Περιδιάβαση στο Άγιο Όρος με το Euronews -Ένα ντοκιμαντέρ σε 3 μέρη

Στο Άγιο Όρος, το «Περιβόλι της Παναγιάς», μας ταξιδεύει το Euronews με ένα ντοκιμανέρ -οδοιπορικό σε τρία (δείτε στο τέλος) μέρη

Μοντάζ: Γιάννης Δόλας

Το οδοιπορικό , με την αφήγηση και την εικόνα του, παρουσιάζει την ιστορία και την σημερινή ζωή των μοναχών και ασκητών της αγιωνύμου πολιτείας. Μας φέρνει σε μονές, ασκηταριά,κελιά, καθίσματα  και στην κορυφή του Άθωνα. Πρόκειται για ένα ενδιαφέρον ντοκιμαντέρ, που έγινε με μεράκι και επαγγελματισμό, καθώς  οδηγεί σε περιοχές , που ακόμη και τακτικοί προσκυνητές του Αγίου Όρους δεν έχουν επισκεφθτεί. Επίσης, είναι μια “πρόκληση” για μελλοντικούς επισκέπτες. 

Τέλος, δίνει την ευκαιρία στις γυναίκες να γνωρίσουν τον ιερό τόπο, αφού σύμφωνα με το άρθρο 186 του Καταστατικό Χάρτη του Αγίου Όρους (Κ.Χ.Α.Ο.) της 10ης Μαΐου 1924   “η εις την χερσόνησον του Αγίου Όρους είσοδος των θηλέων κατά τα ανέκαθεν κρατούντα απαγορεύεται“. Η απαγόρευση αυτή κυρώνεται και ποινικά με τη διάταξη του άρθρου 43β του Ν.Δ. της 10ης Σεπτεμβρίου 1926 “περί κυρώσεως του Καταστατικού Χάρτου του Αγίου Όρους”, το οποίο προστέθηκε με το Ν.Δ. 2623/1953 (ΦΕΚ Α΄ 268/28.9.1953) και προβλέπει ότι “η παράβασις του άρθρου 186 του Καταστατικού Χάρτου επισύρει την ποινήν φυλακίσεως δύο μηνών μέχρις ενός έτους“. Ο περιορισμός αυτός έχει την πνευματική του βάση στην παρθενία των μοναχών και την αφιέρωση του Όρους στη Θεοτόκο. Ονομάζεται άβατον και ισχύει από την αρχή της σύστασης της αθωνικής πολιτείας, αν και κατά το παρελθόν σε στιγμές ανάγκης έχει παρακακαμφθεί.

Οι 20 Ιερές Μονές του Αγίου Όρους αποτελούν θρησκευτικά πνευματικά ιδρύματα και όλες χαρακτηρίζονται ως «Κυρίαρχες», «Βασιλικές», «Πατριαρχικές» και «Σταυροπηγιακές».
Κυρίαρχες, επειδή διατηρούν ιδιοκτησιακό και οργανωτικό αυτοδιοίκητο του χώρου τους, μη υποκείμενο σε κανένα περιορισμό ως προς τον αριθμό των μοναχών. Βασιλικές, επειδή η ίδρυσή τους οφείλεται σε εντολή ή συνδρομή των Βυζαντινών Αυτοκρατόρων ή η ίδρυσή τους επικυρώθηκε με αυτοκρατορικό χρυσόβουλο. Πατριαρχικές ονομάστηκαν αργότερα με την έκδοση πατριαρχικών σχετικών σιγιλλίων, όταν συνδέθηκαν με το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, που ανέλαβε την πνευματική και μόνο εποπτεία τους. Σταυροπηγιακές, γιατί κατά την ίδρυσή τους τοποθετήθηκε σε αυτές σταυρός, ο οποίος απεστάλη από το Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Ιστορικά η αρχή της αθωνικής μοναστικής ζωής συμπίπτει με την Οικουμενική  Σύνοδο του 843, που συγκάλεσε η Αυτοκράτειρα Θεοδώρα για την αναστήλωση των ιερών εικόνων επί Πατριάρχου Μεθοδίου Α΄, και ειδικότερα με την άφιξη στον Άθωνα δύο μεγάλων προσωπικοτήτων. Πρώτος ησυχαστής αναφέρεται ο Πέτρος ο Αθωνίτης, του οποίου η άφιξη μπορεί να τοποθετηθεί στο τέλος του Ζ’ αιώνα, ενώ ο δεύτερος είναι ο Μικρασιάτης όσιος Ευθύμιος ο Νέος, ο οποίος προσήλθε στο Όρος από τη Θεσσαλονίκη περί το 860. 

