Σήμερα η Ημέρα της Ευρώπης με το στίγμα του COVID-19.
Η Ημέρα της Ευρώπης 2020 εορτάζεται κάτω από πολύ εξαιρετικές συνθήκες σε όλα τα κράτη μέλη, καθώς η Ευρώπη μάχεται εναντίον της κρίσης του κορονοϊού σε όλα τα μέτωπα. Φέτος, η Ημέρα της Ευρώπης σηματοδοτεί σημαντικά ορόσημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης: την 70ή επέτειο από τη Διακήρυξη Σουμάν (Υπουργού Εξωτερικών της Γαλλίας το 1950) και την 25η επέτειο από την προσχώρηση της Αυστρίας, της Φινλανδίας και της Σουηδίας στην ΕΕ. Τα θεσμικά όργανα της ΕΕ θα γιορτάσουν την ημέρα αυτή τιμώντας την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη και ενότητα μέσω μιας διαδικτυακής καμπάνιας.
Ενόψει της 9ης Μαΐου, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε σχετικά: «Ο στόχος της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης είναι πιο επίκαιρος από ποτέ. Στην αρχή της κρίσης, η αλληλεγγύη δοκιμάστηκε. Μετά όμως αρχίσαμε να μοιραζόμαστε και να βοηθάμε ο ένας τον άλλο: έμπρακτη αλληλεγγύη. Αυτή η αλληλεγγύη πρέπει να συνεχιστεί».
Την Ημέρα της Ευρώπης, η Πρόεδρος και οι Επίτροποι θα είναι ενεργοί και θα έρθουν σε επαφή με τους Ευρωπαίους μέσω βιντεοσκοπημένων μηνυμάτων, των μέσων κοινωνικής δικτύωσης (#EuropeDay), διαδικτυακών σεμιναρίων, συζητήσεων μέσω τηλεδιάσκεψης και της παρουσίας τους στα έντυπα και οπτικοακουστικά μέσα. Ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος Τίμερμανς, ο Ύπατος Εκπρόσωπος Μπορέλ, οι Αντιπρόεδροι Σέφτσοβιτς και Σούιτσα, και οι Επίτροποι Γκαμπριέλ, Μπρετόν και Βαλεάν θα διεξαγάγουν διαλόγους με τους πολίτες σχετικά με σημαντικές στιγμές της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και τις μελλοντικές προοπτικές της Ευρώπης. Περισσότερες πληροφορίες είναι διαθέσιμες εδώ.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σήμερα απονέμει και το «Βραβείο Jan Amos Comenius για διδασκαλία υψηλής ποιότητας σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση». Το βραβείο απονέμεται σε 22 σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από όλη την Ευρώπη που διδάσκουν για την Ευρωπαϊκή Ένωση με δημιουργικό τρόπο. Αναδεικνύει τη σημασία της διδασκαλίας και της απόκτησης γνώσεων για την ΕΕ με ελκυστικό τρόπο.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού ΚοινοβουλίουΝτέϊβιντ Σασόλι και οι επικεφαλής των πολιτικών ομάδων σε μήνυμα τους τονίζουν :
«Ο εορτασμός της 70ής επετείου της Διακήρυξης Schuman πραγματοποιείται ενώ η Ευρώπη αντιμετωπίζει τη δυσκολότερη πρόκληση από τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου: πρόκειται για την υγειονομική, οικονομική και κοινωνική κρίση που πυροδοτήθηκε από την έξαρση της πανδημίας COVID-19″.
Η Διακήρυξη Schuman, η οποία έθεσε τα θεμέλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δρομολόγησε, αναφέρεται στο μήνυμα, ” ένα μοναδικό και γνήσιο πολιτικό εγχείρημα με στόχο τη διασφάλιση της ειρήνης και της ευημερίας, καθώς και τη βελτίωση της ζωής όλων των Ευρωπαίων πολιτών. Πριν από 70 χρόνια, η Διακήρυξη Schuman ήδη περιείχε την ιδέα ότι «η Ευρώπη δεν θα δημιουργηθεί μεμιάς, σε ένα ολοκληρωμένο οικοδόμημα. Θα οικοδομηθεί μέσα από απτά επιτεύγματα, χάρη στα οποία θα αναπτυχθεί καταρχάς πραγματική αλληλεγγύη». Αυτή η σταδιακή προσέγγιση οδήγησε στην Ευρωπαϊκή Ένωση όπως τη γνωρίζουμε σήμερα”.
