Μέχρις εσχάτων η σύγκρουση Γ. Σαββίδη και Οδ. Μιχαηλίδη.

Του Λεύκου Χρίστου*

Ο ασκός της μετωπικής σύγκρουσης του Γενικού Εισαγγελέα Γ. Σαββίδη με το Γενικό Ελεγκτή Οδ. Μιχαηλίδη, άνοιξε για καλά και φαίνεται εκ των πραγμάτων ότι θα πάει μέχρι τέλους.

Το ξέσπασμα χθες του Γεν. Εισαγγελέα εναντίον του Γεν. Ελεγκτή και κατ’ επέκταση κατά της Ελεγκτικής Υπηρεσίας (ΕΥ), σε συνάρτηση με την αυστηρή προειδοποίηση που απηύθυνε προς τον Οδ. Μιχαηλίδη ότι αν δεν αποδειχθούν οι καταγγελίες του ενώπιον της Αρχής κατά της Διαφθοράς, «τότε θα πρέπει να είναι έτοιμος να αντιμετωπίσει τις συνέπειες», παραπέμπει ενδεχομένως στην πρόθεση του ΓΕ να καταγγείλει τον Γεν. Ελεγκτή, στο Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο, για ανάρμοστη συμπεριφορά.

Πρόκειται για σοβαρή κατηγορία, που αν τεκμηριωθεί ενώπιον του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου, θα συνεπάγεται με παύση του Γενικού Ελεγκτή, όπως έγινε και στην περίπτωση του τέως βοηθού Γενικού Εισαγγελέα Ρίκκου Ερωτοκρίτου.

Ο Γεν. Ελεγκτής είχε σχολιάσει πρόσφατα όταν ρωτήθηκε σχετικά ότι δεν τον τρομάζει να τον πάρει ο Γενικός Εισαγγελέας στο Ανώτατο Δικαστήριο.

«Εάν δεν δοθεί τέλος σε αυτή την επικίνδυνη συμπεριφορά (του Γεν. Ελεγκτή), τότε απλά γινόμαστε έρμαιο της αυθαιρεσίας και της κακοπιστίας», είχε δηλώσει χθες ο Γεν. Εισαγγελέας, ο οποίος υποστήριξε πως η ΕΥ ενεργεί στοχευμένα, «λασπολογεί και δολοφονεί χαρακτήρες και συνειδήσεις».

Κάλεσε την Αρχή κατά της Διαφθοράς να επιληφθεί χωρίς καθυστέρηση τις καταγγελίες της ΕΥ, που στρέφονται κατά του Βοηθού Γενικού Εισαγγελέα, για να καταδειχθεί κατά πόσο ο Γεν. Ελεγκτής έχει δίκαιο ή όχι.

Ο Γεν. Ελεγκτής σε συνέντευξη του στις 15 Μαΐου στο Φιλελεύθερο, είχε ισχυριστεί ότι η ΕΥ έλαβε καταγγελία που αφορά στη συμπεριφορά του Σάββα Αγγελίδη, για την υπόθεση του μαύρου βαν.

Χθες ο Μάριος Πετρίδης, Εκπρόσωπος Τύπου της Ελεγκτικής Υπηρεσίας αναφέρθηκε επιπρόσθετα σε ακόμη τρείς καταγγελίες κατά του Βοηθού Γεν. Εισαγγελέα, οι οποίες, όπως είπε, παραπέμφθηκαν, πριν περίπου δύο βδομάδες, στην Αρχή κατά της Διαφθοράς.

Η πρώτη καταγγελία άπτεται διερεύνησης σοβαρής μορφής φορολογικών θεμάτων εταιρείας συμφερόντων προσώπων που ασκούν δημόσια επιρροή.

Αυτή η υπόθεση, όπως είπε ο κ. Πετρίδης, αποτελεί εύρημα ελέγχου της ΕΥ και έχει εντοπιστεί στο πλαίσιο ελέγχου για τα χρυσά διαβατήρια.

Η δεύτερη υπόθεση αφορά κατά ισχυρισμό κατάχρηση εξουσίας ως προς την αναστολή ποινικών διώξεων του κοινού ποινικού κώδικα και η τρίτη υπόθεση είναι παρόμοια της προηγούμενης.

«Σε όλα υπάρχει όριο και μέτρο και η ανοχή μου για όσα με κατηγορούν αδίκως και μου καταλογίζουν, δεν μπορεί να έχει πλέον περισσότερη διάρκεια», σημείωσε σε γραπτή δήλωση του προχθές ο Σάββας Αγγελίδης, απαντώντας στους ισχυρισμούς της ΕΥ.

