Νόμπελ και γαία πυρί μιχθήτω

Του Άντη Ροδίτη*

ΑΥΤΟ ΤΟ κείμενο ήταν προγραμματισμένο να κοινοποιηθεί χθες, αλλά ο χρόνος αναλώθηκε σε συζήτηση στο F/B για τα γεγονότα των Κοκκίνων το 64 με τους παλιούς συναδέλφους Ντίνο Μενελάου, Παναγιώτη Παπαδημήτρη και εν τη απουσία του (αφού με έχει μπλοκάρει στην αδυναμία του να διαψεύσει έγγραφα που αποδεικνύουν φήμες και διαδόσεις πολλά απ’ όσα ο ίδιος αναπαράγει ως “αλήθειες”) με τον Σπύρο Κέττηρο.

ΤΟ ΘΕΜΑ ξεκινά από τον ένα κείμενο του Παντελή Μηχανικού που μου έστειλε το 2015 με e-mail ο Aristeidis Viketos. Εκείνο το κείμενο του Μηχανικού -το βάζω στο τέλος- πήρα την ευκαιρία και το έστειλα χθες μαζί μ’ ένα σχόλιό μου στον ευρωβουλευτή του Δημοκρατικού Κόμματος Κώστα Μαυρίδη, ο οποίος άρτι ανέλαβε και την εκστρατεία προώθησης του Κυριάκου Χαραλαμπίδη, προς τη δόξα του βραβείου Νόμπελ (ΦΩΤΟ ΕΠΑΝΩ: ΑΠΕ-ΜΠΕ). Αν πάρει ο Χαραλαμπίδης στέφανο δάφνης δοξαστικό, φύλλα του θα πέσουν και στου Κώστα το κεφάλι, άκρως βοηθητικά σε καριέρες πολιτικών που γενικώς δεν ασχολούνται με θέματα λογοτεχνίας.

Μόλις εἰδε το σχόλιό μου ο Κώστας με μπλόκαρε αμέσως.

Στο κατεβατό των “συγχαρητηρίων” και των ενθουσιωδών συναινέσεων (“likes”, καρδούλες και παλαμάκια), που συνοδεύουν την εκστρατεία του στο F/B δεν χωρά η παραμικρή άλλη άποψη. Εδώ είναι η Κύπρος της πάντοτε κυρίαρχης βρέξει-χιονίσει ακελομακαριακής αγέλης, η οποία είναι έτοιμη να συμπλεύσει με κάθε ιδέα εξύψωσης της με ό,τι της φαντάζει ως σπουδαία είδηση. Μέχρι και εικόνα του Ομπάμα να χειροκροτεί μανιωδώς τσόνταρε κάποιος στα “likes” του F/B!

Το “σχόλιό” μου που οδήγησε τον ευρωβουλευτή του ΔΗ.ΚΟ. στο μπλοκάρισμά μου δεν το έχω, αλλά το θυμούμαι γενικώς και το ξαναγράφω εδώ (όπου δεν το φτάνει το μπλόκο της “δημοκρατίας” του Δη.Κο.), επηυξημένο μάλιστα κι όχι τόσο ήπιο όσο ήταν το εσβεσμένο. Διευκρινίζω ότι αν φαίνεται εχθρικό προς τον Κυριάκο οφείλεται στο ότι είναι φιλικό στην αλήθεια:

Ήδη στην τρίτη ποιητική του συλλογή του 1973, “Το αγγείο με τα σχήματα” ο Κυριάκος εκδηλώνει τον θαυμασμό και την προσωπολατρία του για τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο (αναγραμματισμένο ως Ριμάκο).

Τον χαρακτηρίζει “ποιητή” που… “ήθελε ν’ αλλάξη τον κόσμο”. Ξεχνά βολικά, όπως και κάθε άλλος διανοούμενος, που αλλαξοπίστησε και προσπαθεί να δικαιολογήσει τον εαυτό του, ότι ο Μακάριος δεν ήταν άλλος από ένας ανερμάτιστος πολιτικός αρχηγός, ο οποίος παρέλαβε συγκεκριμένη λαϊκή εντολή και αποστολή την Ένωση, την οποία αφού απέρριψε το 64, την άλλαξε ο ίδιος κακόβουλα με στημένες εκλογές το 1968 σε εντολή “ανεξαρτησίας”, η οποία δεν είχε καμιά προοπτική κι εξυπηρετούσε μόνο το δικό του, προσωπικό συμφέρον. Απλώς μετέτρεψε δόλια με στημένες εκλογές σε ανερμάτιστους πολίτες σαν τον ίδιο, μέγα μέρος των Κυπρίων. Από όλους που τον ακολούθησαν τη μεγαλύτερη ευθύνη φέρουν οι “διανοούμενοι”, όπως ο ίδιος ο Χαραλαμπίδης, όπως επίσης ο βραβευμένος Κυβερνητικός Εκπρόσωπος και Υπουργός Παιδειας, επίσης φιλόλογος Ανδρέας Χριστοφίδης, ο οποίος σε ομιλία του («Ελευθεροτυπία» Δη.Κο. 5.8.82) επαίνεσε τον Μακάριο μετά θάνατον επειδή, λέει, άλλαξε τον σκοπό του αγώνα της Κύπρου σε ΠΙΟ ΠΟΛΛΑ ΑΠΟ ΟΣΑ ΤΗΣ ΕΠΡΕΠΑΝ!! Άλλα, πιο πολλά, δικής του επινόησης… καλύτερα από την Ένωση!!

Πολλοί τέτοιοι “διανοούμενοι” εκστόμισαν τέτοιες καταστροφικές ανοησίες, όπως και ο διάσημος, επίσης μετέπειτα Υπουργός Παιδείας Φρίξος Πετρίδης (Επετηρίδες Παγκυπρίου Γυμνασίου 1964-65 και 1967-68), ακολουθώντας τα “οράματα” του μάστρου του περί απεξάρτησης της κυπριακής Παιδείας από την Ελλαδική και γενικότερα από την Ελλάδα, επειδή η Κύπρος είχε, λέει, τα χρήματα που δεν είχε η Ελλάς. Μια βλακεία που επαναλάμβανε και πίστευε ο ίδιος ο “ντιβέλοπερ” Μακάριος κι ακολουθούσαν πιστά όσοι εξαρτιόνταν από την προσωπολατρία του.

Ο Χαραλαμπίδης πρωτοστάτησε και το 1975 στην ακύρωση της ήδη αποφασισμένης από την αρμόδια Κριτική Επιτροπή απονομής του βραβείου ποίησης στην ιστορική συλλογή του Μηχανικού “Κατάθεση” (ιστορικότερη και σημαντικότερη μέχρι σήμερα από όλα τα έργα του Χαραλαμπίδη), η οποία έδινε σκληρές απαντήσεις στις κολακείες προς τον Μακάριο και το καθεστώς του, όπως εκφράζονταν στο “Αγγείο με τα σχήματα”!

Το ακελομακαριακό καθεστώς καυτηρίασε μαστιγωτικά και ο Κώστας Μόντης στο “Δεύτερο Γράμμα στη Μητέρα”, όπου και κατηγόρησε τον Μακάριο για “απόδραση” από τον αληθινό αγώνα της Κύπρου. Μάλιστα σε συνέντευξη του ο Μόντης μίλησε στον ίδιο τον Χαραλαμπίδη -ως διευθυντή του Ραδιοφώνου του ΡΙΚ το 1968- για «το φοβερά αντι-πνευματικό περιβάλλον της εποχής», για το γεγονός ότι η τότε πνευματική κίνηση ήταν «εν διωγμώ»! Αγρόν ηγόρασε ο Χαραλαμπίδης· εκείνος προχωρούσε σε επαίνους και κολακείες για την “εν διωγμώ” ακελομακαριακή πνευματική κίνηση της τότε εποχής που συνεχίζεται και σήμερα ακάθεκτη και πάει μάλιστα για… Νόμπελ μέσω Δη.Κο.!! Έδρασε μάλιστα και ως θεωρητικός της πλήρους απεξάρτησης από την Ελλάδα και μετά την εισβολή του 74 με κορύφωση άρθρο του με τίτλο «Κυπροσυλλαβίζοντες» στο τεύχος 236 του περιοδικού ΑΝΤΙ των Αθηνών, τον Ιούλιο του 1983, με βασικό σύνθημα: «ο Ελληνισμός λειτουργεί ενδοξότερα όταν αναλύεται πολυδύναμα σε πολλές εστίες»! Τότε που το συμμακαριακό ΑΚΕΛ στήριζε στην Προεδρία τον Σπύρο Κυπριανού με νύχια και δόντια, όπως και τη διάλυση των σχέσεων της Κύπρου με την Ελλάδα.

Ο ίδιος ο Κώστας Μαυρίδης, ο προωθητής, προαγωγός και μεσάζων για το Νόμπελ στον Χαραλαμπίδη ζήτησε από μένα να τον αφαιρέσω από τον κατάλογο των ληπτών των μηνυμάτων μου όταν δεν έτρεξα κι εγώ να επαινέσω αμέσως-αμέσως τον Σάββα Παύλου για το έργο του τις μέρες του θανάτου του. Έκτοτε ο ευρωβουλευτής δεν έχει αρθρώσει λέξη για τον Σάββα Παύλου, επειδή ακριβώς με προσωπική μαρτυρία του ο Σάββας, σε δυο άρθρα του το 1997, κατακεραυνώνει τη χυδαία συμπεριφορά τού ακελομακαριακού καθεστώτος στην περίοδο 1964-67 απέναντι στη Μεραρχία, υπό τις ευλογίες του Μακαρίου (άρθρα που ανελλιπώς δημοσιοποιώ με κάθε ευκαιρία). Απαραδειγμάτιστο το Δη.Κο. από την επ’ εσχάτων στροφή του αδελφού κόμματος ΑΚΕΛ κατά της μονοκρατορίας και του αυταρχισμού (οσονούπω και της βλακείας) του Μακαρίου, εξακολουθεί να τον αποκαλεί ως τον “μεγαλύτερο γιο που γέννησε η Κύπρος” (Χριστιάνα Ερωτοκρίτου). Και όντως ποιος άλλος θα μπορούσε να κάμει μεγαλύτερο κακό στην Κύπρο με τις «στρατηγικές» και τις αποφάσεις του;

Καταγράφει ο διεθνής Τύπος (Οριάνα Φαλάτσι) με ποιο τρόπο ο Μακάριος, κατά τα ίδια του τα λόγια, ασκούσε την “στρατηγική” του προς επίτευξη των στόχων του (που δεν ήταν βέβαια η Ένωση):

«Πάντα μου άρεσε το παιγνίδι του γκρεμού. Να σπρώχνω τον εαυτό μου ως το χείλος της αβύσσου και να σταματώ ακριβώς στο τελευταίο χιλιοστό πριν τη πτώση. Με καταλαβαίνεις; Δεν σταματώ επειδή ξαφνικά καταλαβαίνω ότι μπροστά υπάρχει κίνδυνος. Υπολογίζω εκ των προτέρων με το χιλιοστό πόσο κοντά μπορώ να φτάσω στην καταστροφή. Οι άλλοι, φυσικά, νομίζουν ότι πάω για αυτοκτονία. Αντίθετα, εγώ προχωρώ με κάθε ηρεμία ξέροντας πού ακριβώς θα πατήσω το φρένο» (“Interview with History”, H. Mifflin Company, 1976, σ. 322-323).

Ούτε φρένο είχε ούτε φρένα. Πήρε ένα ολόκληρο λαό μαζί του στον πάτο του γκρεμού, με τα ίδια τα θύματα να μάχονται σήμερα μέσα στην κληροδοτημένη βλακεία να δώσουν διεθνές βήμα στους κόλακες της βλακείας του. Τόσο πείσμα, τόση τύφλα, φτάνει να εξυπηρετείται το πρόσκαιρο ατομικό συμφέρον του καθενός.

Δεν φαίνεται από τα ελάχιστα που έχω καταγράψει εδώ ότι υπάρχει προοπτική σωτηρίας αυτού του λαού, ο οποίος δεν καταλαβαίνει ότι δεν υπάρχουν πουθενά δοσμένες ή χαρισμένες πατρίδες. Υπάρχουν μόνο όσες κερδίζονται με μυαλά, πίστη στον Θεό και αυτοθυσία. Είχαμε τέτοιους ήρωες και τώρα ψάχνουμε τρόπους να τους ξεκάμουμε.

Εδώ, στον πάτο του γκρεμού, μάς έφερε το παιγνίδι ενός ανεύθυνου, εγωπαθή, “μεγάλου”, τάχα, ηγέτη, χαμένου σε ψευδαισθήσεις και παιγνίδια προσωπικών γκρεμών αντί σε αυτοθυσία σωτηρίας της πατρίδας. Και να διαλαλήσουμε θέλουμε τώρα την τραγωδία μας στην υφήλιο ως… “επίτευγμα”!

Το άρθρο του ευρωβουλευτή Κώστα Μαυρίδη

Από την Κρήτη η εκστρατεία για Νόμπελ στον Κυριάκο Χαραλαμπίδη

Πρόσφατα, ανήμερα της τουρκικής εισβολής του 1974, διοργανώθηκε στην Κρήτη συνέδριο για το ποιητικό έργο του Κυριάκου Χαραλαμπίδη με συμμετοχή κορυφαίων ακαδημαϊκών και κριτικών λογοτεχνίας. Παράπλευρος στόχος του συνεδρίου ήταν η προώθηση της υποψηφιότητας του ποιητή για το Νόμπελ Λογοτεχνίας της Σουηδικής Ακαδημίας. Ακολουθεί απόσπασμα από τον χαιρετισμό μου στο συνέδριο:

«Συγχαίρω την Εταιρεία Κρητικών Σπουδών-Ίδρυμα Καψωμένου και όλους τους συντελεστές για τη διοργάνωση αυτού του συνεδρίου με θέμα “Κυριάκος Χαραλαμπίδης: ο ποιητής, ο κριτικός, ο φιλόλογος”. Προσωπικά, δεν έχω οποιαδήποτε ιδιότητα από τις τρεις. Προέρχομαι από την επιστήμη της Οικονομίας και την σφαίρα της Πολιτικής και θα μιλήσω βιωματικά, όσο μπορώ, με λόγια νόησης και από καρδιάς.

[…] Ανήκω στη γενιά του 1974,  που ως παιδιά βιώσαμε την τουρκική εισβολή, το ξερίζωμα, τα  αντίσκηνα στους προσφυγικούς καταυλισμούς. Μια γενιά που έφυγε κυνηγημένη από τον παράδεισο της κατεχόμενης τώρα Κύπρου. Στην περίπτωσή μου, έφυγα από τον παράδεισο του χωριού στον Πενταδάκτυλο και βρέθηκα στο Δημοτικό Σχολείο στο Παλαιχώρι στο Τρόοδος, όπου στήθηκα στη γραμμή για το συσσίτιο…  

Αργότερα, γνώρισα το έργο και τις πηγές έμπνευσης του ποιητή. Έτσι ψηλάφισα τον «αριστοτελικό» Κυριάκο Χαραλαμπίδη, τον διάλογό του με τον Σεφέρη, την σχέση του με τον Χριστό,  την σύνδεσή του με τον μύθο της Ελένης, το Σολωμικό φως, τον κόσμο της Κύπρου με τα «καρτερικά ελληνικά ονόματα» στα κατεχόμενα, τον οικουμενικό Ελληνισμό και τη γλώσσα, τον Οδυσσέα και την Πηνελόπη, το Βυζάντιο, τα παιδιά κ.ά. 

Κυριάκος Χαραλαμπίδης ( philenews.com)

[…] Ανήκω λοιπόν «στη γενιά του Τηλέμαχου», που μεγάλωσε προσμένοντας τον γυρισμό του γονιού του, που θα έφερνε λύτρωση. Στη γενιά που κρατήθηκε από τον στίχο του Κ. Χαραλαμπίδη, όπως κρατήθηκε ο Θησέας από την άκρη του μίτου της Αριάδνης στον λαβύρινθο. Γιατί  ο Κ. Χαραλαμπίδης εξέφρασε περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον, τον πόνο του ξεριζωμού και τον καημό για λύτρωση από τα δεσμά, το βαθύ δίδαγμα των δεινών της τραγωδίας, την εγκαρτέρηση και την πίστη στο ηθικό πλεονέκτημα του δικαίου. Αυτή την κραυγή δικαίου, αυτό το τραύμα, αυτή τη μνήμη εξέφρασε ο Κ. Χαραλαμπίδης με συμπυκνωμένη σοφία και γλυκύτητα.

Για την εμβέλεια της ποίησής του θα αρκεστώ στο εξής. Η Cicilia Wikstrom (Σουηδή) είναι εμβληματική προσωπικότητα κι υπήρξε συνάδελφός μου Ευρωβουλευτής με αρκετές θητείες.  Διετέλεσε Πρόεδρος Επιτροπής και επικεφαλής των Προέδρων όλων των Επιτροπών του Ευρωκοινοβουλίου. Αυτή η προσωπικότητα δηλώνει θαυμαστής του Κ. Χαραλαμπίδη, του οποίου απαγγέλλει στίχους στα ελληνικά!  Αυτό μόνο του αντισταθμίζει την  … απουσία κάποιων εγχώριων.  

[…] Πρόκειται για τον πλέον καταξιωμένο κι «εξόριστο» εν ζωή Κύπριο ποιητή των ευρέων ελληνικών οριζόντων, τόσο γνήσια ελληνικό που κατέστη οικουμενικός και πανανθρώπινος, προερχόμενος από έναν χώρο που υπόκειται και σήμερα πολιτισμική γενοκτονία. Με κορυφαία βραβεία από Κύπρο, Ελλάδα, Ευρώπη και αλλού, ο ποιητής δεν έχει ανάγκη αναγνώρισης. Είναι εμείς, η γενιά του Τηλέμαχου, που ως διαχρονικός Ελληνισμός και ως πολιτισμική Ευρώπη, το έχουμε ανάγκη, για να ενδυναμώσουμε τον λόγο ύπαρξης της ηθικής και των αξιών μας.»

Κώστας Μαυρίδης, Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D), Πρόεδρος Πολιτικής Επιτροπής για την Μεσόγειο

*Τα ενυπόγραφα κείμενα απηχούν τις απόψεις των συγγραφέων τους

ΕΜΠΙΣΤΕΥΤΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΝ ΒΑΠΤΙΣΤΗ ( Παντελής Μηχανικός)

Παντελής Μηχανικός ( Polignosi)

Ακρίδες αι μέλι δια τον Ιωάννην τον Βαπτιστήν. Ναι, αυτός θα βαπτίσει τον Αμνόν.
            Και όντως τον εβάπτισε και ο βαπτιστικός εσταυρώθη. Και ερωτώ τώρα εις τόνον ήπιον, τί εκαταλάβαμε, Ιωάννη Βαπτιστή, όσο μέλι και όσες ακρίδες και αν έφαγες, τί εκαταλάβαμε επειδή τον αμνόν δεν τον εσταύρωσες εσύ αλλά άλλοι.
            Ω Ιωάννη, ω τρελλέ αδελφέ μου, δεν ήσουνα πιο δυνατός από εμέ. Εφώναζες και συ όπως εγώ. Και ύβριζες με πολλήν ευγλωττίαν την Ηρωδιάδα αλλά και αυτή δεν πήγαινε παρακάτω, σου έκοψε το κεφάλι και της το εσέρβιραν εις ασημένιο δίσκο. Μη μου πεις ότι έφταιγε η Σαλώμη όσον ωραία κι αν χόρευε. Αυτό ήταν το πρόσχημα.
            Πολυαγαπημένε μου αδελφέ, έχασες και συ ο ίδιος το κεφάλι και τον βαφτιστικό σου τον σταύρωσαν. Και μένω τώρα εγώ μόνος μου να φωνάζω. Αλλά φωνάζουν μαζί μου και πολλοί άλλοι και οι περισσότεροι είμεθα τρελλοί και γίνεται θόρυβος και κρότος πολύς και κανείς δεν καταλαβαίνει τί λέγουμε – αλλά κι αν ακόμα καταλάβαιναν δεν θα μας έκαναν το χατήρι να καθήσουν να μας ακούσουν. Ευτυχώς λέω που οι μέλισσες πάνε ακόμη και μαζεύουνε τη γύρη και φτιάχνουνε μέλι. Ευτυχώς ακόμη που οι ακρίδες ξέρουν να πηγαίνουν να τρώνε το σιτάρι. Κι ο ποντικός να κρύβεται. Κι ο λαγός να τρέχει δρομαίως στις ανηφόρες. Ευτυχώς που ακόμη σχεδόν όλα τα δένδρα και πλείστα εκ των ζώων ξέρουν τί τους γίνεται.
            Βέβαια εγώ δεν  θα σου έκοβα το κεφάλι, αδελφέ μου Ιωάννη, αλλά ας τ’ ομολογήσουμε, δεν θα τολμούσα να τα βάλω με τον Ηρώδη και θα πήγαινα να κρυβόμουνα. Όχι στα φανερά, πρέπει να ομολογήσω. Ποιος τώρα στα φανερά κάνει πράγματα επικίνδυνα. Και ποιος τολμά να σου πει ένα επικίνδυνο μπράβο. Δεν είναι τώρα καιρός για ύψη.
            Είμεθα γυμνοσάλιαγκες τώρα όλοι, αγαπητέ μου αδελφέ Ιωάννη Βαπτιστή. Βεβαίως με πιάνουνε κι εμένα καμιά φορά τα μπουρίνια και βάζω τις φωνές στα παιδιά κι ύστερα πάω και κρύβομαι ωσάν τον σκαντζόχερα. Πού οι χρυσοί καιροί που φώναζες εσύ! Και σ’ έτρεμε φορές φορές η Ηρωδιάς κι έβλεπε άσχημα όνειρα στον ύπνο της. Οπότε μια μέρα στον ξύπνο της σου την έσκασε.
            Αγαπητέ μου Ιωάννη, για να είμεθα ειλικρινείς, όσα δικαιολογητικά κι αν μου πεις, όση πρόοδος κι αν ισχυρισθεί κανείς ότι έγινε, ας το πούμε, τα έργα των χεριών σου υπήρξαν μηδαμινά. Δεν θα μου πεις τώρα ότι μιλώ προκλητικά εσύ που ήσουνα ένα τέρας προκλητικότητος.
            Κι ο γλυκύς Ιησούς. Ήρθε και το άγιον πνεύμα εξ ουρανού και τον  φώτισε. Πού ‘ν τον; Έζησε, αλήθεια, μέσα στο μεγαλείο. Και παράσυρε πολλούς στον ωραίο δρόμο. Αλλά πού ‘ν τον; Του έχτισαν ακόμη και ναούς για να τον κοροϊδεύουν. Αυτόν. Ναούς ήθελε αυτός; Που θα τους ξανάδερνε με το ματσούκι του και θα τους σκορπούσε. Αλλά πόσα χρόνια ν’ αντέξει κι αυτός. Σκουλήκια είμαστε κατά βάθος. Τρωκτικά. Τί δε θα μπορούσαμε να φάμε και να μην το σαπίσουμε.
            Εν πάση περιπτώσει – και για να τελειώνουμε – αγαπητέ μου αδελφέ Ιωάννη Βαπτιστή: μπήξε ακόμη καμιά από τις αγριοφωνάρες σου και μη φοβάσαι. Εξ άλλου εσύ ποτέ δεν φοβόσουνα κανέναν. Μπήξε λοιπόν καμιά από τις αγριοφωνάρες σου για να χαλάσουνε λίγοι ναοί, να εξοργισθούνε κάμποσοι Φαρισσαίοι και να χολοσκάσει καμιά Ηρωδιάς. Κι αν δεν βρει το κεφάλι σου για να κόψει, δεν πειράζει, ας πάρει το δικό μου τούτη το φορά – είναι που είναι χαμένο. Μπήξε λοιπόν καμιά φωνάρα να ευχαριστηθεί η ψυχή μου. Και μην ξεχνάς πως σε θαύμασα όταν με το κεφάλι κομμένο μέσα στο δίσκο, έρριξες μια δυνατή φτυσιά μέσα στα μούτρα του μαλάκα του Ηρώδη.

Παντελής Μηχανικός
Από την ποιητική συλλογή «Κατάθεση», Λευκωσία 1975