Προτροπή Οικουμενικού Πατριάρχη στην νεολαία της Ίμβρου

“Σας παρακαλούμε να σκέπτεσθε και να επισκέπτεσθε την Ίμβρον”

Στην γενέτειρά του, Ίμβρο εόρτασε το δεκαπενταύγουστο ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος.  Στις 14 Αυγούστου το απόγευμα ο Πατριάρχης χοροστάτησε  στον Εσπερινό της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στον φερώνυμο Ναό του χωριού του, τους Αγίους Θεοδώρους.

Μιλώντας στο τέλος του Εσπερινού ανέφερε ότι για τον ίδιο αυτές οι ημέρες του Αυγούστου έχουν και μία ξεχωριστή, προσωπική, συναισθηματική χροιά και νόημα και σημασία,   γιατί, σημείωσε , ” σαν χθες πριν από 58 χρόνια χειροτονήθηκα διάκονος στη Μητρόπολη, στην Παναγία, και σαν προχθές στις 12 Αυγούστου το βράδυ, στην επάνω Εκκλησία, στον Άγιο Γεώργιο, με την καθιερωμένη ευχή της ρασοφορίας φόρεσα, με τη χάρη του Θεού, το ράσο το οποίο έκτοτε, επαναλαμβάνω επί 58 συναπτά έτη, με τη χάρη του Θεού και παρά την αναξιότητά μου, φέρω, και όπως μου είπε μία φορά ο συγχωριανός μας ο μεγάλος Αρχιεπισκοπος Αμερικής Ιάκωβος, “με αυτό και θα με θάψουν”. Δόξα τω Θεώ πάντων ένεκεν!”.

Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος αναφέρθηκε στο πρόσωπο της Παναγίας και στην ιδιαίτερη τιμή, που της αποδίδουν οι πιστοί, “διότι την πιστεύουμε και την θεωρούμε Μητέρα του Θεού, Μητέρα της Εκκλησίας, Μητέρα του κόσμου, Μητέρα του καθενός από εμάς. Γι’ αυτό και προστρέχουμε στη χάρη της ιδιαιτέρως στις δύσκολες στιγμές της ζωής μας”.

Ο κ. Βαρθολομαίος αναφέρθηκε και στις καταστροφικές πυρκαγιές, που ξέσπασαν  στην Ελλάδα και την Τουρκία.
“Θέλω να εκφράσω την λύπη ασφαλώς όλων μας για τις μεγάλες πυρκαγιές που ξέσπασαν στην Ευβοιά  κυρίως και σε άλλα διαμερίσματα της Ελλάδος, και εδώ στην Τουρκία, στην Προικόννησο, στο Εσκί Σεχίρ, και να ευχηθώ να μας φυλάγει ο Θεός όλους μας από την μάστιγα των πυρκαγιών”.
Το πρωί της Τετάρτης ο Πατριάρχης  επισκέφθηκε  εθιμοτυπικά τον Έπαρχο και τον Δήμαρχο του νησιού, στους οποίους ευχήθηκε τα δέοντα για την εορτή των θυσιών των Μουσουλμάνων.

Το βράδυ της παραμονής της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου παρέστη σε εκδήλωση , στην οποία παρουσιάστηκε το Λεύκωμα : , που επιμελήθηκε η κυρία Δέσποινα Πορτοκάλη και εκδόθηκε από το Σύλλογο Ιμβρίων Αθηνών.

“Κάθε πρωτοβουλία, η οποία συμβάλλει εις την διάσωσιν, καλλιέργειαν και προβολήν του πολιτισμού της Ίμβρου, είναι πολύτιμη και αξιέπαινη και μας χαροποιεί ιδιαιτέρως. Ό,τι επεβίωσε τόσους αιώνας, ό,τι έσωσε τους κατοίκους της πατρίδος μας ως κανών ζωής, δεν επιτρέπεται να χαθή σήμερα, εις την εποχήν των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των αγώνων διά την πολιτισμικήν ιδιοπροσωπίαν”, επισήμανε ο Οικουμενικός Πατριάρχης και πρόσθεσε:

