“Σημεία και τέρατα” στην έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για τα “χρυσά” διαβατήρια
Ως «σαθρό» καταγγέλλει η Ελεγκτική Υπηρεσία το σύστημα χορήγησης των περιβόητων “χρυσών” διαβατηρίων από το Υπουργικό Συμβούλιο του προέδρου Αναστασιάδη.
Σήμερα δόθηκε στην δημοσιότητα η έκθεση του Γενικού Ελεγκτή, Οδυσσέα Μιχαηλίδη για τα διαβατήρια, στην οποία αφήνονται αιχμές κατά αποφάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου, απώλεια €200 εκατ. απώλεια από ΦΠΑ, απώλεια €25 εκατ. από μη είσπραξη τελών και ποινικές ευθύνες. Παράλληλα, επισημαίνεται ότι ακυρώθηκαν συμβόλαια €1 δισ. , ενώ εκκρεμούν συμβόλαια €3,5 δισ.
Η συμβολή της ΕΥ στο έλεγχο ενός προγράμματος που στιγμάτισε την Κύπρο διεθνώς, ώστε να υπάρξει λογοδοσία, απόδοση ευθυνών κι ανακλήσεις πολιτογραφήσεων.
Ο έλεγχος θα μπορούσε, χωρίς πρόβλημα, να γίνει παράλληλα με την Ερευνητική Επιτροπή αν δεν εμποδιζόταν για 1 ολόκληρο χρόνο. https://t.co/WAkF0y0aZS— Odysseas Michaelides (@OMichaelides) August 22, 2022
Στην έκθεση αναφέρεται ότι από την έναρξη του Προγράμματος το 2007 μέχρι τη λήξη του, παραχωρήθηκε η Κυπριακή υπηκοότητα σε 3.517 πρόσωπα, τα οποία θεωρήθηκαν επενδυτές και σε 3.810 πρόσωπα, τα οποία πολιτογραφήθηκαν ως μέλη της οικογένειάς τους (ως σύζυγοι, ως ενήλικα εξαρτώμενα τέκνα και 221 ως γονείς). Επίσης, πολιτογραφήθηκε μεγάλος αριθμός προσώπων ως ανήλικα τέκνα των πιο πάνω, για τα οποία δεν λήφθηκαν πλήρη στοιχεία και δεν αποτέλεσαν αντικείμενο του παρόντος ελέγχου.
Με βάση τα ευρήματα της Έκθεσης, από τις 3.517 περιπτώσεις προσώπων, που πολιτογραφήθηκαν ως επενδυτές, υπήρξε πολύ μεγάλος αριθμός πολιτογραφήσεων που δεν πληρούσε τα εν ισχύι κριτήρια.
Στην έκθεση, μεταξύ άλλων , σημειώνονται και τα ακόλουθα:
*Ο Υπουργός Εσωτερικών ενημερωνόταν, κατά κανόνα, με σχετικό σημείωμα, από τους αρμόδιους λειτουργούς του Υπουργείου του για τα θέματα που σχετίζονταν με τις αιτήσεις που καλείτο να προωθήσει στο ΥΣ. Επίσης, ενημερωνόταν από το Υπουργείο Οικονομικών για την ικανοποίηση ή μη των επενδυτικών κριτηρίων. Τονιζεται ότι η μη κοινοποίηση στο ΥΣ των γεγονότων και πληροφοριών που περιλαμβάνονταν στο σημείωμα που ετοίμαζε ο αρμόδιος λειτουργός του ΥΠΕΣ, είναι μεμπτή και παράνομη, αφού στερούσε ουσιώδη πληροφόρηση από το όργανο που είχε την αποφασιστική αρμοδιότητα. Το πρόβλημα γίνεται σοβαρότερο εάν ληφθεί υπόψη ότι, με την πρακτική που ακολουθείτο, εκτός από το ΥΣ, στο σκοτάδι παρέμενε και η Βουλή των Αντιπροσώπων.
*Το ΥΣ ενέκρινε αριθμό αιτήσεων, ενώ γνώριζε ότι δεν πληρούνται τα σχετικά κριτήρια. Τούτο συνήθως αφορούσε στα επενδυτικά κριτήρια, τα οποία το ΥΣ παραβίαζε, συνήθως με το αιτιολογικό ότι δήθεν η αίτηση ενέπιπτε στο πνεύμα των κριτηρίων αυτών.