Σημειώνεται ότι ο Οδ. Μιχαηλίδης, στα 10 χρόνια θητείας του ως Γεν. Ελεγκτής, κατ’ επανάληψη έφερε μία νέα κουλτούρα στο διαχειριστικό έλεγχο και στον εντοπισμό κακώς εχόντων στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα. Ξέφυγε από την τετριμμένη ετήσια έκθεση του εκάστοτε ΓΕ, προβαίνοντας σε τακτές και ξεχωριστές εκθέσεις για κάθε υπουργείο, οργανισμό και ανεξάρτητο θεσμό.

Πιστώνεται με σημαντικά ευρήματα, στο πλαίσιο του ελέγχου του για προστασία του δημοσίου χρήματος. Των λεφτών του φορολογούμενου πολίτη.

Ωστόσο, την ίδια ώρα έχει να επιδείξει σωρεία συγκρούσεων με ανεξάρτητους θεσμούς, υπουργούς, βουλευτές, κόμματα και άλλους πολιτειακούς αξιωματούχους, το αποτέλεσμα των οποίων δεν γέρνει πάντα στην πλευρά του ΓΕ.

Ο Γεν. Εισαγγελέας επέκρινε τον Οδ. Μιχαηλίδη ότι η όλη του συμπεριφορά προκαλεί τεράστιο πρόβλημα στους θεσμούς και τεράστιο πρόβλημα στην εμπιστοσύνη του κόσμου προς τους θεσμούς, επικαλούμενος τις κατά καιρούς συγκρούσεις του ΓΕ και με άλλους ανεξάρτητους θεσμούς.

Οι ηχηρές συγκρούσεις του Οδυσσέα

Η πρώτη ηχηρή σύγκρουση του Γεν. Ελεγκτή με άλλο ανεξάρτητο θεσμό ήταν με τη Μαρία Λοττίδη, Επίτροπο Διοικήσεως.

Ο ΓΕ είχε αξιώσει το 2018, διαχειριστικό έλεγχο στο γραφείο της Επιτρόπου που είχε να κάνει περισσότερο με την παραγωγικότητα των μελών του θεσμού.

Η Επίτροπος, αρνήθηκε προβάλλοντας τις αρχές του Διεθνούς Οργανισμού Διαμεσολαβητών ότι ο Επίτροπος δεν μπορεί να αποδέχεται οδηγίες από άλλες αρχές.  Επικαλέστηκε επίσης το Συμβούλιο της Ευρώπης και την Επιτροπή της Βενετίας.  

Στο πλαίσιο της διαδικασίας για επαναδιορισμό της κ. Λοττίδου από τον νυν ΠτΔ, ο Γεν. Ελεγκτής ήγειρε θέμα διαδικασιών σε ότι αφορά τον επαναδιορισμό της και είχε καλέσει τη Βουλή να χειριστεί δεόντως το θέμα.

Στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή, η Άννα Κουκκίδου – Προκοπίου, Υπουργός Δικαιοσύνης, ανέφερε ότι ο διορισμός της κ. Λοττίδου από το Υπουργικό Συμβούλιο ήταν εντός του πλαισίου του Συντάγματος.

Μετά το πέρας της συνεδρίασης η Μ. Λοττίδου είχε σχολιάσει:

«Έξι χρόνια μετά, αντί να κρίνεται το έργο μας και η αξιολόγησή μας από τα Ηνωμένη Έθνη, δίνοντας μας το status A που αντανακλά στην Κυπριακή Δημοκρατία, ήρθαν σήμερα άτομα (ο Γεν. Ελεγκτής), τα οποία προσπάθησαν να αμφισβητήσουν τη διεθνή αυτή αξιολόγηση, να υποκαταστήσουν την κρίση του διεθνούς οργανισμού και να θέσουν θέματα αναρμόδια, χωρίς καμιά εμπειρογνωμοσύνη, χωρίς καμιά νομική παιδεία».

Η σύγκρουση με την Επίτροπο Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα

Η δεύτερη σύγκρουση του ΓΕ με ανεξάρτητο αξιωματούχο ήταν με την Ειρήνη Λοϊζίδου, Επίτροπο Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.

Αφορμή της μεταξύ τους αντιπαράθεσης ήταν η αναφορά του Γενικού Ελεγκτή, ο οποίος καλούσε δημόσια τους πολίτες «να παρέχουν άφοβα πληροφορίες για πιθανά αδικήματα διαφθοράς και να μην ανησυχούν από τη δράση της Επιτρόπου Προσωπικών Δεδομένων».

Η αντίδραση της Επιτρόπου ήταν σαφής:

«Οι πολίτες σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να παροτρύνονται να υποκλέπτουν ή να παρεμβαίνουν με παράνομα μέσα σε αρχεία για την εξασφάλιση πληροφοριών με σκοπό την κοινοποίησή τους στον Γενικό Ελεγκτή ή σε άλλη Αρχή», είχε υποδείξει.  

