Σήμερα και αύριο ο Μητσοτάκης στην Κύπρο.
*Η Άγκυρα φαίνεται να ετοιμάζει «θερμό» Αύγουστο με έρευνες εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στην ευρύτερη περιοχή νοτίως του Καστελλόριζου.
Στην Κύπρο πραγματοποιεί σήμερα και αύριο την πρώτη επίσημη επίσκεψη στο εξωτερικό ο νέος πρωθυπουργός της Ελλάδος, Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο συντονισμός των ενεργειών ανάμεσα σε Ελλάδα και Κύπρο κρίνεται επιβεβλημένος πριν την κρίσιμη συνάντηση Αναστασιάδη-Ακιντζί στις 9 Αυγούστου. Ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος, Πρόδρομος Προδρόμου, σημείωσε ότι:«Είναι μια πολύ σημαντική επίσκεψη και με την έννοια ότι είναι η πρώτη επίσκεψη του πρωθυπουργού και διότι γίνεται σε αυτή την κρίσιμη, γεμάτη προκλήσεις, περίοδο».
Σύμφωνα πληροφορίες η Άγκυρα ετοιμάζει «θερμό» Αύγουστο με έρευνες εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στην ευρύτερη περιοχή νοτίως του Καστελλόριζου.
Όπως γράφει ο Βασίλης Νέδος, διπλωματικός συντάκτης της εφημερίδα «Καθημερινή» Αθηνών, η κρατική εταιρεία πετρελαίων της γειτονικής χώρας, TPAO, έθεσε, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, αίτημα προς το αρχηγείο του τουρκικού ναυτικού για να διεξαγάγει σεισμικές έρευνες σε περιοχή, που εκτείνεται ανάμεσα στον 28ο και στον 29ο μεσημβρινό, ξεκινάει δηλαδή από τα νότια της Ρόδου και φτάνει πέρα από το Καστελλόριζο, μετά τις 15 Αυγούστου.
Στο αίτημα της ΤΡΑΟ προς το τουρκικό επιτελείο, ζητείται διαθεσιμότητα της περιοχής μετά τις 15 Αυγούστου, όταν ολοκληρώνεται η αποστολή του ερευνητικού σκάφους «Ορούτς Ρέις» στη Θάλασσα του Μαρμαρά. Το «Ορούτς Ρέις» αποτελεί το ένα από τα δύο εξελιγμένα ερευνητικά πλοία της Τουρκίας. Το «Μπαρμπαρός» διεξάγει σεισμικές έρευνες τους τελευταίους μήνες στα νότια της Κύπρου, σε μια περιοχή που εκτείνεται έως και στα ανοικτά της Λεμεσού. Ουσιαστικά το «Ορούτς Ρέις» αποτελεί το «τέταρτο τουρκικό πλοίο» που η Άγκυρα θα στείλει στην Ανατολική Μεσόγειο. Παρά το γεγονός ότι οι Τούρκοι αξιωματούχοι περιγράφουν αυτή την κίνηση ως «απάντηση» στα μέτρα της Ε.Ε., οι πληροφορίες για σχέδιο αποστολής ερευνητικού σκάφους μέσα στα όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας έχουν φθάσει για πρώτη φορά ήδη προ αρκετών μηνών (η «Κ» αποκάλυψε αυτό τον σχεδιασμό στις 29 Απριλίου). Το πρώτο επεισόδιο δοκιμής των ελληνικών αντοχών διαδραματίστηκε τον Οκτώβριο του 2018, όταν σε μια σχετικά περιορισμένη περιοχή (600 τετραγωνικά χιλιόμετρα), που ορίζεται έως το ανατολικό άκρο της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, πραγματοποίησε σεισμικές έρευνες το «Μπαρμπαρός». Εκείνη η κρίση αντιμετωπίστηκε με αξιοσημείωτη νηφαλιότητα από την Αθήνα και τη διαδοχική αποστολή δύο φρεγατών, οι οποίες ανέλαβαν ουσιαστικά να πραγματοποιήσουν μια επιχείρηση προβολής της ελληνικής κυριαρχίας στην περιοχή, παράλληλα με την τυπική εκπομπή των σχετικών μηνυμάτων.