“Δοξάζομεν εκ βαθέων τον Θεόν της αγάπης. Το απαράδεκτον «Πρόγραμμα διαλύσεως» του 1964 προξένησεν ανείπωτα δεινά, αλλά δεν διέλυσε το ήθος και το ηθικόν των Ιμβρίων. Αντιθέτως, η πρωτόγνωρη δοκιμασία έγινε γυμνα-σία, πηγή δυναμισμού, διά να διατηρήσωμεν την ταυτότητά μας. Ευγνωμονού-μεν όσους έμειναν εις την χειμαζομένην Ίμβρον όλα τα πέτρινα χρόνια. Χωρίς αυτούς δεν θα υπήρχαν σήμερα τα χωριά μας, δεν θα διεσώζετο η ιδική μας Ίμβρος. Ούτε, βέβαια, η ξενιτιά αλλοίωσε την ψυχήν και την γνησιότητά μας. Όπου και να ευρέθησαν οι Ίμβριοι, «κράτησαν μέσα τους την Ίμβρο», την κράτησαν ενσωματωμένην εις τον τρόπον ζωής τους εις ξένους τόπους.
Και ιδού! Σήμερα ζώμεν μίαν ανοδικήν πορείαν. Είμεθα δε βέβαιοι ότι η πρόοδος θα συνεχισθή. Ο Πατριάρχης σας αγωνίζεται δι᾿ αυτό και προσεύχεται αδιαλείπτως, να σκέπη και να ευλογή ο αγαθοδότης Θεός την γενέτειράν μας. Τα σχολεία μας λειτουργούν, και διά πρώτην φοράν εις την ιστορίαν της νήσου, έχομεν το Λύκειόν μας. Αι πύλαι των ναών είναι ανοικταί. Έχομεν πολλά ανακαινισμένα εξωκκλήσια και τα δύο αγιορειτικά μετόχια των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης και των Ταξιαρχών με το στοργικόν ενδιαφέρον του ποιμενάρχου μας. Αρκετοί συμπατριώται μας επιστρέφουν δι᾿ εγκατάστασιν εις την αλησμόνητον πατρίδα. Εις το εξωτερικόν, οι Ίμβριοι προκόπτουν με την εργατικότητα, την ευφυίαν και το ήθος τους”.

Ο Πατριάρχης τόνισε ότι είναι είναι υπερήφανος για όλους τους συμπατριώτες του και αναφερόμενος στο Λεύκωμα για την Ίμβρο επεσήμανε:
“Το πνεύμα της Ίμβρου, όλα τα αγνά, τα δίκαια, τα σεμνά, τα προσφιλή, τα α-ληθινά, τα γνήσια και αυθεντικά, τας ωραίας παραδόσεις της πατρίδος μας, προβάλλει και το βιβλίον «Ίμβρος. Ταξίδι στο χρόνο, μέ-σα από τις γεύσεις και τις παραδόσεις» […] Μαζί με τας παραδοσιακάς συνταγάς των φαγητών της Ίμβρου διασώζεται και το πνεύμα, αι «πνευματικαί γεύσεις» και το άρωμα της αιωνιότητος, που αποτελούν τον πυρήνα ενός τρόπου του βίου, όπου η αλήθεια είναι σχέσις, η ζωή είναι μετοχή και μοίρασμα, η ύπαρξις είναι συνύπαρξις και αλληλεγγύη. Το «Ταξίδι στο χρόνο μέσα από τις γεύσεις και τις παραδόσεις» συντροφεύουν τα ωραία κείμενα του Μάκη Μπουτάρα και του Σωτηρίου Θεοχάρη και τα ποιήματα του Άλκη Σχοινουδιώτη. Θερμά συγχαρητήρια ανήκουν εις τον επιμελητήν του Λευκώματος Ξενοφώντα Τζαβάρα, εις τον Σύλλογον Ιμβρίων των Αθηνών και εις την Επιτροπήν Κυριών του Συλλόγου. Ιδιαιτέρας ευχαριστίας απευθύνομεν προς την αγαπητήν Δέσποιναν Πορτοκάλη, χάρις εις την ευγενή μέριμναν και την συνδρομήν της οποίας κατέστη δυνατή εγκαίρως η καλαίσθητος και πολύ προσεγμένη έκδοσις, που πράγματι αναδίδει θεσπέσιο ιμβριώτικο άρωμα.
Δι᾿ ημάς τους Ιμβρίους, ο κόσμος όλος είναι η χαμένη μέσα στα κύματα του Αι-γαίου «παιπαλόεσσα». «Η Ίμβρος είναι ο εαυτός του εαυτού μας, η ψυχή της ψυχής μας. Ο,τι ανήκει στην Ίμβρο δεν μπορεί και δεν πρέπει να μας είναι ξένο. Μας ανήκει και του ανήκουμε», έγραφε, εκφράζοντας πηγαία όλους μας, ο μακαριστός Αθανάσιος Σπόρος, πριν από αρκετάς δεκαετίας εις το Περιοδικόν «Ίμβρος»”.

