Ο πόλεμος στη Γάζα οξύνει τις διαιρέσεις στο Ιράν

της Angeles Espinosa*

Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, ο αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, προειδοποιούσε στα μέσα Οκτωβρίου ότι η κινητοποίηση των μουσουλμάνων θα είναι ασταμάτητη αν συνεχιστούν οι ισραηλινοί βομβαρδισμοί στη Γάζα. Και είναι αλήθεια ότι ήταν πολλές οι διαδηλώσεις αλληλεγγύης με τους Παλαιστίνιους στις χώρες με μουσουλμανική πλειοψηφία. Όμως ένα μεγάλο μέρος των Ιρανών πήρε τις αποστάσεις του από τη σύγκρουση και συντάχθηκε με το Ισραήλ. Η συνενοχή των ηγετών της Ισλαμικής Δημοκρατίας με τη Χαμάς και άλλες οργανώσεις του λεγομένου άξονα της αντίστασης έχει διευρύνει το χάσμα ανάμεσα στο καθεστώς της Τεχεράνης και την κοινωνία.

Η απόσταση ανάμεσα στην επίσημη πολιτική και την κοινή γνώμη κατέστη σαφής από την αρχή. Την επομένη της βάρβαρης επίθεσης της Χαμάς, η ποδοσφαιρική ομάδα Περσέπολις έπαιξε στο γήπεδο Αζάντι της Τεχεράνης με την Gol Gohar από την επαρχία Κερμάν. Οι υπεύθυνοι θέλησαν να υψώσουν την παλαιστινιακή σημαία, αλλά οι φίλαθλοι αντέδρασαν.

Το επεισόδιο αυτό είναι χαρακτηριστικό, γιατί τα ποδοσφαιρικά γήπεδα, μαζί με τα τζαμιά, είναι οι μόνοι δημόσιοι χώροι όπου επιτρέπεται να συγκεντρώνονται οι Ιρανοί (η παρουσία των γυναικών παραμένει απαγορευμένη). Και οι φίλαθλοι αρνήθηκαν στην περίπτωση αυτή τη χρησιμοποίηση του ποδοσφαίρου για πολιτικούς σκοπούς.

Δεν εξεπλάγην. Στα ταξίδια που έκανα στο Ιράν ως ανταποκρίτρια της El Pais άκουσα επανειλημμένα παράπονα για τη βοήθεια προς την Παλαιστίνη και τη Χεζμπολάχ. Και τώρα, που η χώρα μαστίζεται από μια σοβαρή οικονομική κρίση λόγω των διεθνών κυρώσεων και της κακοδιαχείρισης, η μεταφορά πόρων για πολεμικές περιπέτειες στο εξωτερικό είναι ακόμη πιο δυσβάσταχτη.

Τις τελευταίες ημέρες έχει γίνει δημοφιλές στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης το hashtag #IraniansStandWithIsrael (Οι Ιρανοί είναι με το Ισραήλ). Με το σύνθημα αυτό, οι χρήστες καταγγέλλουν τη βαρβαρότητα τόσο του Ιράν (που είναι σιιτικό) όσο και της Χαμάς (που είναι σουνιτική). Αυτό δεν σημαίνει απόρριψη του αγώνα των Παλαιστινίων -πολλοί προσθέτουν και το hashtag #FreePalestineNow (Ελεύθερη Παλαιστίνη τώρα). Όλο και συχνότερα όμως διαφαίνεται η υποστήριξη στον Ρεζά Παχλεβί, γιο του τελευταίου Σάχη, χωρίς την επιστροφή του οποίου στο Ιράν η ειρήνη στη Μέση Ανατολή θεωρείται από πολλούς δύσκολη.

Οι περισσότεροι από τους λογαριασμούς αυτούς, βέβαια, βρίσκονται στο εξωτερικό. Ακόμη κι έτσι, όμως, το καθεστώς δεν κρύβει την ανησυχία του.

Ο γενικός εισαγγελέας ανακοίνωσε προ ημερών ότι απαγορεύεται οποιαδήποτε κίνηση υπέρ του Ισραήλ στα social media. Απαγορευμένη είναι και οποιαδήποτε σχέση με Ισραηλινούς πολίτες, ακόμη και σε φιλικό επίπεδο. Οι Ιρανοί αθλητές δεν μπορούν έτσι κι αλλιώς να αγωνίζονται εναντίον Ισραηλινών.

Αν το μοναρχικό Ιράν διατηρούσε καλές σχέσεις με το Ισραήλ, η ισλαμική δημοκρατία αρνείται την ύπαρξή του και οι ηγέτες της απευθύνουν κάθε τόσο έκκληση για την καταστροφή του. Ο ζήλος όμως με τον οποίο το καθεστώς σπεύδει να φιμώσει οποιαδήποτε έκφραση συμπάθειας προς τα θύματα της Χαμάς δείχνει την προσπάθειά του να εμποδίσει την εισαγωγή στη χώρα τής αντικαθεστωτικής εκστρατείας που διεξάγεται στο εξωτερικό.

* H Angeles Espinosa  Εσπινόσα είναι αρθρογράφος της El Pais   ./ Τα ενυπόγραφα κείμενα απηχούν τις απόψεις των συγγραφέων τους/ ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