Στην Τουρκία Μπλίνκεν και Φον ντερ Λάιεν- Τι αποκαλύπτει το σπίτι του Άσαντ

Άντονι Μπλίνκεν (ΥΠΕΞ ΗΠΑ), Κούρδοι Συρίας, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, Σπίτι Άσαντ, Συρία

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ Αλεξάνδρα Βαρδουλάκη*

Σε ρόλο προνομιακού συνομιλητή τόσο των Ηνωμένων Πολιτειών όσο και της Ευρωπαϊκής Ενωσης αναδεικνύεται η Τουρκία –με αφορμή την τρέχουσα, ρευστή πολιτική κατάσταση στη Συρία– μετά την αιφνιδιαστική ανατροπή του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Ασαντ.

Αυτό τουλάχιστον διαφαίνεται από την επιλογή του Αμερικανού απερχόμενου υπουργού Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν και της προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ( ΦΩΤΟ:ΑΡ) να επισκεφθούν την Αγκυρα τις προσεχείς ημέρες, ώστε να συζητήσουν με τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν τις εξελίξεις στη Συρία και κυρίως τις επιπτώσεις τους στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Η επίσκεψη του Αμερικανού υπουργού θα προηγηθεί εκείνης της προέδρου της Κομισιόν, καθώς αναμένεται –σύμφωνα με πληροφορίες– να φθάσει στην Τουρκία την Παρασκευή και ενώ έχουν προηγηθεί δύο τηλεφωνικές επικοινωνίες του Μπλίνκεν με τον Τούρκο ομόλογό του Χακάν Φιντάν στις 7 και 10 Δεκεμβρίου, αντίστοιχα.

Κενό ηγεσίας στην Ε.Ε.

Με την αλλαγή των προσώπων στα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. και με το τρέχον «κενό» στην ηγεσία του «μπλοκ» –λόγω των συνεχιζόμενων εσωτερικών πολιτικών προβλημάτων στη Γαλλία και της σχεδόν προεκλογικής περιόδου στη Γερμανία–, η Φον ντερ Λάιεν επιχειρεί να χαράξει την ευρωπαϊκή πολιτική έναντι της νέας κατάστασης στη Συρία. Η πρόεδρος της Κομισιόν αναμένεται να φθάσει στην Αγκυρα στις 17 Δεκεμβρίου, σύμφωνα με πληροφορίες, όπου θα συναντηθεί με τον πρόεδρο Ερντογάν, ο οποίος εξελίσσεται σε βασικό «παράγοντα» για το μέλλον της Συρίας μετά την πτώση του Ασαντ.

«Η Τουρκία είναι βασικός συνομιλητής (σ.σ. μας) ως προς την εξασφάλιση της σταθερότητας στη Συρία και μιας πολιτικής μετάβασης, χωρίς αποκλεισμούς», τόνισε εκπρόσωπος της Κομισιόν. «Οι νόμιμες ανησυχίες για την ασφάλειά της θα πρέπει να αντιμετωπισθούν», πρόσθεσε, για να τονίσει ωστόσο ότι θα πρέπει να επιτραπεί «σε όλους τους Σύρους σε όλες τις περιοχές, συμπεριλαμβανομένων των Κούρδων, να απολαύσουν επιτέλους την ασφάλεια αλλά και την ευκαιρία να μετάσχουν στην οικοδόμηση της νέας Συρίας».

Το ίδιο σαφές μήνυμα προς την Αγκυρα απέστειλε και η πρόεδρος της Κομισιόν, αμέσως μετά την τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τούρκο πρόεδρο. «Η εδαφική ακεραιότητα της Συρίας πρέπει να διατηρηθεί και να προστατευθούν οι μειονότητες», επισήμανε.

Η αποστολή της προέδρου της Κομισιόν δεν θα εστιάσει μόνο στη γεωπολιτική διάσταση της «νέας Συρίας», αλλά και στην κρίσιμη πτυχή του προσφυγικού, την ώρα που αρκετά κράτη-μέλη της Ε.Ε. έχουν «παγώσει» ουσιαστικά τις διαδικασίες εξέτασης αιτήσεων ασύλου Σύρων προσφύγων. Η Τουρκία ήταν ανέκαθεν χώρα «κλειδί» για τη διαχείριση του προσφυγικού, έχοντας λάβει από το 2011 χρηματική ενίσχυση ύψους σχεδόν 10 δισ. ευρώ από την Ε.Ε. προκειμένου να βοηθήσει τους περίπου 3,1 εκατομμύρια Σύρους πρόσφυγες που φιλοξενεί.

