Οι Νέες Εξελίξεις της Ευρωπαϊκής & Διεθνούς Τυποποίησης για τις Υπηρεσίες Υγείας
Σήμερα η Παγκόσμια Ημέρα Υγείας για δεύτερη συνεχή χρονιά σε συνθήκες Πανδημίας
Της Έλενας Δημοσθένους*
Αν και ίσως λίγοι θα το περίμεναν, η πρωτόγνωρη σε διάρκεια περίοδος που κλήθηκε να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα λόγω της πανδημίας, από τα τέλη του 2019, ακόμη συνεχίζεται. Φέτος γιορτάσαμε για δεύτερη κατά σειρά χρονιά, κάτω από συνθήκες πανδημίας, την 7η Απριλίου, Παγκόσμια Ημέρα Υγείας. Η σκέψη όλων σε αυτούς που έφυγαν πρόωρα, στους επαγγελματίες υγείας που συνεχίζουν να μάχονται στην πρώτη γραμμή, αλλά και σε όλους αυτούς που τα κατάφεραν, με την ελπίδα η κανονικότητα να επανέλθει το συντομότερο δυνατόν.
Τόσο ο Ευρωπαϊκός όσο και ο Διεθνής Οργανισμός Τυποποίησης (CEN και ISO αντίστοιχα) αγκαλιάζουν το μήνυμα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, για προχώρησαν από τη πρώτη στιγμή σε σωρεία δράσεων για να συμβάλουν στην αντιμετώπιση της πανδημίας και τη μείωση του ρυθμού εξάπλωσης του ιού. Για ένα ολόκληρο χρόνο διέθεταν σε όλους τους ενδιαφερόμενους χωρίς χρέωση, σημαντικό αριθμό προτύπων που αφορούν προστατευτικό και ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό, ενώ μετά από επείγον αίτημα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η CEN ανέπτυξε to καθοδηγητικό έγγραφο CWA 17553:2020 ‘Community face coverings – Guide to minimum requirements, methods of testing and use’, που καθορίζει τις απαιτήσεις αναφορικά με μάσκες φραγμού, μίας ή πολλαπλών χρήσεων, με στόχο την προστασία της κοινότητας και την πρόληψη της εξάπλωσης του ιού.
Παράλληλα, ο Διεθνής Οργανισμός Τυποποίησης (ISO) προχώρησε στην έκδοση της νέας προδιαγραφής ISO/PAS 45005:2020 με τίτλο «Διαχείριση Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία – Γενικές Οδηγίες για την Ασφαλή Εργασία κατά τη Διάρκεια της Πανδημίας COVID-19», που περιέχει γενικές οδηγίες σχετικά με τον τρόπο διαχείρισης των κινδύνων που προκύπτουν από το COVID-19 για την προστασία της υγείας, της ασφάλειας και της ευημερίας που σχετίζεται με την εργασία, και μπορεί να εφαρμοστεί σε όλους τους οργανισμούς ανεξαρτήτως μεγέθους, πολυπλοκότητας και τομέα δραστηριότητας. Η προδιαγραφή αυτή παρέχει επιπλέον οδηγίες σχετικά με την προστασία των εργαζομένων όλων των κατηγοριών (όπως είναι π.χ. εργαζόμενοι που απασχολούνται από τον οργανισμό, εργαζόμενοι εξωτερικών παρόχων, εργολάβοι, αυτοαπασχολούμενοι, εργαζόμενοι σε πρακτορεία, ηλικιωμένοι εργαζόμενοι, εργαζόμενοι με αναπηρία, εργαζόμενοι πρώτης γραμμής), και άλλα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη (π.χ. επισκέπτες σε χώρο εργασίας, συμπεριλαμβανομένου και του κοινού).
Παρόλα αυτά η διάρκεια της πανδημίας, καθώς και οι επιπτώσεις της σε πολλούς τομείς της οικονομίας, έφεραν στην επιφάνεια επιπλέον ανάγκες. Η Ευρωπαϊκή και Διεθνής Τυποποίηση ανταποκρίθηκαν άμεσα για άλλη μια φορά, προχωρώντας τους τελευταίους μήνες σε νέες δράσεις τυποποίησης, έτσι ώστε να δημιουργηθούν το συντομότερο Ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα ή/και άλλα παραδοτέα, έτσι ώστε να ικανοποιήσουν τις ανάγκες αυτές και να συμπληρώσουν τα κενά τα οποία εντοπίστηκαν. Ενδεικτικά:
- Η Ευρωπαϊκή Τεχνική Επιτροπή CEN TC 136 «Sports, playground and other recreational facilities and equipment», εργάζεται πυρετωδώς από τον Δεκέμβριο του 2020, με στόχο την ετοιμασία Ευρωπαϊκής προδιαγραφής με κατευθυντήριες οδηγίες αναφορικά με την ασφαλή λειτουργία των γυμναστηρίων κατά τη διάρκεια πανδημίας. O CYS συμμετέχει ενεργά με εθνικό αντιπρόσωπο στην ομάδα εργασίας της CEN TC 136 που ανέλαβε την εκπόνηση της προδιαγραφής αυτής, η οποία αναμένεται να εκδοθεί εντός του δεύτερου τριμήνου, 2021.
