Τέταρτη Διάσκεψη Χάλκης : COVID-19 ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ (ΒΙΝΤΕΟ)

COVID-19 ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ, Διάσκεψη Χάλκης, Οικουμενικκός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, Σωτήρης Τσιόδρας (λοιμωξιολόγος)

ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΟΜΙΛΗΤΩΝ Ο ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΣΩΤΗΡΗΣ ΤΣΙΟΔΡΑΣ (ΒΙΝΤΕΟ)

Η Δ΄ Διάσκεψη της Χάλκης (Halki Summit IV) που διοργανώνει το Οικουμενικό Πατριαρχείο είχε φέτος θέμα : COVID-19 και κλιματική αλλαγή: Ζώντας και μαθαίνοντας από την πανδημία». Η συνάντηση , λόγω της πανδημίας ήταν διαδικτυακή και έγινε στα αγγλικά από 26 έως 28 Ιανουαρίου 2021. Συμετείχαν διακεκριμένοι επιστήμονες , μεταξύ των οποίων ο Έλληνας καθηγητής , Σωτήρης Τσιόδρας.

Την εναρκτήρια ομιλία έκανε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, o οποίος τόνισε: “Ταυτόχρονα, όπως και η κλιματική κρίση, ο Covid-19 μάς έχει διδάξει επίσης το ανεκτίμητο μάθημα για τη σημασία του να ακούμε και να μαθαίνουμε ο ένας από τον άλλο. Να είμαστε αρκετά ταπεινοί και να μεριμνούμε ο ένας για τον άλλο Να «αγαπάμε τον γείτονά μας ως εμάς», ώστε όλοι να έχουν ζωή – και «ζωή εν αφθονία»“

Μετάφραση από το αγγλικό πρωτότυπο: Καθηγητής Πέτρος Βασιλειάδης

Αγαπητοί φίλοι και αγαπητοί ακροατές,

Διακεκριμένοι ομιλητές, προσκεκλημένοι και συμμετέχοντες,

Είναι ιδιαίτερο προνόμιο να σας καλωσορίσουμε σε αυτήν την εναρκτήρια διαδικτυακή συνάντηση της Διάσκεψης Κορυφής της Χάλκης (Halki Summit IV), που σηματοδοτεί την τέταρτη σε μια σειρά περιβαλλοντικής ευθύνης και βιωσιμότητας.

Αυτές οι διασκέψεις κορυφής ακολουθούν μια μακρά παράδοση σχεδόν τριών δεκαετιών. Πήραν το όνομά τους από το νησί της Χάλκης, σε μικρή απόσταση με πλοίο από την Κωνσταντινούπολη, τόπο μεγάλης σημασίας για το Οικουμενικό Πατριαρχείο, καθώς στην κορυφή του λόφου αυτού του νησιού, γνωστού ως «λόφου της ελπίδας», βρίσκεται το ιστορικό και υπέροχο οικοδόμημα της Πατριαρχικής Θεολογικής Σχολής, η οποία παρέμεινε σιωπηλή για ακριβώς 50 χρόνια, από το τέλος του ακαδημαϊκού έτους 1970-1971.

Φέτος όμως η συγκεκριμένη αυτή σύνοδος κορυφής πραγματοποιείται με ασυνήθιστο από πολλές απόψεις τρόπο, κυρίως λόγω του οδυνηρού αντίκτυπου του Covid-19 στη ζωή και τις αλληλεπιδράσεις των ανθρώπων. Γι’ αυτό θα θέλαμε να αφιερώσουμε μια σειρά από σκέψεις και προβληματισμούς για τις σχέσεις μεταξύ της πανδημίας και κλιματικής αλλαγής.

Μας τιμά ιδιαίτερα η παρουσία διακεκριμένων ηγετικών προσωπικοτήτων, στοχαστών και εμπειρογνωμόνων, που όλοι έχουν κοινό το ίδιο όραμα, τον ίδιο στόχο, την ίδια προσευχή και την ίδια υπόσχεση, δηλαδή τη θεραπεία των ευάλωτων ανθρώπινων υπάρξεων και ενός τραυματισμένου πλανήτη.