Στο μήνυμα τους ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και οι επικεφαλής των πολιτικών ομάδων σε μήνυμα τους επισημαίνουν: “ Κάθε κρίση είναι μια ευκαιρία για να προχωρήσουμε ένα βήμα μπροστά. Έτσι, η τρέχουσα κρίση καθιστά ακόμα επιτακτικότερη την ανάγκη να ξεκινήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση να εργάζεται ώστε να γίνει πιο αποτελεσματική, πιο δημοκρατική και να έρθει πιο κοντά στους πολίτες.
Τα τελευταία 70 χρόνια ο κόσμος έχει αλλάξει ριζικά και ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι πιο κρίσιμος από ποτέ. Σε μια αναδυόμενη νέα γεωπολιτική τάξη και στο πλαίσιο των έκτακτων οικολογικών συνθηκών που βιώνουμε, είναι καθήκον μας να αναλάβουμε τις ευθύνες μας ως παγκόσμια δύναμη στους τομείς της σταθερότητας και της ειρήνης, του κράτους δικαίου, της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας και της διεθνούς συνεργασίας.
Η κρίση αυτή κατέδειξε με ιδιαίτερα υψηλό κόστος ότι το εγχείρημα της ΕΕ παραμένει ημιτελές και ότι η αποτυχία του συντονισμού και της αλληλεγγύης, καθώς και της αντιμετώπισης των επιθέσεων που πραγματοποιούνται εναντίον των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου, δεν είναι απλά θεωρητικά κατασκευάσματα.
Στεκόμαστε στους ώμους γιγάντων, άρα η ικανότητα των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων και όλων των κρατών μελών να ανταποκριθούν στις σημερινές προκλήσεις για την υγεία, την κοινωνία, την οικονομία, το περιβάλλον, την ασφάλεια και το θεσμικό πλαίσιο της ΕΕ, θα πρέπει να είναι τουλάχιστον ανάλογη της πολιτικής φιλοδοξίας που διακατείχε τη Διακήρυξη Schuman. Οφείλουμε να ενισχύσουμε και να εμβαθύνουμε τη δημοκρατική νομιμοποίηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και να μεριμνήσουμε ώστε οι ασκούμενες πολιτικές και η ηγεσία της να εκφράζουν τους πολίτες της Ευρώπης στο πλαίσιο μιας πλήρως λειτουργικής ευρωπαϊκής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας.
Πιστεύουμε ότι είναι καιρός για έναν φιλόδοξο διάλογο με τους πολίτες της ΕΕ και όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη σχετικά με το μέλλον της Ευρώπης. Με τον τρόπο αυτό μπορούμε να διαμορφώσουμε την Ένωση στην οποία θέλουμε να ζούμε μαζί και να βρεθεί κοινός τόπος μεταξύ των Ευρωπαίων πολιτών σχετικά με τα πολιτικά θεμέλια πάνω στα οποία θέλουμε να στηρίξουμε την ανάκαμψη της ευρωπαϊκής ηπείρου. Η αλληλεγγύη αποτελεί πλέον βασική προϋπόθεση για τα μελλοντικά κοινά επιτεύγματά μας.
Υπό το πρίσμα αυτό, εξακολουθούμε να πιστεύουμε ότι το προγραμματισμένο πανευρωπαϊκό εγχείρημα που αποτελεί η «Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης» είναι το κατάλληλο μέσο για την εκπλήρωση αυτής της φιλοδοξίας. Η Διάσκεψη πρέπει να συγκληθεί το συντομότερο δυνατό και να οδηγήσει σε σαφείς προτάσεις με την άμεση και ουσιαστική συμμετοχή των πολιτών. Έτσι μπορεί να επιτευχθεί μια εκ βάθρων μεταρρύθμιση της Ένωσης, η οποία θα της επιτρέψει, πρωτίστως, να λαμβάνει αποφάσεις με γνώμονα το κοινό ευρωπαϊκό συμφέρον, ώστε να καταστεί η ΕΕ πιο αποτελεσματική, ενωμένη, δημοκρατική, κυρίαρχη και ανθεκτική.
