Οι αποκαλύψεις Ρολάνδη (2017) για την συμφωνία για την ΑΟΖ Κύπρου -Αιγύπτου

Η  τότε παρέμβαση της Αθήνας για το Καστελόριζο και η σύμφωνία για την ΑΟΖ Ελλάδας- Αιγύπτου με την μειωμένη επήρεια του

Η προχθεσινή συμφωνία Ελλάδος -Αιγύπτου για τον καθορισμό της ΑΟΖ των δύο χωρών, αλλά και η  ένταση που έχει προκληθεί με αφορμή τη συμφωνία Τουρκίας – Λιβύης, η οποία εξαφανίζει από τον χάρτη ελληνικά νησιά, μεταξύ αυτών και το Καστελόριζο, φέρνει στην επιφάνεια την αποκάλυψη που είχε κάνει ο πρώην υπουργός , Νίκος Ρολάνδης.

Όπως είχε αναφέρει ο κ. Ρολάνδης, το 2017 ,  σε τηλεοπτική του συνέντευξή του στο ΡΙΚ, το 2003 η Αθήνα ζήτησε από τη Λευκωσία να αλλάξει μια συμφωνία με την Αίγυπτο, η οποία, εάν ολοκληρωνόταν όπως προβλεπόταν αρχικά, το Κάιρο θα είχε αποδεχτεί πως το Καστελόριζο έχει ΑΟΖ.

Με απλά λόγια, σύμφωνα με τα λεγόμενα του πρώην υπουργού  η Κύπρος είχε προετοιμάσει το έδαφος για να πραγματοποιήσει η Ελλάδα μια κίνηση ματ έναντι της Τουρκίας σε σχέση με την ΑΟΖ, αλλά η τότε ηγεσία του ΥΠΕΞ με επικεφαλής τον Γιώργο Παπανδρέου “δεν στάθηκε αντάξια των περιστάσεων”.

Το ιστορικό της συμφωνίας Κύπρου-Αιγύπτου

Όπως είναι γνωστό, στις 17 Φεβρουαρίου του 2003, υπεγράφη συμφωνία μεταξύ της Αιγύπτου και της Κύπρου σχετικά με την εκμετάλλευση των δυνητικών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην ΑΟΖ της Κύπρου.

Η υπογραφή της συμφωνίας μεταξύ των δυο κρατών πραγματοποιήθηκε στο Κάιρο και για την κυπριακή πλευρά επικεφαλής ήταν ο τότε υπουργός Εμπορίου, Βιομηχανία και Τουρισμού Νίκος Ρολάνδης. Ο κ. Ρολάνδης είχε χρηματίσει και ως υπουργός Εξωτερικών από το Μάρτιο του 1978 έως το Σεπτέμβριο του 1983 και θεωρείται ο κύριος χειριστής της ενεργειακής συμφωνίας με την Αίγυπτο.

Μετά από πολύμηνες μυστικές διαβουλεύσεις με τις αιγυπτιακές αρχές, λίγο πριν από την αποχώρηση  της κυβέρνησης του προέδρου Γλαύκου Κληρίδη, ο κ. Ρολάνδης ολοκλήρωσε τη διακρατική συμφωνία. Ειδικότερα, η κυπριακή πλευρά εκπροσωπήθηκε από τον Νίκο Ρολάνδη, ενώ από την αιγυπτιακή πλευρά υπέγραψε ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας Αχμέτ Μάχερ. Η κυπριακή πλευρά με μία άκρως επιτυχημένη διαπραγματευτική τακτική κατάφερε αυτό που επεδίωκε εξ’ αρχής, δηλαδή να πείσει την Αίγυπτο να υπογράψει μία ισορροπημένη συνθήκη που δεν θα δημιουργούσε επικοινωνιακό θόρυβο, που πιθανόν να έκανε την Τουρκία να αντιδράσει με τον γνωστό τρόπο της αμφισβήτησης των πάντων.

Η κυπριακή πλευρά είχε καταφέρει το Κάιρο να αποδεχθεί τη διαχωριστική γραμμή μεταξύ της κυπριακής και της αιγυπτιακής ΑΟΖ και να ακολουθεί τον κανόνα της μέσης χάραξης από τις ακτογραμμές των δύο χωρών. Τα χωρικά ύδατα ανάμεσα στην Τουρκία και το Καστελόριζο.

Θα πρέπει να σημειωθεί πως η συγκεκριμένη πρακτική δεν είναι και τόσο αυτονόητη, διότι υπάρχει η τάση, όταν το ένα κράτος διαθέτει πολύ μεγαλύτερη ακτογραμμή σε σχέση με το άλλο κράτος, όπως φυσικά συμβαίνει στην περίπτωση της Αιγύπτου με την Κύπρο, να ευνοείται το κράτος με τη μεγαλύτερη ακτογραμμή. Έτσι, ενώ η θέση της Αιγύπτου ήταν να ακολουθηθεί ο συγκεκριμένος κανόνας και η Λευκωσία δεν φαινόταν να έχει κάποια δεδομένα για να το αποτρέψει, τελικά αυτό δεν ίσχυσε, διότι για ακόμα μια φορά αποδείχθηκε πως η πραγματική δύναμη της διπλωματίας έγκειται στην συνεχή ενημέρωση και την σωστή αποκωδικοποίηση και σύνθεση των πληροφοριών από τους χειριστές της.