* Απώλεια τεράστιου ύψους δημοσίων εσόδων, μεταξύ άλλων, από την παράνομη χρήση του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ, από τη μη εφαρμογή των Κανονισμών ΚΔΠ 379/2020, όταν αυτοί τέθηκαν σε ισχύ και από την παράνομη πολιτογράφηση των χιλιάδων προσώπων στα οποία δόθηκε η Κυπριακή υπηκοότητα ως μέλη της οικογένειας επενδυτών, χωρίς τα πρόσωπα αυτά να προβούν σε οποιαδήποτε επένδυση
* Επενδύσεις ύψους ορισμένων δισεκατομμυρίων ευρώ, είτε ήδη ακυρώθηκαν, είτε είναι υψηλού κινδύνου να μην έχουν υλοποιηθεί και να παραμένουν στο χαρτί. Πέραν της ενδεχόμενης ανάκλησης πολιτογραφήσεων, που θα πρέπει να εξετάσει η Ανεξάρτητη Επιτροπή Εξέτασης Αποστέρησης Υπηκοότητας και των ενδεχόμενων ποινικών αδικημάτων, προκύπτουν θέματα που θα πρέπει να εξετάσει το Τμήμα Φορολογία
*Σχεδόν παντελή απουσία ικανοποιητικών μηχανισμών ελέγχου, που θα μείωναν το ενδεχόμενο εικονικών επενδύσεων ή πρόωρης εγκατάλειψής τους και τη συναφή απουσία εκ των υστέρων παρακολούθησης των επενδύσεων.
Επίσης , στην έκθεση υπογραμμίζεται:
“Κατά την άποψή μας, η εντύπωση που δημιουργείται είναι πως, πέραν από τα κενά και αδυναμίες που υπήρξαν, κάποιοι από τους ασκούντες δημόσια εξουσία ουδόλως λάμβαναν υπόψη το ισχύον νομικό και κανονιστικό πλαίσιο και ουσιαστικά θεωρούσαν ότι θα μπορούσαν να ενεργούν κατά το δοκούν. Συνεπώς, διαφαίνεται το ενδεχόμενο κατάχρησης εξουσίας από πρόσωπα που ασκούσαν δημόσια εξουσία και το πρόβλημα δεν περιορίζεται μόνο στους επιτήδειους που καταχράστηκαν το ΚΕΠ εκμεταλλευόμενοι τα κενά, τις ελλείψεις και τις αδυναμίες του. Δυστυχώς, φαίνεται ότι η εξόχως αρνητική εικόνα που έχει δημιουργηθεί, εντός και εκτός Κύπρου, ως προς την εφαρμογή του Προγράμματος, ήταν το αναπόφευκτο αποτέλεσμα μιας σαθρής κατάστασης, ενδεχομένως μη απαλλαγμένης ακόμη και φαινομένων διαφθοράς και άλλων ποινικών αδικημάτων… Θεωρούμε αξιοσημείωτο ότι, ουσιαστικά, η σαθρότητα του Προγράμματος παρέμεινε σχεδόν αναλλοίωτη μέχρι την κατάργησή του. Η Υπηρεσία μας επισημαίνει την αρνητική εικόνα που έχει δημιουργηθεί, εντός και εκτός Κύπρου, ως προς την εφαρμογή του Προγράμματος. Οι πολύ αρνητικές διαπιστώσεις που περιλαμβάνονται στην παρούσα Έκθεση, όπως και οι εξίσου αρνητικές διαπιστώσεις που περιλαμβάνονται στο πόρισμα της Ερευνητικής Επιτροπής, μπορούν να βοηθήσουν στην άρση της αρνητικής αυτής εικόνας μόνο αν υπάρξει η αναγκαία λογοδοσία. Σημειώνεται ότι παρά τα προσκόμματα, τα οποία είχαν τεθεί από πλευράς Κυβέρνησης, η Υπηρεσία μπόρεσε να ολοκληρώσει τρεις ελέγχους επί πτυχών του ΚΕΠ και να εξετάσει και ένα συναφές με το ΚΕΠ
θέμα, κατά τον έλεγχο του Υφυπουργείου Τουρισμού. Συγκεκριμένα, στις 24.9.2020 η Υπηρεσία εξέδωσε την Ειδική Έκθεση με αρ. ΥΠΕΣ/02/2020, που αφορούσε στο ΚΕΠ. Ακολούθησε στις 27.11.2020 η Ειδική Έκθεση με αρ. ΥΠΕΣ/04/2020 που αφορούσε ειδικά στην πολιτογράφηση προσώπων ως διευθυντών δύο εταιρειών. Επίσης, στις 26.2.2021 εξέδωσε την Ειδική Έκθεση με αρ. ΥΦΤ/01/2021 που αφορούσε στο Υφυπουργείο Τουρισμού και στην οποία υπήρχε αναφορά στην πολιτογράφηση προσώπων που σχετίζονταν με τη μαρίνα Αγίας Νάπας. Είχε προηγηθεί στις 31.1.2020 η έκδοση της Ειδικής Έκθεσης με αρ. ΥΠΕΣ/01/2020, που αφορούσε στην πολιτογράφηση του ιδιοκτήτη αεροσκάφους που χρησιμοποιούσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, πέντε ακόμη επενδυτών και 36 συγγενών τους”.
Το πλήρες κείμενο της έκθεσης
