ORTAYLI ILBER : ‘Καταστρέφεται η Αγία Σοφία’
«Η Αγία Σοφία πρέπει να κλείσει για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα για αποκατάσταση», εκτιμά ο καθηγητής σε άρθρο του στην εφημερίδα ‘Hürriyet’.
«Η κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Αγία Σοφία πρέπει να εξεταστεί σοβαρά, να προβληθεί και να συζητηθεί διεξοδικά. Είναι καταστροφή το γεγονός ότι τρία εκατομμύρια επισκέπτες μπαίνουν στην Αγία Σοφία κάθε χρόνο. Σε όλα αυτά τα μνημεία, σε όλον τον κόσμο, εφαρμόζεται ένα σύστημα με προγραμματισμένες επισκέψεις. Γίνεται στη Φλωρεντία για παράδειγμα, ή στον καθεδρικό ναό που ονομάζεται Duomo στο Μιλάνο και στα κτήρια του 6ου αιώνα στη Ρώμη», τονίζει ο δρ. Ορταϊλί, ο οποίος διετέλεσε για μεγάλο διάστημα διευθυντής στο μουσείο Topkapı.
«Η Αγία Σοφία πρέπει να κλείσει για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα για αποκατάσταση… για τον καθαρισμό όλου του κτηρίου. Πρέπει να καθοριστούν σωστά τα κανάλια για τη ροή της υγρασίας και νερού, να ενισχυθεί το δάπεδο και να αναστηλωθούν τα στηρίγματα που γίνονται για την αποφυγή της κατάρρευσης που προκαλεί ο χρόνος», σημείωσε ο δρ. Ορταϊλί.
Ortayli: Hagia Sophia faces a ‘disaster’ with over 6mn visitors annually
As director of the Topkapi Museum [the former palace of the Sultans] Ilber Ortayli was for many years the custodian of one of the greatest monuments of Ottoman times and home to many of the empire’s splendid treasures.
Cosmopolitan, a scintillating conversationalist with sweeping knowledge in a number of historical and cultural areas of study, and a friend of Ecumenical Vartholomeos, Ortayli now is sending out a red alert on the disastrous effects that the millions of Muslim faithful from throughout Turkey and tourists from all over the world who flock to Hagia Sophia each year in the two years since Turkey’s Islamist President Recep Tayyip Erdogan turned it from a museum into a mosque, called Hagia Sophia Grand Mosque, will have on what was once the greatest cathedral in Christendom, built by the Byzantine Emperor Justinian and dating to 537.
In an article in the Turkish daily Hurriyet, Ortayli described the fact that millions of people each year have visited the mosque as a “disaster”.
“The condition of Hagia Sophia must be examined seriously, publicised, and discussed with lengthy [detailed] references. It is a disaster that so many million visitors visit Hagia Sophia annually. In such monuments all around the world a system is implemented with planned visits. This is what happens in Florence, for example, and with the Cathedral of Milan, the Duomo, as well as in 6th century structures in Rome,”Ortayli underlined.
“Hagia Sophia must close for a specific period of time for restoration. The entire building must be cleaned. The gutters for the flow of humidity and water must be properly placed, the floor must be bolstered as should the buttresses to avert a collapse brought over time,” he stressed.
‘Hagia Sophia had 6.56mn visitors in its second year as a mosque’
In an article published by Daily Sabah, the deputy mufti of Istanbul, Ahmet Aktürkoğlu, is quoted as saying that 6.5mn visitors entered Hagia Sophia in its second year of operation as a mosque.
«Like many other holy places in the world, Hagia Sophia is flooded with visitors. It attracts great attention from local and foreign tourists, especially after it was opened to worship again. In the second year since its opening, the mosque has hosted over 6.5 million visitors,» he said.
In an interview with Turkey’s state-run Anadolu Agency (a wire service), Aktürkoğlu said that Hagia Sophia’s conversion into a mosque after the fall of Constantinople in 1453 was one of the most significant events in the history of Islam.
