Ο Επίτροπος και οι Αγνοούμενοι
Ο επίτροπος προεδρίας για Ανθρωπιστικά Θέματα , Φώτης Φωτίου, σε σημερινή συνέντευξη στην εφημερίδα «Καθημερινή» Κύπρου και στον δημοσιογράφο, Απόστολο Τομαρά, δηλώνει ότι είναι απογοητευτικά τα αποτελέσματα των εκταφών για τους πρώτους μήνες του 2018 και ότι βρίσκεται «σε κίνδυνο το πρόγραμμα της ΔΕΑ στα κατεχόμενα». Η διαπίστωση αυτή είναι ορθή.
Ο κ. Φωτίου, όταν ερωτάται για το πρόγραμμα των εκταφών της κυβέρνησης στις ελεύθερες περιοχές, λέει: «Λόγω του ότι έχουμε απόλυτο έλεγχο στις αποφάσεις και ενέργειες οι εκταφές και αναγνωρίσεις λειψάνων προχωρούν με τους πιο γοργούς ρυθμούς».
Δυστυχώς, αυτή δεν είναι η αλήθεια. Στο ανθρωπολογικό εργαστήρι της κυβέρνησης στην Έγκωμη υπάρχουν πάρα πολλά κιβώτια με οστά, τα οποία δεν έχουν τύχει ακόμη ούτε ανθρωπολογικής εξέτασης , ούτε ταυτοποίησης με την μέθοδο DNA, η οποία έπεται της πρώτης.
Επίσης, ακόμη αναμένεται να ξεκαθαρίσει το ζήτημα με τα οστά, που βρίσκονταν στον Τύμβο Μακεδονίτισσας και για σειρά ετών κάποιοι είχαν την φαεινή ιδέα να τα ραντίζουν με χημικές ουσίες.
Αν έχω λάθος, ας με διορθώσουν με τεκμηριωμένες, και όχι γενικόλογες, απαντήσεις.
Α. ΒΙΚΕΤΟΣ
*Στο θέμα των αγνοουμένων αναφέρεται σήμερα στην στήλη του “Πολιτείες Ανθρώπων” ο διευθυντής σύνταξης της “Καθημερινής” Κύπρου, Ανδρέας Παράσχος, ο οποίος εδώ και πολλά χρόνια ασχολείται με το ζήτημα. Το παραθέτω το σημείωμα του αυτούσιο:
Αγνοούμενα εκατομμύρια
Τον Δημήτρη τον γνώρισα πρόσφατα στο γραφείο του φίλου μου του Αβραάμ. Με αφορμή το προηγούμενο άρθρο μου, ο Αβραάμ ρωτούσε, «πώς γίνεται να υπάρχουν ανάμεσά μας εγκληματίες πολέμου, να τους γνωρίζουν οι αρχές και να μην έχει γίνει τίποτα, τόσα χρόνια;». Απάντησα πως ούτε κράτος είμαι ούτε Νομική Υπηρεσία». «Τα έγραψες, γιατί δεν επέμεινες;», επέμεινε ο Αβράμης. Και για τους αγνοούμενους γράφω εδώ και δεκαετίες αλλά φωνή βοώντος εν τη ερήμω, απάντησα.
Ο Δημήτρης αντέδρασε αμέσως: «Έχουμε ένα οικογενειακό κτήμα δίπλα από το αλιευτικό καταφύγιο της Λαπήθου, όπου, όπως μάθαμε, είναι θαμμένοι αγνοούμενοι», είπε. Για εκείνο τον ομαδικό τάφο, δίπλα από το ξενοδοχείο Celebrity, έγραψα πολλές φορές. Η τελευταία ήταν στις 17/6/ 2018. Περί τα τέλη του 2003, ένας Λαρνακέας Τ/κ, που από το 1974 ζει στην Κερύνεια, με πήγε σε εκείνο τον τάφο: «Από εδώ οι φοιτητές ιατρικής βγάζουν κρανία για να μελετούν», είπε. Μίλησα και με άλλους Τ/κ που επιβεβαίωσαν του λόγου το αληθές. Ήταν τάφος περισυλλογής, όπου ετάφησαν από τον κατοχικό στρατό Ε/κ νεκροί μαχών της περιοχής.
