Ποιοι είναι οι ανεξάρτητοι και ποιοι είναι οι εξαρτημένοι προεδρικοί υποψήφιοι;

Του ΧΡΗΣΤΟΥ Π. ΠΑΝΑΓΙΩΤΙΔΗ

Στην Κύπρο έχουμε ένα μοναδικό σύστημα διακυβέρνησης, όπου η εκτελεστική εξουσία ποτέ δεν έχει τη δυνατότητα να εξασφαλίσει αυτοδύναμα τη στήριξη της νομοθετικής εξουσίας, δηλαδή, χωρίς τη σύμπραξη ενός κομματιού της αντιπολίτευσης, η κυβέρνηση ποτέ δεν μπορεί να εξασφαλίσει την ψήφιση των νόμων που κρίνει ως απαραίτητους για την υλοποίηση των πολιτικών επιλογών της, έστω και αν έχει – ως αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών – τη λαϊκή εντολή να κυβερνήσει.

Σας θυμίζω ότι η Κυπριακή Βουλή των Αντιπροσώπων έχει 56 μέλη, που κατανέμονται μεταξύ των πολιτικών κομμάτων ως εξής:  Δημοκρατικός Συναγερμός (ΔΗΣΥ) [17], ΑΚΕΛ [15], Δημοκρατικό Κόμμα (ΔΗΚΟ) [9], ΕΔΕΚ [4], ΔΗΠΑ [4], Κίνημα Οικολόγων [3], ΕΛΑΜ [3], Ανεξάρτητος [1].

Στην πράξη, η ανώμαλη αυτή κατάσταση αντιμετωπίζεται με δύο τρόπους: (α) με το «ξεδόντιασμα» των νόμων και, γενικά, των πολιτικών αποφάσεων, ώστε να «νερωθούν» και να καταστούν αποδεκτές από την κοινοβουλευτική πλειοψηφία και, το χειρότερο, (β) με μια ρουσφετολογική διαδικασία, η οποία εξασφαλίζει την απαραίτητη πλειοψηφία με «ανταλλάγματα» όλων των ειδών.  Κατά τη γνώμη μου, η ανώμαλη αυτή κατάσταση είναι μία από τις βασικές αιτίες που έχουν οδηγήσει την Κύπρο στον βούρκο της αδιαφάνειας, της διαφθοράς και της διαπλοκής.

Ας έλθουμε τώρα στους διεκδικητές του προεδρικού θώκου, στις επερχόμενες εκλογές.  Με εξαίρεση τον Αβέρωφ Νεοφύτου, όλοι δηλώνουν «ανεξάρτητοι».  Δεν είναι προφανές από ποιον ή ποιους είναι ανεξάρτητοι «οι ανεξάρτητοι», αλλά μάλλον εννοούν ότι είναι ανεξάρτητοι από τα κυπριακά πολιτικά κόμματα.  Εδώ προκύπτει ένα σχήμα οξύμωρο, αφού δύο τουλάχιστον «ανεξάρτητοι» υποψήφιοι υποστηρίζονται από συγκεκριμένα πολιτικά κόμματα.  Ο μεν Ανδρέας Μαυρογιάννης από το ΑΚΕΛ, ο δε Νίκος Χριστοδουλίδης από το ΔΗΚΟ και την ΕΔΕΚ.  Και σας ερωτώ: είναι ποτέ δυνατόν να πιστέψουμε ότι τα κόμματα που στηρίζουν τους δύο αυτούς υποψήφιους δεν έχουν ζητήσει ανταλλάγματα για τη στήριξη που δεσμεύθηκαν ότι θα παράσχουν στους υποψήφιους που «υιοθέτησαν»;  Δηλαδή, εάν ένας από τους δύο αυτούς υποψήφιους εκλεγεί και η κυβέρνησή του φέρει στη Βουλή ένα νομοσχέδιο προς ψήφιση, από ποιον θα ζητήσει στήριξη για να καταστεί το νομοσχέδιο νόμος; Και δεν είναι απόλυτα λογικό ότι η κυβέρνηση του κάθε ενός από τους δύο αυτούς υποψήφιους θα στελεχωθεί από ανθρώπους που θα υποδείξουν τα κόμματα που τους στηρίζουν; Με τούτο ως δεδομένο, μήπως πρέπει να μας πουν οι «ανεξάρτητοι» υποψήφιοι ποια θα είναι τα βασικά στελέχη της κυβέρνησής τους, για να ξέρουμε τι ψηφίζουμε; Νοείται ότι η ερώτηση αυτή αφορά όλους τους υποψήφιους και όχι μόνο τους προαναφερθέντες δύο.