Οι προσπάθειές μας τις τελευταίες τρεις δεκαετίες έχουν επικεντρωθεί στην προώθηση της διαλόγου και της συνεργασίας μεταξύ όλων των θρησκειών και όλων των επιστημών σε μια προσπάθεια να συμβάλουμε στην ευαισθητοποίηση και την αλλαγή όσον αφορά την οικολογική κρίση.

Οι Σύνοδοι Κορυφής της Χάλκης απέδειξαν πως αποτελούν ένα ζωτικό βήμα σε αυτόν τον διάλογο και την εταιρική σχέση. Είμαστε πεπεισμένοι ότι κάθε πραγματική ελπίδα αναστροφής της κλιματικής αλλαγής απαιτεί ριζική μεταμόρφωση του τρόπου με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε και αντιμετωπίζουμε τον κόσμο.

Ωστόσο, μέρος του προβλήματος έγκειται στην απροθυμία μας να κάνουμε θυσίες για χάρη των άλλων και της γης. Καλούμαστε να διακρίνουμε μεταξύ τι θέλουμε και τι χρειαζόμαστε ή – το πιο σημαντικό – τι πρώτα απ’ όλα χρειάζεται ο κόσμος.

Πρέπει να είμαστε έτοιμοι για δαπανηρή προσφορά και θυσία. Όπως λέει ο Προφήτης Δαβίδ στο Β΄ Βιβλίο των Βασιλειών «Δεν θα προσφέρω στον Κύριο τον Θεό μου μια θυσία που δεν κοστίζει σε μένα τίποτα». [2 Βασιλειών 24:24] Αυτή η θυσία είναι μια θεμελιώδης θρησκευτική και πνευματική αξία. Είναι επίσης μια θεμελιώδης ηθική και υπαρξιακή αρχή.

Ταυτόχρονα, όπως και η κλιματική κρίση, ο Covid-19 μας έχει διδάξει επίσης το ανεκτίμητο μάθημα για τη σημασία του να ακούμε και να μαθαίνουμε ο ένας από τον άλλο. Να είναι ο άνθρωπος αρκετά ταπεινός για να φροντίζεις και να μοιράζονται τα αναγκαία ο ένας τον άλλο. Να «αγαπάμε τον πλησίον ως εαυτόν», έτσι ώστε όλοι «ζωήν έχωσιν και περισσόν έχωσιν», αφθονία δηλαδή ζωής.

Αυτή η άνευ προηγουμένου κρίση αποκάλυψε τη δύναμη και την αξία της αγάπης και της αλληλεγγύης, που υπερβαίνουν τα ανθρώπινα πρότυπα και φέρουν τη σφραγίδα της χάρης του Θεού. Η πανδημία μας υπενθύμισε ότι ο κόσμος είναι μεγαλύτερος από τις ατομικές μας ανησυχίες και φιλοδοξίες, μεγαλύτερος από την εκκλησία και τις θρησκευτικές μας κοινότητες, και μεγαλύτερος από τις πολιτικές μας δυνάμεις και τα εθνικά μας συμφέροντα.

Κατά την περίοδο αυτής της παγκόσμιας κρίσης – με τους υποχρεωτικούς περιορισμούς και εγκλεισμούς, με την αναστολή μετακίνησης και ταξιδιού, με το κλείσιμο των εργοστασίων και τη μείωση της βιομηχανίας – παρατηρήσαμε μείωση της ρύπανσης και της μόλυνσης της ατμόσφαιρας. Θυμηθήκαμε ότι δεν μπορεί να υπάρξει πραγματική πρόοδος που να βασίζεται στην καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος.

Επιπλέον, έγινε φανερό σε πρόσφατες μελέτες ότι η επίμονη και υπερβολική «εισβολή» της ανθρωπότητας στη φύση, με την τεράστια παράνομη διακίνηση άγριων ζώων και την καταστροφή των φυσικών οικοσυστημάτων, μέσω της αποψίλωσης, της αστικοποίησης, της εντατικής καλλιέργειας και μέσω της διασποράς χημικών ρύπων, όπως και η παγκοσμιοποίηση και η αυξημένη συνδεσιμότητα, είναι υπεύθυνα για τη γρήγορη εξάπλωση μεταδοτικών ασθενειών και ιών από ζώο σε ζώο, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπου. Δεν είναι τυχαίο ότι η αύξηση των ασθενειών που οφείλονται στην άγρια φύση έχει συμβεί παράλληλα με την αύξηση της καταπάτησης των ανθρώπων στον φυσικό κόσμο και ένα ταχέως μεταβαλλόμενο κλίμα. Η πανδημία δεν είναι μια πράξη «εκδίκησης» από τον Θεό, αλλά είναι μια απελπισμένη έκκληση για μια πολύ πιο σεβαστή προσέγγιση στη φύση από όλους μας.

