Περί της αυτοκεφαλίας της Ουκρανίας

Στο blog του  “Ρωμαλέω Φρονήματι…”  ο π.  Ρωμανός Αναστασιάδης

έκανε την πιο κάτω ανάρτηση:

Έλαβα από τον Ελλογιμ. κ. Νικόλαο Αδάμου, Αναπληρωτή Καθηγητή Διοικήσεως και Χρηματοδοτήσεως του Πανεπιστημίου της Πόλεως της Νέας Υόρκης– CUNY και πρώην Πρόεδρο του Περιφερειακού Συστήματος Υγείας Ηπείρου, μήνυμα απαντητικό στην πρόσφατη δημοσίευσή μου με τίτλο “Ήτω δε υμών το ναι ναι και το ου ου…” που αφορά σε κοινή ανακοίνωση τριών Ιεραρχών της Εκκλησίας Κύπρου, των Πανιερωτάτων Μητροπολιτών Λεμεσού, Κύκκου και Ταμασού για δημοσιεύματα που αφορούν τη στάση τους στο Ουκρανικό Ζήτημα.

Παραθέτω άνευ σχολιασμού το κείμενο του εγκρίτου Καθηγητού και εκλεκτού μέλους της Ελληνικής Ομογένειας των ΗΠΑ.

Σεβαστὲ καὶ ρωμαλέε π. Ρωμανέ,
Μὲ πολὺ ἐνδιαφέρον εἶδα τὴν πληροφόρησι τοῦ κ. Βικέτου «Η ρωσόφιλη «τριάδα» της Εκκλησίας Κύπρου» καὶ μὲ μεγάλη ἔκπληξι διάβασα τὸ κείμενο τῶν ἱεραρχῶν Λεμεσοῦ, Κύκκου καὶ Ταμασοῦ. Παράλληλα εἶδα καὶ τὴν δική σας σχετικὴ ἀπάντησι.
Θὰ μοῦ ἐπιτρέψετε νὰ διαφωνήσω μαζί σας. Δὲν εἶναι ὅλοι οἱ ἐπίσκοποι γνήσιοι ποιμένες τῆς ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, ὅπως ἐσεῖς λέτε. Τὴν Κυριακὴ τῶν Ἁγίων Πατέρων διαβάζομε στὸν ἀπόστολο «Ἐγὼ γὰρ οἶδα τοῦτο, ὅτι εἰσελεύσονται μετὰ τὴν ἄφιξίν μου λύκοι βαρεῖς εἰς ὑμᾶς μὴ φειδόμενοι τοῦ ποιμνίου· καὶ ἐξ ὑμῶν αὐτῶν ἀναστήσονται ἄνδρες λαλοῦντες διεστραμμένα τοῦ ἀποσπᾶν τοὺς μαθητὰς ὀπίσω αὐτῶν. Διὸ γρηγορεῖτε… » (Πραξ. κ´ 29-31) Ὑπάρχει καὶ τὸ λεγόμενο, ἄλλα μοῦ λὲν τὰ χείλια σου καὶ ἄλλα τὰ πετραχήλια σου. Στὴν Ἑλλάδα, στὴν Κύπρο, στὴν Ἀλεξάνδρεια, στὴν Ἰερουσαλὴμ, λένε, σέβονται καὶ τιμοῦν τὸ σεπτό Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο• ἀλλὰ κανεὶς μέχρι στιγμῆς δὲν τιμᾶ τὴν πράξη τῆς ἀνακηρύξεως τῆς αὐτοκεφαλίας στὴν Οὐκρανία. Ποῦ εἶναι ὁ σεβασμὸς καὶ ποῦ ἡ τιμή;

