Μετεκλογικές προκλήσεις
Ο Χριστοδουλίδης δεν ήταν ποτέ αντισυστημικός.- Η εκλογή του δεν είναι και τεκτονικός σεισμός όπως θέλουν μεσσιανικά να την παρουσιάσουν κάποιοι.
Tου Στέφανου Κωνσταντινίδη*
Στις κυπριακές προεδρικές εκλογές οι πολίτες έκαναν την επιλογή τους, έστω και με μειωμένη συμμετοχή, και η λαϊκή βούληση είναι σεβαστή. Ο νέος Πρόεδρος θα κριθεί από την πολιτική που θα ακολουθήσει τόσο στο Κυπριακό, όσο και στην εσωτερική διακυβέρνηση του τόπου. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν είμαστε σε θέση να κρίνουμε και να αναλύσουμε την προηγούμενη περίοδο που διάνυσε μέχρι να φτάσει στην προεδρία της Δημοκρατίας. Πέραν δε από την τεχνο-κομματική ανάλυση του εκλογικού αποτελέσματος, υπάρχει και η κοινωνιολογική μεταβλητή ανάλυσης που μας επιτρέπει να δούμε το πλέγμα των σχέσεων και συμφερόντων των διαφόρων κοινωνικών ομάδων που στήριξαν την υποψηφιότητα του. Διότι οι υποψήφιοι δεν πέφτουν από τον ουρανό και ανεξάρτητα αν πολλοί δεν θέλουν να το γνωρίζουν ή και να το παραδεχτούν, η επιλογή τους γίνεται από κομματικούς μηχανισμούς, οικονομικά συμφέροντα και διάφορα κατεστημένα.
Και ο Χριστοδουλίδης δεν ήταν ποτέ αντισυστημικός. Πολλές από τις αναλύσεις για την εκλογή του Νίκου Χριστοδουλίδη κινούνται περισσότερο στο χώρο ενός αγιοποιητικού ιδεαλισμού, χωρίς καμιά αναφορά στον ρόλο Αναστασιάδη και των συμφερόντων που τον προώθησαν και τον στήριξαν, ειδικά αυτών του μεταπρατικού κατεστημένου. Η σύγκρουση όμως των φυλών της Δεξιάς, εντός και εκτός ΔΗΣΥ, ήταν σύγκρουση συμφερόντων και όχι μεταφυσικής… Σύγκρουση ανταγωνιστικών συμφερόντων στο εσωτερικό της αστικής τάξης που εκπροσωπούσαν στο πολιτικό πεδίο οι δύο συναγερμικοί υποψήφιοι Νεοφύτου και Χριστοδουλίδης, με τον Αναστασιάδη να γέρνει την πλάστιγγα υπέρ του δευτέρου. Διότι δεν είναι μεταφυσικό φαινόμενο ο Χριστοδουλίδης, ούτε και διαθέτει την χαρισματική προσωπικότητα που σαγήνευσε τα πλήθη. Ασφαλώς η επιλογή Αβέρωφ από τους επίσημους μηχανισμούς του ΔΗΣΥ που δεν ήταν και η καλύτερη, διευκόλυνε την παρασκηνιακή δραστηριότητα Αναστασιάδη υπέρ του συγκεκριμένου υποψηφίου. Και ασφαλώς με τίποτε δεν μπορεί να αφαιρεθεί ο Αναστασιάδης από την εξίσωση της επιτυχίας του Χριστοδουλίδη.
Παρουσιάζεται επίσης ο νέος Πρόεδρος ως επικρατήσας των κομμάτων και δη του δικομματισμού. Πρόκειται για άλλη μια αγιοποιητική ιδεαλιστική και υπεραπλουστευμένη ανάλυση. Διότι ναι μεν τα κόμματα ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ περνούν κρίση, όπως άλλωστε και τα υπόλοιπα κόμματα, πλήν ΕΛΑΜ, και έχουν απαξιωθεί στην κοινωνία, αλλά παραβλέπεται, ότι χωρίς τα ποσοστά των κομμάτων του ενδιάμεσου χώρου, ο Χριστοδουλίδης ούτε καν στο δεύτερο γύρο θα περνούσε. Και ότι με μόνο τους συναγερμικούς ψήφους και ένα ποσοστό από τα άλλα κόμματα, χωρίς την κομματική στήριξη των ενδιάμεσων και αυτή του Αναστασιάδη δεν θα περνούσε στο δεύτερο γύρο, όπου θα βρισκόταν ο Νεοφύτου.
