Μουχλοποιήσεως άκουσμα
Του Μητροπολίτου
πρώην Χαλκηδόνος
Αθανασίου*
“Ἡ ἀλλαγή φέρνει χαράν, τό ἀπηγορευμένον εἶναι γλυκύ, ὅτι μπορεῖ νά ἔχει τίς πάντα ἄνευ ἀξίας” (Palingenius).
Τοῦ λόγου ὄντως περί μουχλοποιήσεως λεκτέον, ὅτι ὑπό τόν ὅρον τοῦτον περιγράφονται μύκητες οἱ ὁποῖοι ἀναπτύσσονται σέ νημάτια πού ὀνομάζονται ὑφές. Στήν πραγματικότητα εἶναι ἀποικίες πού σχηματίζονται εἰς τήν ἐπιφάνειαν διαφόρων οὐσιῶν ὅπως τά φροῦτα, ὁ ἄρτος, οἱ μαρμελάδες, τά χόρτα κλπ, ἀπό μικροσκοπικούς μύκητες.
Σχετικῶς δέ πρός τήν πορείαν τοῦ βίου τοῦ ἀνθρώπου καί τῶν λοιπῶν πως τῆς φύσεως δημιουργημάτων σκωπτικῶς ἀναφέρονται τά ἀκόλουθα: ὁ διάγων τό 70ο ἔτος τῆς ἡλικίας του ἀποκαλεῖται “προσκείμενος τοῦ λάκκου” (Grufti), ὁ τά 80, “σεσηπώς” (Vervesti), ὁ τά 90, “κομποστοποιημένος (Composti), ὁ ἄνω τῶν 100, (Uhus), ὑπάρχουν βεβαίως καί οἱ λεγόμενοι ἀρνηταί τοῦ τάφου (Grabverwaiger).
Καί ὅμως ὡς καί πρότερον ἡ ἀνθρωπότης εὑρίσκεται εἰσέτι εἰς ἕνα ὑπέρζηλον κυριαρχίας καί ὑποδουλώσεως τῆς φύσεως κυρίως δέ τής καταναλώσεώς της. Ἀλλά εἶναι ἀναγκαία καί δυνατή μία ἄλλη σχέσις τοῦ ἀνθρώπου πρός αὐτήν. Καί ἐνταῦθα πρόκειται κυρίως διά τό πρόβλημα ποῖοι εἴμεθα ἡμεῖς οἱ ἄνθρωποι. Μία ἀντίθεσις πρός τήν φύσιν; Βλέπομεν τά φυτά καί τά ζῶα εἰς τό ἡμέτερον περιβάλλον ἐκ τοῦ ὁποίου ὅμως εἴμεθα χωρισμένοι; Ἤ ὀφείλομεν νά μάθωμεν νά κατανοῶμεν, ὅτι ἡμεῖς οἱ ἴδιοι, εἴμεθα φῦσις “περιβάλλον;”.
Καί ἰδού δύο παραδείγματα μουχλοποιήσεως τῆς φύσεως, ἀλλά καί τῶν ἐξ αὐτῆς γενομένων “ἀπομουχλοποιήσεων” ἰδίως κατά τήν ἐποχήν μας, καθ᾿ ὅτι αὐταῖ σημαίνουν συνέχισιν τῆς ζωῆς, ἐνῶ ἡ μουχλοποίησις θάνατον.
Α – Ὀκτῶ μέχρι δώδεκα ἔτη χρειάζεται ἕν ἔλατον τοῦ βορρᾶ μέχρι νά ἀναπτυχθεῖ ἀρκετά διά νά γίνει τό χριστουγεννιάτικον σφακτόν, τό παγκόσμιον τοῦτο στόλισμα καί σύμβολον διαχριστιανικοῦ καί διαθρησκειακοῦ πλέον χαρακτῆρος. Συντόμως δέ μετά τά Χριστούγεννα συνήθως μέ τά 25 ἑκατομμυρίων ἀδελφῶν του, ρίπτεται, μόνον εἰς τήν Γερμανίαν, εἰς τήν γέεναν τοῦ πυρός.
Καί ὅμως ὑπάρχουν ἰδέαι καί διά τήν περαιτέρω καί ἐν “ἑτέρα μορφῆ” χρήσεών των καί δή:
1 – Ἡ παρακευή ἐκ τῶν βελονῶν του, μετά ἑτέρων τινων ὑλικῶν, ἑνός βιταμινούχουν τεΐου τοῦ ἐλάτου.
2 – Ἡ παρασκευή ἐκ τῶν βελονῶν του ἑνός συμπληρώματος τοῦ ὕδατος λουσίματος κατά τῶν κρυωμάτων.
3 – Ἡ κατασκευή ἐκ τοῦ ξύλου του κρεμαστρῶν, θηκῶν ᾠῶν, βάσεως κυπέλλων τεΐου καί κομβίων.
4 – Ἡ παρασκευή ἐκ τῶν ξύλων τοῦ κόπρου.
5 – Ἡ καλή προφύλαξις διά τῶν κλάδων του ἐκ τοῦ παγετῶνος τῶν πρασιῶν καί γλαστρῶν ἀνθέων καί ἐκ τῶν σκόρπιων βελονῶν τῶν πεινόντων κοχλιῶν.
Β – Τά μικρῶν διαστάσεων σχετικῶς ἀντικείμενα καί πράγματα χρήσεως ὡς τά τηλέφωνα, ψυγεία, ἠλεκτρικαί συσκευαί, μηχαναί τῆς πλύσεως καί σκοῦπαι δέον νά ἐπιδιορθώνονται ἁπλῶς.
Τό Συμβούλιον τῆς Εὐρώπης συνεφώνησεν ἐπ αὐτοῦ μάλιστα δέ καί διά εἰδικῆς νομοθεσίας ἐπί τοῦ δικαιώματος ἐπιδιορθώσεως. Ὡρισμένα βεβαίως προϊόντα ἐξαιροῦνται ὡς τά ἀκουστικά καί τά ἔπιπλα.
Οἱ κατασκευασταί ὀφείλουν μελλοντικῶς νά ἐπισκευάζουν τά προϊόντα των κατ᾿ ἐπιθυμίαν ἤ νά τά κατασκευάζουν οὕτως ὥστε νά ἠμπορεῖ τίς νά ἐπισκευάσει. Δέν δυνάμεθα νά ζῶμεν πλέον εἰς μίαν κοινωνίαν ἀπορριμάτων (Repasi) κατά τό Motto: “Ἁγόρασε, χρησιμοποίησε, ἀπόρριψε”. Εἰς τήν Εὐρωπαϊκήν Ἕνωσιν ὑπάρχουν 35 ἑκατομμύρια τόνων ἀπορριμάτων ἐτησίως, διότι τά προϊόντα δέν ἐπισκευάζονται ἀντικαθιστάμενα ὑπό νέων.1
Ἐκτός ὅμως τῆς μούχλας τῶν ὑλικῶν πραγμάτων εὑρίσκεται καί ἡ τῶν πνευματικῶν, ἡ καί χειροτέρα ὡς τῶν ἱδρυμάτων, θεσμῶν, τῆς οἰκονομίας, ἰδεῶν, θρηκειῶν, Ἐκκλησιῶν κ. ἄ.
Ἰδοῦ δε ἕν παράδειγμα ἐκ τῆς λειτουργικῆς τῆς Ἐκκλησίας: Παλαιότερον ἐχαρακτηρίσθη ὁ ἐντός τοῦ ναοῦ μετ᾿ ἀμφίων περιφερόμενος κληρικός ὡς “ζῶσα ἀρχαιότης” (Bastholm), τά δέ ἱ. ἄμφια καί καταπετάσματα ὡς “ἐνδύματα μαλθακότητος” (Kiener), ἔχοντα ἀνάγκην ἀνανεώσεως καί ἁπλοποιήσεως. Τοῦτο δέον νά λαμβάνηται σοβαρῶς ὑπ᾿ ὄψιν καί σήμερον εἰς τούς ἱ. ναούς, παρατηρουμένης μιᾶς “ψευδοχλυδοῦς” ποικιλίας τῶν ἱ. ἀμφίων τῶν ἐν τοῖς ναοῖς λειτουργούντων κληρικῶν χάριν τοῦ “θεαθῆναι”, ὁ ὁποία οὐδεμίαν ἔχει σχέσιν πρός τόν χαρακτῆρα τῶν ἱ. ἀμφίων καί τοῦ συμβολισμοῦ των.
Λίαν δέ συχνά εἰς τήν Δύσιν γίνονται εἰσηγήσεις ἀνανεώσεως τῆς Ἐκκλησίας, τῆς διδασκαλίας, λειτουργίας, τέχνης κλπ. παραμενούσης ὅμως πάντοτε τῆς οὐσίας αὐτῶν ἀλωβήτου. Εὐχόμεθα ὅπως ἡ κρίσις τῆς οἰκονομίας τοὐλάχιστον νά χρησιμεύσει ὡς ἀνασταλτικός πρός τοῦτο παράγων!
* * *
1.Weihnachtsbäume weiterverwenden, Publik – Forum, 1 (2024) 59.
*Τα ενυπόγραφα κείμενα απηχούν τις απόψεις των συγγραφέων τους.