Οι δημοσιογράφοι της ολικής Κύπρου

ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΦΡΑΓΚΟΥ

Προέδρου της Ένωσης Συντακτών Κύπρου*

Συμπληρώνονται αυτές τις μέρες και συγκεκριμένα στις 24 Απριλίου, εξήντα χρόνια από τη δολοφονία των δημοσιογράφων Ayhan Hikmet και Ahmet Muzaffer Gürkan, που διαπράχθηκε από την ΤΜΤ κατ’ εντολή του Rauf Denktaş. Η δολοφονία τους υπήρξε η πιο ακραία, η πιο βδελυρή, η πιο κατάπτυστη και τρομακτική υπόθεση φίμωσης της ελευθερίας έκφρασης και της ελευθεροτυπίας που συνέβη ποτέ στα χρονικά της Κυπριακής Δημοκρατίας. Οι Hikmet και Gürkan ήταν δημοσιογράφοι οραματιστές, δημοσιογράφοι μαχητές, εκφραστές των απλών ανθρώπων του μόχθου της δύσμοιρης πατρίδας μας. Η εφημερίδα τους, «Cumhuriyet», υπήρξε έπαλξη αγώνα για μια Κύπρο ενιαία και αδιαίρετη, ανεξάρτητη, δημοκρατική και ευημερούσα.

Η φλογερή και εμπνευσμένη αρθρογραφία των Hikmet και Gürkan είναι, δυστυχώς, τραγικά επίκαιρη και σήμερα. Το όραμά τους για την ολική Κύπρο μητέρα όλων των παιδιών της παραμένει και σήμερα ζωντανό αλλά ανεκπλήρωτο. Τα λόγια τους είναι σοφά και πικρά, οδυνηρά δικαιωμένα ακόμα και σήμερα, εξήντα χρόνια μετά. Οι δυο μάρτυρες της Κυπριακής Ανεξαρτησίας είχαν τη διορατικότητα, από πολύ νωρίς, να αντιληφθούν και να συνειδητοποιήσουν βαθιά πως η πρόοδος και η ευημερία όλων των Κυπρίων μπορούσε να διασφαλιστεί μόνο μέσα από την επιβίωση και εδραίωση του νεοσύστατου τότε κυπριακού κράτους.

Για του λόγου το αληθές παραθέτω κάποια ελάχιστα ενδεικτικά αποσπάσματα από την αρθρογραφία της «Cumhuriyet»: α) «Ευχόμαστε ολόψυχα στην ανεξάρτητη Κυπριακή Δημοκρατία να φέρει στους πολίτες των δύο εθνών την ευημερία και την ευτυχία που τους αξίζει και ταυτόχρονα να καταστεί παράγοντάς συνεχούς ειρήνης και ηρεμίας στη Μέση Ανατολή», (6 Σεπτεμβρίου 1960) β) «Η Ανεξαρτησία μπορεί να καταστήσει συνειδητή την κοινή μοίρα των δυο κοινοτήτων και μόνον έτσι θα μπορέσει να αποκτήσει διάρκεια και ρίζες», (13 Σεπτέμβριου 1960) γ) «Η ζωή αποδεικνύει στην πράξη  ότι το μέλλον της όμορφης μας Κύπρου, του μαργαριταριού της Μεσογείου, εξαρτάται από την ειλικρινή συνεργασία στη βάση της αμοιβαίας κατανόησης και του σεβασμού των δύο κύριων κοινοτήτων, Ελλήνων και Τούρκων, του νησιού. Δεν υπάρχει άλλη διέξοδος για τους Κύπριους, Τούρκους και Έλληνες, οι οποίοι ζουν στα ίδια εδάφη, αναπνέουν τον ίδιο αέρα και βγάζουν το ψωμί τους καλλιεργώντας την ίδια γη», (6  Φεβρουαρίου 1961) δ) «Το μέλλον μας ανήκει και πρέπει να μας ανήκει. Το μέλλον θα ανήκει σε όσους θέλουν να αγκαλιάζουν την Κύπρο με τους ανθρώπους της και όσους επιθυμούν την πρόοδο της. Οι πολιτικές έννοιες είναι εφήμερες όπως η μπόρα του καλοκαιριού. Αυτά που είναι μόνιμα και αναλλοίωτα είναι το ψωμί, η ελευθερία, ο πόθος για την ειρήνη των παιδιών μας, του δικού μου παιδιού, του δικού σου παιδιού, των παιδιών όλων μας. Ας εκτιμήσουμε την αξία της ανεξαρτησίας μας». (3 Απριλίου 1961) Όλα τα πιο πάνω παραθέματα προέρχονται από το βιβλίο «Οι δημοσιογράφοι της Δημοκρατίας» που κυκλοφόρησε τον Μάϊο του 2015 από τις εκδόσεις Ετεροτοπία.

Το βέβαιο είναι πως εάν σήμερα Hikmet και Gürkan βρίσκονταν αναμεσά μας, θα ήταν στις πρώτες γραμμές των ακτιβιστών  της Ειρήνης στο νησί. Hikmet και Gürkan θα ήταν από τους πρωτοπόρους του αντικατοχικού αγώνα για την επανένωση της πατρίδας μας. Hikmet και Gürkan δεν θα ήταν απλώς οραματιστές και μαχητές δημοσιογράφοι. Θα ήταν δημοσιογράφοι φεντεραλιστές, ένθερμοι και εμπνευσμένοι οπαδοί της ολικής ομοσπονδιακής Κύπρου, πατρίδας όλων των παιδιών της. Hikmet και Gürkan υπερέβησαν το εθνικό όραμα της κοινότητας τους και ανέδειξαν τον δικοινοτισμό ως το μέγιστο όραμά. Δικαίως τα πορτρέτα τους κοσμούν τη Δημοσιογραφική Εστία της Ένωσης Συντακτών Κύπρου στην Αγλαντζιά, αλλά και το οίκημα του Συνδέσμου Τουρκοκυπρίων Δημοσιογράφων στο Küçük Kaymaklı.

Μετά λόγου γνώσεως διαβεβαιώνω ότι και σήμερα ανάμεσα στον δημοσιογραφικό κόσμο της Κύπρου, Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους, υπάρχουν συνάδελφοι που εμπνέονται από το φωτεινό και συνάμα μαρτυρικό παράδειγμα των Hikmet και Gürkan. Και ενόσω υπάρχουν τέτοιοι δημοσιογράφοι, η μνήμη των Hikmet και Gürkan θα παραμένει άσβεστη και η ολική Κύπρος θα μπορεί να διατηρεί και να φουντώνει τις ελπίδες της.