Ερχόμαστε τώρα στους πέντε «ανεξάρτητους» υποψήφιους οι τέσσερεις από τους οποίους (Δημητριάδης, Ηλιάδης, Πρωτοπαπάς και Χριστοφίδης) είναι υπέρμαχοι της επανένωσης της Κύπρου, ενώ ο ένας (ο Γεώργιος Κολοκασίδης) στην πραγματικότητα είναι υπέρμαχος των 2 κρατών, αφού το ενιαίο κράτος που ζητά είναι ένα άπιαστο όνειρο.  Στον δεύτερο γύρο των εκλογών, αυτοί οι «ανεξάρτητοι» πιθανότατα θα προσχωρήσουν στο στρατόπεδο ενός των δύο επικρατέστερων υποψηφίων, με συνεπακόλουθο – στην τελική ανάλυση – να απωλέσουν και αυτοί την «ανεξαρτησία» τους.

Δηλαδή, δεν υπάρχουν πραγματικά ανεξάρτητοι υποψήφιοι στις επερχόμενες εκλογές;  Η απάντηση στο ερώτημα έχει μάλλον φιλοσοφική, παρά πρακτική σημασία.  Κατά τη γνώμη μου, η ουσία του πράγματος ευρίσκεται αλλού.  Εκείνο που έχει ιδιαίτερη σημασία (και σε μια ώριμη και δημοκρατική πολιτεία θα έπρεπε να κρίνει την έκβαση των εκλογών) είναι η θέση (ο στόχος και ο τρόπος επίτευξής του) που έχει υιοθετηθεί από τους υποψήφιους επί των εξής τεσσάρων κρίσιμων θεμάτων:

• Το Κυπριακό.
• Την πάταξη της διαφθοράς και της διαπλοκής.
• Τη διαχείριση της οικονομίας.
• Την ικανότητα και την εντιμότητα κάθε υποψήφιου και των συνεργατών του.

Για να μπορέσουν, λοιπόν, οι ψηφοφόροι να κρίνουν και να ψηφίσουν, θα πρέπει να πιεσθούν ασφυκτικά όλοι οι υποψήφιοι (και τα πολιτικά κόμματα που τους στηρίζουν) να ανοίξουν τα χαρτιά τους, να μιλήσουν ανοικτά, να ξεκαθαρίσουν τις θέσεις τους, και να πάψουν να κοροϊδεύουν και να παραπλανούν τους ψηφοφόρους με γενικόλογες διακηρύξεις προθέσεων και με την προβολή ουτοπικών στόχων.  Οι δηλώσεις του τύπου «λύση με σωστό περιεχόμενο» και «θα καταβάλω κάθε δυνατή προσπάθεια για ένα καλύτερο μέλλον» είναι κούφια λόγια, που υποδηλώνουν ανεντιμότητα και πρόθεση εξαπάτησης.

Τα πρώτα αποτελέσματα της πίεσης που ήδη ασκείται στους πολιτικούς από την κοινωνία των πολιτών είναι θετικά και αφορούν το τεράστιο θέμα της διαφθοράς και της διαπλοκής.  Παρά τη λυσσαλέα αντίσταση που προβλήθηκε στη θέσπιση κανόνων που να διασφαλίζουν την αποτελεσματική λειτουργία του «πόθεν έσχες» των πολιτικά εκτεθειμένων προσώπων, η συντριπτική πλειοψηφία των προεδρικών υποψηφίων υιοθέτησε την τεκμηριωμένη και αιτιολογημένη πρόταση ΠΙΣΣΑΡΙΔΗ-ΠΑΝΑΓΙΩΤΙΔΗ-ΣΥΡΙΜΗ, που αν εφαρμοσθεί σωστά, είναι βέβαιο ότι θα αποβάλει από τον χώρο της πολιτικής τους διεφθαρμένους και διαπλεγμένους πολιτικούς.  Την πρόταση θα τη βρείτε στο διαδίκτυο, στη διεύθυνση https://www.pothen-esches-cyprus.com.  Οι εξελίξεις αυτές στέλνουν ένα συγκρατημένα αισιόδοξο μήνυμα.

Στη σχετικά σύντομη νεότερη ιστορία της Κύπρου, πιστεύω ότι ήρθε η ώρα να αρχίσουν οι ψηφοφόροι να μετρούν τα κουκιά με σοβαρότητα και το επιβαλλόμενο αίσθημα ευθύνης.  Ήρθε η ώρα να ψηφίσουν οι ψηφοφόροι – ίσως για πρώτη φορά στη ζωή τους – με το μυαλό τους και όχι με την καρδιά τους.

(*) Ο Χρήστος Παναγιωτίδης είναι τακτικός αρθρογράφος της «Αλήθειας» και της «Cyprus Mail» / Τα ενυπόγραφα κείμενα απηχούν τις απόψεις των συντακτών τους