Συνομιλίες Oυκρανίας – Ρωσίας: Θολό τοπίο με άδεια την καρέκλα του Πούτιν
Στον αέρα φαίνεται πως βρίσκονται οι απευθείας συνομιλίες ανάμεσα στη Ρωσία και την Ουκρανία, στη σκιά της απουσίας του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν και του Ντόναλντ Τραμπ, προέδρου των ΗΠΑ.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι πρόκειται να συναντήσει τον Τούρκο ομόλογό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σήμερα Πέμπτη στην Αγκυρα και μετά θα αποφασίσει για συνομιλίες με τη Ρωσία στην Κωνσταντινούπολη, δήλωσε Ουκρανός αξιωματούχος στο Reuters.
Νωρίτερα, το ρωσικό πρακτορείο TASS είχε μεταδώσει πως η διαδικασία επρόκειτο να ξεκινήσει σήμερα Πέμπτη στις 10:00 το πρωί στην Κωνσταντινούπολη και πως θα ήταν κεκλεισμένων των θυρών. Ωστόσο, Ουκρανός αξιωματούχος ανακοίνωσε λίγη ώρα αργότερα πως δεν έχει υπάρξει συμφωνία ως προς τον χρόνο έναρξης των συνομιλιών.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ από την Ντόχα, όπου πραγματοποιεί επίσκεψη, επανέλαβε από την πλευρά του ότι θα μπορούσε να μεταβεί στις συνομιλίες Ρωσίας – Ουκρανίας στην Τουρκία αύριο Παρασκευή «εάν είναι σκόπιμο».
Οπως ανακοινώθηκε αργά το βράδυ της Τετάρτης μέσω του επίσημου ιστότοπου του Κρεμλίνου, επικεφαλής της ρωσικής αντιπροσωπείας θα είναι ο σύμβουλος του προέδρου Πούτιν, Βλαντιμίρ Μεντίνσκι, συνοδευόμενος από τον υφυπουργό Αμυνας Αλεξάντερ Φόμιν και τον αρχηγό της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών Ιγκορ Κοστιούκοφ.
Οι Βλαντιμίρ Μεντίνσκι και Αλεξάντερ Φόμιν είχαν λάβει μέρος και στις τελευταίες διαπραγματεύσεις των δύο πλευρών το 2022, πριν από την έναρξη της ρωσικής εισβολής.
Η ανακοίνωση του Κρεμλίνου έλυσε τον «γρίφο» σχετικά με τη σύνθεση της ρωσικής αποστολής στην Κωνσταντινούπολη, καθώς ο Ζελένσκι είχε προσκαλέσει τον Πούτιν σε απευθείας συνομιλίες και ο Ρώσος πρόεδρος δεν είχε ξεκαθαρίσει αν θα έδινε το «παρών» στη συνάντηση.

«Στο χέρι των Ρώσων»
Εναπόκειται στη Ρωσία να κάνει το επόμενο βήμα στις πιθανές ειρηνευτικές συνομιλίες με την Ουκρανία, δήλωσε ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε στους δημοσιογράφους νωρίτερα σήμερα, εντείνοντας την πίεση προς τη Μόσχα μετά την «ντρίμπλα» του Πούτιν.
Υπενθυμίζεται πως ο Ρώσος πρόεδρος κάλεσε το Κίεβο το περασμένο Σάββατο, σε «άνευ όρων συνομιλίες» στην Κωνσταντινούπολη. Μία πρόταση που ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι αποδέχθηκε, μετά την άρνηση της Μόσχας να δεχθεί πρόταση για εκεχειρία άνευ όρων 30 ημερών, από τη Δευτέρα. Ο Ρούτε πρόσθεσε πως η Ουκρανία είναι σαφέστατα έτοιμη για κατάπαυση του πυρός και άμεσες συνομιλίες.
«Είναι πλέον στο χέρι των Ρώσων να βεβαιωθούν ότι θα κάνουν τα επόμενα βήματα που είναι απαραίτητα», ανέφερε ο Ρούτε χαρακτηριστικά.