*ΠΗΓΗ: Εφημεριδα “ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ” Κωνσταντινουπολης.
*******************************************************************
Ο ΠΙΟ ΜΑΚΡΥΣ ΑΙΩΝΑΣ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ: Ο ΟΘΩΜΑΝΙΚΟΣ 19ος ΑΙΩΝΑΣ – Η ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟ
Το παρόν βιβλίο του ORTAYLI ILBERέτυχε εξαιρετικής υποδοχής από την επιστημονική κοινότητα της Τουρκίας, και έχει έως τώρα πραγματοποιήσει επανειλημμένες εκδόσεις. Μεταφέρει, με επιτυχία, την οπτική του συγγραφέα για το 19ο αιώνα, στη διάρκεια του οποίου η οθωμανική κοινωνία και πολιτική, μέσα από το πολυδαίδαλο παραδοσιακό διοικητικό και γραφειοκρατικό σύστημα προσπάθησε να βρει το δρόμο της προς μια διαδικασία εκσυγχρονισμού. Νεωτερισμός, εκσυγχρονισμός, εκδυτικισμός αυτές είναι οι λέξεις που εκφράζουν όλες τις προσπάθειες που έγιναν σε διάφορους τομείς της ζωής στην οθωμανική επικράτεια ώστε ο υπήκοος του σουλτάνου να γίνει και πολίτης του οθωμανικού κράτους. (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)
Χαστούκι από τούρκο ιστορικό στον Ερντογάν : «Η Αγία Σοφία δεν είναι παιχνίδι»
«Είναι επικίνδυνο»
«Η Αγία Σοφία δεν είναι παιχνίδι, ούτε πρέπει να μετατρέπεται σε πολιτικό όχημα. Είναι επικίνδυνο», δήλωσε στο κανάλι «ΧαμπέρΤουρκ», το ρεπορτάζ του οποίου αποκάλυψε τη δικαστική τροπή της υπόθεσης στις 2 Ιουλίου.
(Φωτογραφία Eurokinissi)
Η προσφυγή
Η φιλοκυβερνητική εφημερίδα Γενί Σαφάκ έγραψε ότι την Πέμπτη 2 Ιουλίου το Συμβούλιο της Επικρατείας της Τουρκίας θα λάβει την απόφαση για την τύχη της Αγίας Σοφίας.
Την προσφυγή έχει κάνει ο Τουρκικός Σύλλογος «Στήριξης Αρχαίων Μνημείων και Περιβάλλοντος» προκειμένου να εξεταστεί αν στο διάταγμα του 1934 για τη μετατροπή του ναού σε μουσείο, η υπογραφή του Κεμάλ Ατατούρκ είναι αυθεντική ή πλαστή.
Η Χουριέτ αποκάλυψε ότι ο Ταγίπ Ερντογάν στην τελευταία Κεντρική Επιτροπή του κόμματός του είπε πως η Αγία Σοφία μπορεί να λειτουργεί και ως τζαμί και ως μουσείο.
Τζαμί ονειρεύεται την Αγία Σοφία και ο ηγέτης των Εθνικιστών στην Τουρκία Ντεβλέτ Μπαχτσελί.
Διαφωνεί ο Νταβούτογλου
Αντίθετα, ο πρώην πρωθυπουργός και ηγέτης του νεοσύστατου κόμματος του μέλλοντος, Αχμέτ Νταβούτογλου, ζήτησε από την κυβέρνηση Ερντογάν να μη χρησιμοποιεί τα κοινά και ιερά σύμβολα της χώρας επειδή «ζορίζεται».
Το θέμα είχε κλείσει με απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Τουρκίας το 2018 που είχε απορρίψει ανάλογη προσφυγή, αλλά τώρα ο Ερντογάν ελπίζει ότι μπορεί μέσω του Συμβουλίου της Επικρατείας να ξανανοίξει.