Δὲν θὰ σᾶς ἔγραφα, ἄν δὲν ἄκουγα τὴν τηλεφωνικὴ συζήτησι τῶν ρώσσων ὑποδυόμενων τὸν πρώην πρόεδρο Οὐκρανίας μὲ τὸν πολιτικὸ ἡγέτη τῆς περιοχῆς τῆς Ὀχρίδος, ποὺ οὐσιαστικὰ πλήγει τὸν οἰκουμενικὸ πατριάρχη προσωπικὰ. Γνωρίζω ὅτι μέρος τῆς Ρωσσικῆς ἱεραρχίας ἀλλὰ καί τινες Ἑλλαδῖτες ἐπιθυμοῦν τὸν ἀφανισμό τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Γιὰ τοὺς Ρώσσους ἡ δύναμις δὲν εἶναι ἡ ὀρθοτομία ἀλλὰ ἡ δύναμις τοῦ κόσμου, οἱ ἀριθμοὶ καὶ τὸ χρῆμα. Λησμονοῦν τὸ Μὴ καὶ ὑμεῖς θέλετε ὑπάγειν; (Ἰω. στ´ 67) καὶ συντάσσονται μὲ τὸ κράτος καὶ τὴν πολιτική του, ὑπεράνω πάσης λοιπῆς ὀρθοδόξου αὐτοκεφάλου ἐκκλησίας, ὅπως μοῦ ἐτόνιζε ὁ γέροντάς μου, Ἰωαννίνων Θεόκλητος, ὅταν ὑπηρετοῦσα ὡς πρόεδρος τοῦ ΠΕΣΥ στὴν Ἤπειρο πρὶν 20 χρόνια. Τὸ Πατριαρχεῖο Μόσχας ἦταν καὶ εἶναι ἡ πλέον ὑποτεταγμένη καὶ ἐντεταγμένη σὲ κράτος ὀρθόδοξος ἐκκλησία ἡ ὁποία ἐπὶ τῆς οὐσίας εἶναι μία βασικὴ κρατικὴ ὑπηρεσία μὲ μορφὴ ἐκκλησίας.

Ο Πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος και ο Ρώσος πρόεδρος Βλ. Πούτιν

Ἡ ὑπηρεσία τῆς σύγχρονης Ρωσσικῆς Δημοκρατίας ποὺ ὀνομάζεται Πατριαρχεῖο Μόσχας θέλει ἐκ τῶν πραγμάτων νὰ ἐπιβληθῇ παγκοσμίως σὰν ἡ ἡγέτις τοῦ ὀρθοδόξου κόσμου. Τὸ πρόβλημα δὲν εἶναι ἡ θέλησή της, ἀλλὰ οἱ συνεχεῖς πράξεις ὑλοποιήσεως αὐτοῦ τοῦ στόχου. Γιὰ μᾶς, τοὺς ἀνὰ τὴν οἰκουμένη Ρωμηοὺς Ἕλληνες τὸ πρόβλημα εἶναι οἱ ἐξ ἡμῶν οἱ ὁποῖοι συνειδητὰ ἢ ἀσυνείδητα συντάσσονται μὲ τὴν πολιτικὴ τῆς Ρωσσικῆς Δημοκρατίας. Ὑπάρχουν συνεχεῖς παράνομες παρεμβάσεις στὴν ποδηγέτησι τῆς πληροφορήσεως καὶ τῆς κοινωνικῆς δικτυώσεως στὸν ἐλεύθερο κόσμο. Δυστυχῶς, ἡ σημερινὴ Ρωσσία δὲν ἀποτελεῖ μέρος τοῦ ἐλευθέρου κόσμου. Τὸ ρωσσικὸ κράτος χρησιμοποιεῖ ἰδεολογικὰ τὴν ὀρθοδοξία ὄχι γιὰ νὰ κηρύξῃ Χριστὸν Ἐσταυρωμένον καὶ Ἀναστάντα Θεόν, ἀλλὰ γιὰ τοὺς δικούς του εὐσεβιστικοὺς ἰδεολογικοὺς στόχους. Αὐτὸ δὲν εἶναι Ὀρθοδοξία, ἀλλὰ οὔτε κἂν Χριστιανισμός.