- Η Διεθνής Τεχνική Επιτροπή ISO TC 228 «Tourism Services» εργάζεται εντατικά από τον Σεπτέμβριο του 2020 για τη δημιουργία διεθνούς προδιαγραφής με κατευθυντήριες γραμμές και βέλτιστες πρακτικές για την ασφάλεια και την υγιεινή βοηθώντας έτσι ολόκληρη την τουριστική βιομηχανία να καθησυχάσει πελάτες και θαμώνες, και να βοηθήσει όλους τους εμπλεκόμενους φορείς του τουρισμού, να παρέχουν ασφαλέστερες υπηρεσίες και να αποτρέψουν την εξάπλωση του ιού. O CYS συμμετέχει ενεργά με εθνικό αντιπρόσωπο στην ομάδα εργασίας της ISO TC 228, που ανέλαβε την εκπόνηση της προδιαγραφής αυτής, η οποία αναμένεται να εκδοθεί το Μάιο του 2021.
- Μετά από αίτημα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Τυποποίησης (CΕΝ) αποφάσισε να υιοθετήσει το πιο πάνω έγγραφο της ISO TC 228 για την τουριστική βιομηχανία, μόλις αυτό εκδοθεί, ενώ παράλληλα έχει δημιουργήσει ομάδα εργασίας για δημιουργία δευτέρου συμπληρωματικού εγγράφου που να περιέχει επιπλέον πληροφορίες και οδηγίες και να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της τουριστικής βιομηχανίας σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. O CYS συμμετέχει ενεργά στην ομάδα εργασίας που ανέλαβε την εκπόνηση του συμπληρωματικού αυτού καθοδηγητικού εγγράφου, το οποίο επίσης αναμένεται να εκδοθεί το Μάιο του 2021.
- Η Διεθνής Τεχνική Επιτροπή ISO TC 304 «Healthcare Organisation Management», στην οποία ο CYS συμμετέχει ενεργά από τον Ιανουάριο του 2021, βρίσκεται σε διαδικασία εκπόνησης σημαντικού αριθμού προτύπων ή/και άλλων παραδοτέων αναφορικά με πολύ κρίσιμα θέματα όπως π.χ. ανταπόκριση κέντρων παροχής φροντίδας σε συνθήκες πανδημίας, παρακολούθηση και απόδοση υγιεινής των χεριών κ.α. Επιπλέον η ομάδα εργασίας WG5 της ISO TC 304, στην οποία επίσης συμμετέχει ενεργά ο CYS, άρχισε πρόσφατα τις εργασίες της με σκοπό την εκπόνηση ενός διεθνούς, πιστοποιήσιμου προτύπου συστήματος διαχείρισης, εξειδικευμένου για τις υπηρεσίες υγείας.
Ο Κυπριακός Οργανισμός Τυποποίησης (CYS) από την πρώτη στιγμή, και σε συνεχή επικοινωνία και συντονισμό με τους εταίρους του, τόσο σε Ευρωπαϊκό όσο και σε Διεθνές επίπεδο, συμβάλλει ενεργά στην υλοποίηση όλων των πιο πάνω ενεργειών, αλλά και στην προώθηση των παραδοτέων τους στην Κύπρο. Επιπλέον, με τη βοήθεια του CYS, εμπειρογνώμονες από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς μπορούν να συμμετέχουν και να συνεισφέρουν ενεργά στην τυποποίηση και στο έργο των Τεχνικών Επιτροπών Τυποποίησης, να προωθούν τα εθνικά συμφέροντα και να ενημερώνονται συνεχώς για τις εξελίξεις στα θέματα που τους αφορούν.
Σύντομα ολοκληρώνεται το πρώτο τετράμηνο του 2021 και οι προκλήσεις δε φαίνεται να λιγοστεύουν, καθώς οι συνθήκες πανδημίας ανά το παγκόσμιο συνεχίζουν να υφίστανται. Συνεχίζει όμως και η τυποποίηση, σε Ευρωπαϊκό, Διεθνές και Εθνικό επίπεδο, με ξεκάθαρη δέσμευση την προσπάθεια της, έτσι ώστε να συνεχίσει να συμβάλλει με το δικό της τρόπο στην αποτελεσματική αντιμετώπιση της πανδημίας.
*Η Έλενα Δημοσθένους (B.Sc. Χημεία, ΜΒΑ) εργάζεται ως Λειτουργός Τυποποίησης στον Κυπριακό Οργανισμό Τυποποίησης (CYS).