Στην συγκεκριμένη περίπτωση η διπλωματική υπηρεσία της Κύπρου ενημέρωσε την κυβέρνηση, πως την ίδια περίοδο το Κάιρο διαπραγματευόταν μία αντίστοιχη συμφωνία με τη Σαουδική Αραβία για την Ερυθρά Θάλασσα. Η λεπτομέρεια που έκανε τη διαφορά ήταν πως στη συγκεκριμένη περίπτωση η ακτογραμμή της Σαουδικής Αραβίας είναι τριπλάσια από αυτή της Αιγύπτου. Κατά συνέπεια, εάν η Αίγυπτος επέμενε στη διαπραγμάτευση με την Κύπρο, δεν μπορούσε να μη δεχθεί την ανάλογη εξέλιξη (εις βάρος της  όμως αυτή τη φορά), διότι υπήρχε νομικό προηγούμενο σε σχέση με την διαπραγμάτευσή της με τη Σαουδική Αραβία.

Μετά την κατάλληλη επεξεργασία των νέων στοιχείων,  η Λευκωσία έθεσε με διπλωματικό, αλλά σαφή τρόπο το ζήτημα στη σωστή του βάση στην αιγυπτιακή πλευρά, με αποτέλεσμα το Κάιρο να αποδεχτεί τη μέση χάραξη. Με άλλα λόγια, απεφεύχθη η επανάληψη της περίπτωσης του δίπολου Μάλτας-Λιβύης, στην οποία η Βαλέτα αναγκάστηκε λόγω του μεγέθους των ακτογραμμών της Τρίπολης σε σχέση με τη δική της να μεταφερθεί η χάραξη των εκατέρωθεν ΑΟΖ στα κατά 30% περίπου βορείως από τη μέση γραμμή.

Επιπροσθέτως, η Λευκωσία, ακολουθώντας την ίδια πετυχημένη συνταγή, κατάφερε να διαπραγματευτεί με βάση τον κανόνα της μέσης γραμμής τα όρια της ΑΟΖ τόσο με το Ισραήλ όσο και με το Λίβανο. 

Σύμφωνα με τα όσα είπε ο Ν. Ρολάνδης ( εκπομπή  PIK 1), η Αθήνα

( ΥΠΕΞ ήταν ο Γ. Παπανδρέου) λίγο πριν από την επικείμενη υπογραφή της Κύπρου με την Αίγυπτο αναφορικά με την οριοθέτηση της οριογραμμής των μεταξύ τους ΑΟΖ, επέδειξε διστακτικότητα και επενέβη ζητώντας από τη Λευκωσία να μετακινήσει τη γραμμή που έχει συμφωνήσει με το Κάιρο λίγο ανατολικότερα.

Συγκεκριμένα ο κ. Ρολάνδης αναφέρει ότι η Κύπρος το 2003 είχε συμφωνήσει με την Αίγυπτο σε μία οριογραμμή,  η οποία εκτεινόταν ακριβώς μέχρι το σημείο που αρχίζει η ελληνική ΑΟΖ εάν συνυπολογιστεί σε αυτή το Καστελόριζο. Με απλά λόγια η Κύπρος είχε καταφέρει να πείσει την Αίγυπτο να αναγνωρίσει το Καστελόριζο ως έχων ΑΟΖ με αποτέλεσμα, εάν η συγκεκριμένη συμφωνία υπογραφόταν ως είχε, η Αίγυπτος να μην μπορούσε μετά να διαπραγματευτεί τίποτα με την Τουρκία που θα αφορούσε την ελληνική και την κυπριακή ΑΟΖ.

Μια άλλη πιο απλή,  αλλά ουσιαστική προσέγγιση του θέματος, δεικνύει ότι η Κύπρος είχε προετοιμάσει το έδαφος για να περιφρουρήσει η Ελλάδα τα δικαιώματα της στην περιοχή, διότι στην περίπτωση που υπογραφόταν η συμφωνία η Τουρκία δεν θα μπορούσε σήμερα να προκαλεί ασύστολα στο Αιγαίο επικαλούμενη δήθεν το δίκαιο της θάλασσας.

Σύμφωνα πάντα με τον Νίκο Ρολάνδη, ο οποίος επικαλείται πρακτικά συνεδριάσεων στο γραφείου του γενικού εισαγγελέα, αντιπροσωπία του ελληνικού ΥΠΕΞ «παρακάλεσε» την κυπριακή πλευρά να μην υπογράψει την οριογραμμή έως εκεί που άρχιζε η ελληνική ΑΟΖ, κατά τις προβλέψεις του Δικαίου της Θάλασσας, αλλά να μεταφέρει τη γραμμή κατά 8 ν.μ. ανατολικότερα, ήτοι 15 χιλιόμετρα περίπου, για να μην δημιουργηθούν επιπλοκές με τις γείτονες χώρες. Με απλά λόγια η τότε ελληνική κυβέρνηση και ειδικότερα το ΥΠΕΞ έδωσε πάτημα στην Άγκυρα ώστε στην περιοχή του Καστελορίζου να δημιουργηθεί μία de facto «γκρίζα ζώνη».