Το βράδυ της Τετάρτης, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ταξίδευε προς την Τουρκία, σύμφωνα με ανώτερο Ουκρανό αξιωματούχο, ο οποίος μίλησε στο Reuters. Ο Ζελένσκι είχε δηλώσει νωρίτερα ότι είναι πρόθυμος να συναντήσει τον Πούτιν, στην Κωνσταντινούπολη.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δεν επρόκειτο επίσης να ταξιδέψει στην Τουρκία για τις συνομιλίες μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, δήλωσε Αμερικανός αξιωματούχος. Κατά την αναχώρησή του από τη Σαουδική Αραβία με προορισμό το Κατάρ, δεύτερο σταθμό της περιοδείας του στη Μέση Ανατολή, ο Τραμπ άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να μεταβεί στην Τουρκία.
Οπως ανακοινώθηκε, στην Τουρκία επρόκειτο να μεταβούν τελικά ως αντιπρόσωποι της αμερικανικής κυβέρνησης οι Στιβ Γουίτκοφ και Κιθ Κέλογκ. Ωστόσο, με τις σημερινές δηλώσεις του, ο Αμερικανός πρόεδρος άνοιξε εκ νέου το «παράθυρο» ενδεχόμενης παρουσίας του στις συνομιλίες στην Τουρκία, εάν υπάρξει πρόοδος στις συνομιλίες.
Στη χώρα βρίσκεται ήδη από το βράδυ της Τετάρτης ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, ο οποίος συμμετέχει σε συναντήσεις με τους υπουργούς Εξωτερικών των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ σήμερα, ενώ αύριο, Παρασκευή, θα μεταβεί στην Κωνσταντινούπολη για συνομιλίες με Ευρωπαίους ομολόγους του σχετικά με την Ουκρανία.
Πώς θα τελειώσουν οι μάχες
Στο νυχτερινό βιντεοσκοπημένο διάγγελμά του την Τετάρτη, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι «οι απαντήσεις σε όλα τα κρίσιμα ερωτήματα για αυτόν τον πόλεμο – γιατί ξεκίνησε, γιατί συνεχίζεται – βρίσκονται στη Μόσχα». «Το πώς θα τελειώσει ο πόλεμος εξαρτάται από τον κόσμο», πρόσθεσε ο Ουκρανός πρόεδρος.
Ο Τραμπ επιδιώκει οι δύο πλευρές να υπογράψουν εκεχειρία 30 ημερών για να σταματήσει ο μεγαλύτερος χερσαίος πόλεμος που έχει ξεσπάσει στην Ευρώπη μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο. Ρώσος αξιωματούχος δήλωσε από την πλευρά του χθες, Τετάρτη, ότι θα μπορούσαν να γίνουν συζητήσεις σχετικά με το ενδεχόμενο ανταλλαγής αιχμαλώτων πολέμου.
Υπενθυμίζεται πως ο Ζελένσκι έχει ήδη πει «ναι» σε άμεση κατάπαυση του πυρός για 30 ημέρες, άνευ όρων, ενώ ο Πούτιν έχει δηλώσει ότι θέλει πρώτα να ξεκινήσουν συνομιλίες σχετικά με τις λεπτομέρειες μιας τέτοιας κατάπαυσης του πυρός.
Ο Ρώσος πρόεδρος είχε χθες το βράδυ συνάντηση για τις ειρηνευτικές συνομιλίες με την Ουκρανία με τους πλέον υψηλόβαθμους αξιωματούχους της Μόσχας.
Μεταξύ αυτών που συμμετείχαν στη συνάντηση ήταν ο υπουργός Αμυνας Αντρέι Μπελοούσοφ, ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων της Ρωσίας Βαλέρι Γκεράσιμοφ, ο Γραμματέας του Συμβουλίου Ασφαλείας Σεργκέι Σοϊγκού, ο σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του Κρεμλίνου Γιούρι Ουσάκοφ, ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, επικεφαλής των υπηρεσιών πληροφοριών και Ρώσοι υψηλόβαθμοι διοικητές.
Περαιτέρω κυρώσεις στη Ρωσία;
Ο Τραμπ, εκφράζει συχνά πλέον δημοσίως την απογοήτευσή του τόσο για τη στάση της Ρωσίας όσο και της Ουκρανίας, καθώς προσπαθεί να ωθήσει τις δύο πλευρές προς ειρηνευτική διευθέτηση. Εχει δηλώσει πως «πάντα υπάρχει στο τραπέζι» το ενδεχόμενο επιβολής περαιτέρω κυρώσεων στη Μόσχα, εφόσον αποδειχθεί πως στέκεται εμπόδιο στη διαδικασία.
