“Ο Φιλελεύθερος”: “Δεν ήθελαν οι Φυλακές εντοπισμό κινητών”. -«ΠΟΛΙΤΗΣ»: Κεντρικές Φυλακές: Αντί να κόψουν τα τηλέφωνα… θέλουν να τα παρακολουθούν»

Συνεχίστηκαν σήμερα (10.07. 2022)  και χθες (09.07. 2022) , χωρίς να φαίνεται να ενοχλείται ουδείς των αρμοδίων, η διαρροή εγγράφων – παραμένει αναπάντητο το ερώτημα ποιός ή ποίοι τις κάνουν – μετά τις καταγγελίες της διευθύντριας των Φυλακών , Άννας Αριστοτέλους, και της ανώτερης λειτουργού,  Αθηνάς Δημητρίου, κατά ανώτερου αξιωματικού της Αστυνομίας. 

Οι επιλεκτικές διαρροές προς τον Τύπο άρχισαν την ημέρα ,  20/06/2022 , που ο Γενικός Εισαγγελέας , Γιώργος Σαββίδης, διόρισε τον δικηγόρο Αχιλλέα Αιμιλιανίδη  ως ποινικό ανακριτή  για «τη διεξαγωγή ποινικής ανάκρισης σε σχέση με τους ισχυρισμούς που διατυπώνονται στην καταγγελία των κ.κ. Αριστοτέλους και Δημητρίου».  

Σήμερα η εφημερίδα “Πολίτης” σε σχετικό ρεπορτάζ του Μανώλη Καλατζή,με τίτλο :“Κεντρικές Φυλακές: Αντί να κόψουν τα τηλέφωνα… θέλουν να τα παρακολουθούν», αναφέρει:

“Η επιστολή της υπουργού Δικαιοσύνης Στέφης Δράκου, προς τη διευθύντρια των Φυλακών Άννα Αριστοτέλους, (το περιεχόμενο της οποίας δημοσίευσε χθες ο «Φιλελεύθερος»), αποκαλύπτει ένα πάρα πολύ σημαντικό στοιχείο και μια ανησυχητική πρόθεση εκ μέρους της κυβέρνησης.

Το σημαντικό στοιχείο είναι ότι το σύστημα απενεργοποίησης κινητών τηλεφώνων στις Φυλακές, έχει δυνατότητες παρακολούθησης, οι οποίες ωστόσο δεν έχουν ενεργοποιηθεί για λόγους νομιμότητας.

Η σημαντική πρόθεση είναι, η εισήγηση της υπουργού να ενεργοποιηθεί η δυνατότητα παρακολούθησης, η οποία ωστόσο δεν μπορεί να περιοριστεί μόνο στους κρατούμενους οι οποίοι έχουν παράνομα κινητά τηλέφωνα.

Ο «Π» έχει στην κατοχή του την απαντητική επιστολή της ανώτερης λειτουργού των Φυλακών (εκ μέρους διευθύντριας των Φυλακών), προς την υπουργό, στην οποία διατυπώνονται σαφείς επιφυλάξεις για ενεργοποίηση δυνατοτήτων του συστήματος, πέραν της απενεργοποίησης των κινητών.

Εκ μέρους της Νομικής Υπηρεσίας, μας διαβιβάστηκε πως ο γενικός εισαγγελέας Γιώργος Σαββίδης δεν θέλει να κάνει κανένα σχόλιο. Ωστόσο, ο «Π» γνωρίζει ότι έχει δοθεί προς την υπουργό νομική γνώμη, ενώ εκκρεμούν και κάποια ερωτήματα για συγκεκριμένους χώρους των Φυλακών.

Φραγή… και παρακολούθηση

Όπως προκύπτει από την επιστολή της κ. Δράκου, ημερομηνίας 28/2/2022, η υπουργός ζητάει από τη διεύθυνση των Φυλακών:

1. Για κάθε προσπάθεια κλήσης μέσω κινητής τηλεφωνίας ή προσπάθειας αποστολής γραπτού μηνύματος, το σύστημα, αφού ενεργοποιηθεί αυτόματα θα καταγράφει:

• Το ΙΜΕΙ του κινητού από το οποίο γίνεται η κλήση.

• ΤΟ ΙΜSΙ της κάρτας κινητής τηλεφωνίας από το οποίο γίνεται η κλήση.

• Τον τύπο/μοντέλο της συσκευής που χρησιμοποιείται.

• Την ημερομηνία και ώρα της κλήσης.

• Τις συντεταγμένες του τηλεφώνου από το οποίο γίνεται η προσπάθεια για κλήση.

2. Αξιοποιώντας τις πιο πάνω συντεταγμένες, ο χρήστης με την κατάλληλη διαβάθμιση πρόσβασης δύναται να εντοπίσει, σε μηχανογραφημένο χάρτη των Φυλακών, την τοποθεσία από την οποία γίνεται προσπάθεια για κλήση, με ακρίβεια περίπου 10m2.