Οἱ τρεῖς κύπριοι ἱεράρχες καὶ οἱ λοιποὶ συνοδοιπόροι τους, κύπριοι καὶ μή, νομίζουν ὅτι ἐπειδὴ αὐτοὶ εἶναι ἐπίσκοποι, ἐμεῖς πρέπει ἄκριτα νὰ ὑπακούομε ἢ νὰ τοὺς φοβούμεθα – ἐγώ τοὺς θεωρῶ λύκους βαρεῖς! Δὲν ἔχουν καταλάβει τὴν παραβολὴ τοῦ ἀσώτου, ὅπως τὴν ζοῦμε ἐμεῖς, ποὺ εἴμαστε γονεῖς καὶ ὅπως τὴν ἔνοιωσε ὁ Παναγιώτατος γιὰ τοὺς Οὐκρανούς. Βλέπουν «σχισματικοὺς» καὶ τοὺς σηκώνεται ἡ τρίχα μὲ μίσος, χωρίς νὰ καταλαβαίνουν, ὅτι οἱ Ρώσσοι – μητριὰ τοὺς ὀνόμασε ὁ Παναγιώτατος – ὤθησαν καὶ δημιούργησαν τὸ σχίσμα γιατὶ τοὺς βόλευε στὴν πολιτικὴ ἐλέγχου τῆς Οὐκρανίας, καὶ ὄχι μόνο. Μποροῦν νὰ καταλάβουν τὸν Κύριό μας συνομιλούντα μὲ τὴν Σαμαρείτιδα ἢ ὅπως οἱ μαθητὲς ἐθαύμασαν ὅτι μετὰ γυναικὸς ἐλάλει• οὐδεὶς μέντοι εἶπε, τί ζητεῖς ἤ τί λαλεῖς μετ’ αὐτῆς; (Ἰω. δ´ 27) Γιατὶ ζητοῦν ἄκριτη ἀποδοχὴ ὅταν ξέρομε ὅτι ὁ Κύριός μας εἶπε Οὐκ ἐγὼ ὑμᾶς τοὺς δώδεκα ἐξελεξάμην; καὶ ἐξ ὑμῶν εἷς διάβολός ἐστιν. (Ἰω. στ´ 70).

Τὸ Οὐκρανικὸ Αὐτοκέφαλο διαφέρει στὸν τρόπο ποὺ χορηγήθηκε ἀπὸ ΟΛΑ τὰ προηγούμενα αὐτοκέφαλα; Ἡ Ἑλλάδα καὶ ἡ Βουλγαρία, νὰ σταθοῦμε στὰ δύο ἐξώφθαλμα, ἦταν σχισματικὲς ἑκκλησίες. Τὸ Ο.Π. θεράπευσε ἢ κατεδίκασε; Πῶς νὰ μὴν ἀκολουθήσῃ τὴν ἴδια πορεία τώρα! ΜΗΤΕΡΑ εἶναι – ὄχι μητριά. Εὐτυχῶς ποὺ τὰ πρεσβυγενῆ πατριαρχεῖα βρίσκονται σὲ μὴ «ὀρθόδοξα» κράτη καὶ εἶναι ἐλεύθερα. Μεριμνᾶ τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιο γιὰ τὴν Ἐκκλησία.