Αμερικανοί αξιωματούχοι δεν έχουν αποκλείσει το ενδεχόμενο επιβολής οικονομικών κυρώσεων ή δευτερογενών κυρώσεων σε αγοραστές ρωσικού πετρελαίου.
«Οι ΗΠΑ και η Ευρώπη προετοιμάζουν περαιτέρω κυρώσεις στον ενεργειακό και χρηματοπιστωτικό τομέα της Ρωσίας», δήλωσε σήμερα ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν Νοέλ Μπαρό από την πλευρά του, ενόψει της άτυπης συνάντησης των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ στην Τουρκία.
Ο Αμερικανός ομόλογός του, Μάρκο Ρούμπιο, είχε δηλώσει μερικά μόλις λεπτά νωρίτερα, πως ο Αμερικανός πρόεδρος «είναι ανοιχτός σε οποιονδήποτε μηχανισμό οδηγήσει σε δίκαιη ειρήνη στον πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας».
Ο Ρούμπιο τόνισε ακόμη πως «οι Ηνωμένες Πολιτείες θέλουν να δουν πρόοδο τις επόμενες δύο ημέρες, προσθέτοντας ότι δεν υπάρχει στρατιωτική λύση στη σύγκρουση».
Ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών Αντρίι Σίμπιχα γνωστοποίησε ότι συναντήθηκε με τον Ρούμπιο, στο περιθώριο της άτυπης συνόδου στην Τουρκία, για να του παρουσιάσει το «όραμα» του Ζελένσκι για την ειρήνη και να «συντονίσουν τα βήματά τους ενόψει των επόμενων κρίσιμων ημερών».
Η ουκρανική κόκκινη γραμμή
Ο Μεντίνσκι και ο Φόμιν, μέλη της ρωσικής αντιπροσωπείας, συμμετείχαν στον τελευταίο γύρο διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο πλευρών, που έλαβε χώρα κατά τις πρώτες εβδομάδες του πολέμου. Στην αντιπροσωπεία της Πέμπτης συμμετέχουν επίσης ανώτεροι στρατιωτικοί αξιωματούχοι και αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών.
Αμεσες συνομιλίες μεταξύ διαπραγματευτών από την Ουκρανία και τη Ρωσία είχαν πραγματοποιηθεί για τελευταία φορά στην Κωνσταντινούπολη τον Μάρτιο του 2022, έναν μήνα αφότου ο Πούτιν έστειλε δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες στην Ουκρανία σε «ειδική στρατιωτική επιχείρηση», όπως την αποκαλεί, για να «ξεριζώσει τους νεοναζί».
Η Ουκρανία και οι σύμμαχοί της ισχυρίζονται πως η εισβολή αποτελεί μία απρόκλητη, αυτοκρατορικού τύπου επιχείρηση με μοναδικό σκοπό την «αρπαγή γης».
Καθώς οι ρωσικές δυνάμεις προελαύνουν πλέον στην Ουκρανία και ελέγχουν περίπου το ένα πέμπτο της χώρας, ο Ρώσος πρόεδρος προσφέρει ελάχιστες, αν όχι καθόλου, παραχωρήσεις για διευθέτηση, μέχρι στιγμής. Παρουσιάζοντας την πρότασή του για νέο γύρο συνομιλιών την Κυριακή, ανέφερε πως οι συνομιλίες στην Τουρκία αποσκοπούν σε διαρκή ειρήνη χωρίς να αναφερθεί σε λεπτομέρειες.
Αναφέρθηκε ωστόσο συγκεκριμένα στις συνομιλίες του 2022 και στο σχέδιο συμφωνίας που τότε είχε απορριφθεί.
Με βάση εκείνο το σχέδιο συμφωνίας, μεταξύ άλλων, η Ουκρανία έπρεπε να αποδεχθεί μόνιμη ουδετερότητα με αντάλλαγμα εγγυήσεις ασφαλείας από τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ: Βρετανία, Κίνα, Γαλλία, Ρωσία και Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς και άλλες χώρες όπως η Λευκορωσία, ο Καναδάς, η Γερμανία, το Ισραήλ, η Πολωνία και η Τουρκία.
Αξιωματούχοι στο Κίεβο υποστηρίζουν πως η συμφωνία για ουκρανική ουδετερότητα αποτελεί κόκκινη γραμμή που δεν πρόκειται να περάσουν.