Επιβεβαιώνουμε εκ νέου τη σχετική θέση του Κοινοβουλίου και λαμβάνουμε υπόψη τη θέση της Επιτροπής ότι η διαδικασία της Διάσκεψης, ο σχεδιασμός, η δομή, το χρονοδιάγραμμα και η εμβέλειά της θα πρέπει να συμφωνηθούν από κοινού από τα τρία θεσμικά όργανα της ΕΕ. Ως εκ τούτου, καλούμε το Συμβούλιο να διατυπώσει φιλόδοξη θέση σχετικά με τη Διάσκεψη.
Η τρέχουσα πανδημία μας υπενθυμίζει τη σπουδαιότητα της διεθνούς συνεργασίας για τη συντονισμένη αντιμετώπιση των κοινών προκλήσεων και κρίσεων. Αντί να επανέλθουμε σε έναν εθνικό εγωκεντρισμό, η πορεία που πρέπει να χαράξουμε θα πρέπει να έχει στόχο μια ενισχυμένη και πιο ολοκληρωμένη Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία θα συνεργάζεται στενά με τους διεθνείς εταίρους της σε πνεύμα αμοιβαίας δικαιοσύνης και κατανόησης».
Το πλήρες κείμενο της Διακήρυξης Σουμάν
Η Διακήρυξη του Γάλλου ΥΠΕΞ , Ρ. Σουμάν, που παρουσιάστηκε στις 9 Μαΐου 1950, πρότεινε τη δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα, τα μέλη της οποίας θα διαχειρίζονταν από κοινού την παραγωγή άνθρακα και χάλυβα.
Η ΕΚΑΧ, της οποίας ιδρυτικά μέλη ήταν η Γαλλία, η Δυτική Γερμανία, η Ιταλία, οι Κάτω Χώρες, το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο, ήταν ο πρώτος από μια σειρά υπερεθνικών ευρωπαϊκών θεσμών που τελικά μετεξελίχθηκαν στη σημερινή “Ευρωπαϊκή Ένωση”. Συντάκτης της Διακήρυξης ήταν ο Ζαν Μονέτ
Η Διακήρυξη στα ελληνικά
“Η συμβολή που μπορεί να έχει μια οργανωμένη και ζωντανή Ευρώπη στον πολιτισμό είναι απαραίτητη για τη διατήρηση ειρηνικών σχέσεων. Διαδραματίζοντας για περισσότερα από είκοσι χρόνια το ρόλο πρωτεργάτη για μια ενωμένη Ευρώπη, η Γαλλία είχε πάντα ως ουσιαστικό στόχο να υπηρετεί την ειρήνη. Επειδή δεν επιτεύχθηκε η Ευρώπη, είχαμε πόλεμο.
Η Ευρώπη δεν θα δημιουργηθεί δια μιας, ούτε σε ένα συνολικό σχέδιο : θα οικοδομηθεί μέσα από συγκεκριμένα επιτεύγματα που κατ΄αρχάς θα δημιουργήσουν μια πραγματική αλληλεγγύη. Η συνένωση των ευρωπαϊκών εθνών απαιτεί να εξαλειφθεί η μακραίωνη διαμάχη μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας. Η δράση που θα αναλάβουμε πρέπει να αφορά κατά πρώτο λόγο τη Γαλλία και τη Γερμανία.
Για το σκοπό αυτό, η γαλλική κυβέρνηση προτείνει να αναληφθεί αμέσως δράση σε ένα περιορισμένης εμβέλειας αλλά καίριο σημείο.
Η γαλλική κυβέρνηση προτείνει να τεθεί το σύνολο της γαλλογερμανικής παραγωγής άνθρακα και χάλυβα υπό μια κοινή Ανώτατη Αρχή της οποίας η οργάνωση θα δίνει δυνατότητα συμμετοχής και σε άλλες χώρες της Ευρώπης.
