μου απάντησε ότι «νιώθει πως αυτή τη φορά, είναι αποφασισμένοι να κλείσουν την εφημερίδα». Πρόσθεσε ότι η «Αστυνομία», ετοίμασε φάκελο εναντίον του ιδίου και δύο άλλων συναδέλφων, αλλά για πρώτη φορά, θα προσάψει κατηγορίες και κατά του ιδιοκτήτη του τυπογραφείου που εκδίδει την «Αφρίκα».
Μέσα σε αυτή την πολιτική σκοτεινιά, υπήρξε μια φωτεινή στιγμή, όταν ο Γενικός Γραμματέας της συντεχνίας των Τουρκοκύπριων δασκάλων, KTÖS, Σενέρ Ελτζίλ, εξέδωσε την περασμένη Δευτέρα ανακοίνωση, όπου μιλά για «νέα επίθεση για φίμωση της φωνής της τουρκοκυπριακής κοινότητας, της εφημερίδας «Αφρίκα». Προσθέτει ότι «τέτοια επίθεση και τέτοιες απειλές, δεν μπορούν να είναι μόνο για μια καρικατούρα/γελοιογραφία, αλλά πρόκειται για προγραμματισμένες επιθέσεις προερχόμενες από την Άγκυρα, με στόχο να σιωπήσει και να τρομοκρατήσει την τουρκοκυπριακή κοινότητα και όλες τις διαφορετικές φωνές των Τουρκοκυπρίων στο «βορρά».