Τέλος,  αυπευθυνόμενος προς την Ιμβριακή νεολαία ο κ. Βαρθολομαίος  επισήμανε:

“Αδυνατούμεν να ολοκληρώσωμεν αυτόν τον σύντομον χαιρετισμόν, χωρίς να απευθυνθώμεν προς την νέαν γενεάν της Ίμβρου, πρόσωπον προς πρόσωπον. Ημείς οι παλαιότεροι εγεννήθημεν και εμεγαλώσαμεν εις την Ίμβρον. Έχομεν άμεσον βιωματικήν σχέσιν με τον τρόπον ζωής της γενετείρας μας. Μας συνδέουν κοιναί εμπειρίαι, κοιναί αναμνήσεις, κοιναί προσδοκίαι και ο πόνος της φοβερής καταστροφής που εζήσαμε. Διά εσάς τους νεωτέρους, που δεν γεννηθήκατε στην Ίμβρο, η Ίμβρος πρέπει να γεννηθή μέσα εις την καρδίαν σας, όπου η αλήθεια «ριζώνει και δεν βγαίνει», όπως λέγει ο λαός μας. Ο Ιμ-βριολάτρης Πατριάρχης σας καλεί να ενστερνισθήτε και να φυλάσσετε ως κό-ρην οφθαλμού τας πατρώας παραδόσεις και τας ανεκτιμήτους αξίας, αι οποίαι συγκροτούν την ταυτότητά μας και έσωσαν το Γένος μας.
Σας παρακαλούμε να σκέπτεσθε και να επισκέπτεσθε την Ίμβρον, να ανοίγετε τα σπίτια των προγόνων σας, διά να αγάλλωνται οι ζώντες και να σκιρτούν αι ψυχαί των εκλιπόντων. Διά να συνεχίση να κτυπά η καμπάνα. Διά να ακούεται η πατρογονική λαλιά των Ιμβρίων. Σας προσκαλούμε να στηρίζετε την λειτουργίαν των σχολείων μας, η οποία εδημιούργησε νέας ελπίδας και προοπτικάς δι᾿ ένα καλύτερον μέλλον διά την Ίμβρον. Επίσης, να συμμετέχετε εις το έργον των Συλλόγων και των Σωματείων μας. Και να θέτετε πάντοτε το ερώτημα: «Αν δεν ενδιαφερθούμε και δεν αγωνισθούμε ημείς διά την Ίμβρον, άραγε ποίος άλλος θα το πράξη;»”.

Ανήμερα της Παναγίας ο Οικουμενικός Πατριάρχης προεξήρχε στη Θεία Λειτουργία,  που τελέστηκε στον φερώνυμο Ιερό Ναό στο χωριό του, τους Αγίους Θεοδώρους.

“Ήλθα και πάλιν “εις την ιδίαν πόλιν”, στη δική μου πατρίδα, στην Ίμβρο των προγόνων μας και της καρδιάς μας, η οποία στοργικά περιμένει πάντοτε τα ξε-νητεμένα παιδιά της για να τα σφίξει στην αγκαλιά της, να σβήσει τη νοσταλγία τους γι’ αυτήν, τώρα δε, για να τους πει ότι “ιδού ζη”, ότι ξαναγεννιέται, ότι ανασταίνεται, ότι στα σοκάκια της παίζουν και φωνάζουν και πάλι μικρά παιδιά, ότι “ζωή πολιτεύεται”. Να τους πει ότι ζωντανεύει και παίρνει πνοή και συνεχίζει”, είπε ο Ίμβριος Πατριάρχης, στην ομιλία του στο τέλος της  Θείας Λειτουργίας.