Η κ. Λοϊζίδου είχε τονίσει ότι ο σκοπός δεν αγιάζει τα μέσα και όλοι ανεξαρτήτως θέσης, αξιώματος και ιδιότητας έχουν υποχρέωση να συμμορφώνονται και να τηρούν την έννομη τάξη και τους νόμους της Δημοκρατίας. 

«Τέτοιες ενέργειες εξωθούν στην αναρχία και στην αταξία», επεσήμανε. 

Η ασταμάτητη κόντρα με το Γεν. Εισαγγελέα και το Βοηθό ΓΕ

Η σύγκρουση του Γεν. Ελεγκτή με το Γεν. Εισαγγελέα ξέσπασε λίγους μήνες μετά το διορισμό του Γιώργου Σαββίδη στη θέση του ΓΕ τον Ιούνιο του 2020.

Αφορμή ήταν το αίτημα της Ελεγκτικής Υπηρεσίας να έχει πρόσβαση στους φακέλους σε σχέση με το πρόγραμμα πολιτογραφήσεων.

Ο Υπουργός Εσωτερικών με βάση γνωμάτευση του ΓΕ αρνήθηκε να δώσει τους σχετικούς φακέλους στην ΕΥ καθώς ήταν σε εξέλιξη η διερεύνηση του ΚΕΠ από την ερευνητική επιτροπή του τέως δικαστή Μύρωνα Νικολάτου, στην οποία συμμετείχε και ο Βοηθός Γενικός Ελεγκτής.

Σημειώνεται ότι στο πρώτο πόρισμα για τις πολιτογραφήσεις βάσει της έρευνας που είχε διενεργήσει η τότε πρόεδρος της ΕΚ, Δήμητρα Καλογήρου, όπως επίσης και στο πόρισμα Νικολάτου, επισημαίνεται πως στο πλαίσιο των ελέγχων της ΕΥ, που έκανε πριν τις αποκαλύψεις Al Jazeera, διαφάνηκε ότι δεν είχε διαπιστώσει οτιδήποτε μεμπτό σε ότι αφορά το επενδυτικό πρόγραμμα και τις πολιτογραφήσεις.

Στο κεφάλαιο 4 στη σελίδα 264 του πορίσματος για το ρόλο της ελεγκτικής υπηρεσίας, γίνεται αναφορά στον έλεγχο που διενήργησε η ΕΥ στο ΥΠΕΣ το 2016 για τις πολιτογραφήσεις, η οποία δεν έκανε σχετική έκθεση ή να καταγράψει επισημάνσεις ή συστάσεις προς το αρμόδιο υπουργείο για βελτίωση των διαδικασιών.

Σημειώνεται συγκεκριμένα:

«Η Ελεγκτική Υπηρεσία, δεν έπραξε έγκαιρα στη βάση των εξουσιών της που της παρέχει ο νόμος».

Ενδεικτικές είναι και οι αναφορές του πρώην υπουργού εσωτερικών Σωκράτη Χάσικου στην κατάθεση του στην ερευνητική επιτροπή Νικολάτου, τρείς μήνες πριν αποβιώσει, ο οποίος είχε υποστηρίξει πως η ΕΥ από το 2016, μέχρι την αποχώρηση του από το ΥΠΕΣ, δεν είχε θέσει ενώπιον του οποιαδήποτε έκθεση για τις πολιτογραφήσεις.

Ο σαματάς με τους τίτλους των βοηθών

Η απαίτηση του Γενικού Ελεγκτή να προσφωνεί τον Βοηθό Γενικό Ελεγκτή «Βοηθό του Γενικού Ελεγκτή» οδηγήθηκε στο Ανώτατο Δικαστήριο.

Ο Γεν. Εισαγγελέας με επιστολή του στον κ. Μιχαηλίδη είχε επισημάνει ότι η προσφυγή του στο Ανώτατο για τον τίτλο του Βοηθού Γενικού Ελεγκτή «είναι δικονομικώς απαράδεκτη και ουσιωδώς αβάσιμη».  

Ο Γεν. Εισαγγελέας είχε προδικάσει ότι η προσφυγή του Γεν. Ελεγκτή θα κατέληγε σε κατασπατάληση πολύτιμου δικαστικού χρόνου καθώς και οικονομικών πόρων της Δημοκρατίας, αφού δεν είχε βάσιμες πιθανότητες επιτυχίας.

Η απόφαση της Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου αποδέχθηκε τη θέση του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας.

