Νίκος Χριστοδουλίδης στην «Καθημερινή» Αθηνών : Ο Καραμανλής δεν μπορούσε να αποτρέψει την εισβολή
«Σίγουρα έγιναν λάθη» από τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο
Του Αθανάσιου Έλλις*
«Oύτε εμείς ούτε οι Τουρκοκύπριοι αγαπήσαμε την Κυπριακή Δημοκρατία το 1960», δηλώνει ο Κύπριος πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης σε εκτενή συνέντευξή του στην «Καθημερινή » των Αθηνών με αφορμή τη μελανή επέτειο των 50 ετών από την τουρκική εισβολή του ’74.
Μιλώντας για τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο αναγνωρίζει ότι «σίγουρα έγιναν λάθη», θεωρώντας πως το μεγαλύτερο λάθος της κυπριακής ηγεσίας ήταν η έλλειψη ξεκάθαρου στόχου και προσανατολισμού. «Ξεκινήσαμε από την ένωση, περάσαμε στην ανεξαρτησία, μετά εργαζόμασταν για την ένωση και μετά επιδιώξαμε το ευκταίο, που ήταν η ανεξαρτησία. Συζητούσαμε για μια ομοσπονδιακή δομή της Κύπρου κα καταλήξαμε σήμερα να συζητούμε τη συγκεκριμένη μορφή».
Για τον Κωνσταντίνο Καραμανλή σημειώνει πως δεν μπορούσε να αποτρέψει την εισβολή και εξαίρει τη διορατικότητά του, καθώς θεωρούσε, ορθώς όπως αποδείχθηκε, ότι οι προσπάθειες έπρεπε να είχαν επικεντρωθεί στην επιστροφή περισσότερων εδαφών, κάτι που θα επέτρεπε και την επιστροφή περισσοτέρων προσφύγων στα σπίτια τους, και όχι τόσο πολύ στη διακυβέρνηση, όπου όσο περισσότερες εξουσίες υπήρχαν σε κεντρικό επίπεδο, τόσο περισσότερες ήταν οι πιθανότητες για σημεία διαφωνίας.
Όσο για το μέλλον, ο 50χρονος πρόεδρος της Κύπρου, δηλώνει πεπεισμένος ότι «με μια νέα προσέγγιση και μεγαλύτερη έμφαση στη γεωπολιτική διάσταση του Κυπριακού», μπορούν να επαναρχίσουν οι συνομιλίες και να καταλήξουν σε μια λύση αποδεκτή από όλους.
Δηλώνει ότι η Κύπρος έχει κάνει την ξεκάθαρη επιλογή να βρίσκεται στο δυτικό άρμα, κάτι που προκύπτει από τη συμμετοχή της στην Ε.Ε. και επιβεβαιώνεται από τον στρατηγικό διάλογο που εγκαινίασε πρόσφατα με τις ΗΠΑ. Παράλληλα, αναπτύσσεται και μια ιδιαίτερα στενή συνεργασία με το FBI για την αντιμετώπιση της διαφθοράς.
Τέλος, τάσσεται υπέρ της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου, επισημαίνοντας τη μεγάλη γεωπολιτική, πολιτική και ενεργειακή αξία του έργου και εκφράζοντας την ελπίδα να επιτευχθεί συμφωνία και σε ό,τι αφορά την οικονομική πτυχή.
– Πού βρισκόμαστε στο Κυπριακό 50 χρόνια μετά την εισβολή;
– Δυστυχώς, 50 χρόνια μετά, τα τετελεσμένα είναι πολύ πιο δύσκολα. Νέα θέματα ανακύπτουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και η παρούσα κατάσταση δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να θεωρηθεί λύση του Κυπριακού. Η πάροδος του χρόνου δημιουργεί περισσότερα τετελεσμένα και μειώνει τις πιθανότητες για μια λύση αποδεκτή από τους Ελληνοκυπρίους. Γι’ αυτό επικεντρωνόμαστε σε έναν και μοναδικό στόχο, την επανέναρξη των συνομιλιών.
– Παραμένει εφικτή η επίτευξη λύσης;
– Πιστεύω ότι με μια νέα προσέγγιση και μεγαλύτερη έμφαση στη γεωπολιτική διάσταση του Κυπριακού, μπορούμε να καταλήξουμε σε μια λύση αποδεκτή από όλους. Το «κλειδί» είναι η επανέναρξη του διαλόγου. Αν αυτό συμβεί, μπορούμε να επιτύχουμε μια αμοιβαία αποδεκτή λύση και για τους Ελληνοκυπρίους και για τους Τουρκοκυπρίους.
– Ενθαρρύνουμε, και θεωρώ ότι είναι προς τη θετική κατεύθυνση, τη βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Μάλιστα, πιστεύω ότι μπορεί να βοηθήσει στην προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού. Πρέπει να σημειώσω ότι δεν μπορεί να υπάρξει πλήρης εξομάλυνση αν δεν επιλυθεί το Κυπριακό. Αλλά ένα θετικό κλίμα ανάμεσα στην Αθήνα και την Αγκυρα αναπόφευκτα βοηθάει και στις δικές μας προσπάθειες για την επίλυση. Λέμε, ορθώς, στην Κύπρο ότι το «κλειδί» της λύσης βρίσκεται στην Αγκυρα. Η Αγκυρα αρνείται να συνομιλήσει απευθείας μαζί μας, αλλά η ύπαρξη διαλόγου και προόδου στις συζητήσεις μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας βοηθάει αναπόφευκτα και στο Κυπριακό.
– Να πάμε στο ’74, αλλά και πριν από την εισβολή. Πώς αποτιμάτε τη στάση και τους χειρισμούς του Μακάριου; Εκανε λάθη;
– Σίγουρα έγιναν λάθη, αλλά σήμερα κρίνουμε με την πολυτέλεια της παρόδου 50 χρόνων. Το μεγαλύτερο λάθος της κυπριακής ηγεσίας ήταν η έλλειψη ξεκάθαρου στόχου και προσανατολισμού. Ξεκινήσαμε από την ένωση, περάσαμε στην ανεξαρτησία, μετά εργαζόμασταν για την ένωση, και μετά επιδιώξαμε το ευκταίο, που ήταν η ανεξαρτησία. Συζητούσαμε για μια ομοσπονδιακή δομή της Κύπρου και καταλήξαμε σήμερα να συζητούμε τη συγκεκριμένη μορφή. Αντίθετα, η Τουρκία είχε ξεκάθαρους στόχους που εξυπηρετούνταν ανεξαρτήτως της ηγεσίας της. Επιπλέον, δεν υπήρξε η απαιτούμενη ειλικρίνεια ανάμεσα στην Αθήνα και στη Λευκωσία στο παρελθόν. Τα ανακοινωθέντα περί ταύτισης απόψεων και κοινών προσεγγίσεων ήταν περισσότερο για επικοινωνιακούς λόγους. Σήμερα, όμως, υπάρχει πλήρης ειλικρίνεια μεταξύ του Ελληνα πρωθυπουργού και εμού. Υπάρχουν θέματα στα οποία έχουμε διαφορετικές προσεγγίσεις ή διαφορετική ανάγνωση, αλλά η ειλικρίνεια με την οποία συζητάμε μας βοηθάει στο τέλος της ημέρας να καταλήγουμε σε κοινές προσεγγίσεις.
– Υπήρχε ειλικρίνεια τότε;
– Οχι. Δεν υπήρξε ειλικρίνεια εκείνη την περίοδο. Εχουν γραφτεί πολλά βιβλία για τις χαμένες ευκαιρίες επίλυσης του Κυπριακού. Η μεγαλύτερη χαμένη ευκαιρία ήταν η ίδια η Κυπριακή Δημοκρατία. Ούτε εμείς ούτε οι Τουρκοκύπριοι αγαπήσαμε την Κυπριακή Δημοκρατία το 1960. Την προσεγγίσαμε, ακόμη και σε επίπεδο ηγεσίας, ως ένα μεταβατικό στάδιο για την επίτευξη άλλου στόχου. Ούτε εμείς ούτε οι Τουρκοκύπριοι αγαπήσαμε την Κυπριακή Δημοκρατία το 1960. Την προσεγγίσαμε, ακόμη και σε επίπεδο ηγεσίας, ως ένα μεταβατικό στάδιο για την επίτευξη άλλου στόχου.
– Αλλά προφανώς υπήρξαν χαμένες ευκαιρίες για μια έντιμη, κοινώς αποδεκτή λύση.
– Για να μιλήσουμε για χαμένες ευκαιρίες, και γι’ αυτό αναφέρθηκα στην κυπριακή ανεξαρτησία, πρέπει ένα σχέδιο λύσης να έχει γίνει αποδεκτό από την άλλη πλευρά και να απορριφθεί από την κυπριακή πλευρά. Το μόνο τέτοιο σχέδιο ήταν το σχέδιο Ανάν, το οποίο θεωρώ ότι ήταν μια αποτυχημένη προσπάθεια από τη διεθνή κοινότητα, γιατί επικεντρώθηκε στην ολοκλήρωση της διαδικασίας πριν από την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Ολα έγιναν χωρίς να ληφθούν υπόψη ούτε οι ελάχιστες ανησυχίες της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία σε μία εβδομάδα θα γινόταν κράτος-μέλος της Ε.Ε.
– Πιστεύω ότι αν η Ελλάδα είχε τη δυνατότητα να αποτρέψει την τουρκική εισβολή, θα το έκανε. Ολοι όσοι προσπαθούν να δημιουργήσουν σκιές και προβλήματα για εκείνη την τραγική περίοδο κάνουν λάθος. Ηταν μια δύσκολη περίοδος και για την Ελλάδα, καθώς η χούντα των Αθηνών παρέμεινε στην εξουσία μέχρι τις τελευταίες μέρες. Δεν θεωρώ ότι η ελληνική κυβέρνηση και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής δεν είχαν την επιθυμία να παρέμβουν στην Κύπρο, εάν είχαν τη δυνατότητα να το κάνουν.
Αθήνα, 30 Νοεμβρίου 1974. ΦΩΤΟ: ikk.gr
– Η προσέγγισή του σε ό,τι αφορά την επίτευξη λύσης;
– Πρέπει να αξιολογούμε κάθε πολιτικό συνολικά, καθ’ όλη τη διάρκεια της σταδιοδρομίας του. Θέλω να αναφέρω κάτι για τον Καραμανλή που σχετίζεται με τα σημερινά ζητήματα του Κυπριακού. Σε εκείνες τις κρίσιμες μέρες, στα τέλη Οκτωβρίου και αρχές Νοεμβρίου του 1974, όταν η πολιτική ηγεσία της Κύπρου βρισκόταν στην Αθήνα μαζί με τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, σε δύο συναντήσεις με τον Καραμανλή, η προσέγγισή του, αφήνοντας φυσικά τον τελικό λόγο σε εμάς τους Ελληνοκυπρίους, ήταν ότι η προσπάθειά μας για την επίλυση του Κυπριακού έπρεπε να επικεντρωθεί στην επιστροφή όσο το δυνατόν περισσότερων εδαφών, κάτι που θα επέτρεπε την επιστροφή περισσότερων προσφύγων στα σπίτια τους. Δεν έπρεπε να επικεντρωθεί στη διακυβέρνηση και την εκτελεστική εξουσία, όπου όσο περισσότερες εξουσίες υπήρχαν σε κεντρικό επίπεδο, τόσο περισσότερες ήταν οι πιθανότητες για σημεία διαφωνίας σχετικά με τη λειτουργία του κράτους.
– Ο ρόλος του Κίσινγκερ;
– Σίγουρα ο Κίσινγκερ έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο να μην αποτραπεί η τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Χωρίς να θέλω να δώσω συγχωροχάρτι σε κανέναν, ο καθένας λειτουργεί με βάση την εξυπηρέτηση των δικών του συμφερόντων. Το μήνυμα από εκείνη την περίοδο είναι διπλό. Το πρώτο αφορά και τη δική μας πολιτική στάση. Δυστυχώς, το βλέπουμε σήμερα και στην Ουκρανία και σε άλλα μέρη του κόσμου, το διεθνές δίκαιο δεν είναι εκείνο που καθορίζει τις αποφάσεις των κρατών. Εκείνο που καθορίζει τις αποφάσεις των κρατών είναι η εξυπηρέτηση των δικών τους συμφερόντων. Και εκεί επικεντρωνόμαστε κι εμείς.
Το δεύτερο μήνυμα είναι ότι η περίοδος του 1974 σε σχέση με τις αμερικανο-κυπριακές σχέσεις έχει περάσει. Σήμερα, η σχέση μας με τις Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκεται στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο. Το 2024 έγιναν σημαντικές ανακοινώσεις και πρόσφατα είχαμε τη θεσμοθέτηση στρατηγικού διαλόγου μεταξύ των δύο χωρών. Η Κυπριακή Δημοκρατία είναι μία από τις ελάχιστες χώρες που, ενώ δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ, έχει έναν τέτοιο στρατηγικό διάλογο με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το 2025 αναμένονται ακόμη περισσότερες θετικές ανακοινώσεις όσον αφορά τις αμερικανο-κυπριακές σχέσεις.
– Αρα μπορεί κάποιος να πει ότι έπειτα από δεκαετίες αμφιταλαντεύσεων –ή ουδετερότητας– μεταξύ Ανατολής και Δύσης, η Κύπρος βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο δυτικό άρμα. Επιλέγει στρατηγικά αυτή τη στάση;
– Επειδή αναφερθήκαμε και πριν στην Ιστορία, θα ήθελα να σημειώσω την παραδοξότητα ότι η Κυπριακή Δημοκρατία έγινε ανεξάρτητο κράτος το 1960 με τρεις εγγυήτριες δυνάμεις που ήταν κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ, και παρ’ όλα αυτά, η Κυπριακή Δημοκρατία εντάχθηκε στο Κίνημα των Αδεσμεύτων. Δεν χρειάζεται να πω περισσότερα. Θεωρώ ότι ο δυτικός προσανατολισμός της Κυπριακής Δημοκρατίας ξεκαθάρισε από το 2004 με την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Eνωση. Oλες οι προσεγγίσεις μας κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση και ενισχύονται ακόμη περισσότερο με τις πρόσφατες ανακοινώσεις συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτός ο δυτικός προσανατολισμός εξυπηρετεί καλύτερα και τα συμφέροντα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
– Αναφερθήκατε στον στρατηγικό διάλογο. Υπάρχουν συζητήσεις για προμήθεια αμυντικού εξοπλισμού από τις ΗΠΑ;
– Ναι, θα επιθυμούσαμε την αγορά αμερικανικού στρατιωτικού εξοπλισμού. Eνα από τα ζητήματα που συζητούμε αυτή τη στιγμή και χαίρομαι που βρίσκεται ενώπιον του Κογκρέσου είναι η χρονική επέκταση της άρσης του εμπάργκο. Η ετήσια ανανέωση δεν επιτρέπει μακροχρόνιο προγραμματισμό, κάτι που είναι απαραίτητο σε τόσο σοβαρά θέματα όπως η αγορά εξοπλισμού.
– Επεκτείνεται η συνεργασία και στην αντιμετώπιση της διαφθοράς;
– Ναι, συνεργαζόμαστε με τις ΗΠΑ και στην αντιμετώπιση της διαφθοράς. Είχα καλέσει την αμερικανική κυβέρνηση να μας ενισχύσει με την αποστολή ειδικής ομάδας του FBI και χαίρομαι που βρίσκονται στην Κύπρο. Πρόσφατα συναντήθηκα με την ομάδα και τον επικεφαλής της που ήρθε από την Ουάσιγκτον ειδικά γι’ αυτό το θέμα. Είμαι ευχαριστημένος με τις ενέργειες που γίνονται, γιατί θεωρώ ότι αυτό το ζήτημα πρέπει να λυθεί οριστικά για την Κυπριακή Δημοκρατία. Θέλουμε να προσελκύσουμε ξένες επενδύσεις και εργαζόμαστε προς αυτήν την κατεύθυνση, αλλά επιδιώκουμε ποιοτικές και αξιόπιστες επενδύσεις. Δεν θέλουμε η χώρα μας να θεωρείται μέρος όπου μπορούν να γίνουν ενέργειες ή επενδύσεις που ξεφεύγουν από το πλαίσιο της διεθνούς νομιμότητας. Αυτά έχουν παρέλθει και δεν πρόκειται να επιτρέψουμε να συμβούν ξανά. Στο τέλος της ημέρας, εμείς πληρώσαμε το τίμημα από λανθασμένες προσεγγίσεις που είχαμε στο παρελθόν.
Απαραίτητη η ηλεκτρική διασύνδεση με την Ελλάδα
– Οσον αφορά τη Χεζμπολάχ, σας ανησυχούν οι ευθείες απειλές της;
– Είναι κάτι που λαμβάνουμε υπόψη, αλλά οφείλω να σας πω ότι για τον λόγο αυτό υπήρξε έμμεση ανταλλαγή μηνυμάτων με τη Χεζμπολάχ, αναδεικνύοντας τον ρόλο της Κυπριακής Δημοκρατίας που είναι μέρος της λύσης και όχι του προβλήματος στην περιοχή. Θυμίζω ότι η Κυπριακή Δημοκρατία αξιοποιήθηκε για την
αναδεικνύοντας τον ρόλο της Κυπριακής Δημοκρατίας που είναι μέρος της λύσης και όχι του προβλήματος στην περιοχή. Θυμίζω ότι η Κυπριακή Δημοκρατία αξιοποιήθηκε για την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, στους Παλαιστινίους, και στον άμαχο πληθυσμό εκεί. Επίσης, η Κυπριακή Δημοκρατία αξιοποιήθηκε για την απομάκρυνση πληθυσμού από την περιοχή. Η Κυπριακή Δημοκρατία διατηρεί άριστες σχέσεις με τον Λίβανο και χαίρομαι για τη θετική αντίδραση που προκάλεσε η δήλωση του Νασράλα από τους αξιωματούχους του Λιβάνου σχετικά με τον εποικοδομητικό ρόλο της Κύπρου. Είμαστε από τα λίγα κράτη, μαζί με την Ελλάδα και τη Γαλλία, που συχνά θέτουν σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης την ανάγκη στήριξης της χώρας που συνορεύει με την Ευρωπαϊκή Ενωση. Αρα, είναι κάτι που το παρακολουθούμε αλλά από την πρώτη στιγμή επιχειρήσαμε να στείλουμε συγκεκριμένα μηνύματα στη Χεζμπολάχ.
– Ποια ήταν η ανταπόκριση από την άλλη πλευρά;
– Θεωρώ ότι τα μηνύματα της Κυπριακής Δημοκρατίας από αυτά που έχουμε ακούσει έγιναν κατανοητά.
– Σχετικά με την ηλεκτρική διασύνδεση μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου. Θα γίνει; Πρέπει να γίνει;
– Η Κυπριακή Δημοκρατία είναι το μόνο κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης που δεν έχει ηλεκτρική διασύνδεση. Είναι ενεργειακά απομονωμένη. Φυσικά, είμαστε υπέρ της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Ελλάδας με την Κύπρο και με άλλα κράτη της περιοχής, καθώς υπάρχει και η πολύ σημαντική διάσταση του Ισραήλ. Από γεωπολιτικής, πολιτικής και ενεργειακής άποψης, είμαστε ένθερμοι υποστηρικτές αυτής της διασύνδεσης. Αναμένουμε τη σχετική μελέτη που αφορά την οικονομική διάσταση του έργου για να πάρουμε την τελική απόφαση σε επίπεδο υπουργικού συμβουλίου.
– Το έργο κινδυνεύει όσον αφορά την ευρωπαϊκή στήριξη και χρηματοδότηση;
– Εχουμε μεταφέρει τα μηνύματα στην Ευρωπαϊκή Ενωση, καθώς το έργο αυτό έχει ενταχθεί στα έργα κοινής ωφελείας της Ε.Ε. και έχει εξασφαλίσει χρηματοδότηση από αυτήν. Ωστόσο, για να είμαστε υπεύθυνη κυβέρνηση απέναντι στον κυπριακό λαό που μας επέλεξε, πρέπει να έχουμε ενώπιόν μας τα οικονομικά δεδομένα. Είναι κάτι που συζήτησα και με τον Ελληνα πρωθυπουργό στο πλαίσιο της ειλικρίνειας που πρέπει να χαρακτηρίζει τις σχέσεις μας. Οι δημόσιες δηλώσεις από κάποιους για το συγκεκριμένο θέμα, που ορισμένες φορές προκαλούν και αρνητικές αναφορές για την Κύπρο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δεν βοηθούν στην παρούσα συγκυρία. Επαναλαμβάνω, πολιτικά, γεωπολιτικά και ενεργειακά, το έργο είναι υψηλής σημασίας για την Κυπριακή Δημοκρατία. Η τελική απόφαση θα ληφθεί βάσει των οικονομικών δεδομένων που οφείλουμε, όπως κάθε χώρα, να λαμβάνουμε υπόψη προτού πάρουμε αποφάσεις.
– Αισιοδοξείτε ότι θα έχουμε τελικά αίσια έκβαση και σύντομα;
– Σίγουρα θα έχουμε σύντομα τελικό αποτέλεσμα. Αυτό που μπορώ να σας πω με βεβαιότητα είναι ότι η ηλεκτρική διασύνδεση της Κύπρου, που είναι το μοναδικό κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης που είναι ενεργειακά απομονωμένο, είναι καθοριστικής σημασίας για να επιτύχουμε έναν από τους βασικούς στόχους αυτής της κυβέρνησης: τη μείωση της τιμής του ηλεκτρισμού. Οι τιμές στην Κύπρο, λόγω και της ενεργειακής απομόνωσης, είναι σαφώς υψηλότερες σε σύγκριση με άλλα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Διεκδικούμε ρόλο στη νέα Κομισιόν
– Eχετε καταλήξει σε κάποιο πρόσωπο για επίτροπο της Κύπρου στη νέα Κομισιόν;
– Εχω υπόψη μου δύο άτομα τα οποία έχουν εμπειρία και σχετίζονται με τα χαρτοφυλάκια που έχω ζητήσει από την πρόεδρο της Επιτροπής. Δεν έχω μοιραστεί μέχρι στιγμής μαζί της τα ονόματα των υποψηφίων που έχω υπόψη μου, αλλά έχουμε συζητήσει τα χαρτοφυλάκια που ενδιαφέρουν την Κυπριακή Δημοκρατία.
– Ποια είναι αυτά τα χαρτοφυλάκια;
– Σίγουρα μας ενδιαφέρει ένα χαρτοφυλάκιο με σημαντικό κεκτημένο, το οποίο θα έχει μεγάλο ποσοστό στον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Δεν είμαστε πλέον νέο κράτος-μέλος, καθώς είμαστε 20 χρόνια στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Θεωρώ ότι, στο πλαίσιο του ρόλου που επιχειρούμε να διαδραματίσουμε στην Ε.Ε., πάντα εντός των δυνατοτήτων μας, δεν θέλω να υπερβάλλουμε, λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουμε ξεφύγει από μια μονοθεματική εξωτερική πολιτική στην Ευρωπαϊκή Ενωση, με το Κυπριακό να μην είναι το μόνο θέμα στο οποίο διεκδικούμε να έχουμε πρωταγωνιστικό ρόλο. Με την πρωτοβουλία «Αμάλθεια», όπου η πρόεδρος της Επιτροπής ήταν στην Κύπρο, και λαμβάνοντας υπόψη τις επισκέψεις μας στον Λίβανο και στην Αίγυπτο, μαζί με τον Ελληνα, την Ιταλίδα και τον Βέλγο πρωθυπουργό, θεωρώ ότι πλέον η Κυπριακή Δημοκρατία έχει αποδείξει στην πράξη ότι έχει λόγο και ρόλο στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Ειδικότερα σε θέματα όπου μπορεί να προσφέρει προστιθέμενη αξία μέσω των παρεμβάσεών της, και κατ’ επέκταση ζητούμε ένα αναβαθμισμένο χαρτοφυλάκιο.
– Αυτή τη στιγμή υπάρχει μια ιδιαιτερότητα στην Κύπρο. Εσείς ως ανεξάρτητος συμμετέχετε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ως μέλος του Λαϊκού Κόμματος. Την ίδια ώρα, η κ. Δημητρίου ηγείται του Δημοκρατικού Συναγερμού. Είστε και μαζί και απέναντι στον Δημοκρατικό Συναγερμό;
