Στην Θεσσαλονίκη η έκθεση «Σαρδηνία, μεγαλιθικό νησί»

Από τα μενχίρ στα νουράγκι: ιστορίες από λίθο στην καρδιά της Μεσογείου

Η έκθεση «Σαρδηνία, μεγαλιθικό νησί. Από τα μενχίρ στα νουράγκι: ιστορίες από λίθο στην καρδιά της Μεσογείου» εγκαινιάστηκε χθες βράδυ  στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης. Η έκθεση πραγματοποιείται με την υποστήριξη της πρεσβείας της Ιταλίας στην Ελλάδα και του Ιταλικού Μορφωτικού Ινστιτούτου Αθηνών. Εντάσσεται στην πολιτιστική πρωτοβουλία της πρεσβείας «Tempo Forte», που αποσκοπεί στην προώθηση του συντονισμού και της στενής συνεργασίας μεταξύ των ιταλικών πολιτιστικών φορέων που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα με τους αντίστοιχους ελληνικούς για τη διοργάνωση πολιτιστικών δράσεων υψηλού επιπέδου στο πλαίσιο των εξαιρετικών διμερών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών μας.

                                                        Su Nuraxi, νουραγκικός οικισμός στο Barumini

Έπειτα από τους επιτυχημένους σταθμούς στο Εθνικό Μουσείο Προϊστορίας & Πρωτο-ιστορίας του Βερολίνου και στο Κρατικό Μουσείο Ερμιτάζ της Αγίας Πετρούπολης, η έκθεση έφτασε  στην Ελλάδα, όπου θα παραμείνει ανοιχτή για το κοινό μέχρι τις 15 Μαΐου, φωτίζοντας άγνωστες πτυχές της Σαρδηνίας, μιας νήσου με πανάρχαια ιστορία, τόπου συνάντησης πολυάριθμων πολιτισμών και ενός από τα πιο γοητευτικά κέντρα της προϊστορίας και της πρωτο-ιστορίας.

Την έκθεση κοσμεί με την εξαιρετική παρουσία του, ένας από τους μνημειώδεις πολεμιστές του Mont’e Prama: ένα γλυπτό 300 κιλών, 190 εκατοστών ύψους, με βάθρο, που δεν είχε βγει ποτέ ως τώρα έξω από τα σύνορα της Ιταλίας.

Θεσσαλονίκη: Ένας γίγαντας από τη Σαρδηνία στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης

 28 κιβώτια, που ταξίδεψαν από την Αγία Πετρούπολη -με καθυστερήσεις λόγω δυσμενών καιρικών συνθηκών- έφτασαν στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης και τρεις ομάδες επιστημόνων, περίπου 20 άτομα από Ελλάδα και Ιταλία, άρχισαν να δουλεύουν πυρετωδώς για το στήσιμο της έκθεσης «Σαρδηνία, μεγαλιθικό νησί. Από τα μενχίρ στα νουράγκι: ιστορίες από λίθο στην καρδιά της Μεσογείου».

Μετά το Βερολίνο και την Αγία Πετρούπολη, το ταξίδι της σαρδηνιακής αρχαιολογίας και του Νουραγκικού πολιτισμού κάνει στάση στη Θεσσαλονίκη, πριν ολοκληρωθεί στη Νάπολη. Μέσα από 188 εκθέματα, ο επισκέπτης θα έχει την ευκαιρία να γνωρίσει έναν από τους πιο γοητευτικούς πολιτισμούς της Μεσογείου, που συνεχίζει να εντυπωσιάζει και να προκαλεί το έντονο ενδιαφέρον επιστημόνων και επισκεπτών.

Το κοινό «υποδέχεται» στο ΑΜΘ ένας γίγαντας που χρονολογείται το 700 π.Χ., «ο επίτιμος προσκεκλημένος», όπως σημειώνει η αναπληρώτρια διευθύντρια του Μουσείου Αγγελική Κουκουβού, ο οποίος ταξίδεψε όρθιος σε ειδική κατασκευή.