“Περιμένει τα ξενητεμένα παιδιά της η Ίμβρος μας, ιδιαιτέρως αυτές τις μέρες του Αυγούστου, “με τα λαμπριάτικα καλοκαιριάσματα”, όπως θα έλεγεν ο ποιητής (Γ. Δροσίνης), για να γιορτάσουν μαζί της την Παναγία, αυτήν που σκέπει το πολύπαθο νησί μας ως “πλατυτέρα νεφέλης”, την χώρα του αχωρήτου, την αρχόντισσα, την παντοβασίλισσα, την παντάνασσα, αυτήν που στέκεται ανάμεσα στον Κτίστη και στα κτίσματα, αυτήν που είναι “πεποικιλμένη τη θεία δόξη”, αυτήν που, κατά τον Σεφέρη, “έχει στα μάτια της ψηφιδωτό τον καημό της Ρωμιοσύνης”. Γι’ αυτό είναι δική μας η Παναγία: γιατί ξέρει από καημούς!”, τόνισε.

Πριν από λίγες δεκαετίες, σημείωσε, εδώ ήταν “φώτα και μάτια, όλα σβηστά, χύθηκε η νύχτα. Αφορεσμένη”, για να θυμηθούμε τα λόγια του Παλαμά. Και η Διδώ Σωτηρίου για τέτοιες περιπτώσεις έλεγε: “Τρέχουν τα ποτάμια, νερά δεν είναι, των ματιών μου είναι δάκρυα”.

Αλλά, , είπε, δόξα τω Θεώ, τώρα έχουμε πάλι πατρίδα. “Και γιατί το λέγω αυτό: το λέγω, ξεκινώντας από αυτό που γράφει η Εύη Χριστοφορίδου στο χα-ριτωμένο παιδικό βιβλίο με τίτλο “Ο Αντίλ έχει πατρίδα”. Εκεί λέγει: “Πατρίδα είναι όπου μπορεί και ανθίζει το χαμόγελό σου. Έχω πατρίδα γιατί έχω και ελπίδα””.

Λοιπόν, και πάλι δόξα τω Θεώ, τόνισε ο Οικουμενικός Πατριάρχης, λέγοντας: “εδώ στην Ίμβρο μας, σήμερα μπορεί και ανθίζει το χαμόγελό μας και πάλι. Γι’ αυτό είπα ότι τώρα έχουμε και πάλι πατρίδα. Όχι βέβαια όπως τότε που ήταν πανέμορφη Κυρά. Με τα όλα της. Με χιλιάδες ομογενείς συντοπίτες. Με τα πανηγύρια της. Με τις ολοζώντανες ξωμεριές της. Με τη νεολαία της. Και με τη φτώχεια της. Τιμημένη και αξιοπρεπή φτώχεια, αλλά με πλούσια καρδιά, με αυτάρκεια, με λιτότητα, με το ασκητικό ήθος της Ορθοδοξίας. Έστω και χωρίς λιμάνι τότε. Και χωρίς άσφαλτο στους δρόμους – χωρίς δρόμους εν πολλοίς. Χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα. Χωρίς νερό στα σπίτια μας. Χωρίς πολλά αυτοκίνητα. Έτσι μεγαλώσαμε εμείς οι γεροντότεροι. Αλλά είμασταν ευτυχισμένοι. Ας μέναμε έτσι, όπως τότε, και ας μην ερχόταν ποτέ η λαίλαπα που ήλθε και ο τυφών που μας ξερίζωσε. Αλλά, δυστυχώς, κάποια στιγμή ήλθαν και αυτά. Να όψωνται οι υπαίτιοι”.