Τουρκική εκστρατεία κατά Κούρδων στη Συρία

Ενώ οι νέες Αρχές της Συρίας προσπαθούν να αντιμετωπίσουν τις τεράστιες προκλήσεις που ορθώνονται μπροστά τους στους τομείς της δημόσιας ασφάλειας και της οικονομίας, το έργο τους δυσκολεύει από την έντονη ανάμειξη εξωτερικών παραγόντων που προσπαθούν να εξασφαλίσουν τα μέγιστα δυνατά οφέλη από τα κενά που άφησε πίσω της η κατάρρευση του καθεστώτος Aσαντ. Μετά τους σφοδρούς βομβαρδισμούς του Ισραήλ και την προώθηση στρατευμάτων του εντός συριακού εδάφους, οι ανησυχίες επικεντρώνονταν χθες στη νέα εκστρατεία της Τουρκίας και των τοπικών συμμάχων της εναντίον της κουρδικής πολιτοφυλακής YPG, που ελέγχει μεγάλο μέρος της βόρειας και της ανατολικής Συρίας.

Χθες τα χαράματα, δυνάμεις του Συριακού Εθνικού Στρατού (SNA), Αράβων και Τουρκμένιων μαχητών που χρηματοδοτούνται από την Aγκυρα κατέλαβαν τη στρατηγικής σημασίας πόλη Ντέιρ Εζόρ, στο ανατολικό τμήμα της χώρας, που είχε πέσει προσωρινά στα χέρια των Κούρδων ύστερα από την απόσυρση του στρατού του Aσαντ. Τις προηγούμενες ημέρες ο SNA είχε καταλάβει άλλες δύο πόλεις που ήλεγχε εδώ και χρόνια η YPG, το Τελ Ριφάτ και το Μανμπίτζ, στο βόρειο τμήμα της χώρας. Στην περίπτωση του Μανμπίτζ χρειάστηκε η μεσολάβηση των ΗΠΑ ώστε να υπάρξει συμφωνία κατάπαυσης του πυρός για την ασφαλή έξοδο των Κούρδων μαχητών από την πόλη. Οπως αναφέρουν οι ανταποκριτές της γαλλικής Le Monde, ατμόσφαιρα πανικού επικρατεί στον κουρδικό πληθυσμό της πόλης Κομπάνι, που αναδείχθηκε σε σύμβολο του αγώνα εναντίον του Ισλαμικού Κράτους στην πολύμηνη, νικηφόρο μάχη των Κούρδων, από τον Σεπτέμβριο του 2014 μέχρι την άνοιξη του 2015. Χιλιάδες άμαχοι εγκαταλείπουν την πόλη ενόψει πιθανής εφόδου του SNA, που αποτελεί, όπως αναφέρει το ρεπορτάζ της Le Monde, μεγαλύτερη απειλή για τον κουρδικό πληθυσμό από τους τζιχαντιστές της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS) που κατέλαβαν τη Βαγδάτη.

Οι Αμερικανοί διατηρούν 900 στρατιωτικούς στη Συρία, με τις περισσότερες βάσεις τους να βρίσκονται στις υπό κουρδικό έλεγχο περιοχές, και η Αγκυρα έχει κατ’ επανάληψη ζητήσει την απομάκρυνση των αμερικανικών δυνάμεων. Ωστόσο, ο αναπληρωτής σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου Τζον Φίνερ δήλωσε ότι τα αμερικανικά στρατεύματα θα μείνουν στη Συρία για να εμποδίσουν την αναζωπύρωση του Ισλαμικού Κράτους.

