Συρία: Τι ρόλο θα παίξουν η Τουρκία και η Γερμανία
Αριάνα Φερεντίνου, Κωνσταντινούπολη*
Την περασμένη Πέμπτη, 6 Φεβρουαρίου, ο μεταβατικός πρόεδρος της Συρίας Αχμέτ αλ- Σάρα πραγματοποίησε την πρώτη επίσημη επίσκεψή του στην Άγκυρα. Συνοδευόταν από την σύζυγό του, Λατιφά Αλ Σάρα, η οποία έκανε την πρώτη της δημόσια εμφάνιση. Χαρακτηριστικό των στενών σχέσεων Τουρκίας-Συρίας ήταν ότι η σύζυγος του προέδρου Ερντογάν, Εμινέ, ήταν η πρώτη κυρία με την οποία φωτογραφήθηκε η σύζυγος του νέου ηγέτη της Συρίας. Όπως και η Εμινέ Ερντογάν, έτσι και η Λατιφέ Αλ Σάρα φορούσε την ισλαμική μαντίλα. Ο συμβολισμός της θρησκευτικής και πολιτισμικής εγγύτητας έχει μεγάλη σημασία. (ΕΠΑΝΩ: Η πρωτεύουσα της Συρίας, Δαμασκός Εικόνα: Izettin Kasim/Anadolu/picture alliance)
Ο μεταβατικός ηγέτης της Συρίας Αλ Σάρα είχε μια μακρά κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον πρόεδρο Ερντογάν, ο οποίος ανακοίνωσε ότι άνοιξε μια νέα σελίδα στις τουρκο-συριακές σχέσεις και ότι η Τουρκία είναι έτοιμη να παράσχει κάθε στήριξη στη Συρία.
Η επίσκεψη στην Άγκυρα ήταν το κατώφλι από το οποίο πρέπει να περάσει ο νέος ηγέτης για να φτάσει στην Ευρώπη, όπου χώρες όπως η Γαλλία και η Γερμανία θέλουν να προωθήσουν γρήγορες πρωτοβουλίες για να προλάβουν ανατροπή των ισορροπιών στη Μέση Ανατολή. Είναι χαρακτηριστικό ότι πριν από τον ηγέτη της Συρίας βρέθηκε στην Άγκυρα ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ για λίγες μόνο ώρες προκειμένου να συζητήσει με τον Τούρκο πρόεδρο για θέματα Συρίας και Γάζας.
Ο Αλ Σάρα στο Βερολίνο
Ήδη την περασμένη εβδομάδα ο ηγέτης της Συρίας προσκλήθηκε στη Γερμανία μετά από τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον καγκελάριο Όλαφ Σολτς. Ο Γερμανός καγκελάριος και ο πρόεδρος της Συρίας συμφώνησαν ότι πρέπει να υπάρξει μια συμμετοχική πολιτική διαδικασία για όλους τους πολίτες της Συρίας, ίσα δικαιώματα, καταπολέμηση της τρομοκρατίας και ασφάλεια. Ο Όλαφ Σολτς διαβεβαίωσε τον Αλ Σάρα ότι η Γερμανία θέλει να στηρίξει την ανοικοδόμηση της Συρίας.
Σε άρθρο ανάλυση του Γερμανικού Ινστιτούτου SWP Stiftung Wissenschaft und Politik, ο Τούρκος κοινωνιολόγος Γιασάρ Αϊντίν αναφέρεται στο ρόλο που πρέπει να παίξουν η Τουρκία και η Γερμανία απέναντι στη νέα Συρία μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ.
«Η γερμανική κυβέρνηση θα πρέπει να υποστηρίξει τον μετασχηματισμό της Συρίας σε στενή συνεργασία με την Τουρκία, προκειμένου να διασφαλίσει τη σταθεροποίηση της χώρας και να ελαχιστοποιήσει τον κίνδυνο κλιμάκωσης των γεωπολιτικών αντιπαλοτήτων», υποστηρίζει ο Τούρκος αναλυτής.
Κοινά τα συμφέροντα Τουρκίας και Γερμανίας
Αν και αναγνωρίζει τον κεντρικό της ρόλο στην αναδιοργάνωση της Συρίας, ο Γιασάς Αϊντίν θεωρεί ότι η θέση της Τουρκίας είναι αβέβαιη καθώς, ενώ επιδιώκει την σταθερότητα στην περιοχή, βρίσκεται αντιμέτωπη με πιθανές συγκρούσεις με δυνάμεις όπως το Ισραήλ και οι κουρδικές πολιτοφυλακές. «Σε αυτό το περίπλοκο γεωπολιτικό περιβάλλον, τίθεται το ερώτημα εάν προκύψει μια νέα ισορροπία ισχύος ή εάν η Συρία βυθιστεί σε παρατεταμένο χάος» αναρωτιέται ο Αϊντίν. Η συριακή κυβέρνηση πρέπει να προχωρήσει την κοινωνική, οικονομική και πολιτική αναδιοργάνωση της χώρας.