H κ. Δράκου ζητάει επίσης την εγκατάσταση συστήματος/ρυθμίσεων με στόχο την άμεση ενημέρωση της διεύθυνσης των Φυλακών και της Αστυνομίας, για όλα ή και μέρος δεδομένων του συστήματος.

Από το περιεχόμενο της επιστολής προκύπτει σαφώς ότι το σύστημα που έχει εγκατασταθεί στις Φυλακές δεν έχει μόνο δυνατότητες απενεργοποίησης κινητών, αλλά μπορεί να συλλέγει και τηλεπικοινωνιακά δεδομένα, χωρίς δικαστικό διάταγμα, τα οποία κατά την εισήγηση της κ. Δράκου θα τυγχάνουν διαχείρισης από τις Φυλακές και από την Αστυνομία.

Όλοι υπό παρακολούθηση;

Η διευθύντρια των Φυλακών, Άννα Αριστοτέλους, μέσω επιστολής της ανώτερης λειτουργού Αθηνάς Δημητρίου, απαντάει στην υπουργό Δικαιοσύνης πως διαφωνεί και έχει επιφυλάξεις «αναφορικά με τη νομιμότητα της εισήγησης να αξιοποιηθεί το σύστημα απενεργοποίησης των κινητών τηλεφώνων για σκοπούς συλλογής τηλεπικοινωνιακών δεδομένων και παρακολούθησης, της καταγεγραμμένης ιδιωτικής επικοινωνίας, καθότι η λειτουργία αυτή δεν θα περιορίζεται μόνο στους κρατούμενους, αλλά θα επεκτείνεται σε όλους ανεξαιρέτως τους χρήστες κινητών που αναγνωρίζονται από το σύστημα απενεργοποίησης».

Στην ίδια επιστολή τονίζεται ότι αν ενεργοποιηθεί η δυνατότητα παρακολούθησης τηλεπικοινωνιακών δεδομένων, το σύστημα θα αναγνωρίζει τη χρήση κινητού από τη διεύθυνση και το προσωπικό των Φυλακών, τους δικηγόρους, τους επισκέπτες στις Φυλακές και στα Φυλακισμένα Μνήματα, μεταξύ των οποίων ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, οι υπουργοί, κυβερνητικοί και άλλοι αξιωματούχοι, μέλη του προσωπικού της βρετανικής Ύπατης Αρμοστείας, αλλά και κατοίκων της περιοχής.

Δεν προβλέπεται από τη σύμβαση

Η διεύθυνση των Φυλακών υπενθυμίζει στην υπουργό Δικαιοσύνης ότι η ενεργοποίηση της δυνατότητας που προτείνεται από το υπουργείο «έχει εξαιρεθεί ρητά από τις Πρόνοιες Συμφωνίας Ανάθεσης, της Προμήθειας, Εγκατάστασης και Συντήρησης του Συστήματος Απενεργοποίησης Κινητών Τηλεφώνων, καθότι μια τέτοια ενέργεια θα ήταν παράνομη, είτε αυτή προέρχεται από την ανάδοχο εταιρεία είτε με την ανοχή ή συγκατάθεση της Αναθέτουσας Αρχής που είναι η διεύθυνση του Τμήματος Φυλακών».

Είναι ποινικό αδίκημα

Στην επιστολή της διεύθυνσης Φυλακών καθίσταται σαφές ότι η συλλογή και επεξεργασία τηλεπικοινωνιακών δεδομένων είναι παράνομη και πρέπει να γίνεται με δικαστικό διάταγμα. Επιπρόσθετα η ενεργοποίηση λογισμικού με τον τρόπο που περιγράφει η κ. Δράκου στην επιστολή της δίνει τη δυνατότητα «να αντιγραφούν, να ακουσθούν σε πραγματικό χρόνο τα δεδομένα (συνομιλίες, μηνύματα, φωτογραφίες applications, ηλεκτρονική αλληλογραφία και έγγραφα), καθώς επίσης να διαγραφούν δεδομένα με παρέμβαση σε αυτά, ενέργειες που αναμφίβολα συνιστούν παρέμβαση του απορρήτου της καταγεγραμμένης ιδιωτικής επικοινωνίας». Κάτι τέτοιο όπως υποστηρίζει η διεύθυνση των Φυλακών είναι ποινικό αδίκημα.

Χωροταξικό θέμα

Αν η αναζήτηση λειτουργίας κινητών τηλεφώνων αφορούσε μόνο την κλειστή φυλακή, ίσως το πρόβλημα να ήταν μικρότερο. Ωστόσο, υπάρχουν πυλώνες περιμετρικά και καλύπτεται και η Ανοικτή Φυλακή όπου δίπλα βρίσκονται τα Φυλακισμένα Μνήματα αλλά και ο χώρος στάθμευσης των Φυλακών. Όλος αυτός ο χώρος θα καλύπτεται από το σύστημα και έτσι θα παρακολουθούνται οι πάντες και όσοι συνομιλούν μαζί του.