Σήμερα που ξημέρωσε και πάλι για μας, “τιμούμε αυτούς τους λίγους που είχαν το κουράγιο να μείνουν, που έταξαν χρέος να φυλάξουν και με τα οστά τους ακόμη την πατρίδα. Που έζησαν και πέθαναν χωρίς στήριγμα και ελπίδα”, είπε ο Πατριάρχης και συνέχισε την αναφορά τους στην Ίμβρο και στους Ιμβρίους:

“Τώρα έχουμε ελπίδα και έχουμε πατρίδα. Και την επισκεπτόμαστε νοσταλγικά και αυτόν τον Αύγουστο που είναι ο μήνας των Ιμβρίων, ο μήνας των παλινοστούντων, ο μήνας της αναγέννησης, της ελπίδας, της πληγωμένης μνήμης. Το γλυκόπικρο περιδιάβασμα στα δρομάκια των χωριών μας γίνεται ολοφώτεινο χαμόγελο χαράς και ικανοποιήσεως. όταν αντικρύζουμε τα ανα-καινισμένα σχολεία μας, εδώ στο χωριό μας και στα Αγρίδια, το χωριό των ευσεβών Ιμβρίων. Ποιος να μας το έλεγε ότι ύστερα από μισό αιώνα σιωπής και αργίας, αδίκως επιβληθείσης, η “καλλίστη των νήσων Ίμβρος” θα είχε και πάλι τη δυνατότητα να μαθαίνει γράμματα στα παιδιά της και να εξασφαλίζει την πολιτισμική συνέχειά τους νύν και αεί. Λέγω “και αεί”, διότι το γεγονός της ανέλπιστης μέχρι πρότινος επαναλειτουργίας των σχολείων μας, μας δίνει το δικαίωμα να ελπίζουμε, να αισιοδοξούμε και να πιστεύουμε ότι η Ίμβρος δεν είναι για πάντα χαμένη υποθέσις. Όντως, τα αδύνατα παρ’ ανθρώποις είναι δυνατά παρά τω Θεώ, παρά τω οποίω έχουμε μεσίτριαν αυτήν που τον γέννησε , αυτήν που τον σπαργάνωσε, αυτήν που τον αγκάλιασε, την βρεφοκρατούσα, αυτήν που τον θήλασε, την γαλακτοτροφούσα, αυτήν που ως Βασίλισσα παρέστη εκ δεξιών του, “εν ιματισμω διαχρύσω περιβεβλημένη πεποικιλμένη”, κατά την προφητείαν του προγόνου της Δαβίδ του Προφητάνακτος. Είναι μεσίτρια, διότι όντως, “πολύ ισχύει δέησις Μητρός, προς ευμένειαν Δεσπότου””.

Με τον Οικουμενικό Πατριάρχη συλλειτούργησε ο συντοπίτης του Μητροπολίτης Μύρων Χρυσόστομος και εκκλησιάστηκαν η Γενική Πρόξενος της Ελλάδος στην Πόλη κ.Γεωργία Σουλτανοπούλου, μαζί με την Πρόξενο κ.Δανάη Βασιλάκη, ο Πρέσβης της Ελλάδος στο Βιετνάμ κ.Ιωάννης Ραπτάκης, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Ιμβρίων Αθηνών Στυλιανός Πούλαδος, και τα μέλη του ΔΣ, ο Πρόεδρος της Ιμβριακής Ένωσης Μακεδονίας-Θράκης Παύλος Σταματίδης, και μέλη του ΔΣ, η Πρόεδρος της ΕΣΗΕΑ κ.Μαρία Αντωνιάδου, πλήθος κατοίκων των Αγίων Θεοδώρων και άλλων χωριών, αλλά και Ιμβρίων που ζουν στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες.

Αμέσως μετά ο Παναγιώτατος τίμησε με το οφφίκιο του Άρχοντος Ρεφερενδαρίου της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας τον συμπατριώτη του, κ.Κυριάκο Κουτσομάλλη, Διευθυντή του Ιδρύματος “Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή” και του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης της Άνδρου.

*ΠΗΓΗ: Γραφείο Τύπου&Επικοινωνίας Οικουμενικού Πατριαρχείου

ΦΩΤΟ: Ν. ΜΑΓΓΙΝΑΣ