Ο τούρκος πρόεδρος, ο οποίος ψάχνει από καιρό τη φόρμουλα για να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί, εμφανίστηκε αποφασισμένος να «τραβήξει το σχοινί».
«Δεν θα σας πάρουμε την άδεια»
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο κρατικό κανάλι TRT, το βράδυ της Δευτέρας, αναφέρθηκε στις ελληνικές αντιδράσεις που έχουν προκύψει για το ζήτημα, υποστηρίζοντας πως η Αγκυρα δεν πρόκειται να πάρει την άδεια της Αθήνας.
«Τώρα άρχισε κάτι καινούριο. Λένε «μην κάνετε ποτέ την Αγιά Σοφιά τζαμί». Το προτείνετε ή μας δίνετε εντολές; Γιατί δεν πρόκειται ποτέ να σας πάρουμε την άδεια» είπε, σύμφωνα με το πρακτορείο Anadolu.
ΠΗΓΗ: in.gr/
ΙΛΜΠΕΡ ΟΡΤΑΪΛΙ «Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος είναι σοφός άνθρωπος»
Το Ανάκτορο του Τοπ Καπί, ο μουσειακός χώρος της Αγίας Σοφίας και το Αρχαιολογικό Μουσείο Κωνσταντινούπολης δέχθηκαν το 2010 3 εκατομμύρια επισκέπτες. Κατά πολλούς αυτή η τουριστική «άνοιξη» είναι έργο του Ιλμπέρ Ορταϊλί, καθηγητή Ιστορίας των πανεπιστημίων Galatasaray της Κωνσταντινούπολης και Βilkent της Αγκυρας. Ο διευθυντής των τριών μουσείων της Πόλης βρέθηκε στην Ελλάδα το περασμένο Σαββατοκύριακο για το διεθνές επιστημονικό συμπόσιο ελληνοτουρκικής συνεργασίας με θέμα «Η πολιτισμική και τουριστική συνεργασία Ελλάδας- Τουρκίας στο πλαίσιο του πολιτισμού της αλληλεγγύης».
Το Ανάκτορο του Τοπ Καπί, ο μουσειακός χώρος της Αγίας Σοφίας και το Αρχαιολογικό Μουσείο Κωνσταντινούπολης δέχθηκαν το 2010 3 εκατομμύρια επισκέπτες. Κατά πολλούς αυτή η τουριστική «άνοιξη» είναι έργο του Ιλμπέρ Ορταϊλί, καθηγητή Ιστορίας των πανεπιστημίων Galatasaray της Κωνσταντινούπολης και Βilkent της Αγκυρας. Ο διευθυντής των τριών μουσείων της Πόλης βρέθηκε στην Ελλάδα το περασμένο Σαββατοκύριακο για το διεθνές επιστημονικό συμπόσιο ελληνοτουρκικής συνεργασίας με θέμα «Η πολιτισμική και τουριστική συνεργασία Ελλάδας- Τουρκίας στο πλαίσιο του πολιτισμού της αλληλεγγύης».
Απογοητευμένος από τον «μηδαμινό» επίσημο διάλογο μεταξύ των δύο χωρών σε ζητήματα πολιτισμού, ο καθηγητής Ορταϊλί πιστεύει περισσότερο στη δράση της κοινωνίας των πολιτών. Ο ίδιος, μια σημαντική προσωπικότητα των τουρκικών γραμμάτων, δηλώνει ότι έχει αντιμετωπίσει αξεπέραστα εμπόδια από ελληνικούς φορείς όπως το Μουσείο Μπενάκη στην προσπάθειά του να παρουσιάσει την περίοδο μετά την Ελληνική Επανάσταση σε μουσειακό χώρο της Τουρκίας.