Ἡ Οὐκρανία ἦταν καὶ εἶναι περιοχὴ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου ἢ ὄχι; Ὁ Πατριάρχης Γρηγόριος τὸ 1924 γράφει σχετικὰ στὸ χορηγηθέν αὐτοκέφαλο τῆς Πολωνίας «γέγραπται γάρ ὅτι ἡ ἀπό τοῦ καθ᾽ ἡμᾶς ἀρχική ἀπόσπασις τῆς Μητροπόλεως Κιέβου καί τῶν ἐξ αὐτῆς ἐξαρτωμένων ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν Λιθουανίας και Πολωνίας καί ἡ προσάρτησις αὐτῶν τῇ Ἁγίᾳ Ἐκκλησίᾳ Μόσχας οὐδαμῶς συνετελέσθη συμφώνως ταῖς νενομισμέναις κανονικαῖς διατάξεσι, οὔδ᾽ ἐτηρήθησαν τά συνομολογηθέντα περί πλήρους ἐκκλησιαστικῆς αὐτοτελείας τοῦ Μητροπολίτου Κιέβου, φέροντος τόν τίτλον ἐξάρχου τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου». Μποροῦσε ὁ νῦν Κωνσταντινουπόλεως νὰ ἀθετήσῃ τὰ ἀνωτέρω; Τήρησαν οἱ Ρώσσοι τὴν ἐντολὴ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου γιὰ τὴν ἐκλογὴ τοῦ Οὐκρανίας καὶ τὴν μνημόνευσι τοῦ Κωνσταντινουπόλεως ἢ τὴν καταπάτησαν καὶ ἠναγκάσθη τὸ Πατριαρχείο νὰ ἄρη τὴν πράξη του; Ἤ ἐπειδὴ τὴν τσαρικὴ περίοδο καὶ κατόπιν τῆς ΕΣΣΔ, τὸ Ο.Π. δὲν ἤθελε νὰ δημιουργεῖ προβλήματα καὶ ἀνεφέροντο οἱ καταπατηθεῖσες περιοχὲς σὰν μέρος τοῦ Π.Μ., ἀπεδέχθη τὴν τελεσθεῖσαν παρανομίαν; Ποιὸς Κωνσταντινουπόλεως θὰ μποροῦσε νὰ τὸ κάνει; Τὸ Ο.Π. θεραπευτικὰ ἀπένειμε αὐτοκεφαλία στὴν Τσεχοσλοβακία. Ὄμως τὸ Π.Μ. μὲ ποιὸ δικαίωμα καὶ εὐθύνη ἀπέδωσε αὐτοκεφαλία στὴν Πολωνία, μὴ δεχόμενο τὸν τόμο τοῦ Ο.Π., στὴν Τσεχοσλοβακία καὶ στὴ μητρόπολή του στὶς ΗΠΑ; Τὶ εἴδους αὐτοκεφαλία ἦτο αὐτὴ στὴν OCA (Orthodox Church of America), ὅταν κράτησε μέρος τῶν ἐν ΗΠΑ ἐνοριῶν ἐκτὸς τῆς αὐτοκεφάλου ἐκκλησίας ποὺ ἀνεκήρυξε, ἄμεσα ὑπαγόμενες στὸ Πατριαρχεῖο Μόσχας; Πρόσφατα δὲ ἐδέχθη τὴν ROCOR «ὑψηλῇ πολιτικῇ πιέσει» καὶ τὴν ἄφησε ὡς ἄλλη ἀνεξάρτητη ἀνὰ τὴν οἰκουμένη ἐκκλησιαστικὴ ὀντότητα. Ὑπάρχει ὑπερόρια ἐκκλησία;

Ὑπάρχει δυνατότητα ἐκκλήτου ὅπως τὴν περιγράφει ὁ KARTASHEV στὸ κείμενό του τοῦ 1936 ἤ ὄχι; Ἰσχύει ἢ ὄχι ἡ μελέτη «ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως καὶ ἡ ἐξουσία του ἐπὶ τῆς Ρωσσικῆς ἐκκλησίας» τοῦ ρώσσου κανονολόγου Μπαρσόφ; ἄν ὄχι, ἀπὸ πότε καὶ γιατί;

Ἀναφορικὰ μὲ τὶς χειροτονίες, τὸ κείμενο τοῦ 1887 τοῦ Ἀγχιάλου καί μετέπειτα Σμύρνης Βασιλείου, καὶ τὰ πρόσφατα τῶν Γιάγκου καὶ Πασχαλίδη εἶναι δεσμευτικὰ ἢ ὄχι;