Γύρω  στο 960 έγιναν ριζικές αλλαγές  από τον μοναχό Αθανάσιο, τον μετέπειτα γνωστό ως όσιο Αθανάσιο τον Αθωνίτη, που καταγόταν από την Αντιόχεια. Αυτός γνώρισε τον Όσιο Μιχαήλ τον Μαλεΐνο, ο οποίος ήταν ηγούμενος στη Μονή Κυμινά στη Βιθυνία της Μικράς Ασίας. Από τον Μαλεΐνο γνώρισε και τον ανηψιό του, Νικηφόρο Φωκά, ο οποίος μετά από μερικά χρόνια έγινε Αυτοκράτορας του Βυζαντίου. 

Οι Αθωνικές Μονές σήμερα είναι όλες κοινόβιες. Παλιότερα ορισμένες ήταν ιδιόρρυθμες. Στις κοινόβιες οι αδελφοί έχουν τα πάντα κοινά και τίποτε ιδιόκτητο.  Το Άγιο Όρος διοικείται από την “Ιερά Κοινότητα”, ένα συμβούλιο αντιπροσώπων από τα 20 μοναστήρια, με τη συμμετοχή του Ελληνικού Κράτους μέσω του Πολιτικού Διοικητή.  Εκτελεστικό όργανο της “Ιεράς Κοινότητας” είναι η τετράμελης “Ιερά Επιστασία”.

Οι 20 Μονές , σύμφωνα με τον Κ.Χ.Α.Ο. , είναι κατά τάξη από χρονολογίας ίδρυσης τους  οι παρακάτω: 

Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας (963)

Ιερά Μονή Βατοπεδίου (972)

Ιερά Μονή Ιβήρων (976)

Ιερά Μονή Χιλανδαρίου (1197)

Ιερά Μονή Διονυσίου (1375)

Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου (12ος αιώνας)

Ιερά Μονή Παντοκράτορος (1363)

Ιερά Μονή Ξηροποτάμου (11ος αιώνας)

Ιερά Μονή Ζωγράφου (919)

Ιερά Μονή Δοχειαρίου (11ος αιώνας)

Ιερά Μονή Καρακάλλου (1070)

Ιερά Μονή Φιλοθέου (992)

Ιερά Μονή Σίμωνος Πέτρας (1363)

Ιερά Μονή Αγίου Παύλου (11ος αιώνας)

Ιερά Μονή Σταυρονικήτα (1542)

Ιερά Μονή Ξενοφώντος (1070)

Ιερά Μονή Γρηγορίου (14ος αιώνας)

Ιερά Μονή Εσφιγμένου (11ος αιώνας)

Ιερά Μονή Αγίου Παντελεήμονος (11ος αιώνας)

Ιερά Μονή Κωνσταμονίτου (1086)