Η από κοινού διαχείριση της παραγωγής άνθρακα και χάλυβα θα εξασφαλίσει αμέσως την εγκαθίδρυση κοινών βάσεων οικονομικής ανάπτυξης, πρώτο στάδιο μιας Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας, και θα αλλάξει το πεπρωμένο αυτών των περιοχών που επί πολλά χρόνια αφιερώθηκαν στην κατασκευή όπλων για πολέμους των οποίων υπήρξαν πάντα τα πρώτα θύματα.
Η αλληλεγγύη κατά την παραγωγή, που θα διαμορφωθεί με αυτόν τον τρόπο, θα αποδείξει ότι κάθε πόλεμος μεταξύ της Γαλλίας και της Γερμανίας είναι όχι μόνον αδιανόητος αλλά και υλικά αδύνατος. Η εγκαθίδρυση αυτής της ισχυρής ενότητας παραγωγής, που θα είναι ανοιχτή σε όσες χώρες επιθυμούν να συμμετάσχουν και θα παράσχει τελικά σε όλες τις συμμετέχουσες χώρες τα θεμελιώδη στοιχεία της βιομηχανικής παραγωγής με τις ίδιες προϋποθέσεις, θα θέσει τα πραγματικά θεμέλια της οικονομικής ενοποίησής τους.
Αυτή η παραγωγή θα προσφερθεί σε όλον τον κόσμο χωρίς διακρίσεις ούτε εξαιρέσεις, ώστε να συμβάλουμε στην άνοδο του βιοτικού επιπέδου και στην ανάπτυξη ειρηνικών έργων. Με αυξημένους πόρους, η Ευρώπη θα μπορέσει να επιδιώξει την εκπλήρωση ενός από τα κύρια καθήκοντά της: την ανάπτυξη της αφρικανικής ηπείρου.
Έτσι θα πραγματοποιηθεί απλά και γρήγορα η συγχώνευση των συμφερόντων που είναι αναγκαία για την εγκαθίδρυση μιας οικονομικής κοινότητας, και θα δημιουργηθεί η “μαγιά” μιας ευρύτερης και βαθύτερης κοινότητας μεταξύ των χωρών που για μεγάλο διάστημα τις χώριζαν αιματηρές διενέξεις.
Με την κοινή διαχείριση της βασικής παραγωγής και τη θέσπιση μιας νέας Ανώτατης Αρχής της οποίας οι αποφάσεις θα δεσμεύουν τη Γαλλία, τη Γερμανία και τις άλλες χώρες που θα προσχωρήσουν σε αυτή την κοινότητα, η πρόταση αυτή θα οδηγήσει στη δημιουργία των πρώτων συγκεκριμένων θεμελίων μιας Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας που είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της ειρήνης.
Για να επιτύχει τους ανωτέρω στόχους, η γαλλική κυβέρνηση είναι έτοιμη να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις στις εξής βάσεις.
Ανατίθεται στην κοινή Ανώτατη Αρχή να εξασφαλίσει το συντομότερο δυνατό τον εκσυγχρονισμό της παραγωγής και τη βελτίωση της ποιότητάς της· την προμήθεια, υπό τις ίδιες συνθήκες, του άνθρακα και του χάλυβα στη γαλλική και τη γερμανική αγορά καθώς και στις αγορές των χωρών που θα προσχωρήσουν στην κοινότητα· την ανάπτυξη κοινών εξαγωγών προς τις άλλες χώρες· την εξίσωση προς το καλύτερο του βιοτικού επιπέδου του εργατικού δυναμικού αυτών των βιομηχανιών.