– Είστε ευχαριστημένος από το επίπεδο των πολιτιστικών ανταλλαγών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας;
«Οι πολιτιστικές ανταλλαγές μεταξύ των δύο χωρών δεν βρίσκονται σε καθόλου ικανοποιητικό σημείο. Δεν έχουμε διαπολιτισμικά κέντρα. Το προξενείο στην Κωνσταντινούπολη προσπαθεί να διοργανώσει διδασκαλία ελληνικών μαθημάτων αλλά αυτό γίνεται ανεπίσημα και η διδασκαλία γίνεται στο Σισμανόγλειο Μέγαρο, χωρίς χρήματα από τους συμμετέχοντες. Σας πληροφορώ ότι πολλοί Τούρκοι ενδιαφέρονται».
– Τι πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει; «Οι πολιτιστικές σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας οφείλουν να αποτελέσουν το θέμα ενός άλλου συνεδρίου. Θα πρέπει να γίνει κάποια επίσημη συμφωνία από τις κυβερνήσεις των δύο χωρών ώστε γίνει “επένδυση” σε έναν τέτοιο διάλογο. Δεν καταλαβαίνω γιατί να είναι τόσο δύσκολο».
– Εσείς αναλάβατε κάποια πρωτοβουλία για τη δημιουργία αυτού του διαλόγου;
«Προσωπικά προσπάθησα το 2010 με το Μουσείο Μπενάκη αλλά δεν τα κατάφερα. Εστειλαν προτάσεις για κάποιο “πακέτο” εκδηλώσεων, εγώ ωστόσο ήθελα να δημιουργήσω μια έκθεση για την “εποχή της Αναγέννησης” στην Ελλάδα, τον 19ο αιώνα, παίρνοντας εκθέματα από το Μπενάκη για μια περιοδική έκθεση. Δυστυχώς μου αρνήθηκαν. Εγώ πάλι ποτέ δεν έχω δεχθεί πρόταση για να παρουσιαστούν στην Ελλάδα εκθέματα σε μουσειακό χώρο της Τουρκίας. Δεν ξέρω για ποιον λόγο».
– Πώς σχολιάζετε το γεγονός ότι η επόμενη συνάντηση ελληνοτουρκικής συνεργασίας θα γίνει το 2011 στην Καππαδοκία;
«Πρώτα ο Θεός, εκεί θα γίνει. Γενικά πρέπει να πω ότι αυτόν τον καιρό της κρίσης οι Ελληνες επισκέπτονται συχνότερα την Κωνσταντινούπολη. Είναι ένα φθηνό μέρος με πολύ ελκυστικές τιμές. Η Ελλάδα νομίζω ότι χάνει πολύ τουρισμό με το θέμα της βίζας που επιβάλλει η Συνθήκη Σένγκεν σε μέλη εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης. Για παράδειγμα, εμείς έχουμε ενάμισι εκατομμύριο επισκέπτες κάθε χρόνο τους οποίους και εσείς θα μπορούσατε να υποδεχθείτε στα κοντινά νησιά για ημερήσια εκδρομή αν δεν είχαν να πληρώσουν τα 80 ευρώ της βίζας».
– Το Νέο Μουσείο Ακρόπολης πώς το βλέπετε;
«Εχω ξεναγηθεί δύο και τρεις φορές από τον πρόεδρό του, τον καθηγητή κ. Δημήτρη Παντερμαλή. Μετά τη δημιουργία και την οργάνωση του Μουσείου πιστεύω ότι δεν χρειάζεστε το Βρετανικό Μουσείο για να “φυλάει” τα Γλυπτά του Παρθενώνα. Πρέπει να επιστραφούν. Το ίδιο δεν πρέπει να συμβεί με το Μουσείο της Περγάμου στο Βερολίνο;».