Στη Δαμασκό, ο νέος ισχυρός άνδρας της Συρίας, ο ηγέτης της HTS Αχμεντ αλ Σάρα, δήλωσε ότι τα στελέχη του παλαιού καθεστώτος που ευθύνονται για δολοφονίες και βασανιστήρια αντιφρονούντων θα διωχθούν και ζήτησε από τις χώρες στις οποίες έχουν καταφύγει κάποιοι εξ αυτών να τους εκδώσουν για να αποδοθεί δικαιοσύνη. Την ίδια ώρα, πλήθη μαχητών και νέων πυρπολούσαν το μαυσωλείο του Χαφέζ αλ Ασαντ, πατέρα του ανατραπέντος προέδρου, στη γενέτειρά του Καρντάχα, στην επαρχία της Λαττάκειας.

Αμέσως μετά την κατάρρευση του καθεστώτος Ασαντ, την Κυριακή, χιλιάδες άνθρωποι απελευθερώθηκαν από τις φυλακές, σε όλα τα αστικά κέντρα. Τις επόμενες ημέρες, δεκάδες χιλιάδες πολίτες από όλες τις περιοχές της χώρας έσπευσαν στη διαβόητη φυλακή της Σεντνάγια, στα περίχωρα της Δαμασκού, τόπο βασανιστηρίων και εκτελέσεων για πολλούς αντικαθεστωτικούς επί δεκαετίες. Ωστόσο μέχρι χθες δεν είχαν βρεθεί επιζώντες στους υπόγειους λαβυρίνθους της φυλακής, που είναι γνωστή στους Σύρους ως «το σφαγείο».

Στο μεταξύ, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε χθες ότι η Ρωσία επιθυμεί «να σταθεροποιηθεί η κατάσταση το συντομότερο δυνατόν» και πως βρίσκεται σε επαφή «με αυτούς που ελέγχουν τα πράγματα στη Συρία» σχετικά με το μέλλον των ρωσικών βάσεων. Ερωτηθείς για το κατά πόσον η πτώση του Ασαντ αποδυνάμωσε την επιρροή της Μόσχας στην περιοχή, απάντησε ότι «απόλυτη προτεραιότητα για τη Ρωσία είναι η ειδική στρατιωτική επιχείρηση» στην Ουκρανία. Από την πλευρά του ο Γερμανός υπουργός Αμυνας Μπόρις Πιστόριους δήλωσε ότι όσοι έχουν συνάψει συμφωνίες στρατηγικής συνεργασίας με τη Ρωσία πρέπει να βγάλουν τα συμπεράσματά τους από την πτώση του Ασαντ, η οποία, κατά τη γνώμη του, απέδειξε ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν στηρίζει τους συμμάχους του μόνον όσο του είναι χρήσιμοι.

Επικίνδυνες πτήσεις στη Μέση Ανατολή

Τέσσερα ευρωπαϊκά συνδικάτα πιλότων της πολιτικής αεροπορίας και αεροσυνοδών έστειλαν επιστολές σε αεροπορικές εταιρείες και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκφράζοντας την έντονη ανησυχία τους για την ασφάλεια των πτήσεων πάνω από χώρες της Μέσης Ανατολής. Οι επιστολές, που δεν έχουν ακόμη δημοσιοποιηθεί, κάνουν αναφορά στο νέο, επικίνδυνο περιβάλλον που δημιούργησαν ο πόλεμος της Γάζας και η ανταλλαγή πυραυλικών επιθέσεων μεταξύ Ισραήλ και Ιράν. Πιλότοι και αεροσυνοδοί που μίλησαν στο πρακτορείο Reuters διαμαρτυρήθηκαν για την πρακτική αεροπορικών εταιρειών χαμηλού κόστους, όπως οι Wizz Air, Ryanair και airBaltic, που δεν δίνουν τη δυνατότητα στους υπαλλήλους τους να αποφύγουν μια κατά την κρίση τους επικίνδυνη πτήση, σε αντίθεση με τις παραδοσιακές εταιρείες, όπως η KLM, η Lufthansa και η Air France. Μάλιστα, η τελευταία διέταξε εσωτερική έρευνα καθώς αεροπλάνο της βρέθηκε να εκτελεί επικίνδυνη πτήση πάνω από το Ιράκ την 1η Οκτωβρίου, όταν το Ιράν εξαπέλυε πυραύλους εναντίον του Ισραήλ.

Αγνωστες φωτογραφίες και σημειώματα: Τι αποκαλύπτει το εγκαταλειμμένο σπιτι του Ασαντ | Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Πηγή: kathimerini.gr