Η «Προστάτις» εικόνα του Αγίου Όρους

Ως «Άξιον Εστίν» αναφέρεται και η εικόνα της Παναγίας που βρίσκεται σήμερα στο Ιερό Σύνθρονο του Ναού του Πρωτάτου, στις Καρυές του Αγίου Όρους. Θεωρείται η σημαντικότερη εικόνα του Αγίου Όρους, μιας και είναι «Εφέστιος» και «Προστάτις» των 20 Αγιορείτικων Μονών. Εορτάζει με μεγάλη θρησκευτική λαμπρότητα τη Δευτέρα του Πάσχα με λιτανεία στην περιοχή των Καρεών. Επίσης στις 11 Ιουνίου πραγματοποιείται Θεία Λειτουργία στο Πρωτάτο και πανήγυρη στο Ιερό Παντοκρατορινό Κελλί του «Άξιον Εστίν», σε ανάμνηση του κάτωθεν θαύματος.

Σύγχρονη αποτύπωση της Παναγίας «Άξιον Εστίν» – Φωτογραφία Βενιαμίν ιερομονάχου Κοντράκη (1872). Αγιορείτικη Φωτοθήκη.

Η Ιερή εικόνα στην Μητρόπολη των Αθηνών το 2023 (ΦΩΤΟ: Εφημερίδα των Αθηνών “ΤΟ ΒΗΜΑ”

Η φράση Άξιον Εστί αναφέρεται στο μεγαλυνάριο της Θεοτόκου, το οποίο ψάλλεται μετά την θ΄ Ωδή των Κανόνων και στη Θεία Λειτουργία αμέσως μετά τον καθαγιασμό των Τιμίων Δώρων.

Παράδοση – Θαύμα

Σε κοντινή απόσταση από τις Καρυές, την πρωτεύουσα του Αγίου Όρους, ζούσε ένας ενάρετος Ιερομόναχος με το νέο μαθητή του. Ένα Σάββατο βράδυ της 11ης Ιουνίου του 982 μ.Χ., ο Γέροντας ξεκίνησε να πάει στην αγρυπνία στο Ναό του Πρωτάτου. Ο μαθητής του που έμεινε μόνος του το βράδυ, δέχτηκε την επίσκεψη ενός αγνώστου μοναχού, ο οποίος του ζήτησε να παραμείνει την νύχτα στο κελλί. Νωρίς τα χαράματα ως μοναχοί, σηκώθηκαν για να ψάλλουν την ακολουθία του Όρθρου στην μικρή εκκλησία του Κελλιού. Φθάνοντας όμως στην θ΄ ωδή, ενώ ο μαθητής επρόκειτο να ψάλλει «Την Τιμιωτέραν των Χερουβίμ» ( τον αρχαίο ύμνο του Αγίου Κοσμά του Μελωδού) μπροστά στην εικόνα της Θεοτόκου, ο ξένος παρενέβαλε πριν από αυτό τα εξής:« Άξιόν Εστιν ως αληθώς μακαρίζειν σε την Θεοτόκον..» 

Χειρόγραφο Ευαγγέλιο Μονή Βατοπεδίου @unesco.org

Η εφέστια εικόνα της Παναγίας της Γεροντίσσης. Κειμήλιο Ι. Μ. Παντοκράτορος. @ pantokrator.gr

Το Άγιον Όρος αποτελεί ένα μνημειακό σύνολο παγκοσμίου ενδιαφέροντος και εγγράφηκε από την Unesco ως μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς (World Heritage List 454) για τους ακόλουθους λόγους:

α) Στο Όρος συναντάται ένας μοναδικός συνδυασμός φυσικής ομορφιάς και εκτεταμένης αρχιτεκτονικής δημιουργίας.

β) Το Άγιο Όρος έχοντας ευρεία επιρροή στον ορθόδοξο κόσμο, αποτελεί ένα πνευματικό κέντρο το οποίο για πολλούς αιώνες επηρεάζει μία εκτεταμένη περιοχή από τα Βαλκάνια μέχρι την Ρωσία, αλλά στις πέντε ηπείρους με μετόχια και μονές από την Αριζόνα των ΗΠΑ μέχρι την Αγγλία την Φιλανδία και την Αφρική. 