– Σας ικανοποιεί η σημερινή κατάσταση του ναού της Αγίας Σοφίας; «Αυτή ήταν μια πολύ σημαντική κίνηση του Κεμάλ Ατατούρκ: να μετατρέψει τον ναό σε μουσείο για την ανθρωπότητα. Από τη στιγμή, λοιπόν, που ο συγκεκριμένος ναός μετατράπηκε σε μουσείο, θα πρέπει να συνεχίσει να παραμένει έτσι. Δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για θρησκευτική λειτουργία ή για άλλον σκοπό. Κανείς δεν θα πρέπει να κάνει εκεί οποιασδήποτε μορφής προσευχή. Και ο ίδιος ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος δεν το πίεσε ποτέ αυτό το θέμα. Είναι ένας πολύ σοφός άνθρωπος».
– Ποιες προκλήσεις αντιμετωπίζει το Τοπ Καπί;
«Εχουμε 3 εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο. Είναι ένα μουσείο στο οποίο παρατηρείται συνωστισμός. Πρέπει να δημιουργήσουμε νέους χώρους για τη Βιβλιοθήκη και την αποθήκευση των κειμηλίων από πορσελάνη και βεβαίως να αυξήσουμε τις τιμές. Εχουμε πολύ χαμηλό εισιτήριο».
– Κατά πόσο συνέβαλε στην εμβέλειά του η ομότιτλη ταινία του Ζυλ Ντασσέν από το 1964;
«Κάποτε πριν από 40 χρόνια η ταινία είχε βοηθήσει πραγματικά το μουσείο. Σήμερα κάποιοι επιχειρούν να γυρίσουν νέα ταινία με το ίδιο θέμα αλλά πιστεύω ότι δεν θα μπορέσουν να πετύχουν κάτι ανάλογο. Η ταινία εκείνη ήταν μοναδική και η Μελίνα Μερκούρη υπέροχη».
TΟΠ KΑΠΙ,ΕΝΑ ΟΘΩΜΑΝΙΚΟ ΣΤΟΛΙΔΙ
* Το αχανές παλάτι Τοπ Καπί έχει ιστορία αιώνων. Χτισμένο σε έναν λόφο που «βλέπει» στον Βόσπορο και στην ακρόπολη του αρχαίου Βυζαντίου, το Τοπ Καπί ήταν η επίσημη κατοικία των σουλτάνων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από τα μέσα του 15ου αιώνα ως και την κατασκευή του παλατιού Ντολμά Μπαχτσέ το 1853.
* Τα τείχη που περιβάλλουν το παλάτι ανεγέρθηκαν περίπου το 1460 και η κατασκευή τους ολοκληρώθηκε το 1478. Ο σουλτάνος Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής ήταν εκείνος που μεταξύ 1530 και 1560 χάρισε στο παλάτι την παροιμιώδη… μεγαλοπρέπειά του. Σε ολόκληρο το κτίριο επικρατούσε άκρα σιωπή και οι χιλιάδες φρουροί του έμοιαζαν με αγάλματα.
* Τρεις αυλές χώριζαν το Τοπ Καπί σε ισάριθμες περιοχές. Η πρώτη, ανοιχτή στο κοινό για ακροάσεις, κατέληγε στην Πύλη του Χαιρετισμού. Εκεί ο σουλτάνος επιδείκνυε τα κομμένα κεφάλια των αυλικών που είχαν περιπέσει σε δυσμένεια. Δίπλα βρισκόταν μια βρύση όπου ο δήμιος έπλενε τα σύνεργα της «δουλειάς». Η δεύτερη ανήκε στο Ντιβάνι, δηλαδή στο κυβερνητικό συμβούλιο. Στην τρίτη περιοχή, την αυστηρά προσωπική, βρισκόταν το χαρέμι. Το αποτελούσαν 300 γυναίκες ειδικά εκπαιδευμένες για να υπηρετούν τον σουλτάνο.
* Από το 1924 το άλλοτε κυβερνητικό κέντρο λειτουργεί ως μουσείο και περιλαμβάνεται στα μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UΝΕSCΟ.