Πήγα πολλές φορές εκεί, έχω δεκάδες φωτογραφίες, έγραψα πολλά ρεπορτάζ και είχα πάντα την απορία γιατί καθυστερούσε η εκταφή από τη ΔΕΑ. Στις 21/8/2017, συνάντησα την Γκιουλτέν Κιουτσούκ, Τ/κ μέλος της ΔΕΑ και τη ρώτησα για την καθυστέρηση. Απάντησε ότι πήρε χρόνο διότι ο στρατός δεν έδινε άδεια και πρόσθεσε: «Στο Celebrity κάναμε εκταφή, νομίζω πριν από δύο χρόνια. Είχα απογοητευτεί διότι ανέμενα να βρούμε πολλούς εκεί. Δεν ξέρω τι να πω. Ίσως είναι θαμμένοι αλλού. Ο κόσμος δεν μιλάει, φοβάται». Σημειώστε ότι στο ερώτημά μου για τη μετακίνηση των οστών των 80 Ασσιωτών, η κ. Κιουτσούκ απάντησε: «Σύμφωνα με πληροφορίες από έρευνες του Γραφείου μου, αυτά τα οστά είτε ρίχτηκαν στη θάλασσα είτε καταστράφηκαν»! Ωστόσο, στις 17/11/2017, η ίδια εκ μέρους της ΔΕΑ ανακοίνωσε ότι «τα οστά των Ασσιωτών είχαν, από το 1995, μεταφερθεί στον χώρο σκυβάλων Δικώμου, σύμφωνα με μαρτυρίες που συνελέγησαν τα δύο τελευταία χρόνια». Ακόμα, στις 21/8/2017 η κ. Κιουτσούκ μου είχε πει: «αναζητούμε περί τους 850 από τους 2003 αγνοούμενους.
Είμαι σίγουρη ότι θα βρούμε άλλους 300, ίσως και περισσότερους αλλά δεν θα τους βρούμε όλους». Όμως στις 11/06/2018 με αφορμή απόφαση του Συμβουλίου της Ευρώπης (ΣτΕ) η ίδια είχε δηλώσει: «1096 αγνοούμενοι ακόμα δεν βρέθηκαν». Η ΔΕΑ είχε 216 ζωές διαφορά μέσα σε 15 μήνες; Τι δουλειές είναι αυτές; Ποιος ελέγχει αυτούς που διαχειρίζονται κάποια εκατομμύρια τον χρόνο; Οι δικές μας πληροφορίες, λένε ότι Τ/κ ψαράς στο αλιευτικό καταφύγιο Λαπήθου είπε ότι και τα οστά των αγνοούμενων του Celebrity ρίχτηκαν στη θάλασσα. Αυτονόητα, τέτοιας έκτασης επιχείρηση, σε έναν χώρο στρατιωτικό, περίκλειστο με συρματόπλεγμα, με ενδείξεις «προσοχή νάρκες», την αναλαμβάνει μόνο ο στρατός.
Σύμφωνα με την κ. Κιουτσούκ οι ανασκαφές εκεί έγιναν το 2015, αν και η ΔΕΑ ξεκίνησε εκταφές το 2004, ενώ η ίδια απέφυγε να μας πει ότι βρέθηκαν υπολείμματα λειψάνων. Δεν φτάνει λοιπόν να γράφουμε για εγκλήματα πολέμου και εγκληματίες, για ομαδικούς τάφους και πληροφορίες. Χρειάζεται κράτος δικαίου σοβαρό. Που να μην ανέχεται να κυκλοφορούν ελεύθεροι ανάμεσά μας οι εγκληματίες που εκτέλεσαν εν ψυχρώ 126 Τ/κ γυναικόπαιδα στη Μαράθα (14/8/74) ώστε να μπορεί να απαιτεί να οδηγηθούν σε διεθνές δικαστήριο, οι δολοφόνοι των 80 Ε/κ Ασσιωτών αιχμαλώτων, για να δώσω μόνο δύο παραδείγματα. Αντί αυτού, όμως, στο κράτος της διαχρονικής κουμπαροκρατίας οι αγνοούμενοι έγιναν κυριολεκτικά εμπόρευμα. Κυβερνήσεις έστησαν απίστευτα κόλπα με άκοπο χρήμα, καριέρες καλοπληρωμένων αξιωματούχων, βόλεμα ημετέρων και διάφορες κομπίνες ενός κλειστού κυκλώματος λακέδων, που λειτουργεί μέχρι σήμερα! Και γι’ αυτά γράψαμε. Ποιος όμως θα απαιτήσει να υπάρξει λογοδοσία; Αν όχι για τις ζωές που έμειναν στα αζήτητα, τουλάχιστον για τα δεκάδες αγνοούμενα εκατομμύρια; Δύο ψευδοκράτη σε περιτύλιγμα ενός;