Τα 3 συν 1 μέτωπα Χριστοδουλίδη, οι πραγματικότητες Φιντάν και η «bottom up» προσέγγιση Γκουτέρες
Του Παύλου Ξανθούλη*
Τα όσα ειπώθηκαν σε Βουδαπέστη και Μπακού μεταξύ του Προέδρους της Δημοκρατίας και του Τούρκου ΥΠΞΕΞ αλλά και τα τρία μεγάλα μέτωπα με ισάριθμα διλήμματα που ορθώνονται ενώπιον της Λευκωσίας ενόψει της άτυπης πολυμερούς διάσκεψης καταγράφει στο ρεπορτάζ του στην Κυριακάτικη Καθημερινή της Κύπρου ο δημοσιογράφος Παύλος Ξανθούλης.
Όπως πληροφορείται η «Κ», στις πρόσφατες «μίνι-συζητήσεις» με την τουρκική πολιτειακή ηγεσία, στη Βουδαπέστη και στο Μπακού, κυρίως μεταξύ του προέδρου Χριστοδουλίδη και του Τούρκου ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν, διαγνώσθηκε το αυτονόητο: «Αλλήθωρες επιδιώξεις, οι οποίες για τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας κινούνται στη βάση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ και για τον Τούρκο ΥΠΕΞ εκκινούν και εξαντλούνται, στις πραγματικότητες επί του εδάφους στην Κύπρο». «Πραγματικότητες», οι οποίες παραπέμπουν, στην καλύτερη περίπτωση, σε ένα συνομοσπονδιακό μόρφωμα, με βάση τη βρετανική συνταγή της εποικοδομητικής ασάφειας. Με την ελληνοκυπριακή πλευρά να είναι σε θέση να μιλά για «χαλαρή ομοσπονδία» και την τουρκοκυπριακή πλευρά να κάνει λόγο για υλοποίηση του δικού της στόχου, σύμφωνα με τον οποίο, «η κάθε πλευρά θα είναι κυρίαρχη στο δικό της σπίτι». Οι βρετανικές ιδέες, εκτιμάται ότι «θα βρίσκονται και πάλι στη διάθεση των μερών, προκειμένου να λειτουργήσουν γεφυρωτικά», ενώ το παρών του στην άτυπη πολυμερή διάσκεψη αναμένεται να δώσει και το Λονδίνο, διά του υπουργού Ευρωπαϊκών Υποθέσεων.
Με δεδομένα όσα λέχθηκαν στη Βουδαπέστη και κατ’ επέκταση με την επιβεβαίωση της τουρκικής θέσης, ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης επιλέγει επί του παρόντος να «παίξει» σε ένα τρίτο μέτωπο, στο οποίο θεωρεί ότι έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να αποκομίσει θετικά αποτελέσματα. Αυτό της διασύνδεσης των ευρωτουρκικών με το Κυπριακό, και δη της αναβάθμισης της Τελωνειακής Ένωσης της Τουρκίας, αλλά και της συμμετοχής της Άγκυρας σε εξοπλιστικά προγράμματα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας. Όπως έλεγαν κοινοτικοί κύκλοι στην «Κ», η επιχειρούμενη διασύνδεση, μέχρις στιγμής δεν παράγει καρπούς για μετακίνηση των τουρκικών θέσεων στο Κυπριακό. Κυρίως γιατί οι Ευρωπαίοι εταίροι μας και δη ο Εμανουέλ Μακρόν, στον οποίο επενδύει ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης, δεν θέτουν τη λύση του Κυπριακού ως προϋπόθεση για υλοποίηση των ευρωτουρκικών ντοσιέ. Όπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, στη Βουδαπέστη, «ο Γάλλος πρόεδρος ενθάρρυνε απλώς τον Ταγίπ Ερντογάν να συμβάλει» στη διευθέτηση του Κυπριακού, χωρίς να θέτει τη νέα υπό οικοδόμηση ευρωτουρκική σχέση υπό την αίρεση της λύσης του ζητήματος της Κύπρου. Και χωρίς να παρεμβαίνει επί της ουσίας, για το πλαίσιο αυτής της επιδιωκόμενης λύσης. Με άλλα λόγια, ο κ. Μακρόν είπε μια κουβέντα, αφήνοντας τις πλευρές ελεύθερες να αναπτύξουν τις εκ διαμέτρου αντίθετες θέσεις τους, γύρω από τη λύση του Κυπριακού, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