Προσευχόμαστε, πάνω απ’ όλα, ότι ο Θεός της αγάπης και του ελέους, ο δημιουργός του ουρανού και της γης, ο δημιουργός όλων των πραγμάτων ορατών και αόρατων, ο ιατρός των ψυχών και των σωμάτων μας, θα δώσει ανάπαυση σε όσους έχουν χάσει τη ζωή τους, θα ενισχύσει τους ασθενείς στη δοκιμασία τους, θα παρηγορήσει την οικογένεια και τους συγγενείς τους και θα στηρίζουν την ανιδιοτελή υπηρεσία υγειονομικής περίθαλψης και τους εργαζομένους σ’ αυτήν.

Αυτή η δοκιμασία θα περάσει σύντομα. η πανδημία σταδιακά θα υποχωρήσει. Ο Θεός θα θεραπεύσει όλες τις πληγές. Η άνοιξη είναι ήδη μπροστά μας. Είθε όλοι να αναδυθούμε έχοντας ανακαλύψει μια διάσταση βάθους σε όλα τα πράγματα, έχοντας βιώσει την «καλήν αλλοίωσιν» και έχοντας εκτιμήσει την αξία των θεϊκών δώρων της ζωής και της υγείας, καθώς και της θυσίας και της αλληλεγγύης.

Ελπίζουμε ειλικρινά ότι οι στοχασμοί και οι συζητήσεις της Δ΄ Διάσκεψης Κορυφής της Χάλκης θα ξεδιπλώσουν φρέσκους και γόνιμους τρόπους ενημέρωσης και συνεργασίας μεταξύ τους. Είτε είστε ειδικοί, είτε παρακολουθείτε «ζωντανά» ή ακούτε την ηχογράφησή της, προσευχόμαστε για όλους σας να εμπνευστούν να ξεκινήσουν νέους και ζωτικούς τρόπους για μια πραγματική μετατροπή καρδιών και διανοίας.

Είθε ο Θεός να σας ευλογεί όλους!

_____________

[1] 2 Samuel 24:24.

Μήνυμα του Μητροπολίτη Περγάμου Ιωάννη

Παραθέτουμε εδώ την μετάφραση στα ελληνικά, από το αγγλικό πρωτότυπο, της βαθυστόχαστης εισήγησης του Μητροπολίτου Γέροντος Περγάμου Ιωάννη (Ζηζιούλα) κατά την δεύτερη ημέρα του οικολογικού συνεδρίου HALKI SUMMIT IV, που διοργάνωσε το Οικουμενικό Πατριαρχείο από 26-28 Ιανουαρίου 2021.

Την μετάφραση επιμελήθηκαν ο ομ. καθηγητής του ΑΠΘ Πέτρος Βασιλειάδης και ο Νικόλαος Δημητριάδης.

“Θα ήθελα να ξεκινήσω εκφράζοντας τις θερμότερες ευχαριστίες και συγχαρητήριά μου στους διοργανωτές αυτής της νέας Διάσκεψης Κορυφής της Χάλκης (Halki Summit IV), ιδιαίτερα τον π. Ιωάννη Χρυσαυγή και τους συνεργάτες του, οι οποίοι, με την ευλογία του Παντοδύναμου Θεού και του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου, συνεχίζουν και διατηρούν ζωντανή την μακρά παράδοση των πρωτοβουλιών του Οικουμενικού Πατριαρχείου για την προστασία του μοναδικού και αναντικατάστατου οίκου μας, της δημιουργίας του Θεού. Οι συνθήκες κάτω από τις οποίες βρίσκεται σήμερα η παγκόσμια κοινότητα εξαιτίας της πανδημίας του Covid-19 μας διδάσκουν πολλά μαθήματα, ενώ διεξάγεται και ευρεία συζήτηση σχετικά με τις αιτίες και τις επιπτώσεις αυτής της κατάστασης. Επιτρέψτε μου να επικεντρωθώ στα ακόλουθα τρία σημεία:

1. Η παρούσα πανδημία δεν είναι άσχετη με την οικολογική κρίση. Έχει επισημανθεί από ειδικούς της οικολογίας ότι η καταστροφή των δασών με σκοπό την καλλιέργεια γης με σκοπό την αύξηση της παραγωγής τροφίμων έχει απελευθερώσει ιούς από το φυσικό τους περιβάλλον και τους έφερε σε επαφή με τον ανθρώπινο οργανισμό, που τώρα προσπαθεί να τους αντιμετωπίσει. Προειδοποιούμε, λοιπόν, ότι επιδημίες ή πανδημίες αυτού του είδους θα πρέπει να αναμένονται ακόμη και στο εγγύς μέλλον, όσο συνεχίζεται ο σημερινός τρόπος καλλιέργειας της γης και παραγωγής τροφίμων. Μαθαίνουμε, λοιπόν, δυστυχώς όχι θεωρητικά αλλά από προσωπική επώδυνη εμπειρία, ότι η απεριόριστη εκμετάλλευση της φύσης για χάρη της οικονομικής ανάπτυξης μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες για την ίδια την ανθρωπότητα. Η ανύψωση της οικονομικής ανάπτυξης σε υψηλότερο ιδανικό στις σύγχρονες κοινωνίες μας αναστατώνει την ειρηνική συνύπαρξη των διαφόρων φυσικών ειδών – μια συνύπαρξη που χτίστηκε από εκατομμύρια χρόνια φυσικής εξέλιξης. Μας υπενθυμίζει λοιπόν, δυστυχώς, με μεγάλο κόστος, ότι δεν είμαστε κύριοι και ιδιοκτήτες της φύσης, αλλά ζητούμε από τον Θεό να την προστατεύσει και να την καλλιεργήσει σεβόμενοι τους νόμους και την ακεραιότητά της και τιμώντας τον Δημιουργό της.

2. Το δεύτερο μάθημα από την πανδημία έχει να κάνει με τα όρια της επιστήμης. Δεν είναι μόνο τα οικονομικά αλλά και οι φυσικές και ιατρικές επιστήμες που ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για τη διαταραχή της σχέσης της ανθρωπότητας με τη φύση. Δεν αναφέρομαι σε εκτεταμένες και μη αποδεδειγμένες φήμες ότι ο κοροναϊός ήταν αποτέλεσμα εργαστηριακών πειραμάτων. Αυτό που έχω στο μυαλό μου είναι οι βιοτεχνολογικές παρεμβάσεις στη φύση, που παραβιάζουν τα όρια των διαφόρων ειδών και απειλούν την ποικιλία τους και το δικαίωμά τους στην ύπαρξη. Η επιστήμη δίνει συχνά την εντύπωση ότι λειτουργεί ωσάν η υπόλοιπη φύση να υπάρχει απλώς για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες της ανθρωπότητας. Η παρούσα πανδημία μάς διδάσκει ότι ακόμη και ένα μικρό και σχεδόν αόρατο φυσικό στοιχείο μπορεί να αμφισβητήσει αυτήν την υπόθεση. Τα δικαιώματα και η δύναμη της επιστήμης έχουν τα όριά τους. Σε αυτό το σημείο εμφανίζεται το πιο δύσκολο μάθημα από την πανδημία. Ακούγεται σήμερα από τους επιστήμονες ότι ο κοροναϊός σίγουρα θα ηττηθεί επειδή η επιστήμη διαθέτει τα μέσα για να το κάνει αυτό. Το εμβόλιο παρουσιάζεται ως λύση στο πρόβλημα. Τι γίνεται όμως μετά το εμβόλιο; Εάν συνεχίσουμε να αντιμετωπίζουμε τη φύση με τον τρόπο που το κάνουμε, η ανθρωπότητα θα κληθεί ξανά να πληρώσει τον ίδιο υψηλό αριθμό εκατομμυρίων θανάτων και νέων οικονομικών κρίσεων. Η επιστήμη από μόνη της δεν μπορεί να το εμποδίσει να συμβεί. Μόνο η υγιής σχέση μας με τη φύση μπορεί να μας βοηθήσει να το αποφύγουμε. Και αυτό θα απαιτήσει ένα ήθος που προέρχεται από την πίστη ότι η φύση δεν είναι ιδιοκτησία μας. Η θρησκεία δεν μπορεί να θεωρηθεί περιττή χωρίς βαρύ κόστος.

