Ο ανδριάντας του Παλαιολόγου και ο ρωσικός ναός

Ο ανδριάντας του Παλαιολόγου και ο ρωσικός ναός

Ο Μητροπολίτης Ταμασού και Ορεινής , Ησαΐας, τέλεσε  στον προαύλιο χώρο της Ιεράς Μητροπόλεως τα αποκαλυπτήρια ανδριάντα του τελευταίου αυτοκράτορα του Βυζαντίου Κωνσταντίνου ΙΑ’ Παλαιολόγου.
Σε ομιλία του ο κ. Ησαΐας ,αφού αναφέρθηκε στην θυσία του Κωνσταντίνου ΙΑ’ Παλαιολόγου, τόνισε μεταξύ άλλων:
«Είμαστε Έλληνες. Αυτό δεν πρέπει να το ξεχνούμε». Δηλαδή, όσο δεν υπήρχε ανδριάντας του Παλαιολόγου στην Κύπρο , υπήρχε έλλειμμα ελληνικότητας;
Τον ανδριάντα είπε ο κ. Ησαΐας φιλοτέχνησε ο κ. Γεώργιος Ρούσσης, «με απαράμιλλη επιδεξιότητα». Αυτό που δεν ανέφερε ο Πανιερώτατος είναι πόσο στοίχισε η κατασκευή του ανδριάντα και αν το ποσό, που διατέθηκε είναι από το Μητροπολιτικό Ταμείο ή πρόκειται περί δωρεάς. Όπως και να έχει η γνώμη μου είναι ότι , αν τα χρήματα δίδονταν για κάποιο κοινωφελή σκοπό, η τιμή προς τον τελευταίο αυτοκράτορα του Βυζαντίου θα ήταν μεγαλύτερη και πιο ουσιαστική.
Με βάση την φωτογραφία από την τελετή των αποκαλυπτηρίων έχω να παρατηρήσω:
Α) Δείχνει κακό γούστο η τοποθέτηση του ανδριάντα μπροστά από τον ρωσικής τεχνοτροπίας ναό, η οποία δεν έχει σχέση με το κυπριακό περιβάλλον και την κυπριακή ναοδομία. Η υπόθεση μου θύμισε τον μεγάλο ορειχάλκινο ανδριάντα του Μακαρίου Γ’ , που είχε τοποθετήσει ο διάδοχος του Χρυσόστομος Α’ στην Αρχιεπισκοπή και βρισκόταν σε πλήρη ασυμμετρία με το αρχιεπισκοπικό μέγαρο και το ιστορικό Παγκύριο Γυμνάσιο. Βέβαια , από μια άλλη σκοπιά ο ανδριάντας “ταιριάζει αισθητικά”  (sic) με τους  χρυσούς  τρούλλους.

Οι Ρώσοι Ορθόδοξοι, εφόσον ζουν στην Κύπρο είναι πλήρωμα της τοπικής Εκκλησίας. Για τις λατρευτικές τους ανάγκες – επειδή λέγεται ότι κάτι παρόμοιο θα γίνει στην Λεμεσό- δεν χρειάζονται ναοί ξένοι προς την παράδοση της Κύπρου, αλλά ιερείς ( και υπάρχουν στην Κύπρο), οι οποίοι να τελούν τις Ακολουθίες στην ρωσική γλώσσα.
Β) Δόξα τω Θεώ ο προαύλιος χώρος της Ιεράς Μητροπόλεως Ταμασού είναι πολύ μεγάλος και συνεπώς ο ανδριάντας θα μπορούσε να τοποθετηθεί σε άλλο σημείο.
Τέλος, αναφέρω ότι φίλος στο Fb, που είδε τον ανδριάντα του Παλαιολόγου υποστηρίζει ότι ο γλύπτης , που ανέφερε ο Μητροπολίτης Ταμασού «απλά τον αναπαρήγαγε». Σύμφωνα με τον ίδιο , ο οποίος παραπέμπει στην WIKIPEDIA δημιουργός του πρωτότυπου είναι ο γλύπτης Σπύρος Γογγάκης (1923 – 2001), ο οποίος γεννήθηκε στην Κέρκυρα το 1923 και πέθανε στην Αθήνα το 2001. Σπούδασε γλυπτική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (Α.Σ.Κ.Τ.) της Αθήνας, από την οποία αποφοίτησε το 1955, με δάσκαλο το Μιχάλη Τόμπρο. Ακολούθως, τελειοποίησε τις σπουδές του στη Φλωρεντία και στη Ρώμη. Η γλυπτική του Γογγάκη χαρακτηρίζεται από ακαδημαϊκή αντίληψη και μνημειακή προσέγγιση.
Το πιο σημαντικό ίσως έργο του Γογγάκη είναι ο μνημειακής έμπνευσης ανδριάντας του Βυζαντινού Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, ύψους 2,50 μ., που βρίσκεται στην Πλατεία Μητροπόλεως στην Αθήνα.

 

Ο Παλαιολόγος εικονίζεται όρθιος και ευθυτενής, με αγέρωχη κορμοστασιά και αετίσιο βλέμμα, ενώ με το δεξί του χέρι κρατά υψωμένο το σπαθί του. Ο ανδριάντας τοποθετήθηκε στη θέση αυτή το 1990, επί δημαρχίας Μιλτιάδη Έβερτ και αποτελεί αντίγραφο του ανδριάντα που βρίσκεται στο Μυστρά.

Α. ΒΙΚΕΤΟΣ

Share this post