γ) Η οργανωμένη συμβίωση ανθρώπων από τον 10ο αιώνα και εξής, δημιούργησε κτίσματα όπως τα Καθολικά και τον περίβολο, τη τράπεζα, τα κελλιά, το νοσοκομείο, τη βιβλιοθήκη, παρεκκλήσια, οχυρούς πύργους, λιμάνια, Σκήτες, Κελλιά, Καθίσματα κ.λ.π., τα οποία αποτελούν πρότυπο ορθόδοξων μοναστικών καθιδρυμάτων.

δ) Στο Άγιον Όρος η μοναχική συνείδηση διατήρησε αναλλοίωτο έναν τρόπο ζωής και μια διαχειριστική πρακτική που η έννοια του όρου Αειφορία βρίσκει πραγματικό νόημα στη μετανεωτερική κοινωνική πραγματικότητα που τόσο ιδιαίτερα την έχει ανάγκη.

Επομένως η έννοια του μνημείου δεν αφορά μόνο τον τομέα του δομημένου περιβάλλοντος που αποτελεί και την πρώτη εντυπωσιακή εικόνα που δέχεται ο επισκέπτης του μοναδικού αυτού τόπου, αλλά καλύπτει τομείς σε ένα ευρύτατο φάσμα και σε μία συνέχεια και συνέπεια η οποία δεν συναντάται σε τέτοια έκταση σε άλλο μέρος του κόσμου.

Είναι ένα ανεκτίμητο θησαυροφυλάκιο γνώσης, για το σύνολο των ανθρωπιστικών και θετικών επιστημών, μία «κιβωτός ζώσης παρουσίας». Ταυτόχρονα αποτελεί συνεχή έκθεση τέχνης, μια πραγματική πρόκληση για το φιλότεχνο που θα επιχειρήσει μια εξερεύνηση διαχρονική στο κόσμο της υψηλής τέχνης και τεχνικής, εκπροσωπώντας και εκφράζοντας έναν πολιτιστικό χώρο με εκτενή γεωγραφικά και χρονικά όρια.

Ιερά Μονή Διονυσίου

Στο Άγιον Όρος (ως σύνολο) υπάρχει:

• η μεγαλύτερη συλλογή ελληνικών χειρογράφων στον κόσμο
• η μεγαλύτερη συλλογή ελληνικών (βυζαντινών και μεταβυζαντινών) εγγράφων στον κόσμο
• η μεγαλύτερη συγκέντρωση φορητών εικόνων στον κόσμο
• μια από τις μεγαλύτερες πυκνότητες τοιχογραφημένων συνόλων στον κόσμο (100.000 τ.μ.)
• ο μεγαλύτερος όγκος ιστορικών μνημείων στην Ελλάδα
• η μεγαλύτερη συλλογή αντικειμένων μεταλλοτεχνίας και ξυλογλυπτικής στην Ελλάδα
• η μεγαλύτερη συλλογή χαρακτικών στην Ελλάδα
• η μεγαλύτερη συλλογή οθωμανικών εγγράφων εκτός Τουρκίας
• η μεγαλύτερη συλλογή ρωσικών εγγράφων εκτός Ρωσίας
• η μεγαλύτερη συλλογή ρουμανικών εγγράφων εκτός Ρουμανίας
• μια από τις σημαντικότερες συλλογές εκκλησιαστικών υφασμάτων της ορθόδοξης Εκκλησίας
• μια από τις σημαντικότερες συλλογές παλαιών ελληνικών εντύπων στην Ελλάδα (αρχέτυπα, παλαίτυπα)
• η μεγαλύτερη συλλογή κεραμικών (ιζνίκ – Κιουτάχειας) στην Ελλάδα
• μια από τις μεγαλύτερες συλλογές παλαιών φωτογραφικών πλακών στην Ελλάδα

Ενδεικτικά αναφέρονται (κατά προσέγγιση) ορισμένες συγκριτικές τιμές:
Ελληνικά χειρόγραφα: Άγιον Όρος 15.000, Μονή Αγ. Αικατερίνης Σινά 3.500, Εθνική Βιβλιοθήκη Παρίσι 3.500, Βατικανό 3.000.