3. Το τρίτο σημείο που εμφανίζεται ως μάθημα της πανδημίας αναφέρεται στη θρησκεία. Η πανδημία δεν αποκάλυψε τάσεις αυτάρκειας μόνο στην επιστήμη. Έδειξε επίσης την τάση της θρησκείας να αγνοεί την επιστήμη, και αυτό αποτελεί εξίσου σοβαρό πρόβλημα. Παρατηρούμε το φαινόμενο ενός μεγάλου αριθμού θρησκευόμενων πιστών, που αμφισβητούν και αγνοούν επιστημονικά δεδομένα και συμβουλές, που αρνούνται να φορούν μάσκες και να εμβολιαστούν, ενώ οι θεωρίες συνωμοσίας κατά της θρησκείας εξαπλώνονται και ευδοκιμούν σε όλο τον κόσμο. Από πού προέρχεται αυτή η αντι-επιστημονική υστερία, που κοστίζει ανθρώπινες ζωές; Αυτό είναι ένα ευρύτερο ζήτημα που οι κοινωνιολόγοι και οι ιστορικοί του πολιτισμού θα πρέπει να διερευνήσουν. Όσον αφορά τη θρησκεία, η πανδημία έφερε στην επιφάνεια μια μακροχρόνια ανάγκη για διάλογο μεταξύ θρησκείας και επιστήμης, ο οποίος θα βοηθούσε την κάθε πλευρά να εκτιμήσει τον ρόλο και τη σημασία της άλλης. Μια προσπάθεια για έναν τέτοιο διάλογο ξεκίνησε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο σε σχέση με το οικολογικό πρόβλημα πριν από μερικά χρόνια με μια σειρά συμποσίων, κάτι που υπόσχεται να αποφέρει καρπούς. Η τρέχουσα πανδημία μάς διδάσκει ότι η θρησκεία πρέπει να σέβεται τα επιστημονικά ευρήματα και συμβουλές, και η επιστήμη πρέπει να μάθει ότι η αλήθεια και η ζωή δεν μπορούν να φυλακίζονται ή να εξαντλούνται στο επιστημονικό εργαστήριο.

Αγαπητοί φίλοι και φίλες,

Ο άνθρωπος δεν μαθαίνει πάντα από κρίσεις και η τάση είναι συνήθως να επιστρέφουμε στις παλιές συνήθειες μόλις τελειώσει η κρίση. Αυτό που ελπίζουμε ότι θα μάθουμε από την παρούσα πανδημία είναι, μεταξύ άλλων, ότι το δίλημμα «οικονομία έναντι υγείας», το οποίο φαίνεται να απασχολεί και να βασανίζει τους πολιτικούς σε όλο τον κόσμο σήμερα, χωρίς να γνωρίζει σε ποια από τις δύο πλευρές πρέπει να δώσουν προτεραιότητα, σχετίζεται με το γεγονός ότι η οικονομική ανάπτυξη έχει τόσο απολυτοποιηθεί στον πολιτισμό μας, ώστε οι άνθρωποι είναι απρόθυμοι και απροετοίμαστοι να μειώσουν το βιοτικό τους επίπεδο, ακόμη και όταν διακυβεύεται η υγεία τους, πόσο μάλλον η επιβίωση του φυσικού μας περιβάλλοντος. Στην πραγματικότητα, η υγεία μας εξαρτάται πλέον από τα οικονομικά μας πρότυπα. Έτσι, μόλις φτάσει ο αναμενόμενος «μεσσίας» του εμβολίου – και είμαστε σίγουρα ευγνώμονες στην επιστήμη για αυτό – θα επισπεύσουμε την επιστροφή μας στις παλιές συνήθειες, μεγιστοποιώντας την οικονομική μας ευημερία εις βάρος της φύσης και ίσως και της υγείας μας. Και έπειτα, όταν έρχεται μια νέα επιδημία, θα αναζητήσουμε εκ νέου να έρθει ένα νέο εμβόλιο για να μας σώσει, μετατρέποντας έτσι την επιστήμη σε θρησκεία, και μόνη ελπίδα της ανθρωπότητας. Αυτό φαίνεται τώρα να είναι μια προκαθορισμένη πορεία για το μέλλον, εκτός εάν μας διδάξει η παρούσα κρίση, ότι πρέπει να μετριάσουμε την απληστία και τον εγωκεντρισμό μας, που αποτελούν την ρίζα των προβλημάτων μας. Εκτός αν μάθουμε να αγαπάμε περισσότερο άλλες αξίες στη ζωή μας, τις οποίες η πανδημία έχει απομακρύνει από εμάς, όπως η προσωπική επαφή και η κοινωνία, οι αγαπητικές σχέσεις, που μετράνε περισσότερο από τα υλικά αγαθά, και ένα φυσικό περιβάλλον που μπορούμε να μοιραστούμε με τους άλλους και να το κληρονομήσουμε στα παιδιά μας. Είθε η παρούσα πανδημία να αποδειχθεί μια μεταμφιεσμένη ευλογία, ένας δάσκαλος για να μάθουμε αυτό που χρειαζόμαστε περισσότερο.

