Ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ υποστηρίζει ότι το 2017 “ο Ερντογάν ήταν λίγο πολύ έτοιμος να κάνει ένα βήμα” στο Κυπριακό.

Ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μιλά στο Euronews για τις ευρωτουρκικές σχέσεις,  την πορεία των ελληνοτουρκικών και το Κυπριακό

Είμαι πραγματικά απογοητευμένος. Από την Κύπρο. Και από άλλους, αλλά κυρίως από την Κύπρο, διότι μια από τις φιλοδοξίες μου ήταν να τερματίσω αυτό το δραματικό διχασμό στο νησί της Κύπρου, προσπαθώντας να ενώσω αυτές τις διαφορετικές πλευρές σε πολλές κοινές και χωριστές συναντήσεις, με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και τον ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας, Μουσταφά Ακιντζί και εγώ πίστευα σε αυτό. Πήγα στην Κύπρο, μίλησα με τον Ερντογάν. Ο Ερντογάν ήταν λίγο πολύ έτοιμος να κάνει ένα βήμα. Πάντα εξηγούσα στον Ερντογάν, ότι είσαι το μεγαλύτερο μέρος σε αυτό το παιχνίδι και δεν είναι παιχνίδι, είναι μια πραγματική σύγκρουση και πρέπει να κάνεις ένα σημαντικό βήμα προς την Κύπρο. Ήμουν στη Γενεύη και οι άνθρωποι μας ήταν στην Ελβετία αλλού. Τότε ξαφνικά κατέρρευσαν όλα. Και απογοητεύτηκα, απογοητεύτηκα πολύ, γιατί σκέφτηκα ότι τώρα είναι η ώρα για την τελική λύση με μια μη ιστορική έννοια της λέξης, αλλά μία οριστική ρύθμιση μεταξύ του Βορρά και του Νότου του θαρραλέου Κυπριακού λαού.

Για τις ευρωτουρκικές σχέσεις αλλά και την πορεία των ελληνοτουρκικών και του Κυπριακού μίλησε, μεταξύ άλλων, στο euronews και την Έφη Κουτσοκώστα ο πρώην Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.

Έφη Κουτσοκώστα/Euronews:

Ζαν Κλοντ Γιούνκερ / Πρώην Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:

Ξέρετε, δεν είμαι οπαδός των κυρώσεων επειδή δεν οδηγούν ποτέ σε θετικά αποτελέσματα. Εντείνουν τη γενική ατμόσφαιρα μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των ευρωπαϊκών χωρών και εκείνων που αφορούν οι κυρώσεις , οπότε δεν είμαι οπαδός αυτού, είμαι οπαδός της εμβάθυνσης του διαλόγου και πρέπει να πω ότι ως φίλος του Ερντογάν, ότι τα πράγματα έγιναν σταδιακά χειρότερα. Και το 1997, όταν ήμουν Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, μέσω του συστήματος της εκ περιτροπής Προεδρίας και η Τουρκία ήταν υποψήφια για ένταξη, το αρνήθηκα, λέγοντας ότι μία χώρα που ασκεί την πρακτική των βασανιστηρίων δεν έχει θέση γύρω από το ευρωπαϊκό τραπέζι, κάτι που οδήγησε σε μια μεγάλη κρίση. Αλλά από την άλλη πλευρά, εάν θέλεις να έχεις μια πραγματική αρχιτεκτονική ασφάλειας στην Ευρώπη, πρέπει να συμπεριλάβεις την Τουρκία και τη Ρωσία, παρεμπιπτόντως, σε αυτήν την ανασύνθεση του ευρωπαϊκού χάρτη ασφαλείας. Αλλά η Τουρκία δεν είναι μελλοντικό μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Τουρκία συμπεριφέρεται ως χώρα που δεν θέλει να γίνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έλεγα πολλές φορές στον Ερντογάν: δε θέλετε να γίνετε μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης επειδή το βάρος που πρέπει να έχετε στους ώμους σας ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα δικαιώματα των μειονοτήτων, τέτοια πράγματα, είναι πολύ βαρύ για σας. Και θέλετε να κατηγορήσετε την Ευρωπαϊκή Ένωση ότι κλείνει την πόρτα στην Τουρκία. Η Τουρκία πρέπει να αποδείξει πράγματα και όχι η Ευρωπαϊκή Ένωση. Και όπως είναι τώρα, η Τουρκία δεν θα γίνει ποτέ μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η συμπεριφορά της Τουρκίας σε αυτήν την περιοχή όταν πρόκειται για την Ελλάδα, όταν πρόκειται για τους Κύπριους φίλους μου, δεν είναι αποδεκτή. Εμείς, ως Ευρωπαϊκή Ένωση, πρέπει να είμαστε μαζί με τους Έλληνες και τους Κύπριους φίλους μας.