«Η οικονομία είναι ερειπωμένη, μεγάλα τμήματα της Συρίας έχουν καταστραφεί και ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού εξαρτάται από την ανθρωπιστική βοήθεια. Σε αυτό το πλαίσιο, η διπλωματική συνεργασία γίνεται ολοένα πιο σημαντική,» υποστηρίζει ο Τούρκος αναλυτής. «Η Γερμανία και η Τουρκία έχουν κοινό συμφέρον για τη σταθεροποίηση της Συρίας και της περιοχής, τόσο για γεωπολιτικούς όσο και για ανθρωπιστικούς λόγους» υποστηρίζει.
Ο Γιασάρ Αϊντίν αναφέρεται στην επίσκεψη της Γερμανίδας υπουργού Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ αμέσως μετά την ανάληψη της εξουσίας από την Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS), πρώτα στην Άγκυρα και μετά στη Δαμασκό. Η Aναλένα Μπέρμποκ ζήτησε τον αφοπλισμό του κουρδικού YPG και τάχθηκε υπέρ της διατήρησης της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας, ενώ το Γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών εξέδωσε ένα ειρηνευτικό σχέδιο οκτώ σημείων για την ειρήνη στη Συρία.
«Εκπληκτικός συγχρονισμός» Βερολίνου και Άγκυρας
«Οι ανακοινώσεις από Βερολίνο και Άγκυρα δείχνουν εκπληκτικό συγχρονισμό ως προς το περιεχόμενο» παρατηρεί ο Τούρκος αναλυτής. «Το Βερολίνο και η Άγκυρα πρέπει να συνεργαστούν παρά τις διαφορές. Η Άγκυρα και το Βερολίνο αγωνίζονται για μια ειρηνική και ομαλή μετάβαση της εξουσίας και θέλουν να συμμετάσχουν στην αναδιοργάνωση και ανοικοδόμηση της Συρίας.
Θέλουν να ανακόψουν τη μετανάστευση και να ενθαρρύνουν τους πρόσφυγες του εμφυλίου πολέμου στη Συρία να επιστρέψουν με ασφάλεια. Τα κοινά έργα ανθρωπιστικής βοήθειας και ανασυγκρότησης για την επανένταξη των παλιννοστούντων θα αποτελέσουν έναν αρχικό τομέα συνεργασίας» αναφέρει στο άρθρο του ο Τούρκος αναλυτής Μάλιστα προτείνει την γεωπολιτική ένωση Βερολίνου και Άγκυρας.
«Το Βερολίνο και η Άγκυρα θα πρέπει να ενωθούν γεωπολιτικά στην περιοχή. Και τα δύο κράτη έχουν συμφέρον να απωθήσουν τις ιρανικές ηγεμονικές προσπάθειες, ιδιαίτερα στη Συρία, και να εξασφαλίσουν μια ισορροπημένη θέση έναντι της Κίνας, η οποία έχει πρόσφατα επιβεβαιώσει την επιρροή της με τις μεσολαβητικές της προσπάθειες μεταξύ του Ιράν και της Σαουδικής Αραβίας.»
Ο Αϊντίν υποστηρίζει ότι η Άγκυρα και το Βερολίνο μαζί με την ΕΕ θα μπορούσαν να ασκήσουν επιρροή για την αποκλιμάκωση των στρατιωτικών επιχειρήσεων του Ισραήλ και τη σταθεροποίηση της περιοχής. Το γεγονός ότι η Τουρκία είναι εναντίον της αυτονομίας των Κούρδων, θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια διαφωνία με τη Γερμανία «ωστόσο αυτό θα μπορούσε να γεφυρωθεί με τη μεσολάβηση του Βερολίνου μεταξύ της Άγκυρας και των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων υπό την ηγεσία του YPG. Το Βερολίνο διεξάγει ήδη συνομιλίες με το YPG σε συντονισμό με την Άγκυρα».
Διευθέτηση της ένοπλης σύγκρουσης με το PKK;
Ο Τούρκος αναλυτής θεωρεί ότι η πολιτική σταθεροποίηση της Συρίας μέσω μιας συμφιλίωσης συμφερόντων μεταξύ της Άγκυρας και του YPG στη Συρία, θα άνοιγε επίσης ευκαιρίες για τη διευθέτηση της ένοπλης σύγκρουσης της Τουρκίας με το PKK.
«Τα πλεονεκτήματα για την Τουρκία θα ήταν προφανή: Ανανεωμένοι οικονομικοί δεσμοί με τη Συρία, δυναμική ανάπτυξη και στις δύο χώρες και προοπτική βαθύτερης περιφερειακής οικονομικής ολοκλήρωσης. Για τη Γερμανία, θα υπήρχαν ευκαιρίες για μια πολιτική επιστροφής προσανατολισμένη στην ανάπτυξη και μια βελτιωμένη εικόνα απέναντι στον Αραβο-Μουσουλμανικό κόσμο» καταλήγει ο Τούρκος αναλυτής Γιασάρ Αϊντίν.
Πηγή: dw.com