Η Ιερά Κοινότης του Αγίου Όρους  προβαίνει  τα τελευταία χρόνια σε νέες μορφές δράσης για την διάσωση και προβολή του πολιτιστικού και κειμηλιακού πλούτου που διαθέτει, αξιοποιώντας τις σύγχρονες τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών.

Για την ευόδωση του παραπάνω στόχου η Ιερά Κοινότητα υπέβαλε προς χρηματοδότηση στο ΕΣΠΑ μια ολοκληρωμένη πρόταση με τίτλο «Αθωνική Ψηφιακή Κιβωτός», η οποία εντάχθηκε στο ΕΠ «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα, Καινοτομία», το γνωστό ΕΠΑνΕΚ.

ΦΩΤΟ: mountathos.org

Η Ιερά Κοινότης του Αγίου Όρους  προβαίνει  τα τελευταία χρόνια σε νέες μορφές δράσης για την διάσωση και προβολή του πολιτιστικού και κειμηλιακού πλούτου που διαθέτει, αξιοποιώντας τις σύγχρονες τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών. Για την ευόδωση του παραπάνω στόχου η Ιερά Κοινότητα υπέβαλε προς χρηματοδότηση στο ΕΣΠΑ μια ολοκληρωμένη πρόταση με τίτλο «Αθωνική Ψηφιακή Κιβωτός», η οποία εντάχθηκε στο ΕΠ «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα, Καινοτομία», το γνωστό ΕΠΑνΕΚ.

Ελληνική ιθαγένεια

Σύμφωνα με το άρθρο 105 παρ. 1 εδ γ΄ του Συντάγματος της Ελλάδος «όλοι όσοι μονάζουν [στο Άγιο Όρος] αποκτούν την ελληνική ιθαγένεια, μόλις προσληφθούν ως δόκιμοι ή μοναχοί, χωρίς άλλη διατύπωση». Σχετικά με την απώλεια της ελληνικής ιθαγένειας που αποκτήθηκε με αυτό τον τρόπο προβλέπει το άρθρο 17 παρ. 1 στ. γ΄ του Κώδικα της Ελληνικής Ιθαγένειας, όπως συμπληρώθηκε από το Ν. 3731/2008 (ΦΕΚ Α΄ 263/23.12.2008). Ειδικότερα προβλέπεται ότι με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, ύστερα από αιτιολογημένη σύμφωνη γνώμη του Συμβουλίου Ιθαγένειας, μπορεί να κηρυχθεί έκπτωτος της ελληνικής ιθαγένειας αλλοδαπός, ο οποίος απέκτησε αυτήν λόγω της ιδιότητάς του ως δοκίμου ή μοναχού στο Άγιο Όρος, εφόσον αποδεδειγμένα εγκατέλειψε τη μονή της εγκαταβίωσής του, καθώς και την Ιερά Κοινότητα του Αγίου Όρους.

Επίσης, κατά  το άρθρο 105 παρ. 2 εδ. γ΄ «απαγορεύεται να εγκαταβιώνουν στο Άγιο Όρος ετερόδοξοι ή σχισματικοί». Ένα πρόβλημα, το οποίο ακόμα δεν έχει επιλυθεί και σχετίζεται με την εν λόγω απαγόρευση είναι η παράνομη κατοχή των χώρων της Ιεράς Μονής Εσφιγμένου και των εξαρτημάτων της από τη σχισματική τέως μοναστική αδελφότητα ήδη από τη δεκαετία του 1970.

