Ναζαρέτ: Liwan – a story of cultural resistance (μια ιστορία πολιτιστικής αντίστασης).
Μίλησε στο TPP για το ντοκιμαντέρ της, το οποίο αφορά την ιστορία ενός «πολιτιστικού καφέ», που ονομάζεται «Liwan». Το θέμα της ταινίας αφορά, όπως είπε , ” την αντίσταση των Παλαιστινίων που ζούνε εντός της ισραηλινής επικράτειας, ως παλαιστινιακής καταγωγής υπήκοοι του κράτους του Ισραήλ. Είναι ένα άλλο είδος αντίστασης, μια καλλιτεχνική δηλαδή αντίσταση, η οποία έχει αρχίσει εδώ και μερικά χρόνια. Μια ειρηνική αντίσταση και επίσης ένα είδος επιστροφής προς την ταυτότητα των κατοίκων που παρέμειναν στην περιοχή μετά το 1948 (χρονιά ίδρυσης του Ισραήλ), μια κατηγορία στην οποία ανήκω και εγώ, όπου για πολλά χρόνια δεν είχαμε τη δυνατότητα να εκφραστούμε ελεύθερα ή να αντισταθούμε με οποιονδήποτε τρόπο γιατί ήταν απαγορευτικό”.
Το «Liwan» είναι ένα καλλιτεχνικό καφέ, γκαλερί, χώρος παρουσίασης βιβλίων. Είναι ένας υπαρκτός χώρος, ανέφερε η Ντόρις Χακίμ. “Εγώ γνώρισα τα παιδιά τυχαία το 2016-2017, καθώς είχα μια έκθεση που ακυρώθηκε τελευταία στιγμή αφού οι θρησκευτικές αρχές θεώρησαν πως δεν έπρεπε να δείξω κάποια πράγματα που αφορούν πολιτική και θρησκεία, όπως θέματα θρησκευτικής βίας. Όταν έκλεισαν την έκθεση μία μέρα πριν τα εγκαίνια, ήρθαν αυτά τα άτομα να με στηρίζουν χωρίς να με ξέρουν καν, κάνοντας διαδήλωση», θυμάται η Ντόρις. «Μετά που είπαν να πάω να δω έναν χώρο που μόλις είχαν ανοίξει και αυτό ήταν. Ήταν η πρώτη φορά που έβλεπα κάτι τέτοιο στη Ναζαρέτ». Εξηγώντας μας τη λειτουργία του καφέ «Liwan», η Ντόρις αναφέρει πως «όσα προϊόντα έχουν στον χώρο είναι από την Παλαιστίνη, δηλαδή από τη Δυτική Όχθη και τα κατεχόμενα. Δεν στηρίζουν καν την ισραηλινή αγορά. Επίσης φέρνουν ζωγράφους, γλύπτες και διάφορους καλλιτέχνες από την Παλαιστίνη, τη Δυτική Όχθη και μέσα από το κράτος του Ισραήλ, οι λεγόμενοι Άραβες του ‘48. Επίσης γίνονται διαλέξεις και άλλα δρώμενα».
Όπως μας ενημερώνει, το καφέ άνοιξε σε μια γειτονιά που είχε κλείσει από το 2000 με το πρόσχημα ότι θα κάνανε ανακαίνιση της παλιάς αγοράς της Ναζαρέτ, που την δεκαετία ‘70-’80 είχε μεγάλη κίνηση. «Τότε οι ισραηλινές αρχές είπαν ότι θα κάνουμε τάχα ανακαίνιση και έκλεισαν όλα τα μαγαζιά μέχρι και πρόσφατα, με αποτέλεσμα να νεκρωθεί όλη η περιοχή», εξηγεί. «Το όραμα των συντελεστών του «Liwan» ήταν να ζωντανεύσουν το χώρο, κάτι που πραγματικά έγινε. Είχα να επισκεφτώ το χώρο από τα τελευταία γυρίσματα της ταινίας πριν 2 χρόνια και τώρα που πήγα είχαν ανοίγει περίπου 25 καινούρια μαγαζιά, όχι αποκλειστικά εμπορικά καταστήματα, όπως προηγουμένως, αλλά σύλλογοι, πολιτιστικά καφέ, χώροι διαβάσματος κα.», εξηγεί.
Οι ισραηλινές αρχές, σύμφωνα με τη Ντόρις, δεν ξέρουν πως να διαχειριστούν το θέμα. «Έχουν κλείσει θέατρα με θέμα τη παλαιστινιακή ταυτότητα, μέσω διαφόρων νόμων που τα θεωρούν κατά του κράτους του Ισραήλ». Αν και δεν έχουν υπάρξει επιθέσεις σωματικής βίας μέχρι σήμερα, η Ντόρις αναφέρει πως πως έχουν γίνει άλλου τύπου προσπάθειες, κυρίως από έποικους της περιοχής.