Έφη Κουτσοκώστα / Euronews:

ευρωτουρκικές σχέσεις αλλά και την πορεία των ελληνοτουρκικών και του Κυπριακού

Δεν είμαι αντίθετος, αλλά δεν είμαι και υπέρμαχος, γιατί δεν νομίζω ότι οι κυρώσεις θα βοηθήσουν. Δεν ήμουν και δε θα ήμουν ποτέ αντίθετος με τις κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας, αλλά δεν νομίζω ότι οι κυρώσεις είναι χρήσιμες. Πρέπει να εξηγήσουμε στους Τούρκους φίλους μας και στους συμμάχους τους στο ΝΑΤΟ, μαζί με την Ελλάδα, όχι με την Κύπρο, αλλά μαζί με την Ελλάδα, ότι η συμπεριφορά τους δεν στρέφεται μόνο ενάντια στις ευρωπαϊκές φιλοδοξίες τους, αλλά στρέφεται και απέναντι στη Δυτική συμμαχία, οι σύμμαχοι δεν πρέπει να συμπεριφέρονται έτσι.

Έφη Κουτσοκώστα / Euronews:

Είστε απογοητευμένος από ορισμένα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, της Ισπανίας ή της Ιταλίας, επειδή είναι πολύ κοντά στην Τουρκία; Έχουν συμφέροντα, οικονομικά συμφέροντα ή άλλες σκέψεις.

Ζαν Κλοντ Γιούνκερ 

Οχι όχι…

Έφη Κουτσοκώστα / Euronews:

Θα σας ρωτήσω άμεσα. Μήπως ο Ερντογάν κατάφερε να διχάσει πραγματικά την Ευρώπη σε αυτό το θέμα;

Ζαν Κλοντ Γιούνκερ / Πρώην Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:

Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι διχασμένη και χωρίς την επιρροή του Ερντογάν σε αυτό το ζήτημα. Αλλά πρέπει να εξηγήσουμε στην Τουρκία, με κυρώσεις ή χωρίς, ότι εάν συνεχίσουν έτσι, η πόρτα δεν είναι ανοιχτή για σας. Πρόσεξα τις τελευταίες εβδομάδες ότι η Τουρκία δίνει τώρα την εντύπωση ότι επιστρέφει σε μια πιο φυσιολογική στάση απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Έφη Κουτσοκώστα / Euronews:

Σας έχει πείσει;

Ζαν Κλοντ Γιούνκερ / Πρώην Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:

Αν έχω πειστεί; Μου φαίνεται ενδιαφέρον. Μένει να το δούμε.

Έφη Κουτσοκώστα / Euronews:

Μένει να το δούμε λοιπόν. Πάμε τώρα στην Κύπρο. Σας θυμάμαι το 2017 να λέτε ότι αυτή είναι η τελευταία ευκαιρία για επίλυση του κυπριακού ζητήματος. Τώρα βλέπουμε ότι υπάρχουν κάποιες κινήσεις για επανέναρξη των συνομιλιών. Τι πιστεύετε για αυτό; Υπάρχει πραγματικό μομέντουμ τώρα;

Ζαν Κλοντ Γιούνκερ / Πρώην Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:

Είμαι πραγματικά απογοητευμένος. Από την Κύπρο. Και από άλλους, αλλά κυρίως από την Κύπρο, διότι μια από τις φιλοδοξίες μου ήταν να τερματίσω αυτό το δραματικό διχασμό στο νησί της Κύπρου, προσπαθώντας να ενώσω αυτές τις διαφορετικές πλευρές σε πολλές κοινές και χωριστές συναντήσεις, με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και τον ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας, Μουσταφά Ακιντζί και εγώ πίστευα σε αυτό. Πήγα στην Κύπρο, μίλησα με τον Ερντογάν. Ο Ερντογάν ήταν λίγο πολύ έτοιμος να κάνει ένα βήμα. Πάντα εξηγούσα στον Ερντογάν, ότι είσαι το μεγαλύτερο μέρος σε αυτό το παιχνίδι και δεν είναι παιχνίδι, είναι μια πραγματική σύγκρουση και πρέπει να κάνεις ένα σημαντικό βήμα προς την Κύπρο. Ήμουν στη Γενεύη και οι άνθρωποι μας ήταν στην Ελβετία αλλού. Τότε ξαφνικά κατέρρευσαν όλα. Και απογοητεύτηκα, απογοητεύτηκα πολύ, γιατί σκέφτηκα ότι τώρα είναι η ώρα για την τελική λύση με μια μη ιστορική έννοια της λέξης, αλλά μία οριστική ρύθμιση μεταξύ του Βορρά και του Νότου του θαρραλέου Κυπριακού λαού.

Έφη Κουτσοκώστα / Euronews:

Ποιος ευθύνεται για αυτήν την αποτυχία στο τέλος;

Ζαν Κλοντ Γιούνκερ / Πρώην Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:

Και οι δύο.

Έφη Κουτσοκώστα / Euronews:

Πού σταμάτησαν; Ποιο ήταν το τελικό σημείο;

Ζαν Κλοντ Γιούνκερ / Πρώην Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:

Η έλλειψη θάρρους. Και των δύο. Αυτό που παρατήρησα ήταν ότι οι ηλικιωμένοι στο Νότο είχαν την εμπειρία και θα ήθελαν αυτό το νησί, τα δύο μέρη του νησιού να ενωθούν. Οι νεότερες γενιές, χάνουν το ενδιαφέρον τους για το κυπριακό ζήτημα. Γεννήθηκαν μετά τα γεγονότα, γεννήθηκαν μετά την κατοχή από την Τουρκία, η οποία είναι εντελώς παράνομη από το Διεθνές Δίκαιο, του βορρά της χώρας, αλλά έχουν συνηθίσει.

Είμαι απογοητευμένος. Είχαν όλες τις πιθανότητες, είχαν την στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είχαν τη βοήθεια των Ηνωμένων Εθνών και απέτυχαν. Και οι δύο.

Έφη Κουτσοκώστα / Euronews:

Θα μπορούσε ο παράγοντας της ενέργειας, των φυσικών πόρων ..

Ζαν Κλοντ Γιούνκερ / Πρώην Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:

Αυτό είναι περίπλοκο ..

Έφη Κουτσοκώστα / Euronews:

Αλλά θα μπορούσε όμως να αποτελέσει μοχλό πίεσης για μία λύση;

Ζαν Κλοντ Γιούνκερ / Πρώην Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:

Όχι. Αλλά εννοώ ότι η Τουρκία κάνει λάθος. Η Τουρκία δεν έχει δικαίωμα να κάνει αυτές τις γεωτρήσεις σε αυτό το τμήμα της Μεσογείου. Βλέπετε ότι είναι η Κύπρος εκεί. Και καθιστούμε σαφές ξανά και ξανά στην Τουρκία ότι είναι λάθος και είναι λάθος.

Έφη Κουτσοκώστα / Euronews:

Είναι όμως η Κύπρος και η Ελλάδα μόνες σε αυτό το ζήτημα μόνες εντός της ΕΕ;

Ζαν Κλοντ Γιούνκερ / Πρώην Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:

Όχι, δεν είναι μόνες. Επειδή έχουν δίκιο και έχουν το Διεθνές Δίκαιο και την ιστορία της περιοχής και των χωρών τους στο πλευρό τους. Δεν είμαι αντικειμενικός όταν πρόκειται για την Ελλάδα γιατί αγαπώ αυτήν τη χώρα, αλλά ανεξάρτητα από τη βαθιά αγάπη για τους Έλληνες και την Ελλάδα, σε αυτό το θέμα έχουν δίκιο. Και η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν πρέπει ποτέ να έχει διαφορετική στάση. Πρέπει να καταδικάσουμε την τουρκική συμπεριφορά σε αυτό το μέρος της Μεσογείου.

Παρακολουθήστε ολόκληρη την συνέντευξη του Ζαν Κλωντ Γιούνκερ στα αγγλικά