Τι Πρόεδρο θέλουν οι Κύπριοι πολίτες;
Ποιοτική έρευνα της Noverna για λογαριασμό του «Πολίτη»
Του Διονύση Διονυσίου*
Ο επόμενος Πρόεδρος πρέπει, σύμφωνα με την έρευνα, να μπορεί να ηγηθεί. Δηλαδή, να σκέφτεται σωστά. Να έχει τη δύναμη να κάνει αλλαγές. Να μπορεί να παίρνει άμεσες αποφάσεις, να είναι σε θέση να εργαστεί με διαφορετικό τρόπο.
Πολύ ψηλό είναι το ενδιαφέρον για τις προεδρικές εκλογές, σύμφωνα με ποιοτική έρευνα της Noverna (Focus Groups), μεταξύ των Κυπρίων πολιτών, ιδιαίτερα από τις ηλικίες 25 ετών και άνω, τόσο ανάμεσα σε κομματικοποιημένα άτομα όσο και σε άτομα που δεν ανήκουν σε κανένα κόμμα.
Κατά τη διάρκεια της έρευνας που πραγματοποιήθηκε στα μέσα Ιουλίου και στην οποία έλαβε μέρος μεγάλος αριθμός ομάδων Κυπρίων πολιτών (άνδρες-γυναίκες, όλες οι ηλικιακές κατηγορίες, πολιτικοποιημένοι και μη), διαπιστώνεται ότι το ενδιαφέρον είναι αποτέλεσμα των υπαρκτών και καυτών προβλημάτων που απασχολούν την κυπριακή κοινωνία. Όλοι οι ερωτηθέντες μετά τη χαρτογράφηση των προβλημάτων έδωσαν απαντήσεις και στο ερώτημα τι είδους υποψήφιο για τις προεδρικές χρειαζόμαστε και ποια χαρίσματα πρέπει να διαθέτει για να μπορέσει να τα αντιμετωπίσει;
Ποια θέματα απασχολούν
Σύμφωνα με την έρευνα, τα θέματα που κατά κύριο λόγο απασχολούν και κατά την άποψη των πολιτών επιζητούν λύση είναι:
• Οι προκλήσεις στην οικονομία με έμφαση στην ανεπάρκεια μισθών για να καλύψουν αυξανόμενα κόστη ενέργειας και άλλα
* Η ιδιαίτερη ανησυχία ανάμεσα στους νέους μέχρι 35 χρονών σε ό,τι αφορά τη δυνατότητα εργοδότησης με ικανοποιητικό μισθό χωρίς την ανάγκη για 2η και 3η εργασία
• Προκλήσεις από το μεταναστευτικό – ανάμεσα σε όλες τις ηλικίες και κομματικούς χώρους πλην μιας μειονότητας ευαισθητοποιημένων αριστερών ψηφοφόρων πολύ μεγάλης ηλικίας
• Αντιμετώπιση της Διαφθοράς – ανάμεσα σε όλες τις ηλικίες και κομματικούς χώρους
• Υγεία, με ιδιαίτερες αναφορές στην πρόσβαση σε ταχεία εξυπηρέτηση σε δημόσια νοσοκομεία
• Παιδεία – με έμφαση στις γενικές ελλείψεις στην ποιότητα της εκπαίδευσης και την ανάγκη για ολοήμερα σχολεία
Υπό το αίσθημα του φόβου
Μέσα από την έρευνα και τη δυνατότητα συνεντεύξεων σε βάθος, διαπιστώνεται ότι οι Κύπριοι περισσότερο φοβούνται και λιγότερο ελπίζουν ή οραματίζονται.
Σε ψυχολογικό επίπεδο, η αντίληψη των εκλογών σαν «κομβικές», πηγάζει κυρίως από φόβο που κατ’ επέκταση προκαλεί την ανάγκη για μια ουσιαστική αλλαγή, η οποία θα φέρει μια νέα προοπτική, πλην όμως σε βάθος χρόνου. Σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, υπήρξαν φορτισμένες και έντονες αναφορές σε σχέση με το μεταναστευτικό. Σε περίληψη, η εικόνα είναι η πιο κάτω:
Μετανάστες
Οι ξένοι αποτελούν το 30% της χώρας μας
Έχουν καταλάβει τις αυλές σε Λακατάμια, Λεμεσό και Πάφο
Απειλούμαστε από μια δεύτερη εισβολή
Θα γίνουμε μειονότητα στη χώρα μας
Τα επιδόματα στους μετανάστες αφαιρούν τη στήριξη προς τους Κυπρίους
Βιοτικό επίπεδο
• Έντονη ανησυχία στους νέους και άτομα μέχρι 50 χρονών ιδιαίτερα
Φόβος για ανεργία (18 – 25 χρονών)
Χαμηλή αγοραστική δύναμη – ανάγκη για 2 ή 3 δουλειές (νέοι εργαζόμενοι μέχρι 35 χρονών)
Οι τιμές των καυσίμων και οι μισθοί δεν συμβαδίζουν
Οι ξένοι
Οι Κύπριοι πολίτες τα έχουν με τους ξένους, ακόμα και με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Υπάρχει η καχυποψία ανάμεσα σε όλους τους κομματικούς χώρους αλλά και ακομμάτιστους νέους, ότι σε όλα τα επίπεδα πολιτικής εφαρμόζεται αυτό που επιβάλλουν ξένες δυνάμεις και η ΕΕ. Αισθάνονται ότι οι πολιτικοί μας δεν είναι σε θέση να δώσουν λύσεις αυτόνομα που να ταιριάζουν με τις ανάγκες των Κυπρίων.
Με βάση τις ανησυχίες σε θέματα οικονομίας και επιβίωσης, οι Κύπριοι πολίτες φαίνεται να υποβαθμίζουν τη σημασία του Κυπριακού αλλά και του φαινομένου της διαφθοράς στη χώρα. Με βάση τις απαντήσεις που δόθηκαν, δεν φαίνεται να θεωρεί κάποιος ότι η επίλυση του Κυπριακού (όπως συνέβαινε σε μετρήσεις του 2013-14) θα βελτιώσει τα οικονομικά του, είτε λόγω ανάπτυξης είτε επιστροφής γης και άλλης περιουσίας που του ανήκει. Ούτε διασυνδέει ικανοποιητικά το φαινόμενο της διαφθοράς με την οικονομική κατάσταση, υπό την έννοια ότι λόγω διαφθοράς, τα πολλά πηγαίνουν σε λίγους και τα λίγα μοιράζονται στους πολλούς.
Σε αυτήν την ανάλυση παραπέμπει, βέβαια, η απογοήτευση από το παρελθόν που προκαλεί έντονη καχυποψία σε ό,τι αφορά υποσχέσεις για οποιοδήποτε θέμα πολιτικής, με αποτέλεσμα το ενδιαφέρον για τις εκλογές να μετατοπίζεται κυρίως σε θέματα εμπιστοσύνης και εικόνας υποψηφίων παρά σε λεπτομερή θεματολογία.
Οι υποψήφιοι
Με βάση τις θέσεις αυτές, οι Κύπριοι πολίτες επιδιώκουν ασφάλεια οικονομική, προστασία από τους ξένους και τους μετανάστες. Θέλουν έναν υποψήφιο που θα κυβερνήσει με σιγουριά και σταθερότητα με τις αποφάσεις του και θα προσδώσει ασφάλεια σε σχέση με τη διαχείριση του Κυπριακού.
Εν ολίγοις, ο επόμενος Κύπριος Πρόεδρος πρέπει, σύμφωνα πάντα με την έρευνα, να μπορεί να ηγηθεί: Δηλαδή, να σκέφτεται σωστά. Να έχει τη δύναμη να κάνει αλλαγές. Να μπορεί να παίρνει άμεσες αποφάσεις, να είναι σε θέση να εργαστεί με διαφορετικό τρόπο. Να μπορεί να υπερασπιστεί την Κύπρο απέναντι στους ξένους, με τρόπο που να καθιστά περήφανους τους πολίτες αυτής της χώρας. Ο νέος Πρόεδρος πρέπει να είναι η ήρεμη δύναμη που θα καθησυχάσει και θα εμπνεύσει τους Κυπρίους.
Ποια είναι τα θετικά των υποψηφίων;
1. Αβέρωφ Νεοφύτου
Ο υποψήφιος του ΔΗΣΥ θεωρείται δυναμικός ηγέτης αλλά και άτομο που βρίσκεται πίσω από διάφορες καταστάσεις. Ρωτήθηκαν οι πολίτες με ποιο ζώο μοιάζει ο Αβέρωφ. Δόθηκαν απαντήσεις του τύπου λιοντάρι, αλεπού, καρχαρίας, γάτα.
Από πολλούς θεωρείται ισχυρογνώμων, εγωιστής και αλαζόνας. Νομίζει ότι έχει δύναμη αλλά δρα πονηρά, κρυφά και υπόγεια. Εμφανίζεται από το πουθενά. Τα θέλει όλα δικά του, αλλά του αναγνωρίζουν και κάτι πολύ θετικό: Ότι βρίσκει λύσεις εκεί που φαίνεται ότι δεν υπάρχουν.
2. Ανδρέας Μαυρογιάννης
Για τον Ανδρέα Μαυρογιάννη καταγράφηκαν θετικά επίθετα όπως προσγειωμένος-συγκρατημένος, φιλικός, μελετημένος, ταπεινός με ήθος. Ικανός να μιλήσει για πολλά θέματα. Ήρεμος με σκέψεις παραγωγικές. Οι περισσότεροι ακόμα φαίνεται να μην τον γνωρίζουν και ακόμα να τον αντιμετωπίζουν με καχυποψία. Κατέχει μόνο για το Κυπριακό, είναι απόμακρος και προσπαθεί να μπει στη συζήτηση. Δεν έχει αμεσότητα, είναι κλειστός χαρακτήρας. Είναι άνθρωπος του ΑΚΕΛ. Τι επίθετα από ζωικό βασίλειο παίρνει ο Ανδρέας Μαυρογιάννης; Ελάφι, αρνί, κοάλα, ζέμπρα.
3. Νίκος Χριστοδουλίδης
Στα θετικά του Νίκου Χριστοδουλίδη είναι ότι θεωρείται αποφασιστικός, εμπνέει εμπιστοσύνη, έχει ανεξαρτησία σκέψης. Επίσης, κερδίζει πόντους γιατί θεωρείται νεαρός και προοδευτικός, δεν κυκλοφορεί με γραβάτα, κυκλοφορεί με casual κοστούμι και πίνει τζιν & τόνικ.
Όπως όλοι, διαθέτει και αυτός αρνητικά. Θεωρείται ύπουλος, ότι μεταπηδά εύκολα από θέση σε θέση και ίσως διχάσει τον κόσμο. Γενικά, εμφανίζεται ως ασταθής και ότι κάτι κρύβει, οπότε δεν είναι αυθεντικός, αλλά περισσότερο ψεύτικος. Ποια επίθετα του ταιριάζουν σύμφωνα με τους ερωτηθέντες; Φίδι, αλεπού, λαγός, ύαινα.
4. Αχιλλέας Δημητριάδης
Για τον Αχιλλέα Δημητριάδη, στα θετικά καταλογίζεται ότι είναι ήσυχος και σοβαρός. Ότι έχει γνώσεις και μιλά για εξειδικευμένα θέματα. Πολλοί είναι αυτοί που τον κατηγορούν ότι μιλά μόνο για τα κατεχόμενα. Ότι η ενασχόλησή του με τα κατεχόμενα κρύβει και κάποια συμφέροντα. Επίσης, ότι δεν χαμογελά, δεν είναι προσιτός. Τον χαρακτηρίζουν αλεπού και φίδι.
5. Κωνσταντίνος Χριστοφίδης
Γενικώς, ο πρώην πρύτανης και υποψήφιος θεωρείται έξυπνος (σαν κουκουβάγια). Είναι σκεπτικιστής, είναι χαμηλών τόνων, θεωρείται ανεξάρτητος σαν πολιτικός, ρέπει προς καινοτόμες ιδέες και μιλά για την κυπριακή ταυτότητα.
6. Χρίστος Χρίστου
Ο υποψήφιος του ΕΛΑΜ θεωρείται ένας πολιτικός που βρίσκεται κοντά στους νέους. Για αρκετούς, έχει καλές θέσεις στο μεταναστευτικό. Την ίδια στιγμή, θεωρείται κλειστός και απρόσιτος χαρακτήρας και ότι λειτουργεί ως μοναχικός λύκος. Ως θετικό στοιχείο από τους οπαδούς θεωρείται επίσης ότι δεν ανήκει στην «παρέα» των Κυπρίων πολιτικών.
Ταυτότητα έρευνας:
Ανάθεση: «ΠΟΛΙΤΗΣ»
Μέθοδος: Ποιοτική έρευνα με τη μέθοδο ομαδικών συζητήσεων εστίασης που έχουν διεξαχθεί διαδικτυακά, με συντονισμό στη βάση ευέλικτου οδηγού συζήτησης
Δείγμα: 8 ομαδικές συζητήσεις, με τη συμμετοχή 5 – 7 ατόμων σε κάθε μία
Διάρκεια: Κάθε συζήτηση είχε διάρκεια περίπου 2 ώρες
Ημερομηνίες Διεξαγωγής: 13 – 22 Ιουλίου