Φυσικά και οι ενδιάμεσοι καβάλησαν το σωστό άλογο για να διασωθούν. Παραβλέπεται επίσης, όταν γίνεται αναφορά σε αποτυχία του δικομματισμού, το ψηλό ποσοστό που πέτυχε το ΑΚΕΛ με τον Μαυρογιάννη, διαψεύδοντας τις δημοσκοπήσεις. Και ναι μεν το ποσοστό αυτό δεν ανήκει εξ ολοκλήρου στο ΑΚΕΛ και μέρος αυτού οφείλεται στην προσωπικότητα του Μαυρογιάννη, αλλά η σχέση ανάμεσα σε υποψήφιο και κόμμα υπήρξε διαλεκτική. Αποδείχτηκε σωστή μεν η επιλογή του υποψηφίου, αλλά από μόνος του ο Μαυρογιάννης θα είχε τα ποσοστά των πραγματικά ανεξάρτητων υποψηφίων που δεν είχαν την κομματική στήριξη. Δεν υπάρχει δημοκρατία χωρίς κόμματα! Όσοι στοιχηματίζουν σε προσωπικότητες και μεσσίες, υπονομεύουν τον συλλογικό δημοκρατικό βίο. Φυσικά και το χρεοκοπημένο κυπριακό πολιτικο-κομματικό σύστημα χρειάζεται να αλλάξει, να ανανεωθεί, να εκδημοκρατικοποιηθεί και να τεθεί πάνω σε υγιείς βάσεις.
Όμως, κάπου η Δεξιά και η μεταπρατική αστική τάξη θα επουλώσουν τις πληγές τους και θα γίνει η ανακατανομή της πίτας. Ο ΔΗΣΥ, αν ο Αναστασιάδης πετύχει την εκπαραθύρωση Αβέρωφ (δρυός πεσούσης), θα γίνει το κόμμα στήριξης του Χριστοδουλίδη, απόλυτα αναγκαίο στη Βουλή. Αλλά ακόμη και με τον Αβέρωφ θα προσκολληθεί στην εξουσία. Οι ενδιάμεσοι προσωρινά μπορεί να διασώζονται, επειδή καβάλησαν το σωστό άλογο, αλλά χωρίς γενναίες αποφάσεις αλλαγής και αναδιοργάνωσης θα κατατρύχονται από την πολιτική μιζέρια. Το ΑΚΕΛ χωρίς ριζικές αλλαγές που υποτίθεται προγραμματίζει στο προσεχές συνέδριο του, θα κατατρύχεται από τα δικά του αδιέξοδα. Το μόνο κόμμα που προχωρεί σταθερά και κάθε φορά ανεβάζει τα ποσοστά του είναι το ΕΛΑΜ. Είναι τώρα το τέταρτο κόμμα. Το γιατί θα πρέπει να το δουν και να το αναλύσουν τα υπόλοιπα κόμματα, με πολιτικούς όμως όρους και όχι με εξορκισμούς και αναθέματα.
Οι εκλογές κρίθηκαν με μόνο 15.532 ψήφους διαφορά υπέρ του Χριστοδουλίδη. Οι ψήφοι αυτοί προήλθαν από μέρος των συναγερμικών ψήφων του Αβέρωφ Νεοφύτου στον πρώτο γύρο και από τις ψήφους του ΕΛΑΜ. O συνωστισμός των οπαδών της όποιας λύσης γύρω από τον Μαυρογιάννη, μόνο ζημιά του έκανε. Απώθησε ψήφους της λαϊκής Δεξιάς που θα έπαιρνε και τις έσπρωξε στον Χριστοδουλίδη.
Η εκλογή Χριστοδουλίδη δεν είναι και τεκτονικός σεισμός όπως θέλουν μεσσιανικά να την παρουσιάσουν κάποιοι. Ο νέος Πρόεδρος θα κριθεί από το πως θα αντιμετωπίσει το τεράστιο πρόβλημα της διαφθοράς και των πελατειακών σχέσεων, τα θέματα της οικονομίας, τα κοινωνικά προβλήματα με τμήματα του πληθυσμού στο όριο της φτώχειας, τα προβλήματα του πολιτισμού, της παιδείας και του περιβάλλοντος. Το διακύβευμα επομένως θα είναι αν θα κυβερνήσει για τους λίγους, για μια μικρή ολιγαρχία ή για τους πολλούς. Και προπάντων θα κριθεί στο Κυπριακό, αν θα ακολουθήσει την πεπατημένη μισού αιώνα χωρίς αποτέλεσμα ή θα τολμήσει μια διαφορετική πολιτική. Μη ξεχνάμε ότι ο ελέφαντας που είναι η Τουρκία, βρίσκεται πάντα στο δωμάτιο. Σε αυτά θα κριθεί και για ό,τι σωστό κάνει είναι υποχρέωση μας να τον επικροτούμε.
*Ο Στέφανος Κωνσταντινίδης είναι Πανεπιστημιακός, συγγραφέας της μυθιστορηματικής τριλογίας ΝΟΜΑΔΑΣ, Αθήνα, Εκδόσεις Βακχικόν, 2017- 2019. Τώρα κυκλοφορεί και το νέο του μυθιστόρημα, ΓΡΑΜΜΑ ΣΤΟΝ ΑΝΤΩΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ/ΣΤΟ ΥΦΑΝΤΟ ΤΟΥ ΄21, από τον ίδιο εκδοτικό οίκo./ Τα ενυπόγραφα κείμενα απήχουν τις απόψεις των συγγραφἐων τους.
Πηγή: Cyprus Center for European and International Affairs – University of Nicosia