Ο Γεν. Ελεγκτής είχε υποστηρίξει μετά την απόφαση του Ανωτάτου ότι οι τρείς αξιωματούχοι, ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας, ο Βοηθός Γενικός Ελεγκτής και ο Βοηθός Γενικός Λογιστής «ντρέπονται» κατά την άποψη του, για τον τίτλο που φέρουν βάσει του Συντάγματος. 

Η κόντρα με τον Πρύτανη του Πανεπιστημίου Κύπρου

Ο Οδ. Μιχαηλίδης συγκρούστηκε μετωπικά τον περασμένο Μάρτιο και με τον Πρύτανη του Πανεπιστημίου Κύπρου Τάσο Χριστοφίδη με αφορμή τον προϋπολογισμό του Πανεπιστημίου.

Ο γενικός ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης, είχε κάνει λόγο για παραπλάνηση της αρμόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπής.

Ο Πρύτανης υπεραμύνθηκε του προϋπολογισμού, ακολούθησε πόλεμος ανακοινώσεων και δηλώσεων, οπόταν ο ΓΕ έθεσε θέμα εργοδότησης της θυγατέρας του Πρύτανη στην Ιατρική Σχολή.

Ο Πρύτανης απαντώντας στον κ. Μιχαηλίδη διερωτήθηκε γιατί εμπλέκει την κόρη του στη μεταξύ τους διαφωνία αφού, όπως υπέδειξε, εργοδοτείται στο κέντρο αριστείας biobank, με επικεφαλής τον Κ. Δέλτα, το μόνο μέλος της ιατρικής σχολής που δεν αμείβεται από τον ΟΚΥπΥ.

Oι κατηγορίες κατά της Λ. Κουρσουμπά και κατά πρώην υπουργών

Το Μάιο του 2018, ο Γενικός Ελεγκτής, είχε κατηγορήσει τη Λήδα Κουρσουμπά, τέως Επίτροπο Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού, για διασπάθιση δημοσίου χρήματος, προκαλώντας την έντονη αντίδραση της Επιτρόπου, η οποία έκανε λόγο για «εμπάθεια» εκ μέρους του Οδ. Μιχαηλίδη.

Οι κατηγορίες Μιχαηλίδη δεν αποδείχθηκαν.

Στο ιστορικό των συγκρούσεων του Γεν. Ελεγκτή, καταγράφεται η αντιπαράθεση του με τους πρώην υπουργούς Εσωτερικών και Οικονομικών Σωκράτη Χάσικο και Χάρη Γεωργιάδη αντίστοιχα, τον νυν δήμαρχο Παραλιμνίου και τον πρώην επίτροπο ορεινών περιοχών Γιαννάκη Παπαδούρη, ο οποίος προχώρησε και κατέθεσε αγωγή εναντίον του κ. Μιχαηλίδη, η οποία εκκρεμεί.

Πάντως, η παρατεταμένη μετωπική σύγκρουση μεταξύ της Ελεγκτικής και Νομικής Υπηρεσίας, δύο σημαντικών ανεξάρτητων θεσμών της πολιτείας, βάζει ακόμη ένα λιθαράκι στο διασυρμό του κύρους της χώρας και μάλιστα στον απόηχο των διαβατηρίων, των κυρώσεων και της διαπλοκής.

Επιπρόσθετα, κλονίζει την εμπιστοσύνη των πολιτών έναντι των δυο εν λόγω ανεξάρτητων θεσμών.

Νομικοί, επισημαίνουν στη StockWatch ότι ο μηδενισμός των θεσμών είναι άκρως επικίνδυνος για τη Δημοκρατία

Ο ΔΗΣΥ, δια του Ονούφριου Κουλά, Εκπροσώπου Τύπου, κάλεσε χθες τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη να παρέμβει έστω και άτυπα στη διαμάχη των δύο θεσμών.

Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Πανίκος Λεωνίδου, που μιλούσε στην κρατική τηλεόραση, εξέφρασε την άποψη ότι η άρση της σύγκρουσης των δύο ανεξάρτητων αξιωματούχων θα μπορεί να βρει διέξοδο μέσω του Ανώτατου Δικαστηρίου.

Παρέμβαση στη διαμάχη των δύο θεσμών έκανε χθες και ο τέως ΠτΔ Νίκος Αναστασιάδης.

«Εκείνο που θέλω να πω είναι ένα: Ο καθένας θα πρέπει να γνωρίζει τι το Σύνταγμα προνοεί και το Σύνταγμα είναι σαφές. Παρερμηνείες, υπερεξουσίες, αυθαιρεσίες, δεν θεωρώ ότι επιτρέπονται από κανένα».

Σημειώνεται ότι ουκ ολίγες φορές ο τέως ΠτΔ παρατήρησε τον Γεν. Ελεγκτή, τόσο κατ΄ ιδίαν, όσο και δημόσια για κάποιες συμπεριφορές του.