Τὴν ἀπάντηση τοῦ Παναγιωτάτου στὸν Ἀλβανίας δὲν τὴν κατάλαβαν; Γράφει ἐπὶ λέξῃ «Καὶ ἀποροῦμεν πῶς αὕτη ἡ προπέτεια καὶ κατασυκοφάντησις τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας καὶ τῆς ἡμῶν Μετριότητος προσωπικῶς γίνεται ὑπ᾿ ἐνίων ἀνεκτὴ καὶ ἔν τισι περιπτώσεσιν, ἑκόντων ἢ ἀκόντων αὐτῶν, υἱοθετεῖται ὑπὸ τὴν μορφὴν ἀποδοχῆς καὶ ἐπαναλήψεως τῆς ἐπιχειρηματολογίας τῶν κινησάντων τὴν πτέρναν κατὰ τῆς εὐεργέτιδος.»

Τὸ ἐπαπειλούμενο σχίσμα προέρχεται ἀπὸ τὸν πανσλαβισμό καὶ τὴν «Τρίτη» Ρώμη. Αὐτὴ διέκοψε κοινωνία μὲ τὴν Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Αὐτὴ δὲν ζητὰ συγγνώμη γιὰ ὅ,τι ἐδημιούργησε. Αὐτὴ ἐπεκτείνεται ὑπερορίως καὶ παγκοσμίως ὑποκαθιστῶντας, ἀντικαθιστῶντας καὶ ἀνταγωνιζομένη τὴν Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Αὐτὴ ἀπειλεῖ. Μπορεῖ τὸ Πατριαρχεῖο Μόσχας νὰ δρᾶ ποιμαντικὰ στὴν Οὐκρανία, χώρα ποὺ κατέλαβε τμῆμα της (Κριμαία) καὶ συνεχίζει ἀπαράδεκτο πόλεμο; Ὅσο μπορεῖ νὰ ποιμάνῃ τὸ Πατριαρχεῖο Ἀντιοχείας τὸ Κατάρ, δεδομένης καὶ τῆς τραγικῆς σφαγῆς τοῦ ἀδερφοῦ τοῦ Πατριάρχου! Ἀντὶ νὰ δεχόμαστε τὰ ἐξυπακουόμενα ἐκ τῆς ἱστορίας καὶ τῆς λογικῆς, ἐπειδὴ εἶναι δεσποτάδες – ἐπίσκοποι δὲν εἶναι, τὸ παίζουν καὶ μάγκες, στέλλοντας ἐξώδικα, προσπαθοῦν νὰ φοβήσουν. Ἄς σταματήσουν τὴν προπέτεια καὶ κατασυκοφάντησι. Νὰ ὑπάγουν στὸ Φανάρι καὶ νὰ αἰτήσουν συγγνώμη. Ὁ προκαθήμενος Οὐκρανίας εἶναι ὁ Ἐπιφάνιος – δὲν ὑπάρχουν δύο προκαθήμενοι.

Ἃς σταματήσουν νὰ ὑποσκάπτουν ὄχι τὸν Πατριάρχη προσωπικὰ ἀλλὰ τὸν θεσμὸ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Σὰν πανεπιστημιακὸς δὲν εἶδα κανένα ἀνυπόστατο δημοσίευμα• κουραστήκαμε ὅμως νὰ βλέπουμε «ἐπισκόπους» νὰ ὑποσκάπτουν τὸ Πατριαρχεῖο μας – μὲ ὄνομα καὶ θέσι. Ἡ ὑπομονὴ ἔφθασε στὰ ὅριά της – στὸ μηδέν!

Νικόλαος Ἀδάμου, Ph.D.
ἀναπληρωτὴς καθηγητὴς διοικήσεως καὶ χρηματοδοτἠσεως
Πανεπιστήμιο τῆς Πόλεως τῆς Νέας Ὑόρκης – CUNY
πρώην πρόεδρος τοῦ Περιφερειακοῦ Συστήματος Ὑγείας Ἠπείρου

*Τα ενυπόγραφα κείμενα εκφράζουν τον συγγραφέα τους