Το χριστουγεννιάτικο δένδρο – κόσμημα της Αγίας Τριάδας Σταυροδρομίου
Από το Ταξίμ αρχίζει η μεγάλη του Πέραν οδός, η σημερινή Ιστικλάλ, με τα σπουδαία καταστήματα, τα εστιατόρια, τους σινεμάδες, τις πρεσβείες, τα σχολεία, τις εκκλησίες.
Στο καλύτερο κομμάτι του Πέραν, κοντά στην πλατεία Τακσίμ, είχε εγκαινιαστεί το 1880, ανήμερα του Σταυρού, η Αγία Τριάδα, χτισμένη με σχέδιο του αρχιτέκτονα Ποντεσάρρου, που αργότερα έφυγε για το Παρίσι. Τροποποιήσεις στο αρχικό σχέδιο έκανε ο αυτοκρατορικός κάλφας Βασιλάκης εφέντης Ιωαννίδης. H αποπεράτωση του ναού έγινε με δάνειο 4.000 χρυσών λιρών από τους μεγάλους ευεργέτες Ευστάθιο Ευγενίδη, Παύλο Στεφάνοβικ Σκυλίτση, Γεώργιο Ζαρίφη και Γεώργιο Κορωναίο. H Αγία Τριάδα, ναός ευρύχωρος, με αρχιτεκτονικό ύφος που συνδυάζει την αναγεννησιακή Δύση και τη Βυζαντινή Ανατολή, συμβόλιζε τότε την ισχύ των Ρωμιών που αυξάνονταν και ευημερούσαν. Το 1955, στα τραγικά γεγονότα του Σεπτεμβρίου, ο ναός – στόχος υπέστη σοβαρότατες φθορές, και ήταν σε κακή κατάσταση. Έπειτα από επιδιορθώσεις άρχισε να λειτουργεί και πάλι. H απόφαση του Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου για την ανακαίνισή της, και την αναγέννησή τ είναι ένας φόρος τιμής στο ελληνικό παρελθόν της Πόλης, αλλά και στο σύγχρονο πρόσωπο της πάντα γοητευτικής Κωνσταντινούπολης.
Στις 25 Φεβρουαρίου 1867, διορίσθηκε η επιτροπή ανέγερσης του νέου ναού που αποτελούσαν οι: Γεώργιος Παντζείρης, Μιχαήλ Σεϊμήρης, Σταμάτιος Αγέλαστος, Μιχαήλ Παναγιωτίδης, Μιχαήλ Γκιώνης και Αντώνιος Ιωαννίδης. Στις 13 Αυγούστου του ιδίου έτους, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Γρηγόριος Στ΄ συμπαραστατούμενος από τον επίσκοπο Παμφύλου Διονύσιο, έθεσε το θεμέλιο λίθο του ναού. Αρχιτέκτονας γιά την ανέγερση του ναού, επιλέχθηκε ο Βασιλάκης Ιωαννίδης Εφένδης.
Τα οικονομικά προβλήματα τα οποία προέκυψαν κατά την αποπεράτωση του έργου, καλύφθηκαν με την έκδοση λαχείου και το δανεισμό από εύπορους ομομγενείς. Ανήμερα της εορτής της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού (Κυριακή 14 Σεπτεμβρίου) του 1880, τελέσθηκαν τα εγκαίνεια του Ναού, με κάθε επισημότητα προεξάρχοντος του Οικουμενικού Πατριάρχου Ιωακείμ Γ΄ και συλλειτουργούντων πολλών συνοδικών Αρχιερέων.
Ο Ναός περιβάλλεται από μεγάλο κήπο, ο οποίος συνορεύει με την αυλή του παραπλεύρως κείμενου Ζάππειου Παρθεναγωγείου. Στη περίμετρό του Ναού υπάρχουν βοηθητικά κτίσματα τα οποία διατηρούνται και χρησιμεύουν μέχρι σήμερα. Κατά το παρελθόν στα κτήρια αυτά στεγάζονταν η ενοριακή σχολή της Αγίας Τριάδος (έκλεισε το 1979 λόγω έλλειψης μαθητών), το «οικονομικόν συσσίτιον» και το ιατρείο της ενορίας, το οποίο διέθετε εργαστήριο, μηχάνημα ραδιολογίας και οδοντιατρείο. Ανέστειλε τη λειτουργία του, το 1978, λόγω έλλειψης ιατρικού προσωπικού και ασθενών.
Μετά τα δύσκολα και πέτρινα χρόνια των δεκαετιών ’50 – ‘80, ο αείμνηστος βιομήχανος και επιχειρηματίας Παναγιώτης Αγγελόπουλος, Άρχων Μέγας Λογοθέτης και Μέγας Ευεργέτης του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, δώρισε το ποσό των ενενήντα χιλιάδων Αμερικανικών δολλαρίων, στον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, για να τα διαθέσει, όπου αυτός θεωρούσε σκόπιμο. Με το ποσό αυτό πραγματοποιήθηκαν ανακαινιστικά έργα στο εσωτερικό και στο εξωτερικό του Ναού, τα οποία διήρκεσαν περίπου δύο χρόνια. Τα επίσημα θυρανοίξια του ανακαινισθέντος ναού, έγιναν από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, την Κυριακή 23 Μαρτίου 2003. Ο Ναός βρίσκεται πλέον σε καθημερινή χρήση, ενώ κάθε Κυριακή τελείται η Θεία Λειτουργία.
Μετά τα γεγονότα του 2013 στο πάρκο Γκεζί , κοντά στην πλατεία Τακσίμ , ο Ταγίπ Ερντογάν συνέλαβε την “ευφάνταστη ιδέα” για την ανέγερση ενός τεράστιου τεμένους , που πριν ξεσπάσει η πανδημία η οικοδόμηση ήταν προς το τέλος, προφανώς για να “επισκιάσει” τον ναό της Αγίας Τριάδας. Το τζαμί χτίστηκε σε έκταση 1.482 μέτρων και το ύψος του ανέρχεται στα 30 μέτρα, δηλαδή τόσο ψηλό όσο η Αγία Τριάδα. Ενα πάρκινγκ κάτω από τζαμί θα μπορεί να χωρέσει ως 180 αυτοκίνητα.
Ψηφιακή μακέττα του τζαμιού σην πλατεία Ταξίμ
Το τζαμί είναι το πρώτο στην πλατεία Ταξίμ και βρίσκεται λίγα βήματα από την Αγία Τριάδα, από την Συρο-ορθόδοξη εκκλησία Meryem Ana και από την καθολική εκκλησία του Αγίου Αντωνίου. Η κατασκευή τζαμιού στην πλατεία Ταξίμ καταγγέλθηκε από του αντιπάλους του Ερντογάν ως “σύμβολο έντονης ισλαμοποίησης της Τουρκίας. Η πλατεία Τακσίμ είναι ένα ύψιστο σύμβολο διαμαρτυρίας στην Τουρκία και έγινε σύμβολο στις διαδηλώσεις του 2013”.
