Ο ζωγράφος, ο βλάχος και ο Χριστός
ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΑΠΑΡΗ*
Ο σοφός λαός λέει στην Ελλάδα: «Μη θέλοντας ο ζωγράφος, θέλοντας όμως ο βλάχος, φόρεσε και συ Χριστέ μου κόκκινα τσαρούχια». Η ιστορία αναφέρει ότι: «ένας βλάχος συμφώνησε με ένα σπουδαίο ζωγράφο, να του φκιάση μια όμορφη εικόνα του Ιησού Χριστού, υπό τον όρον τα υποδήματα να είναι τσαρούχια κόκκινα. Ο ζωγράφος αντέταξε ότι δεν φορούσε ο Ιησούς Χριστός τσαρούχια, αλλά υποδήματα, τα οποία συνήθιζαν τότε να φορούν και οι άλλοι άνθρωποι. Έτσ’ μ’ αρέσ’ εμένα, αν θέλ’ς αν δε θέλ’ς, χαλνάω τη συμφωνία μας. Ευρέθη εις αμηχανίαν ο ζωγράφος, αλλά για να μη χάση την αμοιβή, απεφάσισε να του ικανοποιήση την επιθυμίαν του. Όταν όμως τελείωσε τη ζωγραφιά, έγραψε κάτωθεν: Θέλοντας ο βλάχος και μη θέλοντας ο ζωγράφος, και σύ Χρίστε κόκκινα τσαρούχια…»
Ο αντισυστημικός, ο βέβηλος, ο χαρισματικός, ο διορατικός ή όπως αλλιώς χαρακτηρίζεται, ο εκπαιδευτικός και ζωγράφος Γιώργος Γαβριήλ, φαίνεται ότι ζήλεψε, είτε το πείσμα του βλάχου, είτε την πονηριά του άγνωστου ζωγράφου της ιστορίας. Στη μέση πάντα ο Χριστός, ο οποίος δίδει για ακόμη μια φορά την «ψυχή του λύτρον αντί πολλών» για να ικανοποιηθούν «τα πάθια και οι καημοί των ανθρώπων». Ο Γιώργος Γαβριήλ κατήγγειλε την υποκρισία της εξουσίας και της κοινωνίας, αλλά την ίδια ώρα κέρδισε τεράστια δημοσιότητα, από τμήμα της εξουσίας και από μερίδα του λαού. Με την γλώσσα των επικοινωνιολόγων ο άγνωστος μέχρι χθες, διευθυντής και ζωγράφος, κατόρθωσε το «μαγικό» δηλαδή με μια κίνηση να γίνει γνωστός σε όλη την Κύπρο και τα έργα του, τα οποία βρίσκονται σε γκαλερί προς πώληση, να συζητούνται από τους καφενέδες μέχρι και τα δώματα της εξουσίας. Ο Γιώργος Γαβριήλ, σίγουρα ανατρέπει και την παράδοση, η οποία θέλει τους σπουδαίους καλλιτέχνες να πεθαίνουν στην ψάθα και να πλουτίζουν οι απόγονοι του.
Ο πολιτισμός αποτελεί σκαλοπάτι για τον παράδεισο, αλλά και καταβόθρα για την κόλαση. Τα έργα του Γιώργου Γαβριήλ, σίγουρα αποτελούν σημείο αντιλεγόμενο, προσφέροντας στους θιασώτες τους ικανοποίηση και χαρά, γιατί βρέθηκε ένας άνθρωπος να πει με τον χρωστήρα του, αυτά τα οποία δεν μπορούσαν οι ίδιοι να πουν. Από την άλλοι, οι αγανακτισμένοι τηλεθεατές των έργων του, οργίζονται γιατί καταπατούνται με ευτελή τρόπο, θεσμοί, αρχές και αξίες και διακωμωδούνται ζώντες και νεκροί, στο όνομα μιας σκουριασμένης καθαρότητας. Και όλα αυτά στο όνομα της ουτοπίας του πολιτισμού, ο οποίος διαλαλείται από όλες τις εξουσίες, όπως διαλαλείται και από όλες τις θρησκείες, η προσδοκία του παραδείσου. Μόνο που στο όνομα όλων των θρησκειών γίνονται οι πόλεμοι και στο όνομα των πολιτισμών, υλοποιούνται διαστροφές και εκτελούνται τα χειρότερα εγκλήματα σε περιόδους ειρήνης.
Η τόλμη ή το θράσος του Γιώργου Γαβριήλ, σίγουρα δεν θα περάσουν απαρατήρητα, ούτε και χωρίς ψυχολογικές συνέπειες, για τον ίδιο. Αυτό εξάλλου δεικνύει και η ιστορία. Ήδη ξεκίνησε η πειθαρχική έρευνα η οποία κατά πάσα πιθανότητα, θα έχει την τύχη δεκάδων άλλων ερευνών στην Κύπρο, οι οποίες άρχισαν και ποτέ δεν τέλειωσαν. Ωστόσο οι φανατικοί πάντα θα καραδοκούν, όχι για να σκοτώσουν, όπως τους ισλαμιστές φονιάδες των συντακτών του γαλλικού σατιρικού περιοδικού Charlie Hebdo στο Παρίσι, αλλά για να περιγελάσουν και να απομονώσουν κοινωνικά τον ζωγράφο και την οικογένεια του. Στα ραδιόφωνα οι φωνές των διαφωνούντων έχουν γίνει ήδη πολύ ενοχλητικές. Στην Κύπρο ακόμη, δυστυχώς ή ευτυχώς, αρκεί ένα νεύμα, για να καταδικαστεί κοινωνικά σε ισόβια δεσμά ένας άνθρωπος. Η απόρριψη αποτελεί χειρότερη τιμωρία και από τα δεσμά της φυλακής. Το ενδεχόμενο ο Γιώργος Γαβριήλ να καταστεί λαϊκός ήρωας, ο οποίος θα κτυπά το κακό και την αδικία, μάλλον φαίνεται απίθανο. Οι νέοι οι οποίοι πρώτοι υιοθετούν επαναστατικές και εναλλακτικές θέσεις, μέχρι να πάρουν τα πρώτα τους χρήματα, σήμερα ασφυκτιούν στα δεσμά της ανεργίας και της φτώχιας.
Το δρόμο του Δον Κιχώτη πολλοί τον «ερωτεύτηκαν», αλλά ελάχιστοι τον ακολούθησαν και στην Κύπρο διαχρονικά πρώτα είναι ο «ππαράς» και μετά οι αξίες. Οι κοινωνίες αλλάζουν, μόνο όταν αλλάζουν οι άνθρωποι και ο κόσμος γίνεται όμορφος, μόνο όταν καθίστανται όμορφοι οι άνθρωποι. Οι επαναστάσεις, είτε στρατιωτικές, είτε πολιτιστικές, είτε θρησκευτικές, είτε όπως άλλως πως, καταλήγουν σε τραγωδίες και αυτό καταδεικνύει η ιστορία του ανθρώπου. Ευτυχώς ή δυστυχώς η ζωή του ανθρώπου είναι μια αστραπή, ώστε να μην γίνεται αθάνατο το κακό.
ΠΗΓΗ: “ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ” Κύπρου / Τα ενυπόγραφα κείμενα απηχούν τις απόψεις των συγγραφέων τους
