Νικήτας Παντοκρατορινός: Η ορθοδοξία είναι υπόθεση της Εκκλησίας, όχι μεμονωμένων ατόμων

Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς, Ιερομόναχος Νικήτας Παντοκρατορινός, Ομιλία, Πολιτιστικό Κέντρο Αγίου Γεωργίου Κοντού-Λάρνακα

“Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς αποτελεί ένα πρότυπο προσευχής, αλλά και υπακοής στην Εκκλησία και για εμάς, τους μοναχούς, αλλά και για όλους εσάς, τους ευσεβείς λαϊκούς. Εγώ όμως, θα ήθελα να σταθώ στο εκκλησιαστικό φρόνημα του Αγίου, το οποίο το συναντάμε σε όλους τους Αγίους. Αυτό το γνήσιο εκκλησιαστικό φρόνημα εκφράζεται με την υπακοή, την εμπιστοσύνη, την αφοσίωση και την αγάπη στην Εκκλησία”, τόνισε ο Ιερομόναχος Νικήτας από την Ιερά Μονή Παντοκράτορος του Αγίου Όρους, ο οποίος χθες (31.3.2024) Κυριακή Β’ Νηστειών το εσπέρας, μίλησε με θέμα: “Ο Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς και το γνήσιο εκκλησιαστικό φρόνημα”. Η ομιλία έγινε στο Πολιτιστικό Κέντρο Αγίου Γεωργίου Κοντού, στην Λάρνακα.

Χθες το πρωί στον Ι.Ν. Αγίου Γεωργίου Κοντού τέλεσε την Θεία Λειτουργία ο Μητροπολίτης Κιτίου Νεκτάριος.

Ο Ιερομόναχος Νικήτας Παντοκρατορινός στα αριστερά του Μητροπολίτη Νεκταρίου

Στην εμπεριστατωμένη ομιλία του ο π. Νικήτας αναφέρθηκε στον Βίο του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά και στην σχέση του με την Μονή Παντοκράτορος . Μεταξύ άλλων έθεσε το ερώτημα: “ Τι είναι η Εκκλησία στην οποία οφείλουμε να κάνουμε υπακοή;”. Στην Απάντησε, σημειώνοντας, μεταξύ άλλων και τα εξής: “Εκκλησία ετυμολογικά σημαίνει συνάθροιση ανθρώπων, σύναξη. Στην Καινή Διαθήκη χρησιμοποιείται η λέξη Εκκλησία με ένα βαθύτερο περιεχόμενο, αφού με την ενανθρώπηση του Χριστού η Εκκλησία δεν είναι μια συνάθροιση ανθρώπων, αλλά το Ίδιο Σώμα του Χριστού. Εκτός αυτού Εκκλησία χαρακτηρίζεται ο λαός του Θεού, οι Χριστιανοί, που αποτελούν τα μέλη μιας ευχαριστιακής κοινότητας. Λαός του Θεού δεν είναι μόνο οι κληρικοί ή οι λαϊκοί, αλλά η ενότητα όλων αυτών εν Χριστώ. Και αυτό σημαίνει ότι μέλη της Εκκλησίας είναι όσοι είναι ενωμένοι με τον Χριστό, όσοι με την μυστηριακή ζωή είναι μέλη του Σώματος του Χριστού και φυσικά βαπτισμένοι στο όνομα της Αγίας Τριάδος. Η Εκκλησία δεν είναι ανθρώπινη οργάνωση ή σωματείο, αλλά το Θεανθρώπινο Σώμα του Χριστού. Ο Χριστός είναι αχώριστος από την Εκκλησία, αφού είναι η Κεφαλή της και η Εκκλησία είναι αχώριστη από τον Χριστό, αφού είναι το Σώμα Του. Και είναι ο μοναδικός χώρος της σωτηρίας του ανθρώπου, γιατί μόνο εν Χριστώ υπάρχει σωτηρία. Η Εκκλησία είναι ένα Σώμα εν ενότητι. Η ενότητα αυτή φαίνεται καθαρά πάνω στο Άγιο δισκάριο, όπου στο μέσον υπάρχει ο αμνός του Θεού, ο Ίδιος ο Χριστός, δεξιά Του η μερίδα της Θεοτόκου, αριστερά οι μερίδες των Αγίων και μπροστά ο Επίσκοπος της τοπικής Εκκλησίας μαζί με τους ζώντες και κεκοιμημένους, που μνημονεύει ο Ιερεύς στην Προσκομιδή. Η μνημόνευση λοιπόν του τοπικού Επισκόπου είναι απαραίτητη για την τέλεση της Θείας Ευχαριστίας. Ο Επίσκοπος είναι η εικόνα του Θεού, είναι εις «τύπον και τόπον» Χριστού. Το έργο της Εκκλησίας μόνο δια του Επισκόπου είναι δυνατό να διεξαχθεί. Ο Επίσκοπος είναι ο εγγυητής της ενότητας της Εκκλησίας και της ορθής πίστεως. Χωρίς Επίσκοπο και Ευχαριστία δεν νοείται Εκκλησία”.

Δυστυχώς, παρατήρησε ο Ιερομόναχος Νικήτας, “εμφανίζεται στις μέρες μας, από πολλούς, μια έλλειψη εμπιστοσύνης προς της Εκκλησία και τις συνοδικές αποφάσεις της. Έφτασε στο σημείο να αμφισβητεί ο πιστός λαός την αγάπη των ποιμένων για το ποίμνιο και να θεωρεί τις ενέργειές τους εκ των προτέρων κακόβουλες και λανθασμένες. Θεωρεί την απευθείας σχέση με τον Θεό ως «Αγία», υποτιμώντας τον ρόλο των Επισκόπων και των Συνόδων στην πορεία της Εκκλησίας, πράγμα που συνιστά πλάνη. Αγνοούν δυστυχώς, ότι η διδασκαλία της Εκκλησίας είναι διδασκαλία συνοδική, όχι μεμονωμένων προσώπων η ομάδων. Οι Ιεροί κανόνες θεσπίστηκαν ως λύση σε κάποιο πρόβλημα, που ταλάνιζε την Εκκλησία, ενώ σήμερα κάποιοι έφτασαν στο σημείο να τους χρησιμοποιούν για να δημιουργήσουν πρόβλημα, όχι να λύσουν το πρόβλημα. Έτσι, ο σκοπός των κανόνων χάνει το νόημά του. Αυτό είναι μια νέα προσέγγιση της θεολογίας, η οποία όμως δεν είναι ορθόδοξη. Η ορθόδοξη θεολογία έχει ακρίβεια, αλλά έχει και οικονομία. Έχει μεγαλείο. Σώζει, αναπαύει, ειρηνεύει τον άνθρωπο, ενώνει. Είναι σαφές λοιπόν, ότι τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο στην ορθόδοξη Εκκλησία τον είχε πάντοτε η Σύνοδος, και φυσικά θα συνεχίσει να τον έχει μέχρι της συντελείας των αιώνων. Τελευταία, εμφανίστηκαν και κάποιοι κληρικοί (και λαϊκοί που τους ακολουθούν) από τους οποίους απουσιάζει πλήρως το εκκλησιαστικό φρόνημα και οι οποίοι δημιουργούν σχίσματα στην Εκκλησία. Διακατέχονται από μια υπερήφανη ιδέα για τον εαυτό τους, πιστεύοντας ότι βοηθούν την Εκκλησία και περιμένουν να επαινεθούν γι’ αυτό. Αυτό που κάνουν είναι να εντοπίζουν και να καταδικάζουν αιρέσεις κατά την κρίση τους, αντικαθιστώντας με αυτόν τον τρόπο τις Συνόδους της Εκκλησίας, οι οποίες, είναι οι μόνες αρμόδιες για επίλυση τέτοιων ζητημάτων. Θεωρούν όλους τους ανθρώπους γύρω τους αιρετικούς, υποδεέστερους, πλανεμένους και τους εαυτούς τους ότι κατέχουν την αλήθεια και θα σώσουν την Εκκλησία. Και όλη αυτή η πλάνη γίνεται για αυτούς ομολογία πίστεως και υπεράσπιση της ορθοδοξίας και αγώνας εναντίον των αιρετικών. Ο πειρασμός που αντιμετωπίζει σήμερα η Εκκλησία είναι ότι δημιουργείται η εντύπωση ότι αυτοί που αντιδρούν είναι οι σωστοί, οι δίκαιοι, οι πνευματικοί, αυτοί που έχουν την εμπειρία της νοεράς προσευχής, αυτοί που έχουν ασκητικό και πατερικό φρόνημα, ενώ όλοι οι υπόλοιποι, ο Οικουμενικός Πατριάρχης, οι προκαθήμενοι, το πλήθος των κληρικών και των λαϊκών που συντάσσονται με τη φωνή της Εκκλησίας, είναι οι εκκοσμικευμένοι και δεν έχουν καμία αγωνία για τα δόγματα και την ορθοδοξία.”

Σε άλλο σημείο της ομιλίας επεσήμανε ότι η ορθοδοξία όμως, είναι υπόθεση της Εκκλησίας, όχι μεμονωμένων ατόμων και πρόσθεσε: “Σταμάτησαν λοιπόν, το μνημόσυνο των Επισκόπων τους, χαρακτηρίζοντας ως προδότες της ορθοδοξίας όλους όσους υπέγραψαν τα κείμενα της Συνόδου της Κρήτης. Και ονομάζουν την Σύνοδο αυτή ως ψευτοσύνοδο. Αν όμως κάποια Σύνοδος είναι ψευτοσύνοδος, για άλλη μια φορά το αναφέρω, θα μας το πει μια επόμενη Σύνοδος. Δεν είναι αρμόδιος ο καθένας κληρικός ή λαϊκός να αποφαίνεται αν μια Σύνοδος είναι άκυρη ή όχι. Το Άγιο Πνεύμα που συγκροτεί και κρατεί τον θεσμό της Εκκλησίας, έρχεται η ώρα που διορθώνει όλα τα κακώς κείμενα τα οποία υπάρχουν μέσα στην Εκκλησία.”