Προκειμένου να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι ξεκινώντας από τις πολύ ανομοιογενείς συνθήκες υπό τις οποίες λειτουργεί σήμερα η παραγωγή των χωρών που θα προσχωρήσουν στην κοινότητα, πρέπει να ληφθούν ορισμένα μεταβατικά μέτρα, όπως η εφαρμογή σχεδίου παραγωγής και επενδύσεων, η καθιέρωση μηχανισμών εξίσωσης των τιμών και η δημιουργία ταμείου μετατροπής που θα διευκολύνει την ορθολογική οργάνωση της παραγωγής. Η κυκλοφορία του άνθρακα και του χάλυβα μεταξύ των χωρών της κοινότητας θα απαλλαχθεί αμέσως από κάθε τελωνειακό δασμό και δεν θα μπορεί να επηρεάζεται από διαφοροποιημένα τιμολόγια μεταφορών. Σταδιακά θα διαμορφωθούν οι προϋποθέσεις που θα διασφαλίζουν αυτόματα την πλέον ορθολογική κατανομή της παραγωγής στο υψηλότερο επίπεδο παραγωγικότητας.
Στον αντίποδα διεθνών καρτέλ που επιδιώκουν να κατανέμουν και να εκμεταλλεύονται τις εθνικές αγορές με περιοριστικές πρακτικές και να διατηρούν υψηλά κέρδη, η προβλεπόμενη οργάνωση θα εξασφαλίσει τη συγχώνευση των αγορών και την επέκταση της παραγωγής.
Οι βασικές αρχές και δεσμεύσεις που καθορίστηκαν ανωτέρω θα αποτελέσουν αντικείμενο συνθήκης που θα υπογραφεί από τα κράτη και θα κυρωθεί από τα κοινοβούλιά τους. Οι απαραίτητες διαπραγματεύσεις για τον ακριβή καθορισμό των μέτρων εφαρμογής θα συνεχιστούν με τη βοήθεια διαιτητή που θα οριστεί με κοινή συμφωνία. Έργο του θα είναι να μεριμνά ώστε οι συμφωνίες να εναρμονίζονται με τις αρχές και, στην περίπτωση ανεπίλυτης διαφοράς, να αποφασίζει για τη λύση που θα υιοθετηθεί.
Η κοινή Ανώτατη Αρχή, που θα είναι επιφορτισμένη με τη λειτουργία του συστήματος συνολικά, θα αποτελείται από ανεξάρτητες προσωπικότητες που θα διοριστούν ισομερώς από τις κυβερνήσεις. Με κοινή συμφωνία των κυβερνήσεων θα επιλεχθεί ένας πρόεδρος, οι αποφάσεις του οποίου θα είναι εκτελεστές στη Γαλλία, στη Γερμανία και στις άλλες χώρες που θα προσχωρήσουν στην κοινότητα. Οι κατάλληλες διατάξεις θα εξασφαλίσουν τα αναγκαία ένδικα μέσα κατά των αποφάσεων της Ανώτατης Αρχής.
Ένας αντιπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών θα συμμετέχει στην εν λόγω αρχή και θα είναι επιφορτισμένος με τη σύνταξη, δύο φορές ετησίως, δημόσιας έκθεσης στον ΟΗΕ, όπου θα παρουσιάζεται η λειτουργία του νέου οργανισμού, ιδίως όσον αφορά τη διαφύλαξη των ειρηνικών στόχων του.
Η εγκαθίδρυση της Ανώτατης Αρχής δεν προδικάζει με κανέναν τρόπο το καθεστώς ιδιοκτησίας των επιχειρήσεων. Κατά την άσκηση της αποστολής της, η Ανώτατη Αρχή θα λάβει υπόψη τις εξουσίες που έχουν παραχωρηθεί στη διεθνή αρχή της περιοχής Ruhr και τις κάθε είδους υποχρεώσεις που έχουν επιβληθεί στη Γερμανία, όσο αυτές θα υφίστανται”.
Ο Επικεφαλής του Γραφείου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Κύπρο Andreas Kettis ανάρτησε ένα βίντεο και έγραψε στο tw:
“Στις 9 Μαΐου συμπλ. 70 χρόνια από τη Διακήρυξη #Schuman που έθεσε τα θεμέλια της #ΕΕ. Πάνω & πέρα απ’όλα η ΕΕ αποτελεί ένα πολιτικό πρότζεκτ για την Ειρήνη στην Ευρώπη. Η αλληλεγγύη βρίσκεται στον πυρήνα αυτού του ευφυούς σχεδιασμού. Επίκαιρη όσο πότε! @Christodulides”