Από την Αθήνα έχουν κοινοποιηθεί προς την Άγκυρα μέσω όλων των υφιστάμενων διαύλων οι κόκκινες γραμμές της και εκτιμάται ότι οι Τούρκοι γνωρίζουν πολύ καλά τα όρια που μπορεί να αγγίξει η κινητοποίησή τους. Είναι αξιοσημείωτη η συνέχεια που έχει δείξει η Ελλάδα σε αυτό τον τομέα, παρά το γεγονός ότι μεσολάβησαν δύο εκλογικές αναμετρήσεις και μία αλλαγή κυβέρνησης, δίχως να διαταραχθεί ουσιαστικά η υπηρεσιακή τάξη στα αρμόδια υπουργεία. Εξακολουθούν να υπάρχουν εκτιμήσεις στην Αθήνα ότι τελικά η Άγκυρα θα αναπτύξει και το τέταρτο πλοίο της εντός της κυπριακής αποκλειστικής οικονομικής ζώνης (ΑΟΖ), προκειμένου να ολοκληρώσει αυτό τον ιδιότυπο θαλάσσιο στραγγαλισμό της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η τουρκική παρουσία στις ζώνες περί την Κύπρο παραμένει έντονη. Πολεμικά πλοία, υποβρύχια, αεροσκάφη και UAVs επιτηρούν τη γεώτρηση του «Φατίχ» στα δυτικά της Κύπρου σε διαρκή βάση. Προκειμένου, μάλιστα, να παραταθεί η ναυτική παρουσία εκεί, ανακοινώνονται διαρκείς στρατιωτικές ασκήσεις. Τελευταίο παράδειγμα, η έκδοση της NAVTEX 839/19 προ δύο ημερών, όπου ανακοινώθηκαν στρατιωτικές ασκήσεις μέχρι και τις 19 Αυγούστου, σε μια εκτεταμένη περιοχή στα δυτικά της Κύπρου, που έχει στο νοητό κέντρο της το σημείο όπου πραγματοποιεί γεωτρήσεις το πλωτό γεωτρύπανο «Φατίχ».
Αυτή η τακτική ,σημειώνει ο Β. Νέδος, που ακολουθεί η Άγκυρα, ενώ παράλληλα προετοιμάζει καταφανώς δεύτερη επιχείρηση κατά των Κούρδων στα ανατολικά του Ευφράτη, ουσιαστικά παραπέμπει στο δόγμα των «δυόμισι πολέμων» που άρχισε να εμφανίζεται στη δεκαετία του ’90 και μετά το 2014 αναβιώνει στη γειτονική χώρα.
Σε τρία μέτωπα
Δηλαδή, παραπέμπει στη δυνατότητα της Τουρκίας να διεξαγάγει πολεμικές επιχειρήσεις σε τρία διαφορετικά μέτωπα, στα ανατολικά, τα δυτικά και αν χρειαστεί και στα νότια. Εν ολίγοις, πιθανή διεύρυνση των στρατιωτικών επιχειρήσεων της Τουρκίας στο μέτωπο της Συρίας δεν πρόκειται να μειώσει την κινητικότητά της στην Ανατολική Μεσόγειο, η οποία, άλλωστε, στηρίζεται σε ναυτικές και όχι χερσαίες δυνάμεις.
Για την Αθήνα το μεγάλο ερώτημα εντοπίζεται πάντα στη δυνατότητα μεσολάβησης κάποιας τρίτης δύναμης έναντι πιθανής απόφασης της Άγκυρας να οδηγήσει σε τριβές. Παρά τη σαφέστατη διατύπωση του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια προς τον Αμερικανό ομόλογό του Μάικ Πομπέο περί ανοικτής γραμμής επικοινωνίας της Αθήνας με την Ουάσιγκτον, το τρέχον επίφοβο καθεστώς των σχέσεων ανάμεσα σε ΗΠΑ και Τουρκία δεν καθησυχάζει κανέναν.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι ενδεχομένως πιθανότερο να απαντήσει σε ένα τηλεφώνημα από τον πρόεδρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας Βλαντιμίρ Πούτιν, παρά από τον Ντόναλντ Τραμπ. Αυτή η ανισορροπία ανησυχεί, βεβαίως, την Αθήνα που ωστόσο δεν καθησυχάζει, αλλά επιχειρεί να διευρύνει τις επαφές με όλους τους παίκτες οι οποίοι διαδραματίζουν ρόλο στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, όπως το Ισραήλ, όπου ο κ. Δένδιας πραγματοποίησε χθες την πρώτη επίσκεψή του ως υπουργός Εξωτερικών σε διμερές επίπεδο, προκειμένου να επικυρώσει και με την παρουσία του τη δυναμική που έχει λάβει το σχήμα «3+1», δηλαδή της τριμερούς Ελλάδας, Κυπριακής Δημοκρατίας και Ισραήλ με τη στήριξη των ΗΠΑ.