Σε διεθνές επίπεδο το Ελληνικό Κράτος έχει αναλάβει δεσμεύσεις έναντι των μη ελληνικών μονών και εξαρτημάτων του Αγίου Όρους. Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 13 της Συνθήκης περί προστασίας των εν Ελλάδι μειονοτήτων (Σέβρες, 10 Αυγούστου 1920), η οποία κυρώθηκε με το Νομοθετικό Διάταγμα της 29ης Σεπτεμβρίου 1923 “περί κυρώσεως της εν Σέβραις υπογραφείσης Συνθήκης περί προστασίας των εν Ελλάδι μειονοτήτων” (ΦΕΚ Α΄ 311/30.10.1923),[45] “η Ελλάς υποχρεούται να αναγνωρίση και διατηρήση τα εκ παραδόσεως δικαιώματα και τας ελευθερίας ων απολαύουσι αι μη ελληνικαί μοναστηριακαί κοινότητες του Αγίου Όρους κατά τας διατάξεις του άρθρου 62 της Βερολινείου Συνθήκης της 13 Ιουλίου 1878”. Οι τελευταίες προέβλεπαν γενικότερα ότι η Υψηλή Πύλη αναλάμβανε να διατηρήσει την αρχή της θρησκευτικής ελευθερίας μεταξύ των υπηκόων της και ειδικότερα —για πρώτη φορά διεθνώς— ότι οι μοναχοί του Αγίου Όρους, ανεξάρτητα από τη χώρα καταγωγής τους, διατηρούσαν τις πρότερες κτήσεις και πλεονεκτήματά τους και απολάμβαναν, χωρίς καμία εξαίρεση, πλήρη ισότητα δικαιωμάτων και προνομίων.

Το έδαφος το Αγίου Όρους —ως υπαγόμενο στην κυριαρχία του Ελληνικού κράτους— αποτελεί έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο οποίο ισχύει και εφαρμόζεται το δίκαιο της Ένωσης. Παρόλα αυτά έχουν προβλεφθεί αποκλίσεις σε σχέση με την εφαρμογή του στην περιοχή ήδη από την προσχώρηση της Ελλάδας στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες.

Κατά την υπογραφή της Τελικής Πράξης της Συνδιάσκεψης των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και της Ελλάδας εν όψει της υπογραφής της Συνθήκης προσχώρησης της τελευταίας στις πρώτες στις 28 Μαΐου 1979 στην Αθήνα, τα κράτη μέλη και το Συμβούλιο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων υιοθέτησαν κοινή δήλωση περί του Αγίου Όρους, η οποία προσαρτήθηκε στην εν λόγω Τελική Πράξη.

Επιπλέον, κατά την υπογραφή της Τελικής Πράξης της Διακυβερνητικής Διάσκεψης που υιοθέτησε τη Συνθήκη του Άμστερνταμ στις 2 Οκτωβρίου 1997, υιοθετήθηκε δήλωση για το καθεστώς των εκκλησιών και των μη ομολογιακών ενώσεων, η οποία, μεταξύ άλλων, προβλέπει ότι “η Ευρωπαϊκή Ένωση σέβεται και δεν προδικάζει το σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο καθεστώς των εκκλησιών και των θρησκευτικών ενώσεων ή κοινοτήτων στα κράτη μέλη”. Η Ελλάδα με τη σειρά της διατύπωσε την εξής δήλωση, την οποία και έλαβε υπ’ όψη της η Διάσκεψη:“Σχετικά με τη δήλωση για το καθεστώς των εκκλησιών και των μη ομολογιακών ενώσεων, η Ελλάδα υπενθυμίζει την κοινή δήλωση για το Άγιο Όρος που έχει προσαρτηθεί στην τελική πράξη της συνθήκης προσχώρησης της Ελλάδας στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες.”