Σε αυτό το ντοκιμαντέρ , όπως έγραψαν στο Palestine-Israel Journal, οι Νίνα Τζακόφσκι, Τζάνα Χέρμανς και Πιπ Μέγιερ, η Sally Azzam μοιράζεται την ιστορία του πολιτιστικού καφέ της «Liwan» στη Ναζαρέτ. Μας λέει για τα παιδικά της χρόνια στη Ναζαρέτ, το ταξίδι της να αντισταθεί στην κατοχή από τη Δεύτερη Ιντιφάντα, πώς αυτό οδήγησε στη δημιουργία του Liwan και τι αντιπροσωπεύει σήμερα.
“Όταν είσαι απασχολημένος, το μυαλό σου είναι επίσης απασχολημένο. Πρέπει να δημιουργήσεις, να νιώσεις δυνατός και ενδυναμωμένος. Με το να έχεις ελπίδα, ήδη αντιστέκεσαι.”
Ναζαρέτ, “το μεγαλύτερο αραβικό χωριό στο Ισραήλ”
Η Ναζαρέτ είναι η μεγαλύτερη πόλη της Βόρειας Περιφέρειας του Ισραήλ, γνωστή ως «Αραβική πρωτεύουσα του Ισραήλ». Ωστόσο, συχνά θεωρείται λανθασμένα ότι η Ναζαρέτ είναι μια πόλη χριστιανικής πλειοψηφίας, καθώς η πόλη περιγράφεται ως το παιδικό σπίτι του Ιησού. Στην πραγματικότητα, τα δύο τρίτα του πληθυσμού είναι Μουσουλμάνοι.
Μέσα στα ισραηλινά σύνορα που χρονολογούνται πριν από τον πόλεμο του 1967, έχει τον υψηλότερο αραβικό πληθυσμό από οποιαδήποτε πόλη. Τον Νοέμβριο του 1947, σύμφωνα με το Ψήφισμα 181 του ΟΗΕ, το Σχέδιο Διχοτόμησης, η Ναζαρέτ υποτίθεται ότι βρισκόταν στο αραβικό τμήμα της Παλαιστίνης. Ωστόσο, ο ισραηλινός στρατός κατέλαβε την περιοχή το 1948 και επιτέθηκε στην πόλη με όλμους. Ωστόσο, η «εθνική κάθαρση» της περιοχής δεν συνέβη ποτέ από φόβο για την αντίδραση της (χριστιανικής) διεθνούς κοινότητας.
“Μετατρέψτε την Αραβική Ναζαρέτ σε προάστιο γκέτο της Εβραϊκής Ναζαρέτ Ιλίτ”
Σύμφωνα με τον Βρετανό δημοσιογράφο Jonathan Cook με έδρα τη Ναζαρέτ, ο οποίος είναι ο σύζυγος της Sally Azzam, προκειμένου να σταματήσει την επέκταση αυτής της «αραβικής πρωτεύουσας» του Ισραήλ και να προσέχει τους Παλαιστίνιους που ζουν στη Ναζαρέτ, το Ισραήλ έχτισε τον εβραϊκό θύλακα Nazareth Illit δίπλα και πάνω από την πόλη. Αυτό το όνομα εξυπηρετεί την πρόθεση δημιουργίας μιας ανώτερης φυσικής (η εβραϊκή μετάφραση του Illit) και της ηθικά «ελίτ» έκδοσης της Ναζαρέτ.
Ο Cook πιστεύει ότι η σχέση μεταξύ των δύο πόλεων δείχνει ξεκάθαρα αυτό που ο σιωνισμός πάντα επιδίωκε να επιτύχει – απαλλοτρίωση και μετεγκατάσταση. Το εκτεταμένο κλείσιμο της Παλιάς Πόλης είναι ένα κραυγαλέο παράδειγμα αυτής της στρατηγικής.
Σύμφωνα με τον Cook , η Ναζαρέτ αποτελεί παράδειγμα των αποτελεσμάτων του σιωνισμού στο εσωτερικό του Ισραήλ, καθώς οι Ισραηλινοί Παλαιστίνιοι ζουν μέσα σε ένα δημοκρατικό αλλά εβραϊκό κράτος και πρέπει να αντιμετωπίσουν ένα εκπαιδευτικό σύστημα που διαχωρίζει, χρησιμοποιώντας εθνικά κριτήρια.
Η μουσική που χρησιμοποιείται στο ντοκιμαντέρ προέρχεται από το τραγούδι «Mbarak» του Apo και των Αποστόλων.