Ανάγκη ενίσχυσης του στόλου
Οι διπλωματικοί δίαυλοι που καλλιεργεί η Αθήνα έχουν αδιαμφισβήτητη αξία, έναντι πιθανής έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο. Ωστόσο, η διαρκής τριβή επαναφέρει στην επιφάνεια την ανάγκη για ανανέωση του στόλου επιφανείας του Πολεμικού Ναυτικού, ιδιαίτερα των μονάδων που αναλαμβάνουν το απαιτητικό έργο των επιχειρήσεων προβολής σημαίας και ισχύος στην Ανατολική Μεσόγειο, των φρεγατών. Τόσο το Πολεμικό Ναυτικό όσο και η Πολεμική Αεροπορία έχουν διανύσει ένα καλοκαίρι σε πλήρη ετοιμότητα, λόγω του φόβου διάχυσης της κρίσης από την κυπριακή αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ) προς τα δυτικότερα. Η συζήτηση περί ενίσχυσης του στόλου πρακτικά δεν έχει σταματήσει τα τελευταία χρόνια, ωστόσο η δημοσιονομική στενότητα δημιουργεί προσκόμματα στην προώθηση οποιασδήποτε ουσιαστικής εξέλιξης στον τομέα της ενίσχυσης με νέες ναυτικές μονάδες.
Προτού ακόμη προσγειωθεί το κυβερνητικό αεροσκάφος στη Λάρνακα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης φρόντισε να περάσει τα πρώτα μηνύματα με πολλαπλούς αποδέκτες. Στη συνοδεία του προστίθενται δύο υπουργοί με σημαντικότατο χαρτοφυλάκιο για την Κύπρο. Ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, και ο Υπουργός Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης. Ο Νίκος Δένδιας αναμένεται να «παίξει» πρωταγωνιστικό ρόλο ως προς το κομμάτι των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό, ενώ ο Κωστής Χατζηδάκης καλείται να διαχειριστεί το ακανθώδες κεφάλαιο της ενεργειακής πολιτικής των τριμερών αξόνων που διαμορφώνουν Κύπρος και Ελλάδα, και το πρότζεκτ του EastMed.
Αυτό μάλιστα προμήνυσε ο ίδιος ο Νίκος Δένδιας από το Ισραήλ, επισημαίνοντας πως μέσω της επίσκεψης του Έλληνα Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στην Κύπρο «θα δοθεί σαφές μήνυμα προς την Τουρκία ότι είναι απαράδεκτη η παραβίαση της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας».
Με τον τρόπο αυτό, ο κ.Μητσοτάκης σαφέστατα περνά το μήνυμα πως για την κυβέρνηση του, στο εθνικό κεφάλαιο «Κύπρος» οι κεντρικοί άξονες είναι πρωτίστως αυτοί οι δύο. Αυτό βέβαια έρχεται και ως απάντηση προς τις τουρκικές προκλήσεις σε ΑΟΖ και κυπριακό, πως η Ελλάδα δηλαδή παραμένει σταθερός υποστηρικτής της Κύπρου, και όχι απλός παρατηρητής. Ας σημειωθεί πως τις προηγούμενες ημέρες στην Κύπρο βρέθηκε και ο Έλληνας Υπουργός Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος.
Αναλυτικά το πρόγραμμα της επίσκεψης
Δευτέρα 29.7.2019
-09:30 ‘Αφιξη στο Αεροδρόμιο Λάρνακας,
-10:25 Συνάντηση με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Νίκο Αναστασιάδη
-11:00 Διμερής Συνάντηση Αντιπροσωπειών
-12:30 Συνάντηση με τον Πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων κ. Δημήτρη Συλλούρη
-13:15 Γεύμα με τον Πρέσβη της Ελλάδος
-15:00 Συναντήσεις με Αρχηγούς Κοινοβουλευτικών Κομμάτων
-17:40 Συναντήσεις με Συλλόγους και Δικοινοτικούς ΜΚΟ
-20:15 Δείπνο του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας με τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας
Τρίτη 30.7.2019
-09:00 Συνάντηση με τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου κ. Χρυσόστομο Β’
-09:35 Κατάθεση Στεφάνου στα Φυλακισμένα Μνήματα
-09:55 Κατάθεση Στεφάνου στον Τύμβο Μακεδονίτισσας
-10:35 Επίσκεψη στην Ελληνική Δύναμη Κύπρου – Ξενάγηση στο μουσείο
-12:00 Αναχώρηση από Λάρνακα