 Κατά την υπογραφή της Συμφωνίας προσχώρησης της Ελλάδας στη ζώνη της Συμφωνίας του Σένγκεν (Συμφωνία του 1985 και Σύμβαση του 1990) στις 6 Νοεμβρίου 1992 στη Μαδρίτη, υιοθετήθηκε κοινή δήλωση σχετική με το Άγιον Όρος, η οποία έχει ως εξής:

“Αναγνωρίζοντας ότι το ειδικό καθεστώς του Αγίου Όρους, όπως το εγγυάται το άρθρο 105 του Ελληνικού Συντάγματος και ο Χάρτης του Αγίου Όρους, δικαιολογείται αποκλειστικά για πνευματικούς και θρησκευτικούς λόγους, τα συμβαλλόμενα μέρη θα φροντίσουν να λάβουν τούτο υπόψη τους κατά την εφαρμογή και την περαιτέρω επεξεργασία των διατάξεων της Συμφωνίας του 1985 και της Συμβάσεως του 1990.”

Μετά τη θέση σε ισχύ της Συνθήκης του Άμστερνταμ την 1 Μαΐου 1999 και την ενσωμάτωση του κεκτημένου του Σένγκεν στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η εν λόγω δήλωση λειτουργεί πλέον σε επίπεδο δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων στο έδαφός της.

Το έδαφος του Αγίου Όρους αποτελεί τελωνειακό έδαφος της Ένωσης, στο οποίο ισχύει και εφαρμόζεται ο Ενωσιακός (τέως Κοινοτικός) Τελωνειακός Κώδικας. Παρόλα αυτά, σύμφωνα με το άρθρο 6 της Οδηγίας 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας, αυτή η Οδηγία δεν εφαρμόζεται στο Άγιον Όρος λόγω του ιδιαίτερου φορολογικού καθεστώτος που ισχύει για αυτό. Σήμερα σε λειτουργία βρίσκεται μόνο το Τελωνείο (Α΄ τάξης) Δάφνης, καθώς το Τελωνείο (Β΄ τάξης) Όρμου Μονής Βατοπεδίου, ενώ τα Τοπικά Τελωνειακά Γραφεία Όρμου Μονής Ιβήρων και Όρμου Μονής Ζωγράφου έχουν καταργηθεί.

Αριστείδης Βικέτος

Πηγές πληροφόρησης

-Σύνταγμα της Ελλάδος/ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΝ ΔΙΑΤΑΓΜΑ τῆς 10/16 Σεπτ. 1926 / Β’ Ψήφισμα της 6ης Μαρτίου 1986 της ΣΤ’ Αναθεωρητικής Βουλής των Ελλήνων και όπως αναθεωρήθηκε με το Ψήφισμα της 6ης Απριλίου 2001 της Ζ’ Αναθεωρητικής Βουλής των Ελλήνων, το Ψήφισμα της 27ης Μαΐου 2008 της Η’ Αναθεωρητικής Βουλής των Ελλήνων και το Ψήφισμα της 25ης Νοεμβρίου 2019 της Θ’ Αναθεωρητικής Βουλής των Ελλήνων, που δημοσιεύθηκε στο Φ.Ε.Κ. 187/Α’/28.11.2019)

-Σύνταγμα Ελλάδος Νομοθετικό Διάταγμα της 29ης Σεπτεμβρίου 1923 “περί κυρώσεως της εν Σέβραις υπογραφείσης Συνθήκης περί προστασίας των εν Ελλάδι μειονοτήτων”

-Καταστατικός Χάρτης Αγίου Όρους 10ης Μαΐου 1924 

-Νίκος Σβορώνος, Το Άγιον Όρος,στο: συλλογικό ΄΄Μακεδονία: 4000 χρόνια ελληνικής ιστορίας και πολιτισμού΄΄, Εκδοτική Αθηνών, 1992, σελ.370-371

-Διοίκηση του Αγίου Όρους Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών

-Ενωσιακός Τελωνειακός Κώδικας

-mountathosinfos.gr

Μέρος Α’

Μέρος 2ο

Μέρος 3ο