Το Ευρωκοινοβούλιο ζήτησε «Τίμιο Κράτος»

Του Αχιλλέα Δημητριάδη*

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 21 του Οκτώβρη με  578 ψήφους υπέρ, 28 κατά και 79 αποχές,

«… 13. Εκφράζει την λύπη του για το γεγονός ότι ορισμένοι πολιτικοί, μεταξύ των οποίων και υψηλόβαθμοι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων της ΕΕ, εμφανίζονται επίσης στα Pandora Papers…»

Γίνεται, μεταξύ άλλων, ονομαστική αναφορά στον Α. Μπάμπις, πρωθυπουργό της Τσεχίας και στον Νίκο Αναστασιάδη, πρόεδρο της Κύπρου, οι οποίοι συμμετέχουν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Οι Ευρωβουλευτές καλούν «τις αρχές των κρατών μελών να ξεκινήσουν ενδελεχείς έρευνες στην επικράτειά τους για τυχόν παρατυπίες που αποκαλύφθηκαν και να προχωρήσουν σε έλεγχο όλων των προσωπικοτήτων που αναφέρονται στα Pandora Papers». Επίσης ζητούν από την μεν Επιτροπή «να διαπιστώσει αν δικαιολογείται η ανάληψη νομικής δράσης κατά ορισμένων κρατών μελών», ενώ από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία «να αξιολογήσει κατά πόσον απαιτούνται εξειδικευμένες έρευνες με βάση τις αποκαλύψεις».

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό πως το Ευρωκοινοβούλιο μιλά ξανά για το γνωστό θέμα με τα επενδυτικά προγράμματα και ζητά από την Επιτροπή «να υποβάλει προτάσεις για τη ρύθμιση των προγραμμάτων «χρυσών διαβατηρίων» και χορήγησης ιθαγένειας ή άδειας διαμονής».

Δυστυχώς, δεν είναι η πρώτη φορά που αναφέρεται το όνομα του Ν.  Αναστασιάδη και της Κύπρου σε διάφορες αποκαλύψεις στο διεθνή τύπο, ούτε η πρώτη φορά που συζητείται στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα. Θυμίζω τις δύο διαδικασίες επί παραβάσεις που ξεκίνησε η Επιτροπή κατά της Κύπρου για τα «χρυσά διαβατήρια». Ο διασυρμός του ονόματος της Κύπρου είναι η μια πλευρά. Η αναξιοπιστία που συνοδεύει τον πρόεδρο σε κάθε του βήμα, τόσο εντός όσο και εκτός Κύπρου, είναι η άλλη πλευρά. Είναι μια θλιβερή διαπίστωση ότι πλέον σχεδόν κανένας δεν λαμβάνει υπόψη το τι λέει. Στα μάτια των εταίρων μας στην ΕΕ  έγινε συνώνυμο της παραβίασης  ευρωπαϊκών νόμων και κανονισμών. Μάς γυρίζουν την πλάτη. Η αναξιοπιστία κοστίζει  στην Κύπρο και αυτήν την τραγική κατάσταση καλούμαστε να αλλάξουμε.

Η κοινή γνώμη απαιτεί να θέσουμε τέλος στις πρακτικές που μάς οδήγησαν στο περιθώριο της ευρωπαϊκής πολιτικής σκηνής. Η κοινή γνώμη απαιτεί αλλαγή πλεύσης, απαιτεί ένα Τίμιο Κράτος που θα ανταποκρίνεται στις προσδοκίες της. Τίμιο Κράτος σημαίνει να θέσουμε τέρμα στην απουσία διαφάνειας, στην έλλειψη λογοδοσίας, στη σύγκρουση συμφέροντος.

Μπορούμε να θωρακίσουμε τη δημόσια ζωή με κανόνες που θα τηρούνται. Οι ηγέτες πρέπει να ηγούνται με το παράδειγμά τους. Με διαφάνεια που θα βασίζεται στους κανόνες που θέτει η GRECO για όλη την Ευρώπη, με κανονισμούς που θα αποτρέπουν τη σύγκρουση συμφέροντος στην άσκηση εξουσίας, με έμφαση στους κανόνες της χρηστής διοίκησης και του κράτους δικαίου.

Με την προώθηση νομοθετικών μέτρων ώστε το «πόθεν έσχες» να αφορά και το έσχες και το πόθεν. Οι πολίτες δικαιούνται να γνωρίζουν την ετήσια οικονομική κατάσταση των εκλεγμένων αξιωματούχων και των συγγενών τους καθώς και τις μεταβολές αλλά και την εξήγησή τους.

Οι νόμοι από μόνοι τους δεν αρκούν.  Για να προοδεύσουμε πρέπει να εφαρμόζονται.  Άρα να προχωρήσουμε στη δημιουργία δείκτη αποτελεσματικής εφαρμογής των νόμων με υποχρεωτική έκθεση του αρμόδιου Υπουργείου στην Βουλή πάνω σε ετήσια βάση.

Το Ευρωκοινοβούλιο έθεσε τα πράγματα πάνω σε μια άλλη βάση. Για πρώτη φορά η έρευνα ξεπερνά το εθνικό επίπεδο και γίνεται τμήμα του ενωσιακού. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ερευνά τις τυχόν παρατυπίες και παρακολουθεί συστηματικά την κατάσταση με το κράτος δικαίου στα κράτη μέλη, απαιτώντας συμμόρφωση. Με την ενεργοποίηση των διαδικασιών επί παραβάσεις στέλνει τις υποθέσεις για χρυσά διαβατήρια για εκδίκαση στο Δικαστήριο ΕΕ. Η νέα Ευρωπαϊκή Εισαγγελία καλείται να αναλάβει δράση και να διεξαγάγει έρευνες με βάση τις αποκαλύψεις των Pandora Papers.

Είναι πεποίθησή μου ότι: η Κύπρος δεν είναι καταδικασμένη να συνεχίσει να ζει στις παρυφές της ευρωπαϊκής ζωής. Η αλλαγή είναι επιβεβλημένη. Η σημερινή εικόνα κακοδιοίκησης και διαφθοράς μπορεί και πρέπει να δώσει τη θέση της στην θεσμική και κοινωνική οργάνωση του κράτους μας για να λειτουργεί με διαφάνεια και με κανόνες που τηρούνται.   Προσβλέπουμε στο «Τίμιο Κράτος».

*Τα ενυπόγραφα κείμενα απηχούν τις απόψεις των συγγραφέων τους