Επίσης, το σύστημα λόγω καιρικών συνθηκών και θερμοκρασία παρουσιάζει αποκλίσεις οι οποίες κάθε φορά θα πρέπει να διορθώνονται από την αρμόδια εταιρεία. Αυτές οι αποκλίσεις θα επηρεάζουν τη βρετανική Ύπατη Αρμοστεία και τους περίοικους.

Η Αστυνομία γιατί;

Μία από τις εισηγήσεις της κ. Δράκου, ήταν και η ενημέρωση της Αστυνομίας, για τα στοιχεία που θα συλλέγονται αν τεθεί σε λειτουργία το σύστημα. Η διεύθυνση των Φυλακών σημειώνει πως κάτι τέτοιο είναι παράνομο αφού η Αστυνομία δεν έχει καμία αρμοδιότητα στις Φυλακές. Επίσης, κάτι τέτοιο αντίκειται στους Ευρωπαϊκούς Κανόνες Φυλακών και στον Ευρωπαϊκό Κώδικα Αστυνομικής Δεοντολογίας που τονίζουν τη διάκριση των ρόλων Αστυνομίας και Φυλακών.

Η εξήγηση του απόρρητου

Η επιστολή της κ. Δράκου, αποκαλύπτει τι ακριβώς εννοούσε ο υπουργός Μεταφορών Γ. Καρούσος, όταν επικαλείτο το απόρρητο για να εξηγήσει τους λόγους που από τις αρχές του 2021, οι Ηλεκτρομηχανολογικές Υπηρεσίες δεν προχώρησαν στην αναβάθμιση του συστήματος απενεργοποίησης κινητών, παρά τις συνεχείς οχλήσεις. Το απόρρητο όπως όλα δείχνουν σχετίζεται με την προσπάθεια χρησιμοποίησης του συστήματος για παρακολουθήσεις και όχι για απενεργοποίηση.

Καμία σχέση με την έρευνα

Το θέμα που προκύπτει με τα κινητά τηλέφωνα στις Φυλακές, δεν σχετίζεται με την ποινική έρευνα που διεξάγει ο Αχιλλέας Αιμιλιανίδης, καθώς το αντικείμενό της είναι η καταγγελία για επιλήψιμες συνομιλίες μεταξύ του διοικητή της ΥΚΑΝ με βαρυποινίτη. Η έρευνα αυτή συνεχίζεται με λήψη καταθέσεων όσων εμπλέκονται εμμέσως ή αμέσως και με συλλογή στοιχείων που θα επιτρέψουν την εξαγωγή συμπερασμάτων για το αν έχουν διαπραχθεί ποινικά αδικήματα και από ποιους.

Και θέμα αντι-drones

Η υπουργός Δικαιοσύνης στην επιστολή της προς τη διεύθυνση των Φυλακών αναφέρεται και στην αναβάθμιση του συστήματος αντι-drones που λειτουργεί ούτως ή άλλως στην περιοχή. Η διεύθυνση των Φυλακών δεν αντιτίθεται αλλά τονίζει πως αυτό δεν μπορεί να γίνει με απευθείας ανάθεση καθώς θα στοιχίσει €500.000 με €600.000 και συνεπώς θα πρέπει να προκηρυχθεί διαγωνισμός. Για τον λόγο αυτό ζητάει να υπάρξει εμπλοκή του Γενικού Λογιστηρίου.

Πιθανή πολιτική επιπλοκή

Η επιστολή της κ. Δράκου είναι δυνατόν να προκαλέσει σοβαρό πολιτικό θέμα, καθώς η κατοχή και χρήση μηχανημάτων παρακολούθησης τηλεφώνων, έχει πολλάκις διαψευσθεί από την κυβέρνηση. Η κ. Δράκου ίσως άθελά της αποκαλύπτει ότι πέραν της ΚΥΠ, συστήματα με τέτοιες δυνατότητες είναι εγκατεστημένα και στις Φυλακές και ενδεχομένως σε άλλους χώρους. Το ερώτημα είναι πώς και από ποιον ελέγχονται και πολύ περισσότερο πώς χρησιμοποιούνται τα δεδομένα που συλλέγονται χωρίς προηγούμενο δικαστικό διάταγμα.

Η Νομική Υπηρεσία δεν θέλησε να κάνει κανένα σχόλιο για την υπόθεση και όπως ανέφερε στον «Π» αρμόδια πηγή, «είναι ένα ευαίσθητο θέμα το οποίο δεν θα έπρεπε να συζητείται δημοσίως». Οι επιστολές της κ. Δράκου και οι απαντήσεις της διεύθυνσης Φυλακών έχουν κοινοποιηθεί στον γενικό εισαγγελέα και την Προεδρία της Δημοκρατίας και ενδεχομένως τις επόμενες ημέρες γίνει και νέα σύσκεψη για να ληφθούν αποφάσεις.