Εάν κάποιος προσπαθήσει να αντιληφθεί το μέγεθος των αποκαλύψεων του κ. Ρολάνδη καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η κυβέρνηση του Γλαύκου Κληρίδη είχε καταφέρει ήδη από το 2003, την οριοθέτηση της ΑΟΖ κατά τέτοιο τρόπο ώστε να επωφελούνταν και η Ελλάδα εφόσον, εάν η Αίγυπτος υπέγραφε την αρχική συμφωνία, τότε δεν θα υπήρχε περίπτωση η Τουρκία να μπορεί να σύρει το Κάιρο αργότερα σε ατραπούς οι οποίες θα δημιουργούσαν σοβαρά θέματα σε ότι αφορούσε τα ελληνικά συμφέροντα στην περιοχή.

*Στην πρώτη φωτογραφία ο χάρτης με την ΑΟΖ Κύπρου- Αιγύπτου, όπως διαμορφώθηκε μετά την παρέμβαση της ελληνικής κυβέρνησης

Ειδικότερα, η Αθήνα με το να ζητήσει από την Κύπρο να αυτοεξαιρεθεί από το διεθνές δίκαιο ουσιαστικά οδήγησε να καταστεί επί της ουσίας «γκρίζα» μία μεγάλη περιοχή 8 περίπου ναυτικών μιλίων, η οποία, εάν η Λευκωσία δεν «κατανοούσε» την «έκλυση» της Αθήνας,  θα ήταν τώρα κυπριακή και επιπρόσθετα η γραμμή που δυνητικά πιθανόν να διαχωρίζει την ελληνική από την κυπριακή ΑΟΖ! 

ΠΗΓΗ:  mignatiou.com

***********************

Ν. Ρολάνδης: “Όλες οι οι ελληνικές κυβερνήσεις κάνουν το ίδιο. Φοβούνται να ορίσουν ΑΟΖ με την Αίγυπτο, επειδή φοβούνται την Τουρκία”

“Από το 1974 και μετά, από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή μέχρι τον Αλέξη Τσίπρα, όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις κάνουν το ίδιο. Φοβούνται να ορίσουν ΑΟΖ με την Αίγυπτο, επειδή φοβούνται την Τουρκία.Το 2003 όντως η ελληνική κυβέρνηση μας παρακάλεσε να πάμε τα σύνορα πιο ανατολικά για να αποφύγει το Καστελόριζο” είπε στον Focus FM της Θεσσαλονίκης , στις 20.12. 2019, ο Νίκος Ρολάνδης.

Μιλώντας στην εκπομπή “Σχολιάζοντας την επικαιρότητα”, επέρριψε ευθύνες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ότι δεν αντιδρά στις τουρκικές προκλήσεις έναντι Ελλάδας και Κύπρου, αλλά κάνει μόνο ευχολόγια. “Αν τουρκικό σκάφος μπει σε ελληνικά ύδατα τί θα κάνει η Ελλάδα; Είναι σα να μπαίνει τουρκικός στρατός ένα χιλιόμετρο μέσα στον Έβρο. Η Τουρκία θεωρεί την Ελλάδα ξέφραγο αμπέλι και κάνει ό,τι θέλει”, συμπλήρωσε ο κ.Ρολάνδης.

“Οι Τούρκοι δεν αναγνωρίζουν, ότι τα νησιά έχουν ΑΟΖ και θεωρούν ακραίο σημείο τον Πειραιά”, επεσήμανε και πρόσθεσε, ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να προστατέψει την Κύπρο. “Το ενιαίο αμυντικό δόγμα ουδέποτε εφαρμόστηκε στην πράξη. Ο ίδιος ο Ευάγγελος Αβέρωφ μου είχε πει έχω να καλύψω 1.000 νησιά στο Αιγαίο και τον Έβρο, δεν μπορώ να καλύψω και την Κύπρο”.

“Το 2005 πρότεινα συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων στην εκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων. Ο Ταλάτ με κάλεσε σε γεύμα και μου είχε πει, ότι θα το μελετήσει θετικά και θα αναλάβει να το προωθήσει στην Άγκυρα αλλά δεν τελεσφόρησε η προσπάθεια. Ήταν άλλη κυβέρνηση, δεν εισακούστηκα “, τόνισε ο κ.Ρολάνδης.

Για το Κυπριακό

“Πάμε από το κακό στο χειρότερο. Προτείνω να μπει σε εφαρμογή μορατόριουμ για 1 έτος και να γίνουν συνομιλίες υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. Αν λυθεί το Κυπριακό, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα λύσει και το θέμα των υδρογονανθράκων”, είπε ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου.

Ακούστε ολόκληρη τη συνέντευξη του Ν.Ρολάνδη στον Focus FM 103,6, εδώ: