Νέες προκλητικές μεθοδεύσεις της Άγκυρας στον Έβρο
Οι χάρτες Μπάκερ, το λάθος της Google και τα μυστικά του Δέλτα
Νέα διάσταση έδωσε σήμερα το απόγευμα η Άγκυρα στο ζήτημα που έχει προκύψει στη νότια πλευρά του Έβρου, καθώς το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας εξέδωσε ανακοίνωση με αφορμή τα τεκταινόμενα στην ελληνοτουρκική μεθόριο.
Σε δήλωσή του ο εκπρόσωπος του τουρκικού ΥΠΕΞ, Χαμί Ακσόι σημειώνει πως «η Ελλάδα ανακοίνωσε στο υπουργείο μας στις 15 Απριλίου 2020 ότι θα τοποθετήσει συρμάτινο φράχτη στην Λωζάνη περιοχή αποκοπής Φερών (Ferre Kupürü). Κατόπιν του απαιτούμενου συντονισμού με τις αρμόδιες υπηρεσίες, το υπουργείο μας επέδωσε στις 11 Μαΐου 2020 νότα στην Ελλάδα, ζητώντας να μην παραβιάσει τα χερσαία σύνορά μας, να κάνει γνωστές τις συντεταγμένες της περιοχής κατασκευής του έργου και απαίτησε την σύγκληση της επιτροπής για τα σύνορα».
Προσθέτει δε: «Δηλώθηκε επίσης στην Ελλάδα ότι η κοίτη του ποταμού Έβρου, που αποτελεί το συμπεφωνημένο σύνορό μας, έχει αλλάξει από το 1926, ημερομηνία που ορίστηκε η οριογραμμή, εξαιτίας φυσικών και τεχνικών λόγων, ότι σε αυτή την περιοχή του συνόρου απουσιάζουν σημαντικές συντεταγμένες που να έχουν συμφωνήσει οι δύο χώρες και, για το λόγο αυτό, δεν πρέπει να ξεκινήσουν τα έργα προτού γίνει τεχνικός συντονισμός μεταξύ των επιτροπών των δύο χωρών».
«Παρά τις προειδοποιήσεις μας και τις προτάσεις μας για συνεργασία, η Ελλάδα ξεκίνησε στις 13 Μαΐου 2020 τοπογραφικές εργασίες και παραβίασε το συμπεφωνημένο σύνορό μας. Η παραβίαση αυτή απετράπη αμέσως από τις αρμόδιες υπηρεσίες μας με τη λήψη των αναγκαίων μέτρων. Το πρόβλημα θα ξεπεραστεί εάν πραγματοποιηθούν οι συνομιλίες μεταξύ των τεχνικών επιτροπών των δύο χωρών όπως προτείναμε. Δεν θα γίνει ανεκτό οποιοδήποτε τετελεσμένο στα σύνορά μας», καταλήγει η ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδος απέστειλε διάβημα στην Τουρκία σχετικά με το ζήτημα αυτό. Όπως αναφέρουν διπλωματικές πηγές, αναφορικά με το ζήτημα που έχει προκύψει σε σημείο του νοτίου Έβρου, με αφορμή την αλλαγή της κοίτης του ποταμού και κατόπιν εντολής του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια, έχει διενεργηθεί διάβημα προς την τουρκική πλευρά.
Στον νότιο Έβρο, στη θέση Μελισσοκομείο, η οποία βρίσκεται σε ένα σημείο το οποίο πλημμυρίζει κάθε χρόνο μετά το φθινόπωρο και με βάση τους χάρτες του 1923 ανήκει στην Ελλάδα, βρίσκονται τις τελευταίες εβδομάδες στοιχεία της τουρκικής στρατοχωροφυλακής και των ειδικών δυνάμεων της αστυνομίας της γείτονος.
Η διαφορά δεν είναι νέα και εδράζεται στην αλλαγή της κοίτης του ποταμού Έβρου. Η κοίτη έχει μετακινηθεί, με αποτέλεσμα στη θέση της να βρίσκεται πλέον ένα έλος, το οποίο το καλοκαίρι ξεραίνεται και τον χειμώνα πλημμυρίζει δημιουργώντας εκεί μια νησίδα.
Τριβές υπήρχαν και στο παρελθόν, ωστόσο πλέον στην περιοχή υπάρχει η σταθερή παρουσία δυνάμεων ασφαλείας της Τουρκίας, οι οποίες και εμποδίζουν τις εργασίες των στελεχών της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού να ολοκληρώσουν τη διευθέτηση του χώρου από ελληνικής πλευράς, ενόψει επέκτασης του φράχτη και στον Νότιο Έβρο.
Έως τώρα διατηρούνται χαμηλοί τόνοι, αφενός λόγω των ευαίσθητων πτυχών ενός ζητήματος όπως αυτό, αφετέρου διότι η Αθήνα δεν επιθυμεί να δημιουργήσει την αίσθηση ότι συζητάει για θέματα που υποδηλώνουν πιθανές συνοριακές διαφορές με την Άγκυρα.
Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας σε του ανακοίνωση διευκρινίζει ότι ουδέποτε κατελήφθη ελληνικό έδαφος από ξένες δυνάμεις. « Οι Ένοπλες Δυνάμεις ήταν, είναι και θα είναι πάντα παρούσες στην περιοχή, εκπληρώνοντας στο ακέραιο την αποστολή τους» , τονίζεται στην ανακοίνωση.
Την υπόθεση έχουν αναδείξει και ξένα ΜΜΕ. Η Daily Mail αναφέρει ότι «ντουζίνες Τούρκοι στρατιώτες εισέβαλαν και κατέλαβαν μια μικρή περιοχή στην Ελλάδα, υψώνοντας την τουρκική σημαία» ενώ συνδέει το θέμα και με το προσφυγικό. Η βρετανική SUN μιλά για «εισβολή Τούρκων» σε ελληνικό έδαφος. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, μάλιστα, αποτελεί «μελετημένη πρόκληση στο πλαίσιο της αντίδρασης της τουρκικής πλευράς για τη σχεδιαζόμενη επέκταση του φράκτη στο χερσαίο τμήμα των συνόρων»
Ο πρώην αντιδήμαρχος Φερών, Νίκος Γκότσης, άριστος γνώστης της περιοχής και των επίσημων στρατιωτικών χαρτών Μπάκερ που έχουν υπογράψει Ελλάδα και Τουρκία για τον Έβρο, μίλησε στην εφημερίδα των Αθηνών “ΕΘΝΟΣ”
Τα ελληνοτουρκικά σύνορα στον Έβροπεριγράφονται στη Συνθήκη της Λωζάνης το 1923 και υπογράφηκαν με τα πρωτόκολλα της επιτροπής Διαχάραξης ελληνοτουρκικών συνόρων στις 23 Νοεμβρίου 1926. Εδώ και έναν αιώνα οι συντεταγμένες είναι συμφωνημένες, υπογεγραμμένες και αποδεκτές και από τις δύο χώρες. Σε μία περίοδο όμως που οι Τούρκοι θέλουν να δημιουργήσουν προβλήματα, χρησιμοποιούν τους φυσικούς θύλακες που δημιουργεί το ποτάμι του Εβρου σε σχέση με την ευθυγράμμιση των συνόρων ως την τέλεια ευκαιρία για ένταση. Ο πρώην αντιδήμαρχος Φερών και σήμερα Δημοτικός Σύμβουλος, Νίκος Γκότσης, αποκαλύπτει, μάλιστα, πως παρόμοια περιστατικά είχαν γίνει το 2012 και το 1978. Στην πρώτη περίπτωση όταν και ο ίδιος ήταν αντιδήμαρχος, οι Τούρκοι είχαν μπει πάλι σε ελληνικό έδαφος αλλά έπειτα από διαπραγματεύσεις, άνοιξαν οι πρωτότυποι χάρτες που αναφέρουν τις συντεταγμένες και οι Τούρκοι υποχώρησαν. Το 1978 στην περιοχή Αχλάδι του Πόρου είχε γίνει παρόμοιο περιστατικό αλλά και πάλι είχε λήξει έπειτα από διαπραγματεύσεις.
Η Λωζάνη και ο χάρτης του Ολλανδού Μπάκερ
«Η ελληνοτουρκική μεθοριακή γραμμή καθορίστηκε και περιγράφηκε στη Συνθήκη της Λωζάνης στις 24 Ιουλίου 1923 και τα συμβαλλόμενα μέρη έχουν συμφωνήσει και υπογράψει την οριοθέτηση με τα πρωτόκολλα της Επιτροπής Διαχάραξης Ελληνοτουρκικών Συνόρων στις 23 Νοεμβρίου 1926. Την υπέγραψαν ο Ολλανδός Συνταγματάρχης Μπάκερ, ο Έλληνας Ταγματάρχης, Μινωτάκης, και ο Τούρκος Συνταγματάρχης, Χαϊλουράχ Μπέη», αναφέρει o Νίκος Γκότσης.
Το λάθος της Google
Σχετικά με τα σύνορα και την ευθυγράμμιση του ποταμού ο Νίκος Γκότσης δίνει μία διαφορετική διάσταση: «Καταρχήν η Google έχει πολλά λάθη στις αναφορές που δίνει για την περιοχή ίσως γιατί θεωρεί σύνορο τη φυσική κοίτη του ποταμού. Πιθανότατα οι Τούρκοι να λαμβάνουν συντεταγμένες από τη Google -όχι τις επίσημες συντεταγμένες που έχουν υπογράψει οι δύο χώρες. Είναι ένα θέμα που πρέπει να δει η ελληνική κυβέρνηση και να διορθωθεί. Η ευθυγράμμιση του ποταμού στην περιοχή μας μετά το 1955 δεν μετέβαλε τα σύνορα, απλώς κατέστησε ανενεργές τις παλιές κοίτες, εξαιτίας των εμφράξεων που έγιναν στα σημεία που αντάμωνε το ποτάμι με την ευθυγράμμιση».
Οι περιοχές που δημιουργείται το πρόβλημα
Ο Νίκος Γκότσης είναι άριστος γνώστης της περιοχής και αναφέρει τις περιοχές, όπου το ποτάμι έχει «φιδίσια» πορεία σε σχέση με τα σύνορα δημιουργώντας την ψευδαίσθηση πως αλλάζουν και τα σύνορα: «Έτσι δημιουργήθηκε το λεγόμενο Πέταλο στον Πέπλο, έκτασης περίπου 8.000 στρεμμάτων. Το μελισσοκομείο στις Φέρες που είναι περίπου 220 στρέμματα. Πιο κάτω, το κτήμα Μόραλη περίπου 150 στρέμματα, πιο νότια ένα κομμάτι τουρκικής γης στην Μαυράκανθο, περίπου 360 στρεμμάτων και βέβαια το Αινήσιο Δέλτα έκτασης περίπου 8.000 στρεμμάτων. Μάλιστα, το Αινήσιο έχει και τη μεγαλύτερη ιδιαιτερότητα. Η κοίτη του ποταμού είναι και το ενεργό σύνορό μας».
«Τα σύνορα δεν αλλάζουν»
Σχετικά με το Δέλτα του Έβρου όπου το ποτάμι ανοίγει ο Νίκος Γκότσης απαντά: «Ακόμα και στην Κωνσταντινούπολη να φτάσει το ποτάμι, τα σύνορα δεν αλλάζουν. Μην μπερδευόμαστε με τη ροή του ποταμού. Στη Δ.Ε. Φερών από την Γεμιστή μέχρι και την εκβολή του Έβρου στη θάλασσα στο ποτάμι δεν υπάρχει νησίδα. Οι Τούρκοι σε ένα σημείο της παλιάς κοίτης που ξεκινά από το Τσιρώζη και στην περιοχή (Μελλισοκομείο – Γκοτζά Σοβάτ) ανταμώνει με την ευθυγράμμιση και όπου υπάρχει έμφραξη της παλιά κοίτης, θεωρούν ότι το σύνορο είναι πιο μέσα προς τη δική μας πλευρά».
«Κρίσιμες οι επόμενες ώρες»
Στην ερώτηση για το εάν όλο αυτό γίνεται τυχαία, ο ίδιος δίνει την δική του τοποθέτηση: «Θέλω να πιστεύω πως είναι τυχαίο αλλά εάν λάβουμε υπόψη μας τη συνολική στάση της Τουρκίας στην περιοχή ανησυχώ πως δεν είναι τυχαίο. Οι Τούρκοι δεν έχουν λόγο να κάθονται σε μία περιοχή που εξ ορισμού και από τις συνθήκες που έχουν υπογράψει είναι ελληνική. Οι επόμενες ημέρες αν όχι ώρες θα είναι καθοριστικές για τις προθέσεις τους. Εάν δουν τους χάρτες πρέπει να τραβηχτούν από εκεί και να λήξει το θέμα,αλλιώς θα συντηρήσουν περίοδο έντασης”.