Άγαλμα πυγμάχου, Νεκρόπολη του Mont’e Prama, Πρώιμη Εποχή του Σιδήρου, Ασβεστόλιθος, Κάλιαρι, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα μπρούτζινα αγαλματίδια, τα μπρονζέττι, τα οποία αποτελούν εντυπωσιακή μαρτυρία για τη θρησκευτική ζωή των ανθρώπων της Νουραγκικής περιόδου. Αναπαράγουν ανδρικές και γυναικείες μορφές σε διάφορους κοινωνικούς ρόλους, ζώα, αντικείμενα, ακόμη και κτίρια. Ο μεγάλος τους αριθμός προσφέρει στον επισκέπτη μια πλούσια εικόνα της νουραγκικής κοινωνίας σε σχέση με το ρουχισμό, τη διαχείριση του σώματος, τον οπλισμό και τη διατροφή τους.

Σημαντικό κομμάτι της μεγαλιθικής αρχιτεκτονικής συναντάται επίσης σε τάφους και σε χώρους λατρείας, στους «τάφους των γιγάντων» -στην έκθεση υπάρχουν σχετικές μακέτες- όπως είναι γνωστοί εξαιτίας του επιβλητικούς τους μεγέθους. Υπήρχε η πεποίθηση ότι χτίστηκαν για γίγαντες, αλλά στην πραγματικότητα ήταν συλλογικές ταφές ολόκληρων κοινοτήτων.

Η έκθεση είναι χωρισμένη σε έξι ενότητες και εμπλουτισμένη με ενημερωτικά κείμενα, καθώς και οπτικό και ηχητικό υλικό, αφιερωμένα στον αρχαίο πολιτισμό της Σαρδηνίας, τον Νουραγκικό πολιτισμό, με τα επιβλητικά μεγαλιθικά κτίρια, τα νουράγκι, τα ντολμέν, τα μενχίρ και τους τάφους των γιγάντων.

«Τα ήδη φημισμένα αριστουργήματα, αλλά και τα πιο πρόσφατα ευρήματα της περιοχής αναδεικνύονται έξοχα μέσα από μια παρουσίαση που προβάλλει το ευρύτερο αρχαιολογικό πλαίσιο», σημειώνει η κ. Κουκουβού.

Πολεμιστής με ξίφος και ασπίδα, μπρούντζος, Padria, Εποχή του Σιδήρου Κάλιαρι, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Η έκθεση έχει ήδη φιλοξενηθεί στο Εθνικό Μουσείο Προϊστορίας και Πρωτο-ιστορίας του Βερολίνου και το Κρατικό Μουσείο Ερμιτάζ της Αγίας Πετρούπολης, ενώ ο τελευταίος της σταθμός μετά το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης θα είναι το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Νάπολης.

Η διοργάνωση αποτελεί την τελευταία δράση ενός ολοκληρωμένου προγράμματος Πολιτισμικής Κληρονομιάς και Τουρισμού για την αρχαιολογία της Σαρδηνίας στη Μεσόγειο, με χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οργανώνεται από την Περιφέρεια Σαρδηνίας – Τμήμα Τουρισμού, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο του Κάλιαρι και την Περιφερειακή Διεύθυνση Μουσείων της Σαρδηνίας -σε συνεργασία με τα τέσσερα μουσεία που τη φιλοξενούν- υπό την αιγίδα του Υπουργείου Εξωτερικών και Διεθνούς Συνεργασίας (MAECI) και του Ιταλικού Υπουργείου Πολιτισμού (MIC), τη συνεργασία της Fondazione di Sardegna και τη Villaggio Globale International που έχει αναλάβει την οργάνωση και τον γενικό συντονισμό.

Την έκθεση συνοδεύει επιστημονικός κατάλογος σε πέντε γλώσσες (ιταλικά, αγγλικά, γερμανικά, ρωσικά και ελληνικά).

*Διάρκεια έκθεσης: 11.02 – 15.05.2022

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ

***********************************************