Σας ευχαριστώ”.

Τον συντονισμό της Διάσκεψης είχε ο Αρχιδιάκονος του Οικουμενικού Θρόνου π. Ιωάννης Χρυσαυγής, ειδικός σε θέματα Περιβάλλοντος.

Ο καθηγητής Σ. Τσιόδρας

Καθώς ο κοροναϊός επηρεάζει τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο, ανεβαίνοντας πάνω από εθνικά σύνορα και ρατσιστικές διαφορές, έχει αφήσει ανεξίτηλο σημάδι σε θέματα δημόσιας υγείας και ψυχικής υγείας. Ποια είναι η σημασία του συντονισμού και της συνεργασίας, των υποχρεωτικών lockdowns και του social distancing, καθώς και της ηγεσίας και της υποστήριξης Και ποιο είναι το εμπόριο μεταξύ υγείας και οικονομίας; Ποια είναι η κατάλληλη απάντηση – και τι έχουμε μάθει – για την ανάγκη να φροντίζουμε τους ανθρώπους;

Επιπτώσεις στην υγεία

Ομιλητές:

Σ. Τσιόδρας

Μητροπολίτης Ναθαναήλ του Σικάγου

Sandra Mathoslah

Γιώργος Σταύρος

Σημασία της Επιστήμης

Ενώ η πολιτική και η επιστήμη – και κατ ‘αναλογία, η θρησκεία και η επιστήμη – δεν αναμιγνύονται πάντα καλά, η πανδημία τους ανάγκασε να έρθουν σε μια σχέση, ακόμα κι αν με κάποια λύπη ή αντίσταση. Πώς αντέδρασαν οι κυβερνήσεις στους επιστήμονες και στην επιστήμη του Covid-19; Πώς ανταποκρίθηκαν οι εκκλησίες στους επιστήμονες και στην επιστήμη του Covid-19; Μήπως ένα εμβόλιο λύνει όλα τα προβλήματά μας; Είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε τις απαραίτητες αλλαγές στη ζωή μας; Πώς επηρέασε το Covid-19 την επιστήμη και την τεχνολογία, καθώς και την αντίληψη μας για την επιστήμη και τη θρησκεία;

Ομιλητές

Bill McKibben
Jeffrey Sachs
Mary Evelyn Tucker

Επιπτώσεις στη φύση

Η πανδημία coronavirus είναι μια παγκόσμια ανθρώπινη και οικολογική κρίση. Το Covid-19 είναι μια έντονη υπενθύμιση της αποτυχημένης σχέσης μας με τη φύση. Η απώλεια άγριων ζώων και φυσικών οικοτόπων, καθώς και οι επιπτώσεις τέτοιων απωλειών σε φτωχότερες και αυτόχθονες κοινότητες, επιδεινώνονται από μολυσματικές ασθένειες. Τι μας διδάσκει η κλιματική αλλαγή για τον κοροναϊό; Πώς επηρεάζει ο κοροναϊός την κλιματική αλλαγή; Τι έχουμε μάθει και τι έχουμε ακόμη μάθει για αυτήν την πανδημία ή πώς μπορούν να μετριαστούν οι κοινωνικές, οικονομικές και οικολογικές επιπτώσεις;

Ομιλητές
Nadia Abuelezam
Katharine